Phụ nữ – Wikipedia tiếng Việt

Phụ nữ, nữ giới là từ chỉ giống cái của loài người. Phụ nữ thường được dùng để chỉ một người trưởng thành, còn con gái thường được dùng chỉ đến trẻ gái nhỏ hay mới lớn. Bên cạnh đó từ phụ nữ, đôi khi dùng để chỉ đến một con người giống cái, bất kể tuổi tác, như là trong nhóm từ “quyền phụ nữ”.

Thông thường, một phụ nữ có hai nhiễm sắc thể X và có năng lực mang thai và sinh con từ tuổi dậy thì cho đến khi mãn kinh. Giải phẫu phụ nữ, như phân biệt với giải phẫu nam, gồm có ống dẫn trứng, buồng trứng, tử cung, âm hộ, vú, tuyến Skene và tuyến Bartholin. Xương chậu của nữ rộng hơn phái mạnh, hông thường rộng hơn và phụ nữ có khuôn mặt và lông trên khung hình khác ít hơn đáng kể. Xét về trung bình, phụ nữ có chiều cao thấp hơn và ít cơ bắp hơn phái mạnh .

Trong suốt lịch sử loài người, vai trò giới truyền thống thường được xác định và hạn chế các hoạt động và cơ hội của phụ nữ; nhiều học thuyết tôn giáo quy định một số quy tắc nhất định đối với phụ nữ là bắt buộc. Với những hạn chế nới lỏng trong thế kỷ 20 ở nhiều xã hội, phụ nữ đã tiếp cận được với sự nghiệp ngoài vai trò người nội trợ truyền thống và khả năng theo đuổi giáo dục đại học. Bạo lực đối với phụ nữ, cho dù trong gia đình hay trong cộng đồng, có một lịch sử lâu dài và chủ yếu do đàn ông gây ra. Một số phụ nữ bị từ chối quyền sinh sản. Các phong trào và ý thức hệ của nữ quyền có một mục tiêu chung là đạt được bình đẳng giới.

Một số phụ nữ là người có sự phân định tâm ý giới tính không tương thích với bản sắc giới tính của họ ), [ 1 ] hoặc là liên giới tính ( một dạng khuyết tật bẩm sinh khiến những người sinh ra có đặc thù cơ quan sinh dục không tương thích với hình dạng bộ phận sinh dục nổi bật của cả nam và nữ ) .

Khái niệm và ngôn từ sử dụng[sửa|sửa mã nguồn]

Trong ngôn từ Nước Ta, có nhiều từ gần nghĩa với ” phái đẹp “, đều chỉ một nhóm đối tượng người tiêu dùng thuộc phái đẹp nhưng mang tính phân loại cao hơn. Một số từ tiêu biểu vượt trội hay gặp là đàn bà, phụ nữ, con gái …Phụ nữ chỉ một, một nhóm hay tổng thể phái đẹp. Nó cho thấy một cái nhìn tối thiểu là trung lập, hoặc biểu lộ thiện cảm, sự trân trọng nhất định từ phía người sử dụng .Đàn bà có một định nghĩa tựa như, nhưng không biểu lộ sự sang trọng và quý phái. Nó cho một cái nhìn bao hàm nhìều mặt, cả về góc nhìn xã hội cũng như thực chất sinh học … Thông thường, chỉ nên sử dụng từ ” đàn bà ” khi cần một cái nhìn thật sự trung lập, hoặc muốn bộc lộ một thái độ thiếu thiện cảm, một chút ít tẩy chay so với phái đẹp đó, bởi nó khiến người ta liên tưởng đến những mặt xấu, hoặc được cho là xấu, mang đặc trưng và thường gặp ở phái đẹp .Con gái chỉ những phái đẹp trẻ, thường ở độ tuổi vị thành niên và người trẻ tuổi, những người đã có bộc lộ rõ ràng của giới tính nữ ( nhỏ hơn nữa thì được gọi là bé gái ) nhưng chưa được cho là trưởng thành .Không có ranh giới rõ ràng giữa những từ này. Có những phái đẹp mặc dầu chưa kết hôn, chưa quan hệ tình dục … nhưng có nhiều biểu lộ tầm thường vẫn bị coi là ” đàn bà ” ; mặt khác, cũng có những phái đẹp đã trưởng thành nhưng dưới một cái nhìn cao hơn, vẫn được cho là ngây thơ, trong sáng … và được gọi là ” cô gái ” .Ngoài ra, còn một số ít từ khác để chỉ đối tượng người dùng phái đẹp, như ” mụ “, ” thị ” … nhưng ít được sử dụng và biểu lộ thành kiến cá thể .

Biểu tượng sinh học[sửa|sửa mã nguồn]

Biểu tượng của Sao Kim hoặc nữ thần Aphrodite trong tiếng Hy Lạp cũng được dùng trong sinh học để diễn đạt giống cái. [ 2 ] Đây là một hình tượng cách điệu của gương nằm trên tay của nữ thần Vệ nữ hoặc một hình tượng của nữ thần này : một vòng tròn với một dấu thập ở dưới. Biểu tượng Venus cũng đồng thời đại diện thay mặt cho nữ tính, và trong giả kim thuật cổ đại cũng là hình tượng của sắt kẽm kim loại đồng. Các nhà giả kim thuật kiến thiết xây dựng hình tượng này từ một hình tròn trụ ( hình tượng cho ý thức ) nằm trên một dấu thập ( hình tượng cho vật chất ) .
Những người phụ nữ sớm nhất có tên được biết đến qua khảo cổ học gồm có :

Sinh học và giới tính[sửa|sửa mã nguồn]

Giải phẫu học[sửa|sửa mã nguồn]

