Giấm táo (apple cider vinegar) là gì? Công dụng & lợi ích sức khoẻ – PT/Coach luyện tập & dinh dưỡng hàng đầu
Giấm là gì?
Giấm là một chất lỏng chua có chứa axit axetic được tạo ra thông qua quá trình lên men từ nhiều loại nguyên liệu. Bạn có thể tìm thấy giấm trong ẩm thực của nhiều nền văn hóa khác nhau. Nhiều nhóm trên khắp thế giới sản xuất một số loại giấm, dùng làm gia vị hoặc giúp bảo quản các loại thực phẩm khác.
Các loại giấm
Để làm giấm, một nguồn đường như táo hoặc lúa mạch được lên men và biến thành rượu. Chất lỏng sau đó được lên men lại, chuyển rượu thành axit. Kết quả là một sản phẩm có vị chua và đôi khi ngọt giúp tạo hương vị cho thực phẩm hoặc bảo quản thực phẩm khỏi vi khuẩn.
Giấm táo là gì?
Giấm táo (tên tiếng Anh: Apple cider vinegar) là một loại giấm được làm từ táo nghiền, men và đường. Giấm táo được sử dụng như một thành phần trong thực phẩm như nước xốt salad, dưa chua và nước xốt.
Trong nhiều năm, người ta cũng đã sử dụng giấm táo như một biện pháp điều trị tại nhà cho mọi thứ, từ chống vi trùng đến ngăn ngừa chứng ợ nóng.
Gần đây, nghiên cứu đã chỉ ra rằng giấm táo có thể có một số lợi ích sức khỏe thực sự, chẳng hạn như giúp giảm lượng đường trong máu và hỗ trợ giảm cân.
Mặc dù không có nhiều bằng chứng về những lợi ích này, nhưng giấm táo nhìn chung là vô hại miễn là bạn sử dụng đúng cách.
Giấm táo được làm ra như thế nào?
Giấm táo được làm theo quy trình hai bước.
Đầu tiên, nhà sản xuất cho táo đã nghiền nát tiếp xúc với men, men này sẽ lên men đường và biến chúng thành rượu.
Tiếp theo, thêm vi khuẩn lên men rượu, biến nó thành axit axetic – hợp chất hoạt động chính trong giấm.
Các loại giấm táo
Giấm táo được thực hiện thông qua một quá trình gọi là lên men. Men trong hỗn hợp sẽ tiêu hóa đường trong nước táo, biến nó thành rượu sau vài tuần. Sau đó, vi khuẩn tự nhiên phân hủy rượu thành axit axetic, tạo cho giấm có vị và mùi thơm.
Hầu hết giấm táo bạn tìm thấy ở cửa hàng tạp hóa là loại trong, đã được tiệt trùng và đã lọc giấm mẹ. Nhưng bạn cũng có thể mua giấm táo thô hay giấm táo hữu cơ, chưa lọc có màu vẩn đục do còn chứa giấm mẹ – chất này được tạo thành từ vi khuẩn và nấm men có sẵn trong quá trình hình thành.
Một số người công nhận lợi ích sức khỏe của giấm mẹ trong giấm táo. Và nó được cho là có chứa một lượng nhỏ men vi sinh, vi khuẩn lành mạnh tốt cho sức khỏe đường ruột. Nhưng nghiên cứu đã không chỉ ra rằng giấm mẹ mang lại bất kỳ lợi ích sức khỏe cụ thể nào.
Axit axetic trong giấm táo là thành phần chính mang lại lợi ích sức khoẻ. Nhưng các loại giấm khác cũng chứa axit axetic.
Bạn cũng có thể mua viên nén, bột hoặc kẹo cao su giấm táo. Nhưng có rất ít nghiên cứu về việc liệu những chất bổ sung này có ảnh hưởng gì hay không.
Giấm táo có tốt không?
Giấm là một nguồn tuyệt vời của:
Dưới đây là 5 lợi ích đã được kiểm chứng của giấm táo
5 lợi ích nổi bật của giấm táo, công nhận bởi khoa học
Giấm táo được sử dụng nhiều trong cả nấu ăn & y học. Giấm táo có nhiều đặc tính tốt cho sức khỏe, bao gồm tác dụng kháng khuẩn và chống oxy hóa. Hơn nữa, bằng chứng cho thấy nó có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe, chẳng hạn như:
- Hỗ trợ giảm cân.
- Giảm cholesterol.
- Giảm lượng đường trong máu.
- Cải thiện các triệu chứng của bệnh tiểu đường.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng giấm táo chỉ là phương pháp hỗ trợ, không phải phương pháp điều trị thay thế.
Chứa nhiều chất có lợi cho sức khỏe
Axit axetic tạo cho giấm có mùi và vị chua mạnh. Các nhà nghiên cứu tin rằng loại axit này là chất chính tạo nên lợi ích sức khỏe của giấm táo. Giấm táo có 5–6% axit axetic.
