Siêu âm gan phát hiện ung thư như thế nào và tất cả thông tin cần biết

Siêu âm gan là phương pháp xét nghiệm cơ bản cho biết cấu trúc gan và đưa ra các chẩn đoán về bệnh lý, mức độ tổn thương gan. Đây cũng là một trong các phương pháp thường được sử dụng trong khám sàng lọc và tầm soát ung thư gan. Bài viết dưới đây sẽ đưa ra các thông tin cần thiết về phương pháp này trong chẩn đoán ung thư gan nhé.

Siêu âm gan là phương pháp chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, không gây đau

1. Phương pháp siêu âm gan là gì?

Siêu âm gan là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh đã và đang được áp dụng rộng rãi tại các bệnh viện và phòng khám khắp cả nước. Bác sĩ chuyên khoa sẽ sử dụng máy siêu âm để đánh giá cấu trúc bên trong gan như nhu mô gan, hệ mạch máu, đường mật trong và ngoài gan, siêu âm túi mật…

Nhờ vào siêu âm gan mà các bác sĩ có thể phát hiện ra những tổn thương trong gan và các bệnh lý tại gan như ung thư gan, gan nhiễm mỡ, xơ gan, sỏi mật, huyết khối mạch máu gan… Từ đó có thể đưa ra những chẩn đoán và hướng điều trị kịp thời, hiệu quả.

Tại sao cần siêu âm gan dù đã tiến hành nhiều xét nghiệm khác? Vì gan là một cơ quan lớn, đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng, siêu âm gan sẽ hỗ trợ bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác nhất về tình trạng mà bạn đang gặp phải.

2. Khi nào bạn nên đi siêu âm gan?

Khi bạn cần kiểm tra sức khỏe tổng quát hoặc muốn tầm soát, sàng lọc các bệnh lý liên quan đến gan thì khi đến bệnh viện, bác sĩ thường chỉ định thực hiện siêu âm gan. 

Ngoài ra, trong một số trường hợp dưới đây, bác sĩ thường sẽ chỉ định siêu âm gan đó là:

• Người được chẩn đoán mắc viêm gan virus hoặc có bệnh gan mạn tính từ trước: Đây là nhóm đối tượng có nguy cơ mắc xơ gan, ung thư gan cao hơn người bình thường. Vì thế cần đi khám và siêu âm gan định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp khi cần thiết.

• Những người béo phì, mắc bệnh tiểu đường, lười vận động hoặc mắc hội chứng rối loạn chuyển hóa: Đây là nhóm bệnh khá phổ biến hiện nay, có thể dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ và chuyển thành xơ gan, ung thư gan. Vì các bệnh lý này đều diễn ra thầm lặng cho đến giai đoạn cuối, nên siêu âm gan để đánh giá mức độ nhiễm mỡ, tầm soát xơ gan, ung thư gan là vô cùng cần thiết.

• Có các triệu chứng bất thường nghi ngờ mắc bệnh lý gan mật như: Đau tức vùng hạ sườn phải, vàng da, vàng mắt, có nhiều vết bầm tím trên da, nước tiểu vàng sẫm, thường xuyên cảm thấy sưng, đau, tức bụng…

• Người thường xuyên sử dụng rượu bia, chất kích thích: Thường gặp chủ yếu ở nam giới, việc sử dụng thường xuyên rượu bia, hút thuốc là khiến các tế bào gan bị tổn thương nghiêm trọng, lâu dần sẽ dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng.

Người có nguy cơ cao mắc bệnh lý về gan cần định kỳ kiểm tra chức năng gan bằng phương pháp siêu âm

3. Siêu âm gan có thể phát hiện được bệnh gì?

Kết quả siêu âm gan là căn cứ quan trọng giúp bác sĩ chẩn đoán được nhiều bệnh lý gan mật khác nhau, cụ thể như:

• Ung thư gan: Siêu âm gan có thể phát hiện hình ảnh các khối u bất thường trong gan (lành tính hoặc ác tính) có kích thước dưới 1cm. Vì thế đây được xem là phương pháp tầm soát tổn thương gan bất thường. Tuy nhiên nó chưa đủ để kết luận chính xác bạn có mắc ung thư gan hay không mà bác sĩ sẽ cần thực hiện thêm một số xét nghiệm chuyên sâu khác.

• Xơ gan: Siêu âm gan có thể đo được độ cứng của nhu mô gan, từ đó ước lượng được mức độ tế bào gan bị xơ quá. Qua đó giúp bác sĩ phán đoán, tiên lượng và đưa ra hướng điều trị phù hợp.