Hình ảnh một phụ nữ trưởng thành và một phái mạnh bên cạnh để so sánh. Chú ý cả hai người mẫu nam nữ đều đã cạo bớt lông trên khung hình .Về sinh học, cơ quan sinh dục nữ gồm trong hệ sinh sản, theo đó những đặc thù sinh dục thứ cấp có trách nhiệm nuôi dưỡng đứa trẻ hay, trong 1 số ít nền văn hoá, lôi cuốn phái mạnh. Buồng trứng, ngoài công dụng liên tục tạo hormone, còn tạo ra những giao tử nữ được gọi là trứng mà, khi được thụ tinh bởi những giao tử nam ( tinh trùng ), hình thành nên những cá thể di truyền mới. Buồng trứng là một cơ quan có mô để bảo vệ và nuôi dưỡng bào thai đang tăng trưởng và cơ để đẩy khi sinh đẻ. Âm đạo được sử dụng trong giao cấu và sinh đẻ ( dù từ âm đạo thường được dùng một cách thông tục và không đúng mực để chỉ âm hộ hay cơ quan sinh dục ngoài của phụ nữ, vốn cũng gồm môi âm hộ, âm vật, và niệu đạo nữ ). Ngực tăng trưởng từ tuyến mồ hôi để tạo sữa, một chất dinh dưỡng là đặc thù riêng có của loài có vú, cùng với việc sinh con. Ở phụ nữ trưởng thành, vú nói chung có kích cỡ lớn hơn hầu hết những loài động vật hoang dã có vú khác, kích cỡ lớn này, không thiết yếu cho việc tạo sữa, có lẽ rằng tối thiểu một phần là hiệu quả của sự tinh lọc giới tính. ( Về những điều độc lạ khác nữa về sức khỏe thể chất giữa nam và nữ, xem Nam. )Một mức độ mất cân đối hormone của người mẹ và 1 số ít loại hoá chất ( hay thuốc ) hoàn toàn có thể làm đổi khác những đặc thù giới tính thứ hai của bào thai. Đa số phụ nữ có karyotype 46, XX, nhưng khoảng chừng một phần ngàn sẽ là 47, XXX, và một trên 2500 sẽ là 45, X. Nó trái ngược với karotype đặc trưng nam 46, XY ; do đó, X và những nhiễm sắc thể Y được gọi là nữ và nam. Bởi con người được thừa kế mitochondrial DNA chỉ từ tế bào trứng của mẹ, những cuộc nghiên cứu và điều tra gene của phụ nữ thường có khuynh hướng tập trung chuyên sâu vào mitochondrial DNA .Các yếu tố sinh học quan sát bên ngoài đôi khi không phải là những yếu tố đủ để quyết định liệu một người được coi là phụ nữ hay không. Có những cá thể lưỡng tính ( Intersex ), những người này khi sinh ra được cho là phái mạnh ( do có bộ phận sinh dục ngoài mang hình dạng giống như của nam ), nhưng bên trong thì người đó lại có đủ buồng trứng, tử cung, nhiễm sắc thể giới tính nữ, do đó người đó phải được xác lập là nữ ; có những định nghĩa xã hội, pháp lý và cá thể khác nhau về những yếu tố đó. ( Xem transwoman. )Đa số phụ nữ trải qua quy trình có kinh nguyệt và sau đó hoàn toàn có thể mang thai và sinh đẻ. [ 3 ] Điều này nói chung yên cầu sự thụ tinh bên trong của trứng với tinh trùng của một người đàn ông qua quan hệ tình dục, dù thụ tinh nhân tạo hay cấy tinh trùng đã thụ tinh sẵn cũng hoàn toàn có thể được thực thi ( xem kỹ thuật sinh sản ). Việc nghiên cứu sinh sản nữ và những cơ quan sinh sản được gọi là phụ khoa .Có 1 số ít bệnh đa phần ảnh hưởng tác động tới nữ, như lupus. Tương tự, có 1 số ít bệnh tương quan tới giới tính tiếp tục hay chỉ xảy ra với phái đẹp, ví dụ ung thư vú, ung thư cổ tử cung, hay ung thư buồng trứng. Phụ nữ và phái mạnh hoàn toàn có thể có những triệu chứng bệnh khác nhau và hoàn toàn có thể phản ứng khác nhau với việc điều trị y tế. Lĩnh vực này của nghiên cứu và điều tra y học được gọi là y khoa dựa trên giới tính .Trong quy trình tiến độ đầu tăng trưởng của bào thai, thai nhi ở cả hai giới tính bộc lộ trung tính ; việc sản sinh những hormone là cái làm đổi khác vẻ bên ngoài về hình thể của nam và nữ. Như trong trường hợp không có hai giới tính, những loài như vậy sinh sản vô tính, vẻ bên ngoài trung tính gần với nữ hơn là nam .Việc một đứa trẻ có được coi là nữ hay không không phải khi nào cũng xác định liệu sau này đứa trẻ có tự nhận mình theo cách đó hay không ( xem bản sắc giới tính ). Ví dụ, những cá thể liên giới tính có những đặc thù sức khỏe thể chất và / hoặc di truyền hỗn hợp ( một dạng dị tật bẩm sinh khiến người đó có cả buồng trứng của phái đẹp và tinh hoàn của phái mạnh ), nên phải sử dụng những tiêu chuẩn khác để xác lập danh tính giới tính của họ. [ 4 ]

So sánh với phái mạnh[sửa|sửa mã nguồn]

Dù có ít nữ được sinh ra hơn nam ( tỷ suất khoảng chừng 1 : 1.05 ), vì có tuổi thọ dài hơn chỉ có 81 phái mạnh ở hay trên độ tuổi 60 cho mỗi 100 phụ nữ ở cùng lứa tuổi. Phụ nữ thường có tuổi thọ trung bình dài hơn phái mạnh. [ 12 ] Điều này bởi sự tổng hợp những yếu tố : gen ( có nhiều và phong phú gen hiện hữu trong những nhiếm sắc thể giới tính ở phụ nữ ) ; xã hội học ( như không phải triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm quân sự chiến lược ở hầu hết những vương quốc ) ; những lựa chọn tương quan tới sức khoẻ ( như tự tử hay hút thuốc lá, uống rượu ) ; sự hiện hữu của estrogen hormone nữ, vốn có hiệu ứng bảo vệ tim. và joêik ứmg kích thích tố nam cao ở phái mạnh. Trong tổng dân số trái đất, có 101.3 nam trên mỗi 100 nữ ( nguồn : 2001 World Almanac ) .Về mặt sức mạnh sức khỏe thể chất, phụ nữ kém hơn nhiều so với đàn ông. Mọi kỷ lục quốc tế về những môn thể thao hoạt động ( điền kinh, vật, cử tạ … ) đều thuộc về đàn ông. Sức chịu đựng của phụ nữ cũng kém hơn, do đó những việc làm nặng nhọc ( đi lính, thợ mỏ, thám hiểm … ) phần đông do đàn ông triển khai .Về mặt trí tuệ, vào năm 1999, một điều tra và nghiên cứu của Richard Lynn, giáo sư danh dự tại Đại học Ulster – một trong những học giả của Anh, trong đó ông đã phân tích số liệu từ 1 số ít bài test được xuất bản trước đó và phát hiện ra rằng chỉ số IQ trung bình của phái mạnh cao hơn của phái đẹp khoảng chừng 3-4 điểm IQ. [ 13 ] Các nghiên cứu và phân tích quy mô lớn của Lynn thực thi năm 2004 khảo sát sự độc lạ giới cũng chỉ ra phái mạnh có chỉ số IQ trung bình cao hơn nữ là 5.0 điểm IQ. [ 14 ] Do vậy, phái mạnh tương thích với những trách nhiệm có độ phức tạp cao hơn là phụ nữ. Số đàn ông có chỉ số IQ cao sẽ lớn hơn rất nhiều so với phụ nữ, Richard Lynn cho biết số đàn ông có IQ cao hơn 130 nhiều gấp 3 lần so với phụ nữ, và số đàn ông có IQ cao hơn 145 nhiều gấp 5,5 lần so với phụ nữ. Điều này lý giải tại sao phần nhiều những giải Nobel, những ý tưởng khoa học hoặc những Đại kiện tướng cờ vua thuộc về phái mạnh [ 15 ] .

