Tư vấn hướng nghiệp 2019: Ngành nào thị trường đang “khát”?

NHÓM PV   –  
Thứ năm, 27/06/2019 06 : 58 ( GMT + 7 )

Sáng nay, 27.6, Báo Lao Động tổ chức Chương trình giao lưu trực tuyến: “Tư vấn hướng nghiệp 2019: Ngành nào thị trường đang khát”. Chương trình được tường thuật trên Laodong.vn.

Chương trình giao lưu trực tuyến: “Tư vấn hướng nghiệp 2019: Ngành nào thị trường đang khát”. Ảnh: Phạm Đông

Thời điểm tuyển sinh chuyển cấp và tuyển sinh ĐH, cao đẳng hàng năm, hàng triệu mái ấm gia đình, những bậc cha mẹ và học viên lại trăn trở với câu hỏi : học ngành gì để có thời cơ việc làm cao, thu nhập tốt, tương thích với năng lượng, …Trong khi thị trường lao động còn hàng trăm nghìn cử nhân thất nghiệp, thì theo một công bố mới gần đây của Tổng cục Giáo dục đào tạo nghề nghiệp, có tới 85 % học viên sau học nghề có việc làm và thu nhập không thay đổi .Trên thực tiễn, câu hỏi chọn ngành, chọn nghề chưa khi nào là đơn thuần với mỗi bậc cha mẹ, mỗi học viên. Nhằm san sẻ nỗi trăn trở này và mong ước mang lại cho quý cha mẹ, học viên những lời khuyên xác đáng từ chuyên viên, Báo Lao Động sẽ có cuộc trao đổi thẳng thắn, cởi mở với ông Bùi Sỹ Lợi – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về những yếu tố xã hội của Quốc hội .Cùng với những tư vấn về chọn trường, chọn nghề, tiến sỹ Bùi Sỹ Lợi sẽ phân phối thêm thông tin về những việc làm, ngành nghề mà thị trường đang khát, Dự kiến nhu yếu nhân lực trong 5 – 10 năm tới để quý cha mẹ, học viên cùng có cái nhìn đúng đắn, chọn trúng ngành theo yên cầu thực tiễn từ thị trường lao động .Mở đầu Chương trình giao lưu trực tuyến : ” Tư vấn hướng nghiệp 2019 : Ngành nào thị trường đang khát “, Phó Tổng biên tập Báo Lao Động Nguyễn Đình Chúc khuyến mãi ngay hoa cho khách mời – ông Bùi Sỹ Lợi – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về những yếu tố xã hội của Quốc hội .

Làm thầy hay làm thợ?

MC Lê Phương: Thưa ông, nhiều trường nghề tự hào cho hay, trong các khóa tốt nghiệp của một số ngành kỹ thuật, học sinh của họ được các DN săn đón và tuyển dụng ngay với mức lương hàng chục triệu đồng. Trong khi đó, hàng trăm nghìn cử nhân đang thất nghiệp, chạy xe ôm công nghệ, chuyển sang học nghề. Ông đánh giá như thế nào về thực tế này?

Ông Bùi Sỹ Lợi – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội: Thời bao cấp, cha mẹ và bản thân học sinh thi tốt nghiệp cấp 3 đều muốn con cái được vào học đại học. Tư duy đó chỉ phù hợp với thời kỳ bao cấp. Khi chuyển đổi sang kinh tế thị trường, tư duy này không còn phù hợp và thực tế đã kiểm định.

Vấn đề quan trọng ở đây là làm thế nào để có việc làm gắn được với thị trường lao động, có thu nhập Giao hàng được đời sống. Hàng loạt người tốt nghiệp ĐH liên tục học thạc sĩ, tiến sỹ, nhưng sau lại quay về làm công nhân. Do đó, điều quan trọng là phải có việc làm bền vững và kiên cố, không thay đổi, bảo vệ nhu yếu sống của bản thân và mái ấm gia đình. Làm sao khi tốt nghiệp một trường nghề nào đó, người lao động phải bảo vệ được việc làm .Chúng ta có được bài học kinh nghiệm phân phối tín dụng thanh toán cho sinh viên sau khi ra trường với mong ước sinh viên ra trường có việc làm, nhưng vẫn chưa tiến hành được vì nhiều sinh viên ra trường không có việc làm nên không hoàn trả lại được tiền tương hỗ. Các trường phải đào tạo và giảng dạy gắn với sử dụng và theo đơn đặt hàng của những doanh nghiệp. Tín hiệu đáng mừng là kỳ tuyển sinh năm 2019, có hơn 230.000 người không ĐK vào ĐH. Điều đó đồng nghĩa tương quan với việc họ sẽ ĐK vào trường nghề hoặc quy đổi sang hướng khác .

MC Lê Phương: Theo thống kê nhiều trường nghề, những sinh viên tốt nghiệp ở những trường này được doanh nghiệp săn đón. Trong khi đó, nhiều sinh viên cầm tấm bằng đại học trong tay vẫn loay hoay tìm kiếm việc làm cho mình. Ông đánh giá thế nào về vấn đề này?