• Gan nhiễm mỡ: Vì gan nhiễm mỡ không có triệu chứng lâm sàng đặc hiệu, nên chỉ có thể chẩn đoán thông qua các xét nghiệm như siêu âm gan. Nếu gan nhiễm mỡ, kết quả siêu âm sẽ cho thấy các nốt echo rải rác hoặc tập trung thành từng khu.

• Viêm gan virus: Siêu âm có thể gợi ý cho bác sĩ về tình trạng gan đang bị viêm, tổn thương. Lúc này gan sẽ bị sưng nề, kích thước gan tăng lên, nhu mô gan tuy chưa có sự thay đổi rõ rệt, nhưng tế bào gan đã bắt đầu bị tổn thương.

• Viêm túi mật: Tình trạng viêm túi mật cấp có thể được phát hiện và đánh giá sớm thông qua  siêu âm gan. Ngoài ra, nó còn có thể phát hiện những bất thường mạn tính của túi mật như polyp, có khối u bất thường.

• U đường mật: Hình ảnh u đường mật có thể dễ dàng nhìn thấy trên hình ảnh siêu âm.

• Các bệnh lý khác: Siêu âm gan có thể là căn cứ chẩn đoán nhiều bệnh lý khác như nang gan, bướu máu gan lành tính, adenoma, xơ hóa túi mật…

Kết quả siêu âm gan là căn cứ quan trọng trong chẩn đoán ung thư gan

4. Hình ảnh chẩn đoán ung thư gan bằng phương pháp siêu âm

Ý nghĩa của kỹ thuật siêu âm gan trong chẩn đoán ung thư như sau:

• Phương pháp chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, không gây đau và cho kết quả nhanh chóng là hình ảnh siêu âm.

• Siêu âm gan là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh có ý nghĩa tầm soát ung thư với độ nhạy cảm trong khoảng 68-87%, đặc biệt có thể phát hiện được các khối u có kích thước nhỏ (ung thư gan giai đoạn đầu).

• Đây là phương pháp dễ thực hiện, chi phí thấp, không có tác dụng phụ nên có thể phù hợp với mọi đối tượng.

Mặc dù siêu âm gan không phải là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán ung thư nhưng nó là căn cứ quan trọng để bác sĩ thực hiện các kiểm tra chuyên sâu, giúp đưa ra kết luận chính xác nhất.

Đặc điểm của ung thư gan thông qua hình ảnh  siêu âm như thế nào?

• Hình ảnh qua siêu âm thường thấy gan to toàn bộ, riêng một thùy hoặc phân thùy.

• Nếu khối u nằm ở lớp nông, gần bề mặt gan thì lớp bề mặt sẽ gồ ghề, góc bên và góc dưới của gan thường tù.

• Nếu khối u hoại tử, hình ảnh siêu âm sẽ phát hiện một hình khối đặc, rỗng ở giữa, phần bờ hốc rỗng dày và không đều.

• Khối u trong gan có kích thước nhỏ hơn 3cm: Hình ảnh siêu âm phản ánh hình ảnh dạng nốt, phần bờ có giới hạn không rõ ràng. Thực hiện Doppler mạch nhận thấy sự tăng sinh mạch máu trong khối u.

• Khối u trong gan có kích thước trên 3cm: Hình ảnh siêu âm dạng nốt có ranh giới rõ ràng, cấu trúc không đều, có các nốt rải rác với kích thước nhỏ.

Như vậy nhìn chung, hình ảnh ung thư gan qua siêu âm tương đối rõ ràng nhưng không đủ cơ sở để trở thành tiêu chỉ chẩn đoán bệnh, muốn kết luận ung thư gan thì cần có sự kết hợp thăm khám bằng nhiều phương pháp khác nhau.

Hình ảnh siêu âm gan phát hiện khối u bất thường

5. Quy trình siêu âm gan trong chẩn đoán ung thư

Quá trình siêu âm gan thường diễn ra nhanh chóng và không yêu cầu người bệnh phải chuẩn bị quá nhiều, bạn chỉ mất khoảng nửa tiếng cho một lần siêu âm, với quy trình thông thường như sau:

• Chuẩn bị siêu âm: Trước khi bắt đầu siêu âm gan, bạn có thể được nhân viên y tế yêu cầu mặc áo choàng của bệnh viện hoặc tự lựa chọn quần áo rộng rãi để quá trình siêu âm diễn ra thuận lợi hơn.

• Thực hiện siêu âm: Bác sĩ cần bôi một loại gel trong suốt lên vùng bụng của bạn (đây là loại gel an toàn, có thể lau sạch sau khi thực hiện xong quá trình siêu âm). Sau đó, bác sĩ sẽ đưa đầu dò của máy siêu âm lên thành bụng và di chuyển qua lại để có cái nhìn đầy đủ nhất về cấu trúc của gan.

