bài giảng đàn ghi ta của lor ca

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.2 MB, 17 trang )

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam
Khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN – C: Môn Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường)

Đàn ghita của Lorca
Thanh Thảo

ĐÀN GHITA CỦA LORCA (PHẦN 1)
Giáo viên: PHẠM HỮU CƢỜNG
TÀI LIỆU BÀI GIẢNG
Đây là tài liệu đi kèm với bài giảng Đàn ghita của Lorca (Phần 1) thuộc khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN-C: Môn
Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường) tại website Hocmai.vn.

SƠ ĐỒ TƢ DUY, LỜI ĐỀ TỪ VÀ ĐOẠN 1
I. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC VÀ PHẠM VI RA ĐỀ:
1. Hình tượng Lor-ca: cuộc đời, số phận, sự bất tử của Lor-ca
2. Bản sắc dân tộc của hình tượng Lor-ca.
3. Hình tượng cây đàn ghi ta và tiếng đàn ghi ta của Lor-ca.
4. Những đặc sắc về tư tưởng và nghệ thuật của bài thơ.
5. Cảm nhận được những đoạn thơ tiêu biểu.
6. Hoàn cảnh ra đời, ý nghĩa lời đề từ, tính nhạc của bài thơ.
7. Tấm lòng tri âm sâu sắc của Thanh Thảo đối với người nghệ sĩ thiên tài.
II. KIẾN THỨC CƠ BẢN:
A. VÀI NÉT VỀ TÁC GIẢ VÀ TÁC PHẨM:
1. Nhà thơ Thanh Thảo:
a. Thanh Thảo tên thật là Hồ Thành Công, sinh năm 1946, quê ở huyện Mộ Đức, Quảng Ngãi. Ông trực tiếp
tham gia kháng chiến chống Mĩ và trưởng thành trong những năm cuối của cuộc kháng chiến.
b. Thanh Thảo nổi tiếng với những tập thơ và trường ca mang diện mạo độc đáo viết về chiến tranh và thời
hậu chiến: Những người đi tới biển (1977), Dấu chân qua trảng cỏ(1978), Những ngọn sóng mặt trời(1981),
Khối vuông ru bích (1985), Từ một đến một trăm (1988)…
– Thơ Thanh Thảo là tiếng nói của người trí thức nhiều suy tư trăn trở về các vấn đề của thời đại.
– Dù viết từ cảm hứng công dân hay các cảm hứng khác, thơ Thanh Thảo đều đậm chất triết luận, giàu suy

tư với những cách tân nghệ thuật táo bạo, mới mẻ.
– Thơ ông thường hướng tới những vẻ đẹp tinh thần của con người như: nhân ái, bao dung, can đảm, trung
thực và yêu tự do.
– Sau 1975, ông dành nhiều tâm huyết và nỗ lực cách tân thơ Việt:
● Một mặt, ông tìm kiếm “chất người” ở những nhân cách thanh cao, bất khuất, những tâm hồn phóng
khoáng, yêu tự do.
● Mặt khác, ông muốn cuộc sống phải được cảm nhận và thể hiện ở bề sâu nên luôn khước từ lối biểu đạt
dễ dãi, không ngừng tìm tòi thể nghiệm để làm mới hình thức biểu đạt của thơ…
● Tiếp thu ảnh hưởng từ những trường phái thơ tượng trưng, siêu thực trong văn học phương Tây.
c. Ông được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2001
2. Phêđêricô Gaxia Lorca (1898-1936)
– Là một trong những tài năng sáng chói của văn học hiện đại Tây Ban Nha.
– Trước một Tây Ban Nha – dưới sự cai trị của chế độ độc tài- đã trở nên phản động về chính trị và già cỗi về
nghệ thuật, Lorca đã nồng nhiệt cổ vũ nhân dân đấu tranh với mọi thế lực áp chế, đòi quyền sống chính đáng
đồng thời cũng khởi xướng và thúc dẩy mạnh mẽ những cách tân trong lĩnh vực nghệ thuật. Lorca đã tự
nguyện làm người du ca đi lang thang với cây đàn ghita hát lên những bài ca lãng tử, dùng tiếng đàn giãi
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

– Trang | 1 –

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam
Khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN – C: Môn Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường)

Đàn ghita của Lorca
Thanh Thảo

bày nôĩ đau buồn và niềm khát vọng yêu thương của nhân dân.
– Ông đã bị chế độ phản động cực quyền thân phát xít bắt giam và bắn chết. Cái chết thảm khốc của Lỏca đã
dâng lên một làn sóng phẫn nộ hết sức mạnh mẽ trên thế giới với bè lũ Phrăngcô. Tên tuổi của Lorca trở

thành biểu tượng chống chue nghiac phát xít, bảo vệ văn hoá dân tộc và văn minh nhân loại.
3. Hoàn cảnh ra đời và mục đích sáng tác bài thơ “Đàn ghita của Lorca”
a. Hoàn cảnh:
– Được viết liền mạch trong khoảng thời gian rất ngắn, sau khi ngồi chơi và đàn đạo về thơ Lorca với những
người bạn tâm đắc -> kết quả của ấn tượng và nhận thức sâu sắc của Lorca.
– LORCA là nhà thơ mà Thanh Thảo rất ngưỡng mộ. Cả thơ ca, cuộc đời và cái chết của Lorca đã gây cho
tác giả những xúc cảm và ấn tượng. Chính những hình ảnh và nhạc điệu trong nhiều bài thơ của Lorca đã
dẫn dắt Thanh Thảo khi viết “Đàn ghita của Lorcaorca” => Kết quả của cuộc gặp gỡ về cảm xúc, giọng
điệu và hình ảnh (sự gặp gỡ của hồn thơ)
– Từng biết đến Tây Ban Nha qua những tác phẩm của Hêminguê- một nhà văn Mĩ, lại đọc thơ Lorca từ khi
còn trẻ, hình ảnh Tây Ban Nha và hình ảnh trong những câu thơ Lorca đã lặn sâu vào tâm trí và trở thành
một ám ảnh để khi viết bài thơ, nó bật ra một cách hoàn toàn tự nhiên. => kết quả sự thăng hoa của vô thức
và ám ảnh về con người, cuộc đời và thơ Lorcaorca- một con hoạ mi Tây Ban Nha.
b. Mục đích
Bài thơ được viết như một khúc tưởng niệm Lorca, làm sống dậy hình ảnh Lorca và thể hiện sự tri âm, đồng
cảm và ngưỡng vọng một người nghệ sĩ tài hoa có cốt cách anh hùng và số phận bi thương.
B. NHAN ĐỀ VÀ LỜI ĐỀ TỪ CỦA BÀI THƠ:
1. Nhan đề:
– Đàn ghita – còn gọi là Tây Ban cầm- gắn liền với đất nước Tây Ban Nha xinh đẹp và hào phóng, rực lửa và
mê đắm với những trận đấu bò và vũ điệu Flamencô, cùng gắn liền với Phêđêricô Gaxia Lorca- một nhà thơ
nhân dân, một người chiến sĩ cống phát xít- một ngườinghệ sĩ đã dùng tiếng đàn ghita cất lên lời ca tranh
đấu chống chủ nghĩa phát xít vừa gắn với nền văn hoá Tây Ban Nha vừa gắn với cuộc đời và khát vọng
LORCA.
– “Đàn ghita của Lorca”: tiếng nói nghệ thuật của riêng LORCA- không thuần tuý chỉ là âm thanh, giai đỉệu
mà còn là toàn bộ con người LORCA với tinh thần đấu tranh vàd khát vọng đổi mới nghệ thuật. Trong
trường hợp này, cây đàn ghita đã gắn bó và biểu hiện tâm hồn nghệ sĩ của LORCA- tình yêu cuộc sống và
khí phách kiên cường của người chiến sĩ yêu tự do, hoà nhập trái tim mình với quần chúng nhân dân.
2. Lời đề từ:
– Lời đề từ của một tác phẩm văn học thường bao quát một cách ngắn gọn và đầy đủ về nội dung và cảm
hứng nổi bật cuả cả tác phẩm. Lời đề từ của bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca cũng giống như chìa khoá định

hướng cho người đọc hiểu được thông điệp thực sự của bài thơ.
– Dòng thơ “Khi tôi chết, hãy chôn tôi với cây đàn” vốn nằm ở khổ đầu trong bài thơ Ghi nhớ nổi tiếng của
Lor-ca, một bài thơ có ý nghĩa như lời di chúc của nhà thơ vĩ đại nhất Tây Ban Nha thế kỉ XX đối với
người đương thời và thế hệ sau.
– Trong dòng thơ đề từ của tác phẩm, cây đàn không chỉ là biểu tượng chỉ âm nhạc, chỉ nghệ thuật, mà còn
là một biểu tượng văn hoá nổi tiếng của Tây Ban Nha, mà người ta còn gọi là Tây Ban cầm. Vì vậy, lời di
chúc của Lor-ca hiển nhiên bộc lộ tình yêu thiết tha của nhà thơ đối với nghệ thuật, cũng như đối với đất
nước, với quê hương xứ sở của mình.
– Nhưng Lor-ca không phải là một nghệ sĩ sinh ra để nói những điều đơn giản. Cây đàn ở đây còn là biểu
tượng chỉ sự nghiệp nghệ thuật của Lor-ca, tổng hợp mọi đóng góp và cống hiến của ông trên lĩnh vực nghệ
thuật. Cây đàn là thế giới nghệ thuật của riêng Lor-ca, là thế giới trong đó ông đã sống và sáng tạo. Nó chỉ
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