Quyền sinh sản và tự do sinh sản[sửa|sửa mã nguồn]

Một áp phích từ một hội nghị ưu sinh năm 1921 hiển thị những tiểu bang Hoa Kỳ đã triển khai luật triệt sảnQuyền sinh sản là những quyền và tự do hợp pháp tương quan đến sinh sản và sức khỏe thể chất sinh sản. Liên đoàn Phụ khoa và Sản khoa Quốc tế đã công bố rằng : [ 25 ]( … ) những quyền con người của phụ nữ gồm có quyền trấn áp và quyết định hành động một cách tự do và có nghĩa vụ và trách nhiệm về những yếu tố tương quan đến tình dục của họ, gồm có cả sức khỏe thể chất tình dục và sinh sản, không bị ép buộc, phân biệt đối xử và đấm đá bạo lực. Các mối quan hệ bình đẳng giữa phụ nữ và phái mạnh trong những yếu tố quan hệ tình dục và sinh sản, gồm có cả sự tôn trọng rất đầy đủ so với sự toàn vẹn của con người, yên cầu sự tôn trọng lẫn nhau, sự đồng ý chấp thuận và cùng chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về hành vi tình dục và hậu quả của nó .Tổ chức Y tế Thế giới báo cáo giải trình rằng dựa trên tài liệu từ năm 2010 – năm trước, mỗi năm trên quốc tế có 56 triệu ca nạo phá thai ( 25 % tổng số ca mang thai ). Trong số đó, khoảng chừng 25 triệu được coi là không bảo đảm an toàn. WHO báo cáo giải trình rằng ở những khu vực tăng trưởng, cứ 100.000 phụ nữ thì có khoảng chừng 30 phụ nữ tử trận cho mỗi 100.000 ca phá thai không bảo đảm an toàn và số lượng đó tăng lên 220 ca tử trận trên 100.000 ca phá thai không bảo đảm an toàn ở những khu vực đang tăng trưởng và 520 ca tử trận trên 100.000 ca phá thai không bảo đảm an toàn ở châu Phi cận Sahara. WHO coi những cái chết không thiết yếu này xuất phát từ những nguyên do

• luật hạn chế
• dịch vụ có sẵn kém
• giá cao
• sự kỳ thị
• sự phản đối tận tâm của các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe
• các yêu cầu không cần thiết, chẳng hạn như thời gian chờ bắt buộc, tư vấn bắt buộc, cung cấp thông tin sai lệch, ủy quyền của bên thứ ba và các xét nghiệm không cần thiết về mặt y tế làm trì hoãn việc chăm sóc.[26]

Vai trò xã hội và văn hóa truyền thống[sửa|sửa mã nguồn]

Một phụ nữ đang dệt. Dệt theo lịch sử dân tộc là một việc làm của phụ nữ ở 1 số ít nền văn hoá . Nữ công nhân ở Anh năm 1944. Bà Norris đeo kính bảo lãnh đang hàn những đường nối bên của container chứa loại sản phẩm hoá học của 1 nhà máy sản xuất hoá chất .

Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, một số phụ nữ đã thực hiện những vai trò mà theo văn hóa thời đó, được coi là công việc của nam giới

Trong nhiều nền văn hoá tiền sử, phụ nữ có một vai trò văn hoá riêng không liên quan gì đến nhau. Trong những xã hội săn bắn hái lượm, phụ nữ nói chung có trách nhiệm hái lượm những loại cây lương thực, bắt những loại thú nhỏ, câu cá làm thức ăn và học sử dụng những mẫu sản phẩm sữa, trong khi đàn ông có trách nhiệm đi săn những loại thú lớn. [ 27 ]Trong lịch sử vẻ vang gần đây hơn, những vai trò giới của phụ nữ đã biến hóa rất lớn. Theo truyền thống lịch sử, phụ nữ những tầng lớp trung lưu đa phần tham gia vào những nghĩa vụ và trách nhiệm trong mái ấm gia đình có nhấn mạnh vấn đề tới việc chăm nom trẻ nhỏ [ 28 ]. Với phụ nữ nghèo hơn, đặc biệt quan trọng là phụ nữ thuộc những tầng lớp lao động, điều này vẫn thường chỉ là một thực trạng lý tưởng, bởi nhu yếu kinh tế tài chính buộc họ phải kiếm việc bên ngoài mái ấm gia đình. Tuy nhiên, những việc làm họ hoàn toàn có thể làm thường bị trả lương thấp hơn so với phái mạnh [ 29 ] .Khi những biến hóa trong thị trường lao động cho phụ nữ diễn ra, những việc làm họ hoàn toàn có thể đảm nhiệm đổi khác từ chỉ những việc làm ” nhơ bẩn ” lê dài trong những xí nghiệp sản xuất như những ” lao công “, trở thành những việc làm văn phòng được tôn trọng nhiều hơn nơi cần những lao động có trình độ, sự tham gia của phụ nữ vào lực lượng lao động Hoa Kỳ đã tăng từ 6 % năm 1900 lên 23 % năm 1923. Những đổi khác đó trong lực lượng lao động đã dẫn tới những đổi khác trong thái độ của phụ nữ tại nơi thao tác, được cho phép những sự tăng trưởng khiến phụ nữ trở nên có khuynh hướng về nghề nghiệp và giáo dục lớn hơn. [ 30 ]Trong những năm 1970, nhiều nữ học giả, gồm có cả những nhà khoa học, tránh việc có con. Trong suốt những năm 1980, những tổ chức triển khai đã nỗ lực cân đối những điều kiện kèm theo cho nam và nữ tại nơi thao tác. Mặc dù vậy, phụ nữ nhìn chung vẫn được coi là người chịu nghĩa vụ và trách nhiệm lao động mái ấm gia đình và chăm nom trẻ nhỏ, điều này hạn chế thời hạn và công sức của con người mà họ hoàn toàn có thể dành cho sự nghiệp của mình. Cho đến đầu thế kỷ 20, những trường cao đẳng nữ của Hoa Kỳ từng nhu yếu những nữ giảng viên của họ phải độc thân, với nguyên do một phụ nữ không hề thực thi hai nghề toàn thời hạn cùng một lúc [ 31 ]