• Kết thúc quá trình siêu âm gan: Sau khi siêu âm xong, nhân viên y tế sẽ giúp bạn lau sạch lớp gel trước đó và có thể quay lại hoạt động bình thường mà không cần phải nằm nghỉ ngơi.

• Đọc kết quả siêu âm: Dựa vào kiến thức và kinh nghiệm chuyên môn, các bác sĩ sẽ đưa ra  kết luận rằng gan của bạn có khỏe mạnh không hoặc vấn đề gan đang gặp phải là gì.

Quá trình siêu âm thường diễn ra rất nhanh chóng và đơn giản

6. Những câu hỏi thường gặp về phương pháp siêu âm gan

Mặc dù siêu âm gan là phương pháp chẩn đoán hình ảnh khá phổ biến, nhưng khi được yêu cầu thực hiện phương pháp này, nhiều người bệnh vẫn thường có một số thắc mắc sau:

6.1. Quá trình siêu âm gan có tốn nhiều thời gian không?

Thông thường một lần siêu âm gan có thể kéo dài từ 10 đến 30 phút, bao gồm cả thời gian bác sĩ hoặc kỹ thuật viên hướng dẫn siêu âm và thực hiện siêu âm gan.

Tùy thuộc vào bệnh cảnh lâm sàng mà bác sĩ thăm khám, thời gian siêu âm gan có thể kéo dài lâu hơn.

6.2. Siêu âm gan có phát hiện được ung thư không?

Siêu âm gan là công cụ cần thiết cho quá trình tầm soát và phát hiện sự tăng sinh bất thường của các tế bào tại gan. Tuy nhiên nó không phải là tiêu chuẩn để kết luận bạn có bị ung thư hay không? Dựa trên kết quả siêu âm, bác sĩ sẽ đưa ra quyết định xem bạn có cần thực hiện thêm các kiểm tra, xét nghiệm ung thư gan khác hay không.

6.3. Khi thực hiện siêu âm gan có cần nhịn ăn không?

Để kết quá siêu âm gan chính xác nhất, bạn nên nhịn ăn trước 6 tiếng trước khi siêu âm, điều này sẽ giúp lượng dịch mật trong gan không gây ảnh hưởng đến quá trình đánh giá.

Tuy nhiên với bác sĩ có kinh nghiệm và hệ thống thiết bị siêu âm hiện đại, dù bạn có nhịn ăn hay không thì vẫn có thể thực hiện được phương pháp siêu âm gan.

Thông thường siêu âm gan không yêu cầu người bệnh phải nhịn ăn

6.4. Siêu âm gan liệu có chính xác không?

Hiện nay hệ thống thiết bị, máy móc cao cấp giúp cung cấp các hình ảnh có độ tin cậy cao, độ phân giải sắc nét, giúp bác sĩ đưa ra các chẩn đoán chính xác, từ đó tìm ra phương án điều trị phù hợp nhất với từng người bệnh.

6.5. Siêu âm gan nhiều có gây hại không?

Siêu âm gan được đánh giá là phương pháp chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, hoàn toàn vô hại, an toàn, không gây đau, không ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh. Vì vậy bạn có thể yên tâm thực hiện theo chỉ định của bác sĩ mà không cần quá lo lắng.

6.6. Siêu âm gan hết bao nhiêu tiền?

Chi phí thực hiện siêu âm gan sẽ phụ thuộc vào cơ sở y tế, trang thiết bị, tính chất, mục đích siêu âm mà giá có thể dao động từ 300.000 đến 500.000 VNĐ, nếu bạn đi khám theo diện có bảo hiểm y tế, chi phí cho một lần siêu âm gan sẽ được giảm đáng kể.

Tùy theo tình trạng bệnh, triệu chứng lâm sàng mà bác sĩ có thể chỉ định bạn thực hiện siêu âm gan hoặc thực hiện thêm các phương pháp khác, lúc này chi phí có thể sẽ cao hơn

Chi phí siêu âm gan phụ thuộc rất nhiều vào rất nhiều yếu tố

Trên đây là các thông tin cơ bản về phương pháp siêu âm gan trong tầm soát ung thư. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nghi ngờ mắc ung thư gan, tốt nhất bạn nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và nhận được sự tư vấn tốt nhất.

Để tìm hiểu thêm về nguyên nhân gây bệnh, biện pháp điều trị, phòng ngừa mắc mới ung thư gan mời bạn gọi qua số tổng đài miễn cước trong giờ hành chính 18000069 hoặc số 02439963961 ngoài giờ hành chính, các chuyên viên tư vấn của Fucoidan Nhật Bản sẽ tư vấn miễn phí cho bạn.