Thành công: câu chuyện của những cơ hội? :: Suy ngẫm & Tự vấn :: https://dvn.com.vn

Cuốn sách mới nhất của tác giả non-fiction hàng đầu nước Mỹ Malcom Gladwell có tên Outliers: Story of Success (Những kẻ xuất chúng: Câu chuyện của sự thành công). Nói một cách chính xác nhất thì, Gladwell không kể những câu chuyện thành công mà kể câu chuyện của những cơ hội.

Mái tóc xoăn tít dựng ngược, khuôn mặt gày gò ngộ nghĩnh, Malcom Gladwell có cái thần của một đứa trẻ nghịch ngợm hơn là một tác giả sách điều tra và nghiên cứu đã 45 tuổi. Trông ông như một đứa trẻ ham mày mò, hay táy máy, lục lọi mọi thứ để khám phá về quốc tế xung quanh .Người làm thế nào của chiêm bao làm vậy, Malcom Gladwell giữ nguyên cái nhìn trẻ thơ đó trong những cuốn sách của ông. Mỗi cuốn sách là một cuộc tò mò vào một quốc tế chưa biết, một cuộc phiêu lưu đầy tò mò và lý thú nhằm mục đích kiếm tìm quy luật từ những sự kiện, hiện tượng kỳ lạ tưởng như không tương quan. Gladwell viết sách non-fiction ( phi hư cấu ) mà đọc nhiều đoạn tưởng ông đang viết tiểu thuyết .

Có lẽ một phần vì vậy, nên sách của Gladwell luôn nằm trong danh sách bán chạy nhất. Ông là một trong số rất ít những tác giả phi hư cấu có được cái diễm phúc là: người đọc mong chờ mỗi cuốn sách mới của ông. Người ta chỉ chờ đợi điều gì khi họ biết chắc rằng ở đó luôn chứa đựng điều mới mở, không ai hồi hộp mong chờ những cái đã cũ. Gladwell được đón đọc bởi ông luôn nói những điều mới mẻ theo những cách thức mới mẻ.

Trong cuốn sách mới nhất có tên Những kẻ xuất chúng, Gladwell lại một lần nữa làm được điều đó.

Món quà mang tên Cơ hội

Trong vô số những cuốn sách, bài báo viết về những người thành đạt, ta khi nào cũng phát hiện một câu truyện có phần na ná nhau. Một “ người hùng ” trưởng thành từ môi trường tự nhiên gian khó, nhưng bằng nỗ lực và trí tuệ khác thường đã vượt qua bao giông gió để vươn tới thành công xuất sắc. Từ quản trị những tập đoàn lớn lớn tới những chính trị gia lỗi lạc, từ văn nghệ sỹ tới những nhà khoa học khét tiếng, câu truyện thành công xuất sắc của họ khi nào cũng nằm trong một khuôn mẫu đã cũ, thành công xuất sắc là tác dụng của những yếu tố mang tính cá thể .Thành đạt đồng nghĩa tương quan với giỏi giang, mưu trí, trí tuệ, kĩ năng, đam mê, siêng năng, kiên cường, quyết tâm … còn những kẻ thất bại thiếu một vài hoặc toàn bộ những yếu tố đó. Những kẻ xuất chúng ( outliers ) đương nhiên có năng lực ăn đứt những kẻ ngoài rìa ( outsiders ) .

Với Outliers, Gladwell khẳng định rằng thực tế không hoàn toàn như vậy. Ông tìm cách xóa bớt lớp son phấn mà những người kể chuyện đã tô vẽ lên khuôn mặt những người thành đạt. Hóa ra, khoảng cách giữa outliers và outsiders đôi khi chỉ mong manh đến mức một cái kim cũng chui lọt.

Bìa sách tiếng Anh

Ngôi sao khúc côn cầu Canada Scott Wasden có cơ hội tham gia trận chung kết lịch sử chỉ đơn giản vì anh ta sinh vào… tháng Giêng. Nếu không may sinh vào tháng 12 thì có lẽ anh ta đã ngồi ngoài đường biên để xem trận đấu. Ngôi sao của chương trình Ai là Triệu Phú Chris Langan với chỉ số IQ lên tới 197 lại chỉ ngồi nhà “chăn ngựa”… Gladwell kể lại những câu chuyện lạ lùng với những diễn giải lạ lùng chỉ để chứng minh cho chúng ta rằng: thành công là câu chuyện của những cơ hội chứ không đơn giản phụ thuộc vào năng lực cá nhân.