Các phong trào ủng hộ bình đẳng về cơ hội cho cả hai giới và quyền bình đẳng không phân biệt giới tính. Thông qua sự kết hợp của những thay đổi kinh tế và những nỗ lực của phong trào nữ quyền, trong những thập kỷ gần đây, phụ nữ ở nhiều xã hội đã được tiếp cận với những nghề nghiệp ngoài công việc nội trợ truyền thống. Bất chấp những tiến bộ này, phụ nữ hiện đại trong xã hội phương Tây vẫn phải đối mặt với những thách thức ở nơi làm việc cũng như với các chủ đề về giáo dục, bạo lực, chăm sóc sức khỏe, chính trị, và vai trò làm mẹ, v.v. Phân biệt giới tính có thể là mối quan tâm và rào cản chính đối với phụ nữ ở hầu hết mọi nơi, mặc dù hình thức, nhận thức và trọng lực của nó khác nhau giữa các xã hội và tầng lớp xã hội. Đã có sự gia tăng trong việc tán thành các vai trò bình đẳng giới trong gia đình của cả phụ nữ và nam giới.[32][không khớp với nguồn]

Mặc dù một số lượng lớn phụ nữ muốn học lên cao hơn, nhưng mức lương của họ thường thấp hơn so với phái mạnh. CBS News cho biết vào năm 2005 rằng ở Hoa Kỳ phụ nữ ở độ tuổi từ 30 đến 44 và có bằng ĐH chiếm 62 % những gì phái mạnh có trình độ tựa như làm, một tỷ suất thấp hơn ở tổng thể ngoại trừ ba trong số 19 vương quốc có sẵn số lượng. Một số vương quốc phương Tây có mức lương bất bình đẳng hơn là Đức, New Zealand và Thụy Sĩ. [ 33 ]

Thời tân tiến[sửa|sửa mã nguồn]

Hiện nay nền văn minh quả đât đang hướng tới bình đẳng nam nữ, nam và nữ bình đẳng trước pháp lý. Tuy nhiên đó là về mặt pháp lý, còn những đặc thù tự nhiên về giới tính được hình thành qua hàng triệu năm tiến hóa thì không hề đổi khác : phái mạnh vẫn tiêu biểu vượt trội hơn hẳn so với phái đẹp về mặt tư duy, trí tuệ và sức khỏe thể chất, thế cho nên phái mạnh vẫn chiếm lợi thế trong xã hội so với nữ giới [ 34 ] :

• Nam giới có xu hướng hành động nhanh chóng, quyết đoán, trong khi phụ nữ có xu hướng thụ động, bị cảm xúc chi phối.
• Phụ nữ yếu hơn nam giới về thể chất, bởi vì trong hàng triệu năm tiến hóa phụ nữ không thực hiện nhiệm vụ yêu cầu cao về thể chất như nam giới (phụ nữ chỉ hái lượm, trong khi nam giới phải đi săn thú hoặc chiến đấu để bảo vệ bộ lạc).
• Chức năng não: phụ nữ nói nhiều hơn, trong khi nam giới được định hướng nhiều hơn cho hành động. Nam giới học các môn khoa học tự nhiên (cần tư duy logic học) tốt hơn, còn phụ nữ tư duy ngôn ngữ tốt hơn do họ nói nhiều hơn. Tuy nhiên khi sáng tác văn học, vốn cần kết hợp tính ngôn ngữ với tính logic thì nam giới vẫn vượt trội hơn (ví dụ: trong 28 giải Nobel văn học được trao trong giai đoạn 1990-2018, có 21 người là nam và chỉ có 7 người là nữ).
• Phụ nữ luôn có xu hướng tìm kiếm một người đàn ông mạnh mẽ để đạt được sự bảo vệ
• Nam giới có tinh thần sắn sàng đối mặt với thử thách cao hơn phụ nữ.

Theo thống kê, tỉ lệ thiên tài trí óc trên quốc tế nghiêng tiêu biểu vượt trội về phía phái mạnh [ 35 ]. Theo thống kê đến năm 2018, có 853 phái mạnh đã được trao giải Nobel trong khi chỉ có 51 phụ nữ đạt được vinh dự này. Trong số 51 phụ nữ này thì có 17 giành được Nobel hòa bình, 14 giành được Nobel văn học, chỉ có 20 người giành được Nobel về những ngành khoa học kỹ thuật như vật lý, hóa học, sinh học và y khoa [ 36 ] Đối với giải Fields ( phần thưởng quốc tế dành cho những nhà toán học ), tính đến năm 2018 có 60 người được trao giải, trong đó chỉ có duy nhất 1 phụ nữ

Theo nghiên cứu của Đại học Harvard, ngay cả trong các xã hội và tổ chức đánh giá cao bình đẳng giới (ví dụ như Tây Âu, Bắc Mỹ), các nhân vật xuất chúng trong xã hội (nhà khoa học, lãnh tụ, tướng lĩnh, kiện tướng thể thao…) vẫn thường là đàn ông. Phụ nữ vẫn chỉ chiếm tỷ lệ thấp ở hầu hết các vị trí lãnh đạo cao cấp trong xã hội. Phụ nữ chiếm tỷ lệ nhỏ hơn 5% trong số 500 CEO hàng đầu thế giới, nhỏ hơn 20% trong số các nhà khoa học tự nhiên. Theo nghiên cứu này, “những thứ chiếm lĩnh những suy nghĩ thường lệ, những thứ mà bạn quan tâm sâu sắc, hoặc những thứ thúc đẩy hành vi và quyết định” đã tạo ra sự khác biệt về tỷ lệ thành công giữa phái nam và nữ, theo đó nam giới được thúc đẩy bởi ý chí vươn lên chiếm lĩnh các thành tựu, trong khi phụ nữ lại muốn tạo dựng quan hệ gần gũi với người khác và thường gặp mâu thuẫn tâm lý khi theo đuổi mục tiêu lâu dài nào đó[37].