Giấm táo hữu cơ, chưa lọc cũng chứa giấm mẹ bao gồm các chuỗi protein, enzyme và lợi khuẩn làm cho giấm táo có màu sẫm tối hơn.
Lợi ích sức khoẻ của giấm táo
Một số người tin rằng giấm mẹ là tác nhân sức khoẻ mà giấm táo mang đến, mặc dù hiện tại không có nghiên cứu nào chứng minh điều này.
Mặc dù giấm táo không chứa nhiều vitamin hoặc khoáng chất, nhưng nó cung cấp một lượng nhỏ kali. Giấm táo chất lượng cũng chứa một số axit amin và chất chống oxy hóa.
Giúp tiêu diệt vi khuẩn có hại
Giấm có thể giúp tiêu diệt mầm bệnh, kể cả vi khuẩn. Mọi người thường sử dụng giấm để làm sạch và khử trùng, điều trị nấm móng, chấy, mụn cóc và nhiễm trùng tai.
Hippocrates, cha đẻ của y học hiện đại, đã sử dụng giấm để làm sạch vết thương từ hơn 2.000 năm trước.
Hippocrates – Vị bác sĩ đầu tiên trên thế giới
Giấm cũng là một chất bảo quản thực phẩm. Các nghiên cứu cho thấy rằng nó ức chế vi khuẩn như E. coli phát triển và ngăn hỏng thực phẩm. Nếu bạn đang tìm kiếm một cách tự nhiên để bảo quản thực phẩm của mình, thì giấm táo có thể hữu ích.
Các báo cáo cũng cho thấy rằng giấm táo pha loãng có thể giúp trị mụn trứng cá khi thoa lên da, nhưng dường như không có bất kỳ nghiên cứu mạnh mẽ nào xác nhận điều này.
Giúp giảm lượng đường trong máu và kiểm soát bệnh tiểu đường
Cho đến nay, một trong những ứng dụng thuyết phục nhất của giấm là hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường loại 2.
Bệnh tiểu đường loại 2 được đặc trưng bởi lượng đường trong máu cao do kháng insulin hoặc không có khả năng sản xuất insulin.
Tuy nhiên, những người không mắc bệnh tiểu đường cũng có thể hưởng lợi từ việc giữ lượng đường trong máu của họ ở mức bình thường, vì một số nhà nghiên cứu tin rằng lượng đường trong máu cao là nguyên nhân chính gây lão hóa và các bệnh mãn tính khác nhau.
Cách hiệu quả và lành mạnh nhất để điều chỉnh lượng đường trong máu là tránh đường và tinh bột, nhưng giấm táo cũng có thể hỗ trợ một phần.
Nghiên cứu cho thấy rằng giấm mang lại những lợi ích sau cho lượng đường trong máu và insulin:
- Một nghiên cứu nhỏ cho thấy giấm có thể cải thiện độ nhạy insulin từ 19–34% trong bữa ăn nhiều carb và giảm đáng kể lượng đường trong máu cũng như phản ứng với insulin.
- Trong một nghiên cứu nhỏ ở 5 người khỏe mạnh, giấm làm giảm 31,4% lượng đường trong máu sau khi ăn 50 gam bánh mì trắng.
- Một nghiên cứu khác ở những người mắc bệnh tiểu đường báo cáo rằng tiêu thụ 2 thìa canh giấm táo trước khi đi ngủ giúp giảm 4% lượng đường trong máu lúc đói vào sáng hôm sau.
- Nhiều nghiên cứu khác ở người cho thấy giấm có thể cải thiện chức năng insulin và giảm lượng đường trong máu sau bữa ăn.
Trung tâm Quốc gia về Sức khỏe Bổ sung và Tích hợp (NCCIH) Hoa Kỳ cho biết điều rất quan trọng là mọi người không thay thế phương pháp điều trị y tế bằng các sản phẩm sức khỏe chưa được chứng minh.
Nếu bạn hiện đang dùng thuốc hạ đường huyết, hãy nói chuyện với bác sĩ trước khi tăng lượng tiêu thụ bất kỳ loại giấm nào.
Hỗ trợ giảm cân
Có lẽ đáng ngạc nhiên là các nghiên cứu cho thấy giấm có thể giúp giảm cân.
Một số nghiên cứu trên người cho thấy giấm táo có thể làm tăng cảm giác no. Điều này có thể dẫn đến việc ăn ít calo hơn và giảm cân.
Hỗ trợ giảm cân
Ví dụ, theo một nghiên cứu, uống giấm táo cùng với bữa ăn nhiều carb dẫn đến tăng cảm giác no, khiến những người tham gia ăn ít hơn 200–275 calo trong suốt thời gian còn lại trong ngày.
