Chọn ampli đèn hay bán dẫn? – Cơn Bão Số

“ Chọn ampli đèn hay bán dẫn ? ” … một câu hỏi tưởng chừng đơn thuần nhưng đã làm tốn quá nhiều thời hạn tranh luận cũng như giấy mực của người chơi âm thanh và những nhà chuyên môn. Cho đến nay, câu hỏi này vẫn chưa được vấn đáp thoả đáng, và Kết luận ở đầu cuối vẫn phụ thuộc vào vào … đôi tai của bạn .

CHỌN AMPLI ĐÈN HAY BÁN DẪN

Nhớ lại khi ampli transistor hiệu suất lớn Open tràn ngập vào cuối thập kỷ 60, thời kỳ hưng thịnh của những ampli đèn có vẻ như chấm hết. Transistor có ưu điểm nhỏ gọn, nhẹ và rẻ hơn, chạy lại rất mát và dễ đưa ra hiệu suất cao hơn đèn .

Bạn đang đọc: Chọn ampli đèn hay bán dẫn? – Cơn Bão Số

Ampli bán dẫn của Sim Audio – Moon

Ampli bán dẫn của Sim Audio – MoonAmpli transistor lại chẳng cần đến biến áp xuất âm – bộ phận có “ công lao ” lớn trong việc tăng trọng luợng cũng như chi phí sản xuất của ampli đèn. Chẳng lâu sau, toàn bộ những hãng sản xuất âm thanh thời bấy giờ, nhất là ở Mỹ và một vài nước Châu Âu đã đưa ampli transistor lên ngôi thay vị trí của ampli đèn .
Nhưng rồi nhiều tình nhân nhạc đã sớm nhận thấy rằng âm thanh của ampli bán dẫn thời đó khó mà gật đầu được. Chúng trình diễn không khác gì những chiếc đài bán dẫn, chỉ kêu to hơn thôi. Và thật không may cho những Fan Hâm mộ âm thanh thời bấy giớ, họ khó hoàn toàn có thể kiếm được một chiếc ampli đèn “ ra hồn ” trên một thị trường tràn ngập những phong cách thiết kế transistor .
Đó là chuyện ở Mỹ, một vương quốc văn minh và luôn đi đầu trong những công nghệ tiên tiến mới. Còn ở Nhật và mộtsố nước Châu Âu nơi được coi là “ Cựu lục địa ” thì sao ? Phần đông tình nhân nhạc đích thực vẫn bình tĩnh tự tin vào đôi tai của mình để chiêm ngưỡng và thưởng thức âm thanh từ những chiếc ampli đèn bị xứ “ Tân lục địa ” lạnh nhạt. Những bộ đèn quý, những chiếc ampli với âm thanh lịch sử một thời lần lượt “ dứt áo ra đi ” khỏi quê nhà bản quán để tới quốc gia Phương Đông tìm nơi “ đất lành chim đậu ” …

Ampli đèn của Audio Research

Ampli đèn của Audio ResearchNhưng đến những năm 70, vẫn tại Mỹ, một vài chiếc ampli đèn phong cách thiết kế theo lối mới đã sinh ra, mà tác giả là William Zane Johnson ( hãng Audio Research ). Giống nhiều người mê nhạc thời bấy giớ, ông cũng cảm thấy âm thanh của đèn nghe hay hơn, “ nhạc tính ” hơn ampli transistor. Khi ông tọa lạc ampli này trong một cuộc triển lãm hi-fi năm 1970, William Zane Johnson đã được báo chí truyền thông nhìn nhận là người “ quay bánh xe thời hạn của ngành công nghiệp âm thanh lùi lại 10 năm ”. Nhưng chính việc “ quay ngược bánh xe lịch sử vẻ vang ” đó đã khởi đầu cho trào lưu “ phục hưng ” cho ampli đèn, mà đến nay, công cuộc phục hưng ấy vẫn còn liên tục can đảm và mạnh mẽ sau hơn 40 năm .
Cuộc tranh luận bất phân thắng bại giữa đèn và transistor là chủ đề được hầu hết người chơi âm thanh chăm sóc. Nó lại càng được buôn chuyện nhiều khi người ta phải lựa chọn một chiếc ampli hiệu suất. Ampli đèn mang lại những màng trình diễn âm thanh ấn tượng, nhưng vẫn sống sót rất nhiều hạn chế. Nhược điểm mà ai cũng thấy được ngay là ampli đèn đắt hơn so với ampli bán dẫn có cùng hiệu suất. giá thành bóng đèn, biến áp xuất âm và bộ cấp nguồn đã làm cho cái giá phải trả để chiếm hữu một chiếc ampli đèn cao hơn hẳn ampli bán dẫn. Không những thế, trong quy trình sử dụng, cứ vài năm một lần, ta phải thay thế sửa chữa đèn, và rõ ràng là ngân sách của nó lại tăng lên. Một bộ 4 chiếc đèn hiệu suất EL34 đã “ ngốn sơ sơ ” hàng trăm USD trong túi tiền của những “ thần dân xứ nhạc ” rồi .