Bạo lực so với phụ nữ[sửa|sửa mã nguồn]

Tuyên bố về xóa bỏ đấm đá bạo lực so với phụ nữ của Liên Hiệp Quốc định nghĩa ” đấm đá bạo lực so với phụ nữ ” là : [ 38 ]

any act of gender-based violence that results in, or is likely to result in, physical, sexual or mental harm or suffering to women, including threats of such acts, coercion or arbitrary deprivation of liberty, whether occurring in public or in private life .

và xác định ba hình thức bạo lực: bạo lực xảy ra trong gia đình, bạo lực xảy ra trong cộng đồng chung và bạo lực do Nhà nước gây ra hoặc dung túng. Nó cũng nói rằng ” bạo lực đối với phụ nữ là một biểu hiện của mối quan hệ quyền lực bất bình đẳng trong lịch sử giữa nam và nữ “.[39]

Bạo lực so với phụ nữ vẫn là một yếu tố thông dụng, được thôi thúc, đặc biệt quan trọng là bên ngoài phương Tây, bởi những giá trị xã hội gia trưởng, thiếu lao lý rất đầy đủ và thiếu thực thi những luật hiện hành. Các chuẩn mực xã hội sống sót ở nhiều nơi trên quốc tế cản trở tân tiến bảo vệ phụ nữ khỏi đấm đá bạo lực. Ví dụ, theo những cuộc khảo sát của UNICEF, tỷ suất phụ nữ từ 15-49 tuổi cho rằng chồng có lý khi đánh hoặc đánh vợ trong 1 số ít trường hợp nhất định là 90 % ở Afghanistan và Jordan, 87 % ở Mali, 86 % ở Guinea và Timor-Leste, 81 % ở Lào và 80 % ở Cộng hòa Trung Phi. [ 40 ] Một cuộc khảo sát năm 2010 do Trung tâm Nghiên cứu Pew thực thi cho thấy ném đá như một hình phạt cho tội ngoại tình được 82 % người được hỏi ở Ai Cập và Pakistan ủng hộ, 70 % ở Jordan, 56 % ở Nigeria và 42 % ở Indonesia. [ 41 ]Các hình thức đấm đá bạo lực đơn cử ảnh hưởng tác động đến phụ nữ gồm có cắt bộ phận sinh dục nữ, kinh doanh tình dục, ép buộc mại dâm, ép buộc kết hôn, cưỡng hiếp, quấy rối tình dục, giết người vì danh dự, tạt axit và đấm đá bạo lực tương quan đến của hồi môn. Các chính phủ nước nhà hoàn toàn có thể đồng lõa với đấm đá bạo lực so với phụ nữ, ví dụ điển hình như trải qua những hành vi như ném đá ( như hình phạt cho tội ngoại tình ) .Cũng có nhiều hình thức đấm đá bạo lực so với phụ nữ phổ cập trong lịch sử vẻ vang, đặc biệt quan trọng là việc thiêu sống những phù thủy, hiến tế những góa phụ ( như sati ) và tục bó chân. Việc truy tố những phụ nữ bị buộc tội là phù thủy có truyền thống lịch sử truyền kiếp ; ví dụ, trong thời kỳ đầu tân tiến ( giữa thế kỷ 15 và 18 ), những phiên tòa xét xử xét xử phù thủy diễn ra phổ cập ở châu Âu và ở những thuộc địa châu Âu ở Bắc Mỹ. Ngày nay, vẫn còn những khu vực trên quốc tế ( ví dụ điển hình như những khu vực của châu Phi cận Sahara, vùng nông thôn Bắc Ấn Độ và Papua New Guinea ) nơi nhiều người tin vào phép phù thủy và phụ nữ bị buộc tội là phù thủy phải chịu đấm đá bạo lực nghiêm trọng. [ 42 ] [ 43 ] [ 44 ] Ngoài ra, cũng có những vương quốc có luật hình sự chống lại việc hành nghề phù thủy. Ở Ả Rập Saudi, phù thủy vẫn là một tội ác hoàn toàn có thể bị trừng phạt bằng tử hình, và vào năm 2011, vương quốc này đã chặt đầu một phụ nữ vì tội ‘ phù thủy và ma thuật ‘. [ 45 ] [ 46 ]Cũng có trường hợp một số ít hình thức đấm đá bạo lực so với phụ nữ chỉ được coi là tội hình sự trong những thập kỷ gần đây và không bị cấm phổ cập, do đó nhiều vương quốc vẫn liên tục được cho phép chúng. Điều này đặc biệt quan trọng đúng với trường hợp hiếp dâm trong hôn nhân gia đình. [ 47 ] [ 48 ] Ở quốc tế phương Tây, đã có khuynh hướng bảo vệ bình đẳng giới trong hôn nhân gia đình và truy tố đấm đá bạo lực mái ấm gia đình, nhưng ở nhiều nơi trên quốc tế, phụ nữ vẫn bị mất những quyền hợp pháp đáng kể khi kết hôn. [ 49 ]Bạo lực tình dục so với phụ nữ ngày càng tăng đáng kể trong thời kỳ cuộc chiến tranh và xung đột vũ trang, trong thời kỳ quân đội chiếm đóng, hoặc xung đột sắc tộc ; tiếp tục nhất dưới hình thức cưỡng hiếp cuộc chiến tranh và nô lệ tình dục. Các ví dụ đương đại về đấm đá bạo lực tình dục trong cuộc chiến tranh gồm có cưỡng hiếp trong cuộc diệt chủng Armenia, hiếp dâm trong Chiến tranh Giải phóng Bangladesh, hiếp dâm trong Chiến tranh Bosnia, hiếp dâm trong cuộc diệt chủng Rwandan và hiếp dâm trong Chiến tranh Congo thứ hai. Tại Colombia, xung đột vũ trang cũng khiến phụ nữ ngày càng tăng đấm đá bạo lực tình dục. [ 50 ] Trường hợp gần đây nhất là cuộc thánh chiến tình dục do ISIL thực thi, nơi 5000 – 7000 trẻ em gái và trẻ nhỏ người Yazidi và Cơ đốc giáo bị bán làm nô lệ tình dục trong cuộc diệt chủng và hãm hiếp phụ nữ Yazidi và Cơ đốc giáo, 1 số ít người trong số họ đã nhảy lầu tự tử từ Núi Sinjar trong lời làm chứng của một nhân chứng. [ 51 ]Luật pháp và chủ trương về đấm đá bạo lực so với phụ nữ khác nhau tùy theo thẩm quyền. Tại Liên minh Châu Âu, quấy rối tình dục và kinh doanh người sẽ bị trừng phạt theo lao lý. [ 52 ] [ 53 ]