– Ông Bùi Sỹ Lợi: Đào tạo gắn với tuyển dụng và nhu cầu xã hội đang cần. Tổng kết nhiều trường nghề cho thấy sinh viên tốt nghiệp ở những trường này có việc làm ngay đã đánh giá được đào tạo đáp ứng nhu cầu tuyển dụng. Luật Giáo dục vừa qua đã khẳng định việc phân luồng học sinh tốt nghiệp THCS đến THPT phân luồng ít nhất 30% vào học nghề. Đào tạo của chúng ta liên thông, tốt nghiệp Cao đẳng nghề hoàn toàn có thể vào đại học hoặc thi tốt nghiệp vào trường Đại học nào đó. Người lao động có thể đi nhiều con đường, nhưng mục tiêu vẫn có thể trở thành kỹ sư, Thạc sĩ. Chúng ta hoan nghênh việc liên thông và học tập suốt đời.

Về yếu tố thừa thầy thiếu thợ, không phải tất cả chúng ta thừa “ thầy ” mà “ thầy ” không cung ứng được nhu yếu của thị trường. Đúng là tất cả chúng ta thiếu thợ. Hiện nay tất cả chúng ta đang mất cân đối giữa người lao động là công nhân và lao động có trình độ ĐH … Hiện nay, tất cả chúng ta mới chỉ bảo vệ 1/10 công nhân kỹ thuật. Chúng ta cần đổi khác tư duy, sắp xếp lại cơ sở huấn luyện và đào tạo .Ông Bùi Sỹ Lợi – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội trả lời tại Chương trình giao lưu trực tuyến. Ảnh: Trần Vương

MC Lê Phương: Hiện nay, cánh cổng trường Đại học đang mở rộng và nhiều gia đình vẫn còn tâm lý cho con đi học đại học. Theo ông, đây có phải là những khó khăn trong quá trình tuyển sinh của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp?

– Ông Bùi Sỹ Lợi: Đào tạo ra nhưng không sử dụng gây lãng phí xã hội và bản thân người học. Các trường Đại học hạ điểm chuẩn để đủ tiêu chí tuyến sinh. Ngay việc điểm chuẩn không đảm bảo yêu cầu đã không đáp ứng được chất lượng học sinh. Điều này dẫn đến nhóm này khi ra trường sẽ rất khó khăn trong tìm kiếm việc làm.

Bên cạnh đó, những trường nghề đưa vào đào tạo và giảng dạy đúng ngành nghề xã hội đang cần thì về đầu ra, doanh nghiệp sẽ thuận tiện lựa chọn lao động. Chúng ta cần quy đổi chính sách để nhà trường và doanh nghiệp kết nối với nhau. Chính việc đó sẽ tránh được tiêu tốn lãng phí xã hội và cho mái ấm gia đình, cũng như bản thân người học. Không nên giao chỉ tiêu hay cơ cấu tổ chức đào tạo và giảng dạy cho những trường. Nếu đào tạo và giảng dạy ĐH những ngành kỹ thuật sẽ chuyển sang làm công nhân, kỹ sư rất tốt. Còn những ngành xã hội, nhân văn lúc bấy giờ số lượng quá nhiều .

Cách mạng công nghiệp 4.0, kinh tế mở- ngành nghề nào sẽ lên ngôi?

MC Lê Phương: Cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ thổi bay nhiều nhiều ngành nghề. Các cơ quan quản lý nhà nước cần làm gì…?

– Ông Bùi Sỹ Lợi: Khi làm Luật Việc làm, chúng tôi đã dự báo được vấn đề này, chúng tôi đã cho hình thành trung tâm dịch vụ việc làm công. Tuy nhiên, ngoài dịch vụ việc làm công, chúng ta vẫn có thể hình thành các trung tâm dịch vụ việc làm theo cách họ tự đăng ký và do tư nhân làm. Trong kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, công việc dự báo về thị trường lao động là của cơ quan quản lý Nhà nước. Chúng ta giao việc đó cho trung tâm dịch vụ việc làm; điều tra, đánh giá đánh giá tình lao động, tình hình thất nghiệp và dự báo thị trường lao động để kết nối giữa cung lao động và cầu lao động. Đó không ai khác chính là cơ quan quản lý nhà nước và đó chúng ta gọi là dịch vụ việc làm công.

MC Lê Phương: Cuộc cách mạng 4.0, ngành nào sẽ lên ngôi, thưa ông?

– Ông Bùi Sỹ Lợi: Theo tôi, ngành hot sẽ tập trung vào vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc và phía Nam. Cuộc CMCN 4.0 sẽ loại bỏ lao động một số ngành như dệt may, da giày…, những ngành sử dụng quá nhiều lao động phổ thông. Hàng loạt công nhân sẽ có nguy cơ mất việc làm. Một số ngành sẽ là ngành hot như: Công nghệ thông tin – ngành cốt lõi của CMCN 4.0, có khả năng miễn dịch với khủng hoảng kinh tế; công nghệ kỹ thuật điện; robot và trí tuệ nhân tạo – tâm điểm của CMCN 4.0.