– Trang | 2 –

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam
Khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN – C: Môn Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường)

Đàn ghita của Lorca
Thanh Thảo

có giá trị khi gắn với Lor-ca, và khi Lor-ca không còn sống nữa, thì sự sống của cây đàn, sự sáng tạo nghệ
thuật của Lor-ca cũng chấm dứt. Nếu ai đó muốn sử dụng lại cây đàn của Lor-ca thì cũng chỉ tạo ra lặp lại,
đơn điệu, nhàm chán, không có giá trị. Vì vậy, “chôn” cây đàn cùng với tác giả của nó không có ý nghĩa là
phủ nhận mọi giá trị sáng tạo nghệ thuật của Lor-ca, mà là để vượt trội hơn những gì Lor-ca đã làm ra, để
tiếp nối và nhân lên những giá trị đã có. Trong lời di chúc của mình, cái nhìn tiên tri sáng suốt của Lor-ca
như đã hiểu được rằng, một ngày nào đó, những sáng tạo nghệ thuật của ông sẽ ngăn cản những người đến
sau trong sáng tạo nghệ thuật nên đã căn dặn phải biết “chôn” nghệ thuật của ông để đi tới. Lời di chúc này
vừa gợi nhớ câu nói nổi tiếng của nhà cách tân thơ Việt – Trần Dần: “Hãy chôn Thơ mới”, vừa ẩn chứa một

thông điệp vô cùng quan trọng: để sáng tạo được cái mới trong nghệ thuật cần biết vượt qua những thần
tượng cũ. Trong lời di chúc ấy, Lor-ca cũng bộc lộc cái tâm và cái tài của một người luôn thiết tha với sự
nghiệp sáng tạo, cách tân nghệ thuật, thiết tha với thế hệ sau. Nhà thơ như tự nhủ với chính mình và như tâm
sự với mỗi nghệ sĩ rằng: khi đã làm xong công việc của mình, khi sức sáng tạo đã hết, cũng là khi cần biết
lui vào quá khứ để những thế hệ mới được tự do sáng tạo cái mới, đừng để cái bóng của mình đè mãi xuống
tương lai.
Có thể nói lời di chúc của Lor-ca bộc lộ suy nghĩ và đạo đức của con người giàu lòng tự trọng, một
người “biết dừng đúng lúc” như Thanh Thảo từng viết về danh thủ Palatini: “Tự trọng là kính trọng tương
lai/ Và để tương lai kính trọng mình”.
C. ĐOẠN 1:
những tiếng đàn bọt nước
Những tiếng đàn bọt nước
Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt
Lilalilalila
đi lang thang về miền đơn độc
với vầng trăng chếnh choáng
trên yên ngựa mỏi mòn
– Trong văn chương, tiếng đàn thường được gợi ra qua cách so sánh với những âm thanh khác (tiếng hạc,
tiếng suối, tiếng gió thoảng ngoài, tiếng trời đổ mưa, tiếng ngọc gieo trên mâm vàng, tiếng gươm đao xô
sát…) hoặc được liên tưởng với các hiện tượng thiên nhiên như ánh sáng, nước mắt (“mỗi giọt rơi tàn như lệ
ngân”- Nguyệt cầm)
– Trong bài “Đàn ghita của Lorca”, tác giả không trực tiếp miêu tả âm thanh tiếng đàn mà tập trung miêu tả
một thế giới của tưởng tượng và cảm xúc mà tiếng đàn ấy gợi lên. Dường như trong quan niệm của Thanh
Thảo, tiếng đàn là âm thanh tiếng lòng của LORCA, phản chiếu cuộc sống và tâm hồn của LORCA.
– “bọt nước”: trong tự nhiên, bọt nước tạo thành do tác động từ bên ngoài vào mặt nước, do sự xô đẩy của
những lớp sóng hoặc do những vận động ở tầng sâu đáy nước- nó có thể xuất hiện liên tục song cũng là sự
tồn tại mong manh ngắn ngủi. Đó là một hình ảnh thị giác gợi cái hữu hạn mong manh, cái phù du trôi nổi.
Cũng như âm thanh tiếng đàn, ở ý nghĩa vật chất, là cái tồn tại trong một khoảng hữu hạn của thời gian,
vang lên rồi tắt. Cũng như đời người, hiện diện rồi tan biến mất. Đây là liên tưởng đầu tiên về tiếng đàn của
LORCA và cũng là một liên tưởng lạ lùng, độc đáo, gợi nhiều ám ảnh. Nhất là khi đặt nó trong mối quan hệ

với cuộc đời của LORCA: rất ngắn ngủi (chết khi mới 38 tuổi) và rất đau thương (khi chưa hòan thành khát
vọng đấu tranh và chưa đi hết con đường sáng tạo nghệ thuật, bị bắt, bắn chết rồi bị ném xác xuống giếng để
phi tang). Trong liên tưởng của Thanh Thảo, hình ảnh LORCA và tiếng đàn LORCA đã nhập vào bọt nước,
hiện diện thành bọt nước, mong manh và ám ảnh như bọt nước.
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

– Trang | 3 –

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam
Khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN – C: Môn Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường)

Đàn ghita của Lorca
Thanh Thảo

– Hình ảnh “áo choàng đỏ gắt” gợi ra một không gian văn hoá đặc trưng của đất nước Tây Ban Nha với
những trận đấu bò và chiếc áo choàng đỏ rực của đấu sĩ. Màu “đỏ gắt” trong tự nhiên là cộng hưởng của
màu áo đỏ với màu nắng rực cháy trên không gian đầy cát bỏng, trong ý nghĩa biểu tượng lại gợi liên tưởng
đến tính chất dữ dội của một đấu trường đặc biệt- nơi diễn ra những xung đột gay gắt giữa khát vọng dân
chủ và nền chính trị độc tài, giữa khát vọng cách tân nghệ thuật với nền nghệ thuật già nua.
– Những từ láy “lang thang’, “đơn độc”, “chếnh choáng”, “mỏi mòn” rất Việt Nam, rất có giá trị tạo hình
biểu cảm được đún một cách hợp lí để gợi ra một hình tượng mang đậm cốt cách Tây Ban Nha: hình tượng
một hiệp sĩ cô đơn với bước chân mỏi mệt trong cuộc hành trình đơn độc song lòng vẫn đắm say mải miết
theo đuổi lý tưởng vì cái đẹp, cái cao cả của đời mình – một hình ảnh không thể không gợi liên tưởng đến
tinh thần hiệp sĩ và tư thế cô đơn của Đôn Kihôtê – một hình tượng văn học của đất nước Tây Ban Nha.
+ “lang thang”- nay đây, mai đó, không dừng lại ở một nơi nào, không bó buộc trong một không gian nàocốt cách tự do và hình ảnh người nghệ sĩ tự nguyện làm người du ca đi lang thang với cây đàn ghita hát lên
bài ca lãng tử, dùng tiếng đàn giãi bày nỗi buồn đau và khát vọng yêu thương của nhân dân.
+ “đơn độc”- một mình, không có ai bên cạnh- hình ảnh của LORCA trong cuộc đấu tranh chính trị và khát
vọng cách tân nghệ thuật, cũng gợi tư thế của một hiệp sĩ với lí tưởng cao cả đẹp đẽ mà không phải ai cũng
có thể thấu hiểu và ủng hộ.

