Chey Tae-won: 2 lần vướng lao lý và thương vụ để đời trong ngành chip của Chủ tịch SK Group

Như VietTimes đã đưa tin, SK Group vừa bác bỏ thông tin sẽ bán bớt một số khoản đầu tư lớn tại Việt Nam và Malaysia mà tập đoàn Hàn Quốc sở hữu thông qua quỹ đầu tư SK South East Asia Investment.

Tại Việt Nam, SK South East Asia Investment đang nắm giữ 6,1% cổ phần Vingroup; 9,5% cổ phần Masan; 14,5% cổ phần Pharmacity; 54% cổ phần Imexpharm; 16,3% cổ phần VinCommerce và 4,9% cổ phần The CrownX.

SK Group được biết tới là một trong những chaebol hàng đầu Hàn Quốc, kinh doanh đa ngành, bao gồm các lĩnh vực truyền thông, chất bán dẫn, hoá chất và năng lượng và một số mảng khác. Trong đó, có thể kể đến nhà mạng SK Telecom và công ty sản xuất chip SK Hynix.

Dẫn dắt ‘đế chế’ này là Chủ tịch Chey Tae-won – cháu trai của nhà sáng lập SK Group Chey Jong-gun.

Tính đến ngày 27/12, tài sản ròng của ông Chey Tae-won ước đạt 1,9 tỉ USD, theo Forbes.

SK Group mạnh cỡ nào?

SK Group tiền thân là công ty dệt may Sunkyong Textiles, được thành lập vào năm 1953 do ông Chey Jong-kun (chú của ông Chey Tae-won) sáng lập và điều hành.

Sunkyong Textiles được cho là đã tận dụng các khoản vay của chính phủ và các ưu đãi về thuế để mở rộng, bắt đầu bằng việc xuất khẩu tơ nhân tạo sang Hồng Kông. Khi Jong-kun qua đời vì bệnh ung thư phổi vào năm 1973, ba người con trai của ông còn quá trẻ để lãnh đạo công ty đang trên đà phát triển.

Vì vậy, ông Chey Jong-hyon – em trai của Jong-kun và cũng là cha của ông Chey Tae-won – đã tiếp quản Sunkyong Textiles. Đó cũng là sự kiện khởi đầu cho sự vươn mình của ‘đế chế’ SK Group sau này.

Năm 1980, ông Jong-hyon mua lại 50% cổ phần tại Korea Oil từ một tập đoàn dầu khí lớn của Mỹ và đổi tên thành SK Innovation. Đến năm 1994, ông tiếp tục chi 530 triệu USD để thâu tóm doanh nghiệp viễn thông Korea Mobile Telecommunications Servives và đổi tên nó thành SK Telecom.

Đến năm 1998, SK Group tiếp tục chứng kiến một cuộc chuyển giao thế hệ khi Chey Tae-won trở thành chủ tịch tập đoàn sau cái chết của người cha do căn bệnh ung thư phổi. “Đó là một cuộc nội chiến. Chỉ có một điều duy nhất trong tâm trí tôi: Tôi phải sống sót”, Chey nhớ lại.

Ông Chey Tae-won đã được chuẩn bị để lãnh đạo tập đoàn đa quốc gia Hàn Quốc: khi đang học tại Đại học Chicago vào cuối những năm 1980, ông đã gặp vợ mình, Roh So-young, con gái của cựu tổng thống Hàn Quốc Roh Tae-woo.

Ông gia nhập SK vào năm 1989 với vai trò quản lý tại một công ty con ở San Jose, California, hai năm sau chuyển đến trụ sở chính của tập đoàn tại Mỹ ở New York và trở lại Seoul vào năm 1994 với vị trí Giám đốc điều hành của tập đoàn.

Đến năm 1997, ông được thăng chức từ trưởng bộ phận phát triển kinh doanh lên Giám đốc điều hành của SK Corp., khi đó là công ty con lớn nhất của tập đoàn.

Tiếp quản SK Group, ông Chey bắt đầu hướng tới những thương vụ quy mô nhỏ.

Năm 2000, ông thu xếp thương vụ SK Telecom thâu tóm Shinsegi Telecom với giá 2,3 nghìn tỉ won (2 tỉ USD) bằng tiền mặt và cổ phiếu. Chỉ sau 1 đêm, thị phần viễn thông tại Hàn Quốc của SK Telecom tăng vọt từ 43% lên 57%.

Nhưng kế hoạch vươn ra nước ngoài của Chey đã bị trì hoãn khi vào năm 2003, ông bị kết án ba năm tù vì gian lận kế toán.

Chey Tae-won được trả tự do sau bảy tháng và được tổng thống Hàn Quốc khi đó ân xá hoàn toàn vào năm 2008. Đến năm 2007, Chey đưa SK Corp. thành một công ty cổ phần với tên gọi SK Holdings (nay đổi tên thành SK INC – công ty mẹ của SK Group).

Ông sau đó dẫn dắt SK Group tiến vào thị trường Trung Quốc, đầu tư vào thăm dò dầu mỏ ở Biển Đông cũng như năng lượng và hóa chất ở Thượng Hải và Vũ Hán.