Các ngành tiếp theo là : Công nghệ sinh học tạo ra năng xuất lao động cao và tạo ra sản lượng cho Doanh Nghiệp ; tăng trưởng Internet di động, điện toán đám mây … Các ngành về dịch vụ cũng có xu thế hot như : Phát triển và thiết kế xây dựng in 3D. Ngoài ra, những ngành dịch vụ kinh tế tài chính đâu tư, phong cách thiết kế, y tế, thay thế sửa chữa ôtô, điện lạnh, làm đẹp … cũng là những ngành có khuynh hướng trở thành ngành hot .Đi trước đón đầu cuộc CMCN 4.0 không chỉ là giảng dạy nhân lực cho tương lai mà còn là giảng dạy lại nguồn lao động đã có, đang thao tác trong những dây chuyền sản xuất sản xuất. Nhà nước và doanh nghiệp cần phối hợp trong yếu tố này .Trong khu vực sản xuất kinh doanh thương mại, nếu lao động không phân phối được nhu yếu thì ngay lập tức sẽ bị đào thải, loại khỏi dây chuyền sản xuất sản xuất. Vì vậy, ngay trong những cơ quan, doanh nghiệp, cần huấn luyện và đào tạo bổ trợ thêm những ngành nghề dịch vụ khác cho người lao động để ship hàng tương lai nếu chẳng may doanh nghiệp phá sản. Các doanh nghiệp cần phát huy tính năng động trong yếu tố này. Đồng thời, những TT dịch vụ việc làm cần xu thế cho những doanh nghiệp .Ông Bùi Sỹ Lợi – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội trả lời tại Chương trình giao lưu trực tuyến. Ảnh: Phạm Đông

Đại học có phải là con đường duy nhất vào đời?

– MC Lê Phương: Thưa ông, dù nhiều ý kiến cho rằng đại học không phải là con đường duy nhất vào đời, người ta cũng viện dẫn nhiều tấm gương tỷ phú, triệu phú nổi tiếng thế giới không học đại học hoặc bỏ học giữa chừng khi đang học đại học. Tuy nhiên, đối với không ít gia đình và doanh nghiệp tại Việt Nam, một bộ hồ sơ tốt nghiệp đại học vẫn có sức hấp dẫn hơn các trường khác?

– Ông Bùi Sỹ Lợi: Không phải đại học là con đường duy nhất dẫn đến thành công, như Bill Gates là một bài học. Chúng ta phải thay đổi tư duy là làm gì chứ không phải học gì, không phải để đánh bóng tên tuổi. Cái đích cuối cùng của chúng ta là làm gì và có thu nhập như thế nào để đảm bảo được cuộc sống. Hiện nay, xuất hiện rất nhiều người học xong, tốt nghiệp đã từ bỏ thành phố, về nông thôn làm nông nghiệp sạch… Điều này rất đáng trân trọng. Học càng nhanh, làm càng nhanh có thu nhập sẽ tốt hơn. Học càng dài nhưng không có việc làm thì hiệu quả sẽ không cao.

MC Lê Phương: Việc thay đổi tư duy cho chính học sinh và phụ huynh về việc học những cái mình thích hoặc học những cái bố mẹ có quen biết, có quan hệ hay là học những cái thị trường cần cũng không hề đơn giản. Ông đánh giá thế nào về việc từ phía nhà nước họ muốn cung cầu lao động sao đúng thực tế?

– Ông Bùi Sỹ Lợi: Đây là điều rất đáng suy nghĩ, Luật Giáo dục cũng đã phân luồng học sinh từ phổ thông cơ sở, PTTH. Học nghề ngay từ phổ thông cơ sở, không nhất thiết phải học đại học. Chuyển ngay một bộ phận vào học lao động nghề nghiệp. 2 bộ đang quản lý vấn đề này là bộ giáo dục đào tạo, Bộ Lao động – Thương binh xã hội phải có trách nhiệm định hướng cho nhà nước về chiến lược phát triển nguồn nhân lực của đất nước trong 5 năm, 10 năm và tương lai. Phải dự báo được tình hình phát triển kinh tế xã hội của đất nước và thế giới, để có dự báo các lĩnh vực ngành nghề. Việc chuyển biến nhận thức của người học phải từng bước, chúng ta đã đi rồi, đó chính là phân luồng học sinh. 

Hiện nay, với sự tăng trưởng của thị trường lao động, nhiều ngành nghề sinh ra và tăng trưởng. Không vào Đại học thì nên học nghề hoặc có những lựa chọn khác. Khi chưa có điều kiện kèm theo, tất cả chúng ta đi từ thấp lên cao, từ công nhân, tất cả chúng ta vẫn hoàn toàn có thể liên thông lên. Các cháu nên lựa chọn việc làm, hướng đi tương thích với năng lượng bản thân, điều kiện kèm theo mái ấm gia đình và nhu yếu xã hội .Kính mời bạn đọc gửi câu hỏi, vướng mắc về nghành nghề dịch vụ chọn ngành, chọn nghề, hướng nghiệp … tới hòm thư điện tử [email protected] để được chuyên viên giải đáp .

Source: https://dvn.com.vn
Category: Đào Tạo