+ “chếnh choáng”- cảm giác của người đang say- say với cái đẹp và say với lí tưởng của mình dù cái đẹp ấy,
lí tưởng ấy không được thực tại đón nhận và trân trọng.
+ “mỏi mòn”- trạng thái hao sút dần về sức lực, thể chất- hình ảnh con người đã mệt mỏi, đã bị vắt kiệt sức
lực trong cuộc hành trình đơn độc của mình.
– Bản thân các từ láy rất giàu giá trị biểu cảm, khi đặt trong các kết hợp đã tạo nên những hình ảnh vừa chân
thực, vừa thi vị vừa cụ thể vừa có sức khái quát để tạo những ấn tượng đầy lãng mạn.
+ “đi lang thang” là bước chân của người nghệ sĩ với khúc du ca, “miền đơn độc” lại là một không gian
trống trải quạnh vắng không sao tìm được ai cùng đi bên mình để có được một chút ấm áp => cuộc hành
trình đơn độc của một hiệp sĩ- nghệ sĩ cô đơn.
+ “vầng trăng chếnh choáng” là sự say đắm của vầng trăng hay của con người với vầng trăng; “vầng trăng”
là hiện thân của cái đẹp. Con người nghệ sĩ say đắm với cái đẹp là điều bình thường. Nhưng ngay cả cái đẹp
cũng bị quyến rũ, bị cuốn hút theo những khát vọng và cảm xúccủa nghệ sĩ mới thật là điều kì lạ, độc đáo.
Nó chứng tỏ cảm xúc ấy phải thật sâu sắc và khát vọng ấy phải thật mãnh liệt, thật cao cả.
+ “yên ngựa mỏi mòn”- những bước chân ngựa nặng nề mệt mỏi cùng với dáng vẻ mệt mỏi của con người
trên yên ngựa- mệt mỏi vì đã phải đi một chặng đường xa mà cái đích vẫn xa vời, mệt mỏi và một mình đơn
độc.
– Khi kết hợp lại tất cả các yếu tố ngôn ngữ trong đoạn thơ, ta có một nét phác đầu tiên khá chân thực, chính
xác và vô cùng gợi cảm về LORCA: “áo choàng đỏ gất cùng với âm thanh tiếng đàn li – la li – la li – la đi
lang thang về miền đơn độc với vầng trăng chếnh choáng trên yên ngựa mỏi mòn” gợi một liên tưởng thú vị:
con người nghệ sĩ đã đồng hành cùng vầng trăng chếnh choáng, song thật khó để xác định xem con người
đang chếnh choáng trên yên ngựa mỏi mòn hay chính vầng trăng kia đang chếnh choáng trên yên ngựa. Có
lẽ là cả hai. Từ đó, ta có thể hình dung ra hình tượng của một chàng lãng tử với cuộc hành trình về miền xa
thẳm. Chàng lãng tử ấy mang trong tâm hồn mình cả cuộc sống dữ dội và giấc mơ lãng mạn, cả ý chí kiên
cường và những xúc cảm say đắm làm chếnh choáng cả vầng trăng. Đồng thời ta cũng có thể hình dung ra
hình tượng một người nghệ sĩ cô đơn trên hành trình đi tìm cái Đẹp trong thế giới bạo tàn, cô đơn trong
chính cuộc đấu tranh vì tự do và cái Đẹp mà nhân tố không phải ai cũng thấu hiểu.

Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

– Trang | 4 –

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam
Khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN – C: Môn Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường)

Đàn ghita của Lorca
Thanh Thảo

III. TÀI LIỆU THAM KHẢO:
A. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CÁC LOẠI THƠ CÓ DẤU ẤN TRONG “ĐÀN GHITA CỦA
LORCA” CỦA THANH THẢO
1. Thơ tự do
Thơ tự do có hình thức phân biệt với thơ cách luật, không bị ràng buộc vào quy tắc cố định nào về số
câu số chữ, niêm luật, đối, vần. Thơ tự do là thơ có phân dòng dài ngắn khác nhau tuỳ theo nhu cầu của tiết
tấu, nhịp điệu. Nó có thề là hợp thể, phối xen các đoạn thơ làm theo các thể khác nhau hoặc hoàn toàn tự
do. Chẳng hạn như các bài Đất nước của Nguyễn Đình Thi, Đàn ghi ta của Lor- ca của Thanh Thảo, đoạn
trích Đất Nước trong Mặt đường khát vọng của Nguyễn Khoa Điềm…Khổ thơ trong thơ tự do cũng tự do,
không đều đặn bốn dòng hay sáu dòng mà luôn thay đổi. Câu thơ tự do có thể rút ngắn thành một chữ hay
có thể mở rộng thành chin, mười chữ hoặc nhiều hơn, tuỳ theo yêu cầu của nhịp điệu. Nó cũng có thể được
sắp xếp “bậc thang” để tô đậm tiết tấu.
Sự xuất hiện của thơ tự do đánh dấu sự phát triển của ý thức thơ, khi nhà thơ không muốn gò mình vào
bất cứ hình thức, khuôn khổ cố định nào. So với thơ mới 1932 – 1945, thơ kháng chiến chống thực dân Pháp
có tỉ lệ thơ tự do nhiều hơn. Thơ ca trong thời kì chống Mĩ cứu nước còn có tỉ lệ thơ tự do nhiều hơn nữa.
2. Thơ Tƣợng trƣng (le symbolisme = chủ nghĩa tượng trưng):
+ Xuất hiện cuối thế kỉ XIX
+ Coi vô thức, trực giác là cái chủ yếu trong sáng tác nghệ thuật.
+ Hình tượng trong thơ tượng trưng mang tính chất đa nghĩa, bất định.
+ Thơ tượng trưng yêu cầu thơ “trước hết phải có nhạc tính” (Véc-len).
+ Đề cao liên tưởng, các thủ pháp gây ấn tượng, lối nói bóng gió.
3. Thơ siêu thực (le surréalisme = chủ nghĩa siêu thực):

+ Xuất hiện vào đầu thế kỉ XX, trở thành 1 cuộc cách mạng trong thơ ca thể hiện qua việc phá vỡ các khuôn
mẫu tư tưởng, đánh thức khát vọng vươn dậy khỏi mọi trói buộc của con người
+ Đề cao và khai thác cái ngẫu hứng, cái bất ngờ trong thế giới vô thức
+ Đề cao sự liên tưởng cá nhân độc đáo, tự do tuỳ tiện, không cần suy nghĩ mạch lạc, đề cao vai trò của cái
hỗn độn, phi logic.
+ Không ngần ngại gạt bỏ mọi quy tắc ngữ pháp, không tuân thủ các quy tắc về cú pháp, không sử dụng dấu
chấm câu.
+ Chủ trương phá vỡ sự ngăn cách giữa chủ thể và khách thể, biến chủ thể thành khách thể nên thơ thường
bí hiểm, khó hiểu.
+ Nếu thơ tượng trưng đề cao nhạc tính thì thơ siêu thực lại cho rằng nhạc tính chỉ ru ngủ con người, mà thơ
cần thức tỉnh con người nên cần phải làm thơ thị giác (hình ảnh) chứ không phải thơ thính giác (âm thanh).
+ Về cấu trúc thơ tượng trưng hay thơ siêu thực đều không sử dụng hình thức tuyến tính (forme linéaire) mà
chuyển sang hình thức bề nổi có thể cảm nhận bằng hình thức kĩ thuật in ấn (typographique) hay hình thức
âm thanh, đi vào cấu trúc không gian với cách thức biểu hiện là không vần (non vers ), và cách thức đảo lộn
ngữ pháp cổ điển, cắt rời câu chữ để tạo ra một trật tự mới, tạo ra loại ngôn ngữ mang màu sắc mới trên cơ
sở các ngữ căn sẵn có. Quan niệm này bắt nguồn từ quan niệm mĩ học và triết học về sự gián đoạn, không
liên tục vốn đã xuất hiện trong mĩ học Ấn Độ. Quan niệm này đối lập với hình thức thẩm mĩ quen thuộc
được gọi tên bằng mĩ học đối ngẫu, bằng tính song song, bằng tuyên tính, liên tục trong thơ ca cổ điển và
lãng mạn trước đây.
B. TÍNH ĐA NGHĨA CỦA TÁC PHẨM VĂN HỌC: Tính đa nghĩa của tác phẩm văn học biểu hiện ở
chỗ văn bản tác phẩm có nhiều ý nghĩa khác nhau, có khi đối lập nhau, nhưng mỗi ý nghĩa đều có cái lí
riêng của nó. Ví dụ, bài thơ Thề non nước của Tản Đà có thể hiểu là thơ về tình yêu trai gái, cũng có thể
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

– Trang | 5 –

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam

Đàn ghita của Lorca

Khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN – C: Môn Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường)

Thanh Thảo

hiểu là bài thơ thể hiện tình cảm yêu nước kín đáo. Tính đa nghĩa của tác phẩm, một mặt do văn bản là tổ
chức phức hợp gồm nhiều hiện tượng đời sống có các mối quan hệ qua lại khác nhau, bản thân sự xuất hiện
tác phẩm là sự khẳng định hay phủ định một số ý nghĩa nào đó có trước trong đời sống; mặt khác, mỗi lần
đọc văn bản người đọc lại phát hiện thêm một đều gì mới, tức là tìm ra một tầng nghĩa mới. Tính đa nghĩa
của tác phẩm văn học còn do một hiện tượng đời sống được nhìn dưới nhiều khía cạnh khác nhau: xã hội,
lịch sử, đạo đức, thẩm mĩ,…Tính đa nghĩa của tác phẩm cũng còn do văn bản được đọc trong các ngữ cảnh
khác nhau như: thời điểm, không gian, công chúng. Một tác phẩm văn học sở dĩ có sức sống lâu bền, không
chỉ vì nó đem đến cho người đọc một ý nghĩa cố định, mà còn vì nó có thể gợi ra những ý nghĩa khác nhau.
C. BÀI THƠ GHI NHỚ CỦA LORCA (Người dịch : Hàm Đan)
Khi tôi chết,
hãy chôn tôi với cây đàn ghi ta
dưới cát.
Khi tôi chết,
giữa những hàng cam
và đám bạc hà.
Khi tôi chết,
xin hãy chôn tôi
trong chiếc chong chóng gió.
Khi tôi chết!