Quần áo, thời trang và những lao lý về mặc đồ[sửa|sửa mã nguồn]

Phụ nữ ở những nơi khác nhau trên quốc tế ăn mặc theo những cách khác nhau, với sự lựa chọn phục trang của họ bị tác động ảnh hưởng bởi văn hóa truyền thống địa phương, nguyên tắc tôn giáo, truyền thống cuội nguồn, chuẩn mực xã hội và khuynh hướng thời trang, cùng những yếu tố khác. Các xã hội khác nhau có những ý niệm khác nhau về sự nhã nhặn. Tuy nhiên, ở nhiều khu vực pháp lý, lựa chọn của phụ nữ về phục trang không phải khi nào cũng không lấy phí, với luật số lượng giới hạn những gì họ hoàn toàn có thể mặc hoặc không được mặc. Điều này đặc biệt quan trọng đúng so với trang phục Hồi giáo. Mặc dù một số ít khu vực pháp lý nhất định bắt buộc hợp pháp phục trang như vậy ( việc đeo khăn trùm đầu ), những vương quốc khác cấm hoặc hạn chế việc mặc một số ít phục trang trùm đầu ( ví dụ điển hình như burqa / khăn che mặt ) ở những nơi công cộng ( một vương quốc như vậy là Pháp ). Những luật này đang gây tranh cãi lớn. [ 54 ]

Khả năng sinh sản và đời sống mái ấm gia đình[sửa|sửa mã nguồn]

Bản đồ những vương quốc theo tỷ suất sinh ( 2018 ), theo CIA World Factbook [55]Tỷ lệ Xác Suất số lần sinh của phụ nữ chưa kết hôn, những vương quốc được chọn, 1980 và 2007 .Tổng tỷ suất sinh ( TFR ) – số trẻ nhỏ trung bình do một phụ nữ sinh ra trong suốt cuộc sống – là độc lạ đáng kể giữa những khu vực khác nhau trên quốc tế. Năm năm nay, TFR ước tính cao nhất là ở Niger ( 6,62 trẻ nhỏ sinh ra trên một phụ nữ ) và thấp nhất ở Nước Singapore ( 0,82 trẻ nhỏ / phụ nữ ). [ 56 ] Trong khi hầu hết những nước châu Phi cận Sahara có TFR cao, điều này gây ra những yếu tố do thiếu tài nguyên và góp thêm phần làm dân số quá đông, hầu hết những nước phương Tây hiện đang có tỷ suất sinh thay thế sửa chữa dưới mức hoàn toàn có thể dẫn đến già hóa dân số và giảm dân số .Ở nhiều nơi trên quốc tế, cấu trúc mái ấm gia đình đã có sự đổi khác trong vài thập kỷ qua. Ví dụ, ở phương Tây, đã có một khuynh hướng chuyển từ những sắp xếp đời sống gồm có đại gia đình sang những tổ chức triển khai chỉ gồm có mái ấm gia đình hạt nhân. Xu hướng chuyển từ mức sinh trong hôn nhân gia đình sang mức sinh ngoài hôn nhân gia đình. Trẻ em sinh ra ngoài hôn nhân gia đình hoàn toàn có thể được sinh ra từ những cặp vợ chồng sống thử hoặc phụ nữ độc thân. Trong khi việc sinh con ngoài hôn nhân gia đình là thông dụng và được gật đầu trọn vẹn ở một số ít nơi trên quốc tế, thì ở những nơi khác, họ bị tẩy chay rất nhiều, với những bà mẹ chưa kết hôn phải đương đầu với sự tẩy chay, gồm có cả đấm đá bạo lực từ những thành viên trong mái ấm gia đình, và trong những trường hợp nghiêm trọng thậm chí còn là giết người vì danh dự. [ 57 ] [ 58 ] Ngoài ra, quan hệ tình dục ngoài hôn nhân gia đình vẫn còn là phạm pháp ở nhiều vương quốc ( như Ả Rập Saudi, Pakistan, [ 59 ] Afghanistan, [ 60 ] [ 61 ] Iran, [ 61 ] Kuwait, [ 62 ] Maldives, [ 63 ] Morocco, [ 64 ] Oman, [ 65 ] Mauritania, [ 66 ] Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, [ 67 ] [ 68 ] Sudan, [ 69 ] và Yemen [ 70 ] ) .Vai trò xã hội của người mẹ khác nhau giữa những nền văn hóa truyền thống. Ở nhiều nơi trên quốc tế, phụ nữ có con phụ thuộc vào phải ở nhà và dành hàng loạt sức lực lao động cho việc nuôi dạy con, trong khi ở những nơi khác, hầu hết những bà mẹ thường quay trở lại việc làm được trả lương ( xem bà mẹ đi làm và bà mẹ nội trợ ) .
Các học thuyết tôn giáo cụ thể có những lao lý đơn cử tương quan đến vai trò giới, tương tác xã hội và riêng tư giữa hai giới, phục trang tương thích cho phụ nữ và nhiều yếu tố khác ảnh hưởng tác động đến phụ nữ và vị trí của họ trong xã hội. Ở nhiều vương quốc, những giáo lý tôn giáo này ảnh hưởng tác động đến luật hình sự, hoặc luật mái ấm gia đình của những khu vực tài phán đó ( ví dụ : xem luật Sharia ). Các tổ chức triển khai quốc tế đã có những đàm đạo về mối quan hệ giữa tôn giáo, pháp luật và bình đẳng giới. [ 71 ]
BoliviaPhụ nữ tham gia lớp học xóa mù chữ dành cho người lớn ở khu vực El Alto của La PazGiáo dục đào tạo một giới tính từ trước đến nay vẫn chiếm lợi thế và vẫn còn rất tương thích. Giáo dục đào tạo phổ cập, nghĩa là giáo dục tiểu học và trung học cơ sở do nhà nước cung ứng, không phụ thuộc vào vào giới tính, vẫn chưa phải là một chuẩn mực toàn thế giới, ngay cả khi nó được coi là chuẩn mực ở hầu hết những nước tăng trưởng. Ở một số ít nước phương Tây, phụ nữ đã vượt qua phái mạnh ở nhiều cấp học. Ví dụ, ở Hoa Kỳ vào năm 2005 / 2006, phụ nữ đạt 62 % bằng cao đẳng, 58 % bằng cử nhân, 60 % bằng thạc sĩ và 50 % bằng tiến sỹ. [ 72 ] [ 73 ] [ 74 ]Khoảng cách về giới về giáo dục ở những nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế ( OECD ) đã được giảm bớt trong 30 năm qua. Phụ nữ trẻ hơn ngày này có nhiều năng lực đã hoàn thành xong trình độ ĐH : ở 19 trong số 30 vương quốc OECD, số phụ nữ từ 25 đến 34 đã triển khai xong giáo dục ĐH cao hơn gấp đôi so với phụ nữ từ 55 đến 64 tuổi. Tại 21 trong số 27 vương quốc OECD có số liệu so sánh được, số lượng phụ nữ tốt nghiệp những chương trình cấp ĐH bằng hoặc cao hơn phái mạnh. Các bé gái 15 tuổi có xu thế biểu lộ kỳ vọng cao hơn nhiều về sự nghiệp so với những bé trai cùng tuổi. [ 75 ] Trong khi phụ nữ chiếm hơn một nửa số sinh viên tốt nghiệp ĐH ở 1 số ít nước OECD, họ chỉ nhận được 30 % bằng ĐH được cấp trong những nghành nghề dịch vụ khoa học và kỹ thuật, và phụ nữ chỉ chiếm 25 % đến 35 % những nhà nghiên cứu ở hầu hết những nước OECD. [ 76 ]Nghiên cứu cho thấy rằng trong khi phụ nữ đang theo học tại những trường ĐH khét tiếng với tỷ suất ngang bằng với phái mạnh thì tỷ suất phụ nữ được gia nhập vào công tác làm việc giảng dạy là thấp hơn đáng kể. Nhà xã hội học Harriet Zuckerman đã nhận xét rằng một viện càng có uy tín thì phụ nữ càng khó có được vị trí giảng viên ở đó. Năm 1989, Đại học Harvard tuyển dụng người phụ nữ tiên phong trong ngành hóa học, Cynthia Friend, và năm 1992, người phụ nữ tiên phong trong ngành vật lý, Melissa Franklin. Bà cũng quan sát thấy rằng phụ nữ có nhiều năng lực giữ những vị trí trình độ tiên phong của họ như là người hướng dẫn và giảng viên, trong khi phái mạnh có nhiều năng lực thao tác trước ở những vị trí nhiệm kỳ hơn. Theo Smith và Tang, tính đến năm 1989, 65 % phái mạnh và chỉ 40 % nữ giới nắm giữ những vị trí có thời hạn và chỉ 29 % tổng thể những nhà khoa học và kỹ sư được tuyển dụng làm trợ lý giáo sư trong những trường cao đẳng và ĐH có thời hạn công tác làm việc trên 4 năm là phụ nữ. [ 77 ]Năm 1992, phụ nữ chỉ chiếm 9 Xác Suất số tiến sỹ được trao trong ngành kỹ thuật, và chỉ 1 Tỷ Lệ trong số đó trở thành giáo sư. Năm 1995, 11 % giáo sư về khoa học và kỹ thuật là phụ nữ. Tương quan, chỉ có 311 trưởng khoa của những trường kỹ thuật là phụ nữ, tức là chiếm chưa đến 1 % tổng số. Ngay cả trong tâm lý học, bằng cấp mà phụ nữ chiếm hầu hết là tiến sỹ, họ giữ một số lượng đáng kể những vị trí có nhiệm kỳ ít hơn, khoảng chừng 19 % vào năm 1994. [ 78 ]Tỷ lệ biết đọc biết viết của nữ trên quốc tế thấp hơn nam. CIA World Factbook đưa ra một ước tính từ năm 2010 cho thấy 80 % phụ nữ trên quốc tế biết chữ, so với 88,6 % phái mạnh ( từ 15 tuổi trở lên ). Tỷ lệ biết chữ thấp nhất ở Nam và Tây Á, và ở những khu vực của Châu Phi cận Sahara. [ 79 ]

