Cấu tạo và nguyên tắc tính các bộ hợp âm cơ bản
Cấu tạo và nguyên tắc tính các bộ hợp âm cơ bản
Khái niệm: Ba hoặc nhiều nốt nhạc cùng vang lên 1 lúc thì tạo thành một hợp âm. Cấu tạo hợp âm: – Cách 1: Hợp âm được cấu tạo từ 2 hay nhiều quãng 3 chồng lên nhau
Hợp âm trưởng có cấu tạo=1 quãng 3 trưởng (2 cung ) + 1 quãng 3 thứ (1,5 cung)
Vd: Hợp âm C: C E G
Hợp âm thứ có cấu tạo = 1 quãng 3 thứ ( 1,5 cung ) + 1 quãng 3 trưởng ( 2 cung )
Vd: Hợp âm Cm: C Eb G
– Cách 2: Hợp âm được lấy từ các bậc 1, 3 & 5 của thang âm
Hợp âm trưởng: 1 3 5
Vd: Hợp âm C: C E G
Hợp âm thứ: 1 3b 5
Vd Hợp âm Cm: C Eb G
Các bộ hợp âm:
Trong 1 bộ hợp âm cơ bản thông thường sẽ có 7 hợp âm trong đó gồm: 3 hợp âm thứ + 3 hợp âm trưởng + 1 hợp âm dim ( nửa trưởng nửa thứ ).
Quy tắc hợp âm Song Song :
Khái niệm: Trong bộ hợp âm sẽ có 1 hợp âm thứ // với 1 hợp âm trưởng
Cách tính: Từ hợp âm thứ có sẵn tiến lên 1,5 cung ta sẽ có hợp âm trưởng // với hợp âm thứ đó
– VD: Hợp âm Am // C , Dm // F ,
Quy tắc 1 – 4 – 5 :
Quy tắc này cho phép ta tính được 2 hợp thứ hoặc trưởng còn lại khi đã biết 2 hợp thứ và trưởng // đứng đầu.
Theo quy tắc này hợp âm thứ hoặc trưởng đứng đầu sẽ là bậc 1 và 2 hợp âm còn lại sẽ là bậc 4 và 5 của nó.
Lưu ý :
– Bậc 1 >> bậc 4 cách nhau 2,5 cung
– Bậc 4 >> bậc 5 cách nhau 1 cung.
VD: Tính bộ hợp âm của Am // C
Tình 2 hợp âm thứ còn lại dựa vào hợp âm thứ đứng đầu Am.
Tính từ A là bậc 1 vậy bậc 4 và 5 của nó sẽ là D và E
Ta tiếp tục xét xem bậc 1 và bậc 4 đã thoả mãn yêu cầu 2,5 cũng chưa.
– Nếu bậc 1 > 4 mới chỉ cách nhau 2 cung vậy bậc 4 phải thăng lên nửa cung ( # )
– Nếu bậc 1 > 4 đủ 2,5 cung như vậy bậc 4 sẽ giữ nguyên
– Nếu bậc 1 > 4 cách nhau là 3 cung như vậy bậc 4 phải giáng xuống nữa cung ( b)
Như vậy ở đây ta thấy A >> D ( bậc 1 > 4 ) vừa đủ 2, 5 cung. D >> E ( Bậc 4 >> 5 ) vừa đủ 1 cung vậy D và E không cần #, b.
Vậy 2 hợp âm thứ sẽ là Dm và Em.
Tương tự tính tiếp 2 hợp âm trưởng còn lại dựa vào C ta sẽ tính ra được gồm F và G.
Như vậy bộ hợp âm Am // C sẽ gồm có : Am, Dm, Em, C, F, G. và còn thiếu 1 hợp âm đó là hợp âm dim.
Quy tắc tính hợp âm dim
Khái niệm : Hợp âm dim sẽ cho chúng ta 1 cảm giác giữa buồn và vui ( hợp âm thứ cảm giác buồn, hợp âm trưởng cảm giác vui tươi, sáng hơn )
Cách tính: Từ hợp âm thứ đứng đầu dịch lên 1 cung ta sẽ có hợp âm dim
– VD: Bộ hợp âm Am sẽ có hợp âm Bdim, bộ hợp âm Em sẽ có hợp âm F#dim.
Như vậy tổng hợp lại 3 quy tắc trên ta đã tính được bộ hợp âm Am // C gồm các hợp âm cơ bản sau : Am, Dm, Em, C, F, G, Bdim.