Giáo viên: Phạm Hữu Cƣờng
Nguồn :
Hocmai.vn

Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

– Trang | 6 –

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam

5 LỢI ÍCH CỦA HỌC TRỰC TUYẾN






Ngồi học tại nhà với giáo viên nổi tiếng.
Chủ động lựa chọn chương trình học phù hợp với mục tiêu và năng lực.
Học mọi lúc, mọi nơi.
Tiết kiệm thời gian đi lại.
Chi phí chỉ bằng 20% so với học trực tiếp tại các trung tâm.

4 LÍ DO NÊN HỌC TẠI HOCMAI.VN





Chương trình học được xây dựng bởi các chuyên gia giáo dục uy tín nhất.
Đội ngũ giáo viên hàng đầu Việt Nam.
Thành tích ấn tượng nhất: đã có hơn 300 thủ khoa, á khoa và hơn 10.000 tân sinh viên.
Cam kết tư vấn học tập trong suốt quá trình học.

CÁC CHƯƠNG TRÌNH HỌC CÓ THỂ HỮU ÍCH CHO BẠN

Là các khoá học trang bị toàn
bộ kiến thức cơ bản theo
chương trình sách giáo khoa
(lớp 10, 11, 12). Tập trung
vào một số kiến thức trọng
tâm của kì thi THPT quốc gia.

Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

Là các khóa học trang bị toàn
diện kiến thức theo cấu trúc của
kì thi THPT quốc gia. Phù hợp
với học sinh cần ôn luyện bài
bản.

Là các khóa học tập trung vào
rèn phương pháp, luyện kỹ
năng trước kì thi THPT quốc
gia cho các học sinh đã trải
qua quá trình ôn luyện tổng
thể.

Là nhóm các khóa học tổng
ôn nhằm tối ưu điểm số dựa
trên học lực tại thời điểm
trước kì thi THPT quốc gia
1, 2 tháng.

–

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam
Khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN – C: Môn Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường)

Đàn ghita của Lorca
Thanh Thảo

ĐÀN GHITA CỦA LORCA (PHẦN 2)
Giáo viên: PHẠM HỮU CƢỜNG
TÀI LIỆU BÀI GIẢNG
Đây là tài liệu đi kèm với bài giảng Đàn ghita của Lorca (Phần 2) thuộc khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN-C: Môn
Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường) tại website Hocmai.vn.

I. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC VÀ PHẠM VI RA ĐỀ:
1. Hình tượng Lor-ca: cuộc đời, số phận, sự bất tử của Lor-ca
2. Bản sắc dân tộc của hình tượng Lor-ca.
3. Hình tượng cây đàn ghi ta và tiếng đàn ghi ta của Lor-ca.
4. Những đặc sắc về tư tưởng và nghệ thuật của bài thơ.
5. Cảm nhận được những đoạn thơ tiêu biểu.
6. Hoàn cảnh ra đời, ý nghĩa lời đề từ, tính nhạc của bài thơ.
7. Tấm lòng tri âm sâu sắc của Thanh Thảo đối với người nghệ sĩ thiên tài.
II. KIẾN THỨC CƠ BẢN:
A. VÀI NÉT VỀ TÁC GIẢ VÀ TÁC PHẨM:
B. NHAN ĐỀ VÀ LỜI ĐỀ TỪ CỦA BÀI THƠ:
C. ĐOẠN 1:
D. ĐOẠN 2:
Tây Ban Nha
hát nghêu ngao

bỗng kinh hoàng
áo choàng bê bết đỏ
Lorca bị điệu về bãi bắn
chàng đi như người mộng du
– Tây Ban Nha / hát nghêu ngao => LORCA với tâm hồn thanh thản và cốt cách tự do hiện lên như một
người du ca hát lên bài ca lãng tử
– Từ “kinh hoàng” (hoảng hốt, ghê sợ tột độ) gợi liên tưởng đến không khí khủng bố căng thẳng dữ dội của
chế độ độc tài, cũng gợi liên tưởng đến bầu không gian kinh hoàng những ấn tượng chết chóc- nhất là khi
đặt bên cạnh “áo choàng bê bết đỏ” và “tiếng ghita ròng ròng máu chảy”.
– Ở đây nhà thơ như nhập thân vaò hình tượng, đồng thời cũng tự phân thân để trải nghiệm đến tận cùng hai
tâm trạng- tâm trạng của LORCA và tâm trạng của dân tộc Tây Ban Nhamà LORCA là đại diện ưu tú. Nỗi
kinh hoàng của dân tộc Tây Ban Nha không chỉ là vì cái chết của LORCA mà còn vì cách ứng xử tàn bạo,
vô nhân đạo trước khát vọng tự do của con người.
– Ở khổ thơ đầu, hình ảnh “áo choàng đỏ gắt” gợi ra cốt cách tự do và tính cách dữ dội, phong cách anh
hùng và cá tính nghệ sĩ thì ở khổ thơ này, hình ảnh “áo choàng bê bết đỏ” lại gợi tấm thảm kịch của con
người mang khát vọng tự do. “Áo choàng đỏ gắt” là một biểu tượng có chức năng khái quát, “áo choàng bê
bết đỏ” lại là một sự kiện cụ thể (LORCA bị điệu về bãi bắn)
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

– Trang | 1 –

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam
Khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN – C: Môn Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường)

Đàn ghita của Lorca
Thanh Thảo

=> Thanh Thảo không đi sâu miêu tả sự kiện LORCA bị giết mà chỉ gợi một ấn tượng dữ dội về nó để biêt
hiện cảm xúc đau đớn của chính mình và gợi nỗi đau trong lòng người đọc. Song trong cảm nhận và biểu

hiện của Thanh Thảo, nỗi đau không phải điều cuối cùng đọng lại. Cái đọng lại sau cùng là niềm tin vào sự
bất tử của LORCA.
– Hình ảnh so sánh đặc biệt: “chàng đi như người mộng du”. Trong không khí của đoạn thơ, “đi” là một
hành động thụ động của đôi chân (vì con người thể xác đã bị bắt, bị điệu về bãi bắn), còn trong mạch vận
động của hình tượng, đây l¹i lµ một bước chuyển đột ngét từ sự sống bên ngoài vào sự sống bên trong, từ
vận động của đôi chân đến sự vận động của tâm hồn, từ hành trình tới sự kết thúc vật chất đến sự khởi đầu
bất tử của tinh thần. Vì “mộng du” tức là thoát khỏi thế giới thực tại để sống và bay bổng trong một thế giới
khác- ở đây là thế giới của sự sống- một sự sống mạnh mẽ và phóng khoáng, tươi tắn mà lãng đãng để
không thể nào huỷ diệt được. Thanh Thảo đã gợi ra một sự hoá thân, hoà nhập tuyệt đỉnh giữa hình tượng
tiếng đàn và hình tượng LORCA: khi LORCA bị điệu về bãi bắn cũng là lúc tiếng đàn ngân lên (tiếng ghita
nâu, tiếng ghita lá xanh). Khi LORCA bị bắn là khi tiếng ghita dạo khúc cao trào rồi tắt lịm (tiếng ghita tròn
bọt nước vỡ tan, tiếng ghita ròng ròng máu chảy). Khi xác của LORCA bị ném xuống giếng là khi sự sống
của tiếng đàn trỗi dậy “như cỏ mọc hoang”. Và khi dư ba của tiếng đàn “như cỏ mọc hoang” là khi
“LORCA bơi sang ngang trên chiếc ghita màu bạc”…
=> Hình tượng tiếng đàn- LORCA đã vượt khỏi giới hạn vật chất của hình ảnh và âm thanh để trở thành
hình tượng tinh thần có sức sống bất diệt.
E. ĐOẠN 3:
tiếng ghi ta nâu
bầu trời cô gái ấy
tiếng ghi ta lá xanh biết mấy
tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan
tiếng ghi ta ròng ròng
máu chảy
– Trong văn chương, tiếng đàn thường được gợi ra qua cách so sánh với những âm thanh khác (tiếng hạc,
tiếng suối, tiếng gió thoảng ngoài, tiếng trời đổ mưa, tiếng ngọc gieo trên mâm vàng, tiếng gươm đao xô
sát…) hoặc được liên tưởng với các hiện tượng thiên nhiên như ánh sáng, nước mắt (“mỗi giọt rơi tàn như lệ
ngân”- Nguyệt cầm)
– Trong bài “Đàn ghita của Lorca”, tác giả không trực tiếp miêu tả âm thanh tiếng đàn mà tập trung miêu tả
một thế giới của tưởng tượng và cảm xúc mà tiếng đàn ấy gợi lên. Dường như trong quan niệm của Thanh
Thảo, tiếng đàn là âm thanh tiếng lòng của LORCA, phản chiếu cuộc sống và tâm hồn của LORCA. => Nói

về tiếng đàn mà dùng những từ không miêu tả trực tiếp âm thanh “nâu”, “tròn”, “vỡ tan” và bằng những
hình ảnh thoạt nhìn không có mối liên hệ gì với nhau “bọt nước”, “bầu trời cô gái ấy”, “lá xanh biết mấy”,
“bọt nước vỡ tan”, “ròng ròng máu chảy”, “cỏ mọc hoang” tạo nên sự giao thoa lạ lùng mà đầy gợi cảm
giữa âm thanh và hình ảnh.
– Là “Đàn ghita của Lorca”, lẽ đương nhiên có thể hiểu tiếng đàn ở đây là âm thanh, là giai điệu, là sự ngân
rung của tâm hồn tràn đầy cảm xúc của LORCA với tư cách một chiến sĩ đấu tranh cho tự do và một nghệ sĩ
thiết tha với cuộc sống.

Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

– Trang | 2 –

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam
Khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN – C: Môn Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường)

Đàn ghita của Lorca
Thanh Thảo

– Hệ thống hình ảnh mà Thanh Thảo sử dụng để gợi ra tiếng đàn ghita của LORCA là những hình ảnh có
khả năng gợi mở một bức tranh cuộc sống muôn màu muôn vẻ mà cũng có sức ám ảnh lạ lùng.”:
+ “tiếng ghita nâu / bầu trời cô gái ấy”: “nâu”có thể là màu của vỏ đàn, màu của đất đai quê hương hay màu
da cô gái LORCA yêu. Song khi gắn với “bầu trời cô gái ấy” thì “tiếng ghita nâu” đã là âm vang và màu sắc
của tình yêu, tiếng ghita đã chứa đựng trong nó thế giới của những rung động tình yêưu say mê đắm đuối.
Lạ là ở chỗ âm thanh tiếng ghita lại mở ra một khoảng trời, một phần đời sống riêng tư với tình yêu dành
cho “cô gái ấy” nghĩa là nó chứa đựng cái phần cuộc sống riêng tư mà cũng rạo rực say mê.
+ “tiếng ghita lá xanh biết mấy”: lá xanh là thiên nhiên tươi tắn, là cỏ cây với cuộc sống tự nhiên; “lá xanh
biết mấy” đã là sắc xanh làm xao xuyến cả tâm hồn. “Tiếng ghita lá xanh biết mấy” là tiếng ghita mang màu
xanh của sự sống và niềm thiết tha khắc khoải với sự sống.
+ “tiếng ghita tròn bọt nước vỡ tan”: “tròn” gợi sự hoàn tất, “bọt nước vỡ tan” gợi sự mất mát, kết thúc của

cái sự tồn tại mong manh- khi tiếng ghita vang lên những âm thanh cuối cùng của giai điệu cuộc sống cũng
là khi sự sống đột ngột chấm dứt.
+ “tiếng ghita ròng ròng máu chảy”- là sự sống ở dạng tồn tại đau thương và bi tráng nhất. Âm thanh tiếng
ghita là giai điệu, là sự sống của tâm hồn. Máu chảy ròng ròng lại gợi sự hủy diệt tàn bạo và vết thương đau
đớn, gợi sự sống đang bị hủy diệt tàn bạo nhất. Đây là cách liên tưởng rất bạo ( khác hẳn với kiểu liên tưởng
của Nguyễn Du “Bốn dây nhỏ máu năm đầu ngón tay”- gợi ngón tay bật máu khi dạo đến khúc cao trào của
bản nhạc, cũng gợi nỗi đau ứa máu của ngời chơi đàn. Vì trong sự liên tưởng của Nguyễn Du, tiếng đàn là
phương tiện biểu hiện nỗi lòng, còn trong liên tưởng của Thanh Thảo, bản thân tiếng đàn là một sự sống ,
một sinh thể cũng bị tổn thương và “chảy máu” như chính con người). Đây cũng là một cách liên tưởng rất
tự nhiên và tất yếu từ thực tế cuộc đời LORCA (bị bắn chết tàn bạo rồi ném xác xuống giếng). Song quan
trọng hơn,cách liên tưởng ấy của Thanh Thảo cho thấy một quan niệm của nhà thơ về nghệ thuật: nghệ thuật
(tiếng đàn của Lorca) phản ánh cuộc sống và khi hấp thụ vào mình cái phong phú của cuộc sống thì bản thân
nó cũng trở thành một sinh thể có sự sống, có linh hồn.
III. TÀI LIỆU THAM KHẢO:
A. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CÁC LOẠI THƠ CÓ DẤU ẤN TRONG “ĐÀN GHITA CỦA
LORCA” CỦA THANH THẢO
B. TÍNH ĐA NGHĨA CỦA TÁC PHẨM VĂN HỌC:
C. BÀI THƠ GHI NHỚ CỦA LORCA (Người dịch : Hàm Đan)
D. NHÀ THƠ THANH THẢO NÓI VỀ “ĐÀN GHITA CỦA LORCA”
Bắt đầu từ năm học 2008-2009, bài thơ ” Đàn ghi-ta của Lor-ca” của nhà thơ Thanh Thảo được chính
thức đưa vào chương trình ngữ văn lớp 12. Đây là một tác phẩm mới, được (bị) đánh giá là một trong những
văn bản “2 khó”: khó học và khó dạy. Dẫu vậy, những câu thơ đẫm chất suy tưởng và siêu thực, ngập tràn
phức điệu của hình ảnh và âm nhạc trong Đàn ghi-ta của Lorca vẫn cuốn hút, ám ảnh người đọc một cách lạ
thường…Để giúp các thầy cô giáo và học sinh lớp 12 có điều kiện hiểu thêm về nhà thơ Lor-ca và sáng tác
thơ của Ông, cũng như hiểu thêm bài thơ viết về Lor-ca của Thanh Thảo, Thaycuong.vn xin giới thiệu 2 bài
viết của nhà thơ Thanh Thảo về Lor-ca và về xuất xứ của bài thơ “Đàn ghi-ta của Lor-ca” cùng 1 bài
phỏng vấn nhà thơ về tác phẩm. Xin đặc biệt lưu ý những chỗ đã được Thaycuong.vn cho in đậm.
Phạm Hữu Cƣờng
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

– Trang | 3 –

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam
Khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN – C: Môn Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường)

Đàn ghita của Lorca
Thanh Thảo

1. NHÀ THƠ THANH THẢO: LORCA TRONG TÔI
“Tôi không muốn nhìn thấy máu!” (! Que no quiero verla!), Lorca đã thảng thốt kêu lên trong một bài thơ
định mệnh của mình, bài “Bi ca cho Ignacio Sanchez Mejias”. Nhưng “máu đã chảy tràn” chỉ một năm sau
khi bài thơ tuyệt tác này ra đời, và máu đó chính của Lorca. Nhà thơ đã không nhìn thấy máu mình chảy tràn
trên đất Tây Ban Nha. Nhưng toàn thế giới đã thấy, và đã kêu nghẹn lên câu thơ “Tôi không muốn nhìn thấy
máu!”.
Linh cảm về “một cái chết đƣợc báo trƣớc” luôn ám ảnh Lorca, và chính nó đã trở thành một trong
những động lực lớn nhất của thơ ông. Tình yêu, sự chết và cái đẹp là ba nỗi ám ảnh lớn trong thơ
Lorca, nó hoán đổi nhau, cái này là tiền đề cho cái kia, kết thành một vòng tròn vĩnh hằng. Lorca đã
chấp nhận và tôn vinh sự chết nhƣ đã chấp nhận và tôn vinh tình yêu, cái đẹp vì ông đã thấy trong cái
đẹp có sự chết cũng nhƣ trong cái chết có tình yêu. Trong bài thơ “Bài ca mộng du”, khi hai người bạn
mê man trèo lên lan can cao tít, “lan can của vầng trăng – nơi nước gieo vang dội”, họ trèo lên và để lại phía
sau những vệt máu, vệt nước mắt, để lại phía sau cả cuộc đời họ để đi tới tận cùng khát vọng của mình, tình
yêu của mình, cái đẹp của đời và cái chết của mình. Hình ảnh cuối cùng mà họ nhìn thấy là một nàng di-gan
đong đưa, móc nối vào “nhũ băng vầng trăng” mà đong đưa, hình ảnh rõ nhất của cái đẹp và sự chết hòa
trộn vào nhau. Nhưng:
“đêm bỗng dưng thân thiết
như một chốn quê nào
đám dân phòng say xỉn
đập vào cửa ồn ào”
Cái hình ảnh quá xoàng xĩnh ấy bỗng dưng thành biểu tượng của đời sống, bỗng dưng thân thiết đến nghẹn