Ampli bán dẫn của Boulder

Ampli bán dẫn của Boulder

Xét về mặt trình diễn tiếng bass, ampli đèn khó mà đọ được với ampli bán dẫn chất lượng tốt. Đèn ít có năng lực trấn áp tiếng bass, làm cho màn trình diễn dải trầm thiếu sức mạnh, độ căng và sự rộng mở. Hơn nửa, đèn thường cung ứng cho loa trở kháng thấp, độ nhạy thấp dòng điện khá hạn chế, đó chính là nguyên do ampli đèn kén loa. Đèn cũng yên cầu người chơi cứ 6 tháng tới 1 năm phải chỉnh thiên áp để duy trì chất lượng thao tác không thay đổi. Công việc này tuy đơn thuần, nhưng nhiều thính giả lại chẳng thích nghĩ đến việc lâu lâu một lần phải bảo trì chất lượng trình diễn của mạng lưới hệ thống .
Các bóng đèn dùng trong ampli hiệu suất cũng hay bị hỏng hơn transistor. Tuy nhiên, hư hỏng một cách bất ngờ đột ngột thường ít khi xảy ra. Có những chiếc radio đèn đời cổ của Philips hay Telefunken, sản xuất năm 1955 với bộ đèn nguyên bản đi theo máy. Đã đúng nửa thế kỷ trôi qua nhưng chiếc radion vẫn kêu ra được “ tiếng người ”, mặc dầu giọng của “ cụ ” đã khá phều phào …

Ampli đèn tích hợp Dialogue Premium

Ampli đèn tích hợp Dialogue PremiumKhông phải tổng thể, nhưng nhiều ampli đèn được phong cách thiết kế theo kiểu bóng lộ thiên hết ra cả bên ngoài. Nếu sử dụng không cẩn trọng, trẻ nhỏ hoặc vật nuôi trong nhà có nhiều ngu cơ bị hỏng … Bạn nên chọn ampli đèn có vỏ sắt bảo phủ bên ngoài, tất yếu, bộ vỏ này phải có lỗ thông hơi .
Nhiều nhược đểm như vậy, nhưng sao ampli hiệu suất đèn vẫn có nhiều người theo đuổi ? Thật đơn thuần, đèn có âm thanh rất thần kỳ ! Khi phối ghép với loa thích hợp, ampli đèn tạo nên những màn trình diễn đỉnh điểm, khó đối thủ cạnh tranh nào sánh được. Ngay cả những ampli đèn loại nhỏ, giá mềm cũng có chất âm kỳ diệu ấy .
Nhiều đặc tính âm thanh quan trọng có vẻ như được hình thành một cách tự nhiên ở ampli đèn. Chúng thường trình diễn nhạc hoà tấu rất siêu việt, với tiếng trung và treble muợt mà, sân khấu âm thanh ấn tượng. Quả thật là tương phản với những âm thanh cứng, sáng, góc cạnh của không ít ampli bán dẫn, nhất là loại rẻ tiền. Tuy nhiên, bạn nên cản thận với những ampli đèn trình diễn những thể loại nhạc khác nhau với một phong thái na ná như nhau. Có thể chúng đã áp đặt một đặc tính âm thanh nào đó của riêng mình lên mọi đĩa nhạc. Nhiều ampli đèn có hài âm, và lúc mới nghe, bạn cảm thấy rất thoải mái và dễ chịu. Khi bạn bật những đĩa nhạc khác nhau với chất lượng tiếng bass không đều hoặc yên cầu ampli phải có cách giải quyết và xử lý khoảng trống âm nhạc khác nhau tuy nhiên ampli lại không biểu lộ được sự độc lạ đó .

Ampli bán dẫn của Ayre Acoustics

Ampli bán dẫn của Ayre Acoustics

Chiếc âm tốt phải thể hiện được chính xác những đặc điểm âm thanh đa dạng của mỗi đĩa nhạc mà không đưa vào đó bất kỳ một đặc tính trình diễn riêng nào của mình, tức là phải hoàn toàn trung thực với chất liệu nguồn.

Giống như ampli đèn, ampli bán dẫn cũng có những ưu điểm về âm thanh và kỹ thuật của riêng mình. Ví dụ nếu nói về chất lượng trình diễn tiếng bass của ampli bán dẫn thì ampli đèn không hề “ đọ ” được. Các ampli hiệu suất dùng transistor mang đến cho dải trầm những âm sắc chắc như đinh, ngăn nắp, đúng chuẩn, và sâu hơn hẳn so với đối thủ cạnh tranh bóng đèn của mình. Cảm gíc giác căng tròn, cứng ngắc và trộng mở cũng như sức mạnh của tiếng bass thường được ampli bán dẫn taí hiện thành công xuất sắc hơn. Đứng ở góc nhìn kỹ thuật, đây là điều ta hoàn toàn có thể lý giải được. Đó là do ampli bán dẫn, nhất là loại có nhiều sò đấu song song thuận tiện tạo ra dòng điện lớn cho loa trở kháng thấp hơn ampli đèn, cũng do đó nên ampli bán dẫn rất hợp với loại loa này .
Không ai ngoài chính bạn hoàn toàn có thể vấn đáp được câu hỏi : “ Ampli hiệu suất nào lý tưởng nhất cho mạng lưới hệ thống âm thanh của tôi ? ”. Tuy nhiên, tôi vẫn khuyên bạn một cách chân thanh rằng : trước khi quyết định hành động mua ampli hiệu suất, hãy nghe thử tối thiểu một chiếc ampli đèn .

Lược dịch từ “Introductory Guide to High-Performance Audio Systems” – Tác giả: Robert Harley

Source: https://dvn.com.vn
Category: Điện Tử

Alternate Text Gọi ngay