Phụ nữ trong chính trị[sửa|sửa mã nguồn]

Bản đồ quốc tế cho thấy sự tham gia của phụ nữ trong chính phủ nước nhà theo vương quốc, 2010 . Benazir Bhutto là người phụ nữ đầu tiên đứng đầu một chính phủ dân chủ ở một quốc gia đa số theo đạo Hồi (Pakistan). FORBES Những phụ nữ quyền lực nhất thế giới trong chín năm.[80]Angela Merkel đã giành được vị trí cao nhất trong danh sáchNhững phụ nữ quyền lực nhất thế giới trong chín năm.Phụ nữ không được đại diện thay mặt trong cơ quan chính phủ ở hầu hết những vương quốc. Vào tháng 1 năm 2019, tỷ suất trung bình toàn thế giới của phụ nữ trong những hội đồng vương quốc là 24,3 %. [ 81 ] Quyền bầu cử là quyền dân sự. Quyền bầu cử của phụ nữ ở Hoa Kỳ đã từ từ đạt được, tiên phong là ở cấp tiểu bang và địa phương, mở màn từ cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, và vào năm 1920, phụ nữ ở Hoa Kỳ đã nhận được quyền đại trà phổ thông đầu phiếu, với việc Thông qua Tu chính án thứ mười chín cho Hoa Kỳ. Hiến pháp. Một số vương quốc phương Tây chậm được cho phép phụ nữ bỏ phiếu, đặc biệt quan trọng là Thụy Sĩ, nơi phụ nữ giành được quyền bỏ phiếu trong cuộc bầu cử liên bang năm 1971, và ở bang Appenzell Innerrhoden phụ nữ chỉ được cấp quyền bỏ phiếu về những yếu tố địa phương vào năm 1991, khi canton buộc phải làm như vậy bởi Tòa án Tối cao Liên bang Thụy Sĩ ; [ 82 ] [ 83 ] và Liechtenstein, năm 1984, trải qua một cuộc trưng cầu dân ý về quyền bầu cử của phụ nữ .

Khoa học, văn học và nghệ thuật và thẩm mỹ[sửa|sửa mã nguồn]

Nhà soạn nhạc người Đức Clara Schumann năm 1878Trong suốt lịch sử vẻ vang, phụ nữ đã có nhiều góp phần cho khoa học, văn học và nghệ thuật và thẩm mỹ. Một nghành mà trước đây phụ nữ được phép tiếp cận nhiều nhất là sản phụ khoa ( trước thế kỷ 18, việc chăm nom phụ nữ mang thai ở châu Âu do phụ nữ tiếp đón ; từ giữa thế kỷ 18 trở đi, việc theo dõi y tế so với phụ nữ mang thai mở màn yên cầu khắt khe giáo dục chính quy, mà phụ nữ thường không được tiếp cận, và do đó việc thực hành thực tế hầu hết được chuyển sang phái mạnh ). [ 84 ] [ 85 ]Việc viết lách nói chung cũng được coi là gật đầu được so với phụ nữ thuộc những tầng lớp thượng lưu, mặc dầu việc đạt được thành công xuất sắc như một nhà văn nữ trong một quốc tế phái mạnh thống trị hoàn toàn có thể rất khó khăn vất vả ; tác dụng là một số ít nhà văn nữ đã sử dụng bút danh nam ( ví dụ : George Sand, George Eliot ) .