ngào trước đôi mắt sắp khép lại vĩnh viễn của nhà thơ. Trong những bài thơ đẹp nhất, du dương nhất Lorca
thỉnh thoảng vẫn có những “cú rơi” như thế, những cú rơi khiến ta phải chới với hai tay mình mong ghì siết
lấy đời sống, tình yêu và cái đẹp, ghì siết mà cảm một cách da thịt rằng mình đang ôm ghì cái chết. Lorca là
nhà thơ của những giấc mơ, của những linh cảm nhoi nhói, một nhà thơ có thể biến những giấc mơ
thành nhịp điệu, có thể biến những linh cảm thành ngôn ngữ. Lorca siêu thực một cách tự nhiên, và
hiện thực một cách tự nhiên. Năng lượng sáng tạo trong ông nhiều tới mức dường như ông phóng bút là
thành thơ, mở miệng là thành những khúc romance, ballad… “Khi tôi chết – hãy chôn tôi với cây đàn ghita”, cây đàn ghi-ta ở đây giống nhƣ cây đàn lyre, là biểu tƣợng của thi ca, khởi phát và giữ nhịp cho
thơ ca, chứ không đơn giản nhƣ có nhạc sĩ ở ta nhầm nó là “cây đàn ghi-ta – của Victo Hara” hay
“cây đàn ghi-ta, của đại đội ba”. Lorca muốn đƣợc chết “tử tế trên giường mình”, muốn đƣợc nằm
trong đất cùng với cây đàn thơ của mình, nhƣng sự Tàn Bạo lại không muốn vậy. Bởi bọn phát xít là
giống ruồi nhặng, chúng là cái chết mang hình con nhặng, “cái chết đẻ trứng vào vết thương” như một câu
thơ tuyệt vời của Lorca đã chỉ chính xác. Mà những vết thương như thế có quá nhiều trong thơ Lorca, nó
song hành với hình ảnh một chàng kỵ sĩ cô đơn “con ngựa đen, vầng trăng đỏ”, với hình ảnh nàng di-gan
như ngọn lửa xanh “xanh thân hình, xanh tóc”. Và Lorca hỏi: “Há anh không thấy vết thương tôi – Từ ngực
lên tới cổ?” Khi Lorca cầm trên tay cây đàn thơ của mình, chàng nhƣ một torero (đấu sĩ) bƣớc vào
đấu trƣờng trong cuộc chiến một mất một còn với con-bò-tót-định-mệnh, một “con bò cô đơn với trái
tim cao thượng”. Chàng sẵn sàng chết trước cặp sừng oai dũng của con bò trọng danh dự ấy, với “những vết
thương bốc cháy như mặt trời”. Đau đớn thay, chàng đã phải chết vì những con nhặng “đẻ trứng vào vết
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

– Trang | 4 –

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam
Khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN – C: Môn Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường)

Đàn ghita của Lorca
Thanh Thảo

thương”, chàng đã bị ám sát, ám hại một cách lén lút và hèn hạ. Dƣờng nhƣ không thể phân biệt đƣợc

cuộc đời của Lorca với thơ của ông, bởi chúng quyện chặt vào nhau, và thơ Lorca chính là cuộc đời
của ông, đúng đến từng câu thơ, từng giây phút một. Tôi nhớ, lần đầu tiên tôi đƣợc đọc một số bài thơ
Lorca, qua bản dịch của Hoàng Hƣng, những bản dịch đƣợc bạn bè chép tay truyền cho nhau, tôi đã
cảm nhận về Lorca nhƣ vậy, và bây giờ, sau 40 năm, tôi vẫn cảm nhận nhƣ thế. Lorca là “một cơ quan
của Thiên Nhiên được sinh ra để làm thơ”, như câu nói của M.Gorki về X.Êxênhin. Và cái “cơ-quan-thơ” đó
hoạt động cho tới phút những viên đạn phát-xít găm vào ngực nó. Nhƣng trƣớc cái ngày bi thảm của năm
1936, Lorca đã đón trƣớc Định Mệnh của mình từ lâu lắm, và đón bằng tất cả những bài thơ của
mình. Vì thế, có lẽ cái chết đối với Lorca không đột ngột, dù nó đột ngột với toàn thế giới. Ông đã
bình thản đi tới cái chết, trên tay là cây đàn thơ, một cây ghi-ta màu bạc. Từ những cảm nhận mơ hồ,
bị ngắt quãng nhƣng cũng dài lâu ấy, vào năm 1979 tôi đã viết bài thơ “Đàn ghi-ta của Lorca”. Cả bài
thơ bật lên nhờ một câu thơ của Lorca dẫn dắt: “Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn”, và chính là
qua thơ Lorca mà tôi hình dung ra cái chết của ông…
…Nếu lá bùa cô gái di-gan tƣợng trƣng cho Cái Đẹp huyền bí có thể trấn an mọi xoáy nƣớc hung dữ
nhất, thì Tình Yêu của Lorca – chính là trái tim ông – lại có thể làm tâm hồn chúng ta không thể nào
yên đƣợc, không thể lạnh và lặng đƣợc. Lorca đã mang cái Đẹp, Tình Yêu đến giáp mặt với sự Chết,
hòa vào sự Chết để mở ra những nẻo đƣờng kỳ ảo cho Cuộc Sống, cho tâm hồn con ngƣời. Khi những
con nhặng phát-xít “đẻ trứng vào vết thương”, những cái trứng của sự hủy diệt, thì Lorca lại ƣơm
những hạt-giống-thơ của mình vào tận trong lòng sự Chết, để cuộc sống có thể nở hoa từ đó. “Li-la lila li-la” viva Lorca lila Lorca lila lila lila…
2. HỎI CHUYỆN NHÀ THƠ THANH THẢO VỀ “ĐÀN GHITA CỦA LORCA” (CÁT VĂN)
@ Có nhận định rằng “Thơ Thanh Thảo dành mối quan tâm đặc biệt cho những con người sống có nghĩa
khí, nhân cách ngời sáng dù số phận có thể ngang trái như Cao Bá Quát, Nguyễn Đình Chiểu, Ê-xê-nhin,
Pa-xtéc-nắc, Gar-xi-a Lor-ca,…” (sách ngữ văn 12 nâng cao). Nhưng ngoài vấn đề chung ấy, điều gì thôi
thúc Thanh Thảo (tức là môi trường cảm xúc trực tiếp) để “Đàn ghi-ta của Lorca” ra đời? Trong đó, Thanh
Thảo có gửi lời tri âm hay kí thác nào không? Nếu có, xin Anh vui lòng cho độc giả biết thêm về điều này?
Thanh Thảo: Thực ra, dù tôi có những mối quan tâm như sách giáo khoa nâng cao nói, thì khi viết một bài
thơ cụ thể, nhƣ bài “Đàn ghi-ta của Lorca”, mối quan tâm chính của tôi chỉ là một hình ảnh gợi mở,
một âm hƣởng hay một nhịp điệu mơ hồ nào từ đâu đó, chứ tuyệt nhiên không có một “vấn đề” nào
cả! Anh hỏi tôi có gửi lời tri âm hay ký thác nào vào bài thơ ấy không, tôi xin trả lời rất thật là tôi
không biết.Khi làm thơ thì chỉ từ ngữ gọi từ ngữ, nhịp điệu đẩy đưa nhịp điệu.Dĩ nhiên, Lorca là một nhà
thơ mà tôi hết sức ngƣỡng mộ, cả về thi ca lẫn cuộc đời và cái chết của ông đều gây cho tôi nhiều xúc

cảm và ấn tƣợng. Chính những hình ảnh và nhạc điệu trong nhiều bài thơ Lorca đã dẫn dắt tôi khi
viết bài thơ ” Đàn ghi-ta của Lorca” mà tôi coi nhƣ một khúc tƣởng niệm Ông.
@ Lần đầu đọc Đàn ghi-ta của Lorca”, cũng như nhiều bài trong tập “Khối vuông ru-bích”, tôi, (và chắc
cũng nhiều người như tôi) cảm thấy choáng ngợp và lúng túng như đứng trước mỹ nhân có vẻ đẹp hiện đại
mà không biết bằng cách nào tiếp cận và khám phá được hết vẻ đẹp của “nàng”. Xin nhà thơ có thế giúp
chúng tôi cách vượt qua sự lúng túng ấy.
Thanh Thảo: …Thực ra, Thơ có vẻ đẹp riêng của Thơ, nó không hoàn toàn giống vẻ đẹp của các mỹ nhân
hay hoa hậu đâu…Tôi nghĩ, người yêu thơ không có gì phải lúng túng khi đứng trước thơ theo kiểu đứng
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

– Trang | 5 –

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam
Khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN – C: Môn Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường)