Đầu năm 2013, ông một lần nữa bị bắt vì tội biển thủ công quỹ của công ty, bị kết án và bị kết án bốn năm tù vào tháng 2/2014. Vào tháng 8/2015, Tổng thống khi đó là Park Geun-hye đã ân xá cho Chey cùng với 16 doanh nhân khác.

Đặc biệt, trong thời gian Chủ tịch Chey ở tù, cổ phiếu của SK Hynix vẫn tăng 51% nhờ lợi nhuận ròng năm 2014 tăng 40%. Cổ phiếu của SK Holdings cũng gần gấp 3 lần với với lợi nhuận tăng 90%.

Tháng 3/2016, Chey trở lại với vai trò là chủ tịch của cả SK Holdings và SK Hynix, tiếp tục dẫn dắt các hoạt động phát triển sản xuất chip, mua các nhà cung cấp tấm bán dẫn và khí là nguyên liệu thô của SK Hynix.

Năm 2017, thu nhập của SK Hynix tăng hơn gấp ba lần và tăng thêm 46% vào năm 2018 lên mức kỷ lục 15,5 nghìn tỷ won.

Chey đã đa dạng hóa sang các ngành công nghiệp mới, chi 3,2 tỷ đô la để mua 12 công ty ở Châu Âu, Đông Nam Á và Mỹ trong sáu năm. Năm 2017, SK đã trả 459 triệu USD cho hai dây chuyền hóa chất từ ​​Dow Chemical có trụ sở tại Mỹ. Tháng 3/2018, tập đoàn này đã chi 75 triệu USD để mua cổ phần của công ty gọi xe công nghệ Grab.

Thương vụ để đời

Quay trở lại năm 2012, nhiều người vẫn đặt dấu hỏi về việc tại sao Chey Tae-won lại chi 3 tỉ USD để mua quyền kiểm soát công ty bán dẫn Hynix đang gặp khó khăn.

Trong khi đó, SK Group lúc này vẫn chỉ là một cung cấp dịch vụ không dây, một công ty dầu khí và một nhà điều hành khách sạn. Và sản xuất chip là một điều gì đó hoàn toàn xa lạ.

Khi Chey lần đầu tiên bắt đầu biết đến Hynix, đó là một công ty đang gặp khó khăn với vị trí thống lĩnh trên thị trường bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên động, hay DRAM, chip. 9 ngân hàng Hàn Quốc trở thành cổ đông lớn nhất sau gói cứu trợ năm 2002 đã tìm kiếm người mua lại Hynix trong nhiều năm.

Công ty chip Micron Technology có trụ sở tại Mỹ đã đấu thầu 3 tỉ USD vào năm 2002, nhưng bị Hội đồng quản trị của Hynix từ chối. Một chaebol khác của Hàn Quốc, Hyosung, đã bỏ thầu 2,8 tỉ USD vào năm 2009.

Tuy nhiên, Chey có quyền truy cập vào thứ mà các nhà thầu khác không có: số liệu về lưu lượng dữ liệu của SK Telecom, cho thấy nhu cầu tăng lên khi các mạng 3G cũ được thay thế bằng 4G nhanh hơn.

Chey nhận thấy rằng nhu cầu về DRAM để cung cấp năng lượng cho các thiết bị ngốn nhiều dữ liệu hơn sử dụng các mạng này đã tăng lên.

Đối với Chey, khi đó lý do đã rõ ràng. “SK cần một cái gì đó khác để phát triển,” ông nhớ lại trong một cuộc phỏng vấn hiếm hoi được tổ chức bên lề cuộc họp thường niên của Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos.

“Ai đó cần phải bước lên. Nó có ý nghĩa với tôi. Công ty con không dây của SK, SK Telecom, đã mua 21% cổ phần của Hynix từ một nhóm các ngân hàng cho vay”, Chey nói.

Sau thương vụ này, bên cạnh vị trí chủ tịch của SK Group và SK Holdings, Chey đã có thêm một chức danh mới: đồng Giám đốc điều hành của Hynix (nay là SK Hynix. Một năm sau khi SK tiếp quản, doanh thu của SK Hynix đã tăng trở lại lên 2,7 tỉ USD từ khoản lỗ 148 triệu USD vào năm trước.

Bước đột phá của Chey vào ngành công nghiệp chip đầy biến động hóa ra lại là một trong những khoản đầu tư khôn ngoan nhất của ông, vào thời điểm gần như hoàn hảo để tận dụng sự bùng nổ toàn cầu của điện thoại thông minh.

SK Hynix đã kiếm được ước tính 14 tỉ USD vào năm 2018, tăng 40% so với năm 2017, với doanh thu 36 tỉ USD —tỷ suất lợi nhuận ấn tượng 39%. Cổ phiếu đã tăng khoảng 150% kể từ khi SK nắm quyền kiểm soát.

Vào tháng 9/2019, SK Hynix xếp thứ 20 trên Forbes Digital 100, danh sách đầu tiên gồm các công ty giao dịch công khai hàng đầu trong ngành trên 17 quốc gia. Thời điểm đó, Chey đứng thứ 7 trong danh sách 50 người giàu nhất Hàn Quốc, với giá trị tài sản ròng 4,7 tỉ USD./.

Nguồn tham khảo: Forbes