Phụ nữ từng là nhà soạn nhạc, nhạc sĩ, nghệ sĩ biểu diễn nhạc cụ, ca sĩ, nhạc trưởng, học giả âm nhạc, nhà giáo dục âm nhạc, nhà phê bình âm nhạc / nhà báo âm nhạc và các ngành nghề âm nhạc khác. Có những chuyển động âm nhạc,  các sự kiện và thể loại liên quan đến phụ nữ, các vấn đề phụ nữ và nữ quyền.  Trong thập kỷ 2010, trong khi phụ nữ chiếm một tỷ lệ đáng kể của âm nhạc nổi tiếng và âm nhạc cổ điển ca sĩ, và một tỷ lệ đáng kể của nhạc sĩ (nhiều trong số đó là ca sĩ-nhạc sĩ), có rất ít phụ nữ nhà sản xuất thu âm, các nhà phê bình nhạc rock và nhạc công nhạc rock. Mặc dù đã có một số lượng lớn các nhà soạn nhạc nữ trong âm nhạc cổ điển, nhưng từ thời Trung cổ cho đến ngày nay, các nhà soạn nhạc nữ được trình diễn ít hơn đáng kể trong các tiết mục âm nhạc cổ điển thường được trình diễn, sách giáo khoa lịch sử âm nhạc và bách khoa toàn thư về âm nhạc; Ví dụ, trong cuốn Concise Oxford History of Music, Clara Schumann là một trong những nhà soạn nhạc nữ duy nhất được nhắc đến.

Ca sĩ người Mỹ Ella Fitzgerald năm 1968

Phụ nữ chiếm một tỷ suất đáng kể trong những nghệ sĩ độc tấu nhạc cụ trong âm nhạc cổ xưa và tỷ suất phụ nữ trong những dàn nhạc đang tăng lên. Tuy nhiên, một bài báo năm năm ngoái về những nghệ sĩ độc tấu Concerto trong những dàn nhạc lớn của Canada chỉ ra rằng 84 % những nghệ sĩ độc tấu của Orchester Symphonique de Montreal là phái mạnh. Năm 2012, phụ nữ vẫn chỉ chiếm 6 % trong dàn nhạc Vienna Philharmonic được xếp hạng số 1. Phụ nữ ít thông dụng hơn với tư cách là người chơi nhạc cụ trong những thể loại âm nhạc phổ cập như rock và heavy metal, mặc dầu đã có 1 số ít nữ nghệ sĩ chơi nhạc cụ và ban nhạc toàn nữ đáng quan tâm. Phụ nữ đặc biệt quan trọng ít được biểu lộ trong những thể loại nhạc metal cực đoan. [ 86 ] Phụ nữ cũng không có nhiều đại diện thay mặt trong chỉ huy dàn nhạc, phê bình âm nhạc / báo chí truyền thông âm nhạc, sản xuất âm nhạc và kỹ thuật âm thanh. Trong khi phụ nữ không được khuyến khích sáng tác trong thế kỷ 19, và có rất ít nhà âm nhạc học nữ, phụ nữ đã tham gia vào giáo dục âm nhạc ” … đến mức phụ nữ thống trị [ nghành nghề dịch vụ này ] trong suốt nửa sau của thế kỷ 19 và cũng trong suốt thế kỉ 20. ” [ 87 ]

Theo Jessica Duchen, một nhà văn viết nhạc cho tờ The Independent của London, các nữ nhạc sĩ nhạc cổ điển “… thường bị đánh giá về ngoại hình, hơn là tài năng” và họ phải đối mặt với áp lực “… phải trông sexy trên sân khấu và trong các bức ảnh. ” [88] Duchen nói rằng trong khi “có những nhạc sĩ nữ không chịu thể hiện ngoại hình của họ,… những người chịu khoe thể hình của mình thì xu hướng thành công hơn về mặt vật chất.” [88]

Theo biên tập viên đài 3 của Anh, Edwina Wolstencroft, ngành công nghiệp âm nhạc cổ xưa từ lâu đã cởi mở để phụ nữ tham gia những vai trò màn biểu diễn hoặc vui chơi, nhưng phụ nữ ít có năng lực nắm giữ những vị trí quyền lực tối cao, ví dụ điển hình như chỉ huy dàn nhạc. [ 89 ] Trong âm nhạc đại chúng, trong khi có nhiều ca sĩ nữ thu âm bài hát, thì có rất ít phụ nữ đứng sau bàn tinh chỉnh và điều khiển âm thanh đóng vai trò là nhà sản xuất âm nhạc, người chỉ huy và quản trị quy trình thu âm. [ 90 ]

• Chafe, William H. Lưu trữ 2009-01-13 tại Wayback Machine, “The American Woman: Her Changing Social, Economic, And Political Roles, 1920-1970”, Oxford University Press, 1972. ISBN 0-19-501785-4
• Roget’s II: The New Thesaurus, (Boston: Houghton Mifflin, 2003 3rd edition) ISBN 0-618-25414-5
• McWhorter, John. ‘The Uses of Ugliness’, The New Republic Online, ngày 31 tháng 1 năm 2002. Truy cập May 11 2005 [“bitch” as an affectionate term]
• McWhorter, John. Authentically Black: Essays for the Black Silent Majority (New York: Gotham, 2003) ISBN 1-59240-001-9 [casual use of “bitch” in ebonics]
• Routledge international encyclopedia of women, 4 vls., ed. by Cheris Kramarae and Dale Spender, Routledge 2000
• Women in world history: a biographical encyclopedia, 17 vls., ed. by Anne Commire, Waterford, Conn. [etc.]: Yorkin Publ. [etc.], 1999 – 2002
• “Người Phụ Nữ Qua Nhân Tướng Học & Văn Học Dân Gian”-Lương Trọng Nhàn- Nhà Xuất Bản Hồng Đức.

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Lịch sử

Tôn giáo

Source: https://dvn.com.vn
Category: Hỏi Đáp