Hơn nữa, một nghiên cứu ở 175 người mắc bệnh béo phì cho thấy việc tiêu thụ giấm táo hàng ngày giúp giảm mỡ bụng và giảm cân, cụ thể:
- uống 1 muỗng canh (15 mL) dẫn đến giảm 2,6 pound (1,2 kg).
- uống 2 muỗng canh (30 mL) dẫn đến giảm 3,7 pound (1,7 kg).
Tuy nhiên, hãy nhớ rằng nghiên cứu này chỉ diễn ra trong 3 tháng, vì vậy những tác động thực sự đối với trọng lượng cơ thể dường như khá khiêm tốn.
Điều đó nói rằng, chỉ cần thêm hoặc bớt các loại thực phẩm hoặc thành phần đơn lẻ hiếm khi có tác động rõ rệt đến cân nặng. Giảm cân lâu dài được tạo ra bằng cách áp dụng các thói quen lối sống và chế độ ăn uống hữu ích và bổ trợ nhau.
Nhìn chung, giấm táo có thể góp phần giảm cân bằng cách thúc đẩy cảm giác no, giảm lượng đường trong máu và giảm mức insulin.
Giấm táo chỉ chứa khoảng ba calo mỗi muỗng canh, đây là lượng rất thấp.
Tăng cường sức khỏe làn da
Giấm táo là một phương thuốc phổ biến cho các tình trạng da như da khô và bệnh chàm.
Da có tính axit nhẹ tự nhiên. Sử dụng giấm táo tại chỗ có thể giúp cân bằng lại độ pH tự nhiên của da, cải thiện hàng rào bảo vệ da. Mặt khác, xà phòng và chất tẩy rửa có tính kiềm có thể gây kích ứng cho bệnh chàm, làm cho các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn.
Với đặc tính kháng khuẩn, về lý thuyết, giấm táo có thể giúp ngăn ngừa nhiễm trùng da liên quan đến bệnh chàm và các tình trạng da khác.
Một số người sử dụng giấm táo pha loãng trong sữa rửa mặt hoặc toner. Ý tưởng là nó có thể tiêu diệt vi khuẩn và ngăn ngừa đốm.
Tuy nhiên, một nghiên cứu trên 22 người bị bệnh chàm đã báo cáo rằng ngâm giấm táo không cải thiện hàng rào bảo vệ da và gây kích ứng da.
Nói chuyện với bác sĩ của bạn trước khi thử các biện pháp khắc phục mới, đặc biệt là trên vùng da bị tổn thương. Tránh thoa giấm chưa pha loãng lên da vì có thể gây bỏng.
Liều lượng
Cách tốt nhất để kết hợp giấm táo vào chế độ ăn uống của bạn là sử dụng nó trong nấu ăn. Đó là một bổ sung đơn giản cho các loại thực phẩm như nước xốt salad và sốt mayonnaise tự làm.
Giấm táo nói chung là an toàn khi được tiêu thụ ở mức độ vừa phải: không quá 1 đến 2 muỗng canh (tbsp) mỗi ngày. Nhưng uống quá nhiều giấm táo có thể làm giảm kali xuống mức nguy hiểm.
Một số người cũng thích pha loãng giấm táo trong nước và uống như nước giải khát. Liều lượng phổ biến dao động từ 1–2 thìa cà phê (5–10 mL) đến 1–2 thìa canh (15–30 mL) mỗi ngày pha trong một cốc nước lớn.
Pha loãng giấm táo với nước trước khi sử dụng
Tốt nhất là bắt đầu với liều lượng nhỏ và tránh dùng số lượng lớn. Quá nhiều giấm táo có thể gây ra tác dụng phụ có hại, bao gồm xói mòn men răng và khả năng tương tác thuốc.
Một số chuyên gia dinh dưỡng khuyên bạn nên sử dụng giấm táo hữu cơ, chưa lọc có chứa giấm mẹ.
Bragg là một trong những lựa chọn thương hiệu giấm táo hữu cơ phổ biến nhất.
Giấm táo hữu cơ, giấm mẹ thương hiệu Bragg
Hướng dẫn cách dùng
Thật an toàn và ngon miệng khi sử dụng giấm táo để tạo thêm hương vị cho bữa ăn của bạn. Sử dụng giấm để làm tăng hương vị cho nước sốt và món hầm cũng như nước xốt salad và nước xốt truyền thống.
Bạn cũng có thể uống giấm táo, pha loãng trong nước nóng hoặc lạnh tùy thích (liều lượng ở mục trên). Có người uống trước hoặc sau bữa ăn, hoặc trước khi đi ngủ.