Từ Bill Gates, Bill Joy tới ban nhạc The Beatles, Gladwell săn lùng dấu vết của những cơ hội độc nhất vô nhị, những như mong muốn lạ kỳ mà họ có được để thành công xuất sắc. Gladwell viết : “ Chúng ta đều biết những kẻ thành công xuất sắc như những cây sồi vươn lên từ những hạt mầm cứng cỏi. Nhưng liệu tất cả chúng ta có hiểu biết đủ nhiều về thứ ánh sáng mặt trời đã sưởi ấm cho chúng, về thứ đất đai mà trong đó chúng cắm sâu bộ rễ, và cả những con thỏ hay thợ rừng mà chúng đủ suôn sẻ tránh thoát ” .Có không ít những cây sồi phát sinh ra từ những quả sồi trưởng thành không kém, nhưng chúng đã thiếu mất thiên nhiên và môi trường và sự suôn sẻ để vươn lên. Cũng có không ít những cá thể có rất đầy đủ năng lực để thành công xuất sắc nhưng họ không thành đạt bởi những nguyên do tương tự như. Những truy dấu của Gladwell vật chứng rằng “ thành công xuất sắc đúng hơn là một món quà, kẻ xuất chúng là những người được trao tặng những cơ hội … ”, tất yếu, họ phải “ đủ nội lực và trí não để nắm bắt những cơ hội ấy … ”

Lực đẩy từ cộng đồng và xã hội

Outliers đương nhiên vẫn bán chạy như những cuốn trước của Gladwell nhưng có vẻ như nó bị chỉ trích nhiều hơn. Một số tờ báo nổi bật ở Mỹ và Anh phê bình phương pháp luận của Gladwell, cho rằng ông đơn giản hóa hiện thực phức tạp bằng những quy luật và kết luận “như đúng rồi”.

Số khác đánh giá và nhận định cuốn này của Gladwell dựa trên chỉ một số ít ít dẫn chứng chỉ của nước Mỹ và những dẫn chứng đó lại dễ bị lái theo logic tư duy chủ quan của tác giả. Tờ Austin American-Stateman còn gọi cuốn này là “ sự kiệt quệ rõ ràng trong phương pháp luận ưa thích ” của Gladwell .Thật ra không khó lắm để tìm ra một vài dẫn chứng để phản biện lại những Tóm lại của Gladwell. Ví dụ, Gladwell cho rằng ban nhạc Beatles thành công xuất sắc một phần quan trọng do họ có được cơ hội vàng để chơi nhạc liên tục 8 tiếng một ngày trong suốt thời hạn dài ở Hamburg. Hơn 10.000 giờ trình diễn đó đã giúp Beatles có được sự thành thục và phong thái khác hẳn những ban nhạc khác. Nhưng có rất nhiều ban nhạc như ABBA, Modern Talking … không có được cơ hội Hamburg sao họ vẫn thành công xuất sắc ?

Nhiều chỉ trích nhắm vào Outliers không phải không có lý. Chỉ có điều, Gladwell không viết một cuốn sách để công bố những kết luận mang tính khoa học, Gladwell chỉ khảo sát nhiều công trình văn hóa, tâm lý và xã hội học của người khác để viết ra những cuốn sách mang các thông điệp bất ngờ, lạ lẫm và đầy thách thức. Gladwell là một nhà truyền thông bậc thầy chứ không phải một nhà khoa học bậc thầy.

Gladwell viết ra nhiều ý tưởng trong Outliers và mỗi cá nhân có thể rút ra những bài học rất khác nhau sau khi đọc sách. Nhưng khi được hỏi thực chất thì ông muốn nói gì trong cuốn Outliers, Gladwell đã trả lời: “Những gì cộng đồng, xã hội có thể làm cho mỗi cá nhân cũng quan trọng không kém những gì họ tự làm cho chính bản thân mình. Thông điệp tưởng đã cũ mòn đó vẫn chứa đựng chân lý mạnh mẽ”.

Nếu như một cuốn sách hay là cuốn sách khiến người đọc phải thay đổi suy nghĩ và nhìn nhận thế giới này theo một nhãn quan mới thì Gladwell đã thành công với Outliers, cuốn sách nổi bật thứ 3 của ông. Bắt đầu với Điểm bùng phátviết về những sự kiện phi thường, tiếp theo là Trong chớp mắt viết về những khoảng khắc phi thường và lần này là Những kẻ xuất chúng hay những con người phi thường, có thể coi Gladwell là nhà nghiên cứu những hiện tượng phi thường.

Điều khác thường nhất là Gladwell luôn khiến người đọc phải chờ đón những cuốn sách khác thường mới của ông .

Source: https://dvn.com.vn
Category: Kinh Doanh