Đàn ghita của Lorca
Thanh Thảo

trước gái đẹp. Dĩ nhiên, thơ hay thì hoàn toàn khác với “Cô gái xấu xí” đang chiếu trên ti-vi. Nhưng nó cũng
rất khiêm nhường, lặng lẽ, và đặc biệt giản dị.Hãy đọc thơ Lorca mà xem, những hình ảnh dù lạ tới đâu, siêu
thực tới đâu vẫn mê hoặc chúng ta một cách thật tự nhiên và hồn hậu.
@ Verlaine, nhà thơ Pháp nói “Thơ trước hết là nhạc”. Đọc bài “ĐÀN GHI TA CỦA LORCA”, tôi có cảm
giác như được nghe một bài hát ca ngợi cái chết bi tráng và sự bất tử của LORCA do một nghệ sỹ hát rong
đang ôm đàn ghita biểu diễn. Nhà thơ có đồng tình với cảm giác trên không? Nếu có, xin Anh nói rõ thêm
về tính nhạc của thi phẩm này?
Thanh Thảo: Tôi rất sợ bài thơ của mình đƣợc liên tƣởng với hình ảnh một ca sĩ (hay hát rong) ôm
đàn ghi-ta hát vang lên trong nhà hát hay giữa phố đông ngƣời. Đúng như Verlaine nói, thơ trước hết là
nhạc, nhưng đó là “nhạc của thơ” chứ không phải âm nhạc bảy nốt hay ngũ cung bát âm. Về nhạc tính trong
bài thơ ” Đàn ghi-ta của Lorca” thì như tôi đã nói, chính nhạc tính trong nhiều bài thơ Lorca đã dẫn dắt

tôi khi viết bài thơ này. Và tôi muốn dùng lại một số hình ảnh( dĩ nhiên đã biến cải) cũng nhƣ mơ hồ
một vài theme nhạc trong thơ Lorca khi viết bài này. Tôi nghĩ, ở mức độ nào đó, mình đã làm được điều
mình muốn. Cũng như nhiều bài thơ ngắn khác của tôi, bài ” Đàn ghi-ta…” đƣợc viết liền một mạch,
trong khoảng thời gian rất ngắn, sau khi ngồi chơi và đàm đạo về thơ Lorca với vài ngƣời bạn tâm
đắc.
@ Những tiếng đàn bọt nước
Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt
li-la li-la li-la
đi lang thang về miền đơn độc
với vầng trăng chếnh choáng
trên yên ngựa mỏi mòn
Qua mấy dòng này, Tôi như thấy Thanh Thảo “bắn những tia hồi quang” còn đọng lại trong ký ức của mình
về xứ sở Tây Ban Nha lên trang thơ. Điều ấy có trùng hợp với ý nghĩ của Nhà thơ không? Xin Anh nói rõ
hơn về cách biểu đạt mới mẻ này?
Thanh Thảo:Tôi chưa thật rõ lắm câu hỏi của anh. Có lẽ, theo tôi đoán, anh muốn biết tôi đã đƣa một số
hình ảnh đƣợc coi là “đặc trƣng Tây Ban Nha” nhƣ “áo choàng đỏ gắt” hay “hát nghêu ngao”…vào
thơ mình nhƣ thế nào ? Thực ra, đúng nhƣ anh nói, đó là những hình ảnh về Tây Ban Nha đã lặn sâu
vào tôi từ khi tôi đọc những tác phẩm của Hemingway-một nhà văn ngƣời Mỹ. Mãi cách đây mấy
năm, tôi mới có dịp ghé qua Barcelona, trong khi bài thơ này đã viết cách đây ngót 30 năm, nên
những hình ảnh Tây Ban Nha mà tôi có đƣợc đều qua sách vở. Cách biểu đạt này theo tôi cũng không
mới mẻ gì, nhưng nó thích ứng trong bài thơ này, khi Lorca được coi là ” con họa mi Tây Ban Nha”. Lorca
có câu thơ tôi thuộc lòng từ 40 năm nay, qua bản dịch Hoàng Hƣng: “Con ngựa đen/vầng trăng đỏ/” ,
còn hoa lila ( hoa lys-hoa huệ tây) thì không chỉ có ở Tây Ban Nha, nhƣng dƣờng nhƣ nó đã đi vào
một tác phẩm nào đó viết về Tây Ban Nha mà tôi nhớ. Với lại, li-la còn gợi âm thanh nhƣ một cú “vê”
ghi-ta-cây đàn mà ngƣời Việt mình hay gọi là “Tây Ban cầm”. Một không khí hơi mờ ảo, những hình
ảnh mơ hồ lãng đãng…là những gì tôi có đƣợc về xứ sở Andalusia mà tôi cảm nhận qua thơ Lorca.
Tôi đã cố gắng đƣa vào bài thơ mình. May mà nó lại được.

Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

– Trang | 6 –

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam
Khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN – C: Môn Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường)

Đàn ghita của Lorca
Thanh Thảo

@ Trong bài có nhiều hình ảnh gợi cảm: “tiếng đàn bọt nước”, “vầng trăng chếnh choáng”, “yên ngựa mỏi
mòn”…Vì sao Thanh Thảo lại dùng những hình dung từ này? Ý nghĩa của những hình ảnh đó trong việc thể
hiện chủ đề?
Thanh Thảo: Anh hỏi tôi thì tôi biết hỏi ai ? Thực ra, tôi cũng dùng những “hình dung từ” ấy một
cách tình cờ thôi, hoàn toàn không cố ý. Tôi vẫn làm thơ như vậy, không cố ý, không “mài giũa ngôn từ”.
Những liên hệ ( nếu có) giữa các tổ hợp từ ấy trong bài thơ đều gắn một cách vô thức với số phận
Lorca. Những “chếnh choáng”, ” mỏi mòn”, “bọt nƣớc” dƣờng nhƣ có gần xa ám ảnh cuộc đời
Lorca, chúng ám cả vào thi ca của Ông. Ai nghĩ, “bọt nƣớc” sẽ biến mất không để lại dấu vết là
nhầm. Bọt nƣớc lúc hiện lúc tan, nhƣng tan rồi lại hiện. Nó mỏng manh nhƣng không thể bị tiêu diệt.
Thơ cũng vậy. Thơ Lorca càng vậy.
@ Giọt nước mắt vầng trăng
long lanh trong đáy giếng
Xin Nhà thơ cho vài lời gợi mở để độc giả có thể hiểu thêm hai câu thơ rất đẹp trên?
Thanh Thảo: Cảm ơn anh! Nếu anh thấy đẹp, nghĩa là hai câu thơ ấy có thể đẹp. Mà đã đẹp rồi thì
không thể cắt nghĩa, không nên cắt nghĩa.
@ Xin cảm ơn Nhà thơ Thanh Thảo vì những ý kiến sâu sắc và tâm huyết trên đây. Mong Thanh Thảo tiếp
tục cho ra đời nhiều thi phẩm như “ĐÀNGHITA CỦA LORCA”.
3. NHÀ THƠ THANH THẢO: KHÔNG NGHĨ “ĐÀN GHITA CỦA LORCA” ĐƢỢC ĐƢA VÀO
SÁCH GIÁO KHOA
* Ám ảnh Lor-ca và bài thơ đƣợc viết trong vô thức
Với Thanh Thảo, Đàn ghi-ta của Lorca là khoảnh khắc bắt đầu từ những ám ảnh. Ông nhớ lại: “Trong một

ngày của năm 1979, tại Trại sáng tác Quân khu V – Đà Nẵng, vào thời điểm trại này sắp giải tán, tôi với
Ngô Thế Oanh (nhà thơ) và Trần Phương Kỳ (nhà nghiên cứu nghệ thuật Chàm, nhà dịch thuật) ngồi rỗi
việc bèn đưa thơ Pablo Neruda và thơ Lorca ra dịch, từ bản tiếng Anh. Tôi và Ngô Thế Oanh lúc ấy chưa
biết nhiều tiếng Anh, chỉ Trần Phương Kỳ là giỏi. Kỳ dịch là chính, chúng tôi chỉ…phụ họa.
Sau khi Trần Phương Kỳ dịch rất hay trường ca “Trên đỉnh Macchu Picchu” của Neruda, chúng tôi xúm lại
với mấy bài thơ của Lorca, trong đó có “Bài ca mộng du” và bài thơ dài “Bi ca cho Ignacia Sanches
Mejias”. Lúc ấy, những bài thơ Lorca qua bản dịch Hoàng Hƣng mà tôi đã chép trong sổ tay và mang
theo trong ba lô ra chiến trƣờng những năm trƣớc đó bỗng ùa vào tâm trí tôi. Thực ra, Lorca đã sống
trong tôi từ những năm 1969-1970 qua bản dịch chép tay mà chúng tôi truyền cho nhau.
Và tôi đã viết “Đàn ghi-ta của Lorca” trong cái ngày của năm 1979 ấy. Bài thơ đƣợc viết rất nhanh, và
gần nhƣ không sửa chữa gì thêm. Tôi đã đọc cho Ngô Thế Oanh và Trần Phương Kỳ nghe, và nhận được
sự đồng cảm ngay lập tức. Trần Phương Kỳ còn là cây ghi-ta cổ điển có hạng, anh đã nhận ra ngay nhạc
điệu của bài thơ này, kể cả đoạn “tremolo”lila lila lila trong bài. Chỉ vậy thôi.
Bài thơ ấy tiếp tục nằm trong sổ tay của tôi cho tới năm 1985, khi tôi in tập thơ “Khối vuông ru-bích”,
nó mới đƣợc xuất hiện lần đầu.
Thực ra, với người làm thơ, mà làm cũng không ít như tôi, thì khó nói mình yêu thích “đứa con” nào của
mình hơn. Nhƣng với tôi, Lorca luôn là một ám ảnh. Và bài thơ “ Đàn ghi ta của Lorca” tôi viết cốt
giải toả phần nào ám ảnh ấy. Tôi cũng không hiểu mình tâm đắc cái gì nhất từ bài thơ này. Có thể là
số phận bi thảm của Lorca nói riêng, của thơ ca nói chung chăng? Có thể là cái “tiếng đàn bọt nước”
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