Nếu bạn uống thuốc viên, viên nén, bột hoặc kẹo dẻo giấm táo, hãy bắt đầu bằng cách hỏi bác sĩ xem bạn nên uống bao nhiêu. Và làm theo hướng dẫn trên bao bì, vì liều lượng có thể khác nhau tùy theo nhãn hiệu.
Nếu bác sĩ cho phép bạn dùng thử giấm táo để điều trị bệnh chàm, trước tiên hãy thực hiện kiểm tra. Thoa giấm táo lên một vùng da nhỏ, sau đó đợi vài ngày để xem có bất kỳ kích ứng nào xảy ra không. Sau đó, bạn có thể:
- Tắm với giấm táo. Thêm 2 cốc giấm táo vào một bồn đầy nước ấm. Ngâm trong 15 đến 20 phút. Xả sạch cơ thể bằng nước mát và dưỡng ẩm bằng lotion không mùi.
- Đấp ới khăn ướt. Pha dung dịch với 1 cốc nước ấm và 1 thìa giấm táo. Ngâm gạc hoặc miếng vải bông sạch trong dung dịch. Đắp khăn ướt lên da, sau đó dùng vải cotton sạch và khô phủ lên. Để chúng trong 3 giờ hoặc qua đêm.
Để sử dụng giấm táo làm nước xả tóc, hãy thoa giấm táo lên tóc sau khi gội đầu. Để nó trong 5 phút, sau đó rửa sạch. Không sử dụng nhiều hơn một lần một tuần, vì sử dụng hàng ngày có thể làm khô tóc của bạn.
Pha loãng giấm táo để ít gây kích ứng da đầu và da của bạn. Một số trang web làm đẹp đề nghị trộn giấm táo với các phần nước bằng nhau; những người khác khuyên nên thêm 2 đến 4 muỗng canh vào 2 cốc nước. Có lẽ an toàn nhất là bắt đầu với lượng pha giấm táo loãng hơn.
Những lưu ý với giấm táo
Vì có nhiều axit nên giấm táo có thể gây kích ứng thực quản (ống nối cổ họng và dạ dày của bạn) nếu bạn uống thẳng hoặc uống quá nhiều. Giấm táo không pha loãng cũng có thể phá vỡ men răng.
Để tránh những vấn đề này, hãy luôn pha loãng giấm táo và uống bằng ống hút để bảo vệ răng của bạn. (giấm táo trong thực phẩm thường không có những tác dụng này.)
Giấm táo có thể khiến một số người khó tiêu hoặc buồn nôn. Không uống khi bụng đói và nếu bạn cảm thấy buồn nôn hoặc nôn sau khi uống, hãy ngừng sử dụng.
Giấm táo cũng có thể tương tác thuốc với một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc lợi tiểu, thuốc nhuận tràng và insulin. Luôn hỏi bác sĩ xem có an toàn khi sử dụng giấm táo với các loại thuốc hiện tại của bạn không.
Nếu bạn có mức kali thấp (hạ kali máu), quá nhiều giấm táo có thể làm cho tình trạng tồi tệ hơn. Đó là bởi vì một lượng lớn giấm táo có thể làm giảm nồng độ kali. Tránh lạm dụng giấm táo nếu bạn bị bệnh thận, vì thận của bạn có thể không xử lý được lượng axit cao.
Giấm táo và giảm cân
Nhìn chung, vẫn còn ít bằng chứng khoa học thuyết phục cho thấy việc tiêu thụ giấm táo là một phương pháp giảm cân đáng tin cậy, lâu dài.
Tuy vậy, một số nghiên cứu cho thấy giấm có thể ngăn ngừa lượng đường trong máu tăng đột biến ở những người mắc bệnh tiểu đường và tiểu đường loại 2 bằng cách ngăn chặn sự hấp thụ tinh bột.
Đọc bài viết sau để hiểu rõ hơn:
Kết luận
Nhiều trang web và những người ủng hộ chăm sóc sức khỏe tự nhiên cho rằng giấm táo có những lợi ích sức khỏe đặc biệt, bao gồm tăng cường năng lượng và điều trị bệnh.
Nhưng hãy nhớ rằng, có rất ít nghiên cứu khẳng định về lợi ích sức khỏe của giấm táo.
Điều đó nói rằng, chỉ có một số nghiên cứu cho thấy giấm táo có thể mang lại một số lợi ích, bao gồm tiêu diệt vi khuẩn, giảm lượng đường trong máu và thúc đẩy giảm cân.
Giấm táo an toàn, miễn là bạn không dùng quá nhiều.
Nó cũng có nhiều công dụng khác không liên quan đến sức khỏe, bao gồm như một loại dầu dưỡng tóc tự nhiên, sản phẩm chăm sóc da và chất tẩy rửa.
Nguồn tham khảo: Healthline, Webmd, Mayoclinic, everydayhealth
5/5 – (1 bình chọn)