– Trang | 7 –

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam
Khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN – C: Môn Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường)

Đàn ghita của Lorca
Thanh Thảo

lúc hiện lúc tan nhƣ sự tự hủy và tái sinh liên tục của Thơ chăng? Hay là khát vọng tự do mà tôi đã
cảm nhận đƣợc qua thi ca của ông? Tôi không dám nói chắc cái gì, chỉ biết, tôi viết bài thơ trong
trạng thái không nghĩ ngợi gì, một trạng thái mà vô thức chiếm lĩnh tôi trọn vẹn…” Cả bài thơ bật lên
nhờ một câu thơ của Lorca dẫn dắt: “Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn”…
* Cần đính chính một chú thích từ SGK
Bắt đầu từ năm học 2008-2009, bài thơ Đàn ghi-ta của Lorca của nhà thơ Thanh Thảo chính thức được đưa
vào chương trình SGK Ngữ văn lớp 12. Nhà thơ Thanh Thảo cho biết: “Một chú thích trong SGK nói
rằng câu thơ “giọt nước mắt vầng trăng/long lanh trong đáy giếng” trong bài thơ của tôi có liên hệ tới
việc Lorca bị giết và bị bọn phát xít quăng xác trong một cái giếng hoang(?). Thực ra, cho tới bây giờ,
ngƣời ta vẫn không thể tìm đƣợc hài cốt Lorca, và không biết đƣợc xác ông đã bị vùi chôn ở đâu. Nói
như người mình vẫn nói, thì ngay tới một cái “mộ gió” Lorca cũng không có. Tấm bia và mộ phần của
Lorca trong nghĩa trang bây giờ chỉ đơn thuần mang tính tưởng niệm. Vì thế, không thể nói câu thơ của
tôi nhằm vào một sự kiện cụ thể nào, vì nếu biết Lorca bị giết và quăng xác xuống giếng, ngƣời ta đã
tìm ra đƣợc hài cốt của ông.
Tôi nghĩ, giáo viên và học sinh có lẽ không chỉ cần biết sự thật này, mà cái chính, là tìm đƣợc sự đồng
cảm với số phận và thơ của Lorca, sự ngƣỡng mộ và yêu mến thơ Lorca mà bài thơ của tôi chỉ là một
gợi ý nhỏ, một “chút men” gây cảm hứng nào đó…”
Chính tác giả bài thơ cũng không nghĩ rằng nó lại được chọn in trong SGK bởi theo nhà thơ Thanh Thảo,
thơ ông thường “đi bên lề” các quy ước thông thường, nó được viết một cách ngẫu hứng, nhằm giải toả cho
chính tác giả hơn là định hướng hay dẫn dắt ai. Và như ông nói, “Tôi chỉ muốn mọi ngƣời tiếp nhận nó
nhƣ một bài thơ. Những gì bài thơ muốn nói, đã nói bằng ngôn ngữ, bằng nhịp điệu, bằng nhạc tính
trong toàn bộ cấu trúc bài thơ. Có thể thấy phần nào số phận Lorca, số phận của thơ ông qua bài thơ
ấy. Tôi đã yêu thƣơng, ngƣỡng mộ, đồng cảm với Lorca, và tôi muốn chia sẻ những điều ấy với mọi
ngƣời. Nếu các em học sinh bây giờ yêu thích nhạc flamenco, thì việc các em tiếp cận với thơ Lorca sẽ
mang lại cho các em nhiều cảm xúc, cảm hứng hơn. Với các thầy cô giáo dạy văn lớp 12, tôi chỉ mong nhận
được sự đồng cảm qua bài thơ này. Riêng tôi nghĩ, bài thơ sẽ không khó nếu chúng ta tiếp cận đƣợc với
thơ Lorca, chúng ta yêu thơ Lorca, và chúng ta truyền đƣợc cho học sinh của mình khát vọng tự do
và dân chủ. “Thơ là dành cho tất cả mọi người” như Paul Eluard đã nói.
4. NHÀ THƠ THANH THẢO: LOR-CA VÀ TÂY BAN NHA
Thật bất ngờ khi mùa hè này, Tây Ban Nha (TBN) lại “được mùa” đến vậy. Trước hết là chuyện Nadal

giành chức vô địch giải quần vợt danh giá Wimbledon.
Sau đó, đến lượt TBN vào chung kết World Cup 2010, một kết quả rõ ràng là bất ngờ ngay cả với người
TBN, dù đội bóng của họ được coi là ứng viên vô địch trước khi giải khởi tranh. Và đặc biệt, đề thi đại học
khối D năm nay của VN lại chọn bài thơ Đàn ghi-ta của Lorca. Bài thơ thì của tôi, nhưng đối tượng bài thơ
hướng tới là thi sĩ thiên tài F.G.Lorca và cả đất nước, con người TBN nữa. Như thế là “yếu tố TBN” đã
chiếm lĩnh không chỉ ở đấu trường thể thao, mà còn ở trường thi đại học VN.
Nhiều thí sinh đã nói bài thơ này khó, đặc biệt khi có “yếu tố nước ngoài”. Nhưng, các em có thấy, đội TBN
đã vất vả thế nào để vào được trận chung kết, thì các em cũng có thể tự tin, như Xavi và đồng đội của anh ấy
tự tin, rằng chuyện khó mới đáng cho ta thử sức, đấu trường khốc liệt mới xứng với người có bản lĩnh. Và
Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

– Trang | 8 –

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam

Đàn ghita của Lorca

Khóa học Luyện thi THPT quốc gia PEN – C: Môn Ngữ văn (Thầy Phạm Hữu Cường)

Thanh Thảo

bài thơ Đàn ghi-ta của Lorca nghĩ cho cùng, cũng chưa là gì so với sức của ta, so với những gì mà ta có thể
làm được trong kỳ thi này. Bởi, cũng như đội TBN khi vào tới trận chung kết đã bỏ lại sau lưng mình bao
nhiêu đối thủ, thì kỳ thi đại học cũng là sân thi đấu có người được kẻ không, khoảng cách để chiến thắng
nhiều khi chỉ là nửa điểm.
Khi viết bài thơ Đàn ghi-ta của Lorca tôi không bao giờ nghĩ sẽ có lúc nó được chọn vào sách giáo khoa, và
càng không nghĩ nó sẽ thành đề trong một kỳ thi đại học. TBN là một đất nước tuyệt vời, nhưng trong quá
khứ đã phải chịu biết bao nhiêu đau khổ. Trƣớc khi tôi viết đƣợc bài thơ về Lorca rất lâu, TBN đã sống
trong tôi qua thơ Lorca, qua thơ của nhiều nhà thơ TBN yêu nƣớc và yêu Tự Do. Sự đồng cảm thường

đến một cách tự nhiên, nhất là với một người làm thơ luôn tin vào xúc cảm và giác cảm của mình. Tôi yêu
TBN, và yêu thơ Lorca, điều đó cũng tới một cách tự nhiên. Dĩ nhiên, tôi yêu đất nước của tôi hơn, nhưng
điều đó không hề ngăn cản tôi yêu nước Nga, yêu TBN, chẳng hạn. Tình yêu vô tư không bao giờ khiến ta
lạc hướng. Nếu các bạn thí sinh khối D đọc kỹ, trong bài thơ viết về một nhà thơ TBN, về xứ sở TBN đó, tôi
đã viết bằng tình yêu trong trẻo của một người VN, và có thể soi trong số phận của một đất nước cách xa ta
hàng vạn dặm với số phận của đất nước ta, nỗi niềm của người Việt ta. Lorca là nhà thơ thiên tài không
chỉ của TBN, mà của toàn thế giới. Thơ ông không chỉ nói về đất nƣớc và ngƣời dân TBN, mà còn tiên
tri về số phận của nhiều dải đất trên thế giới, về số phận của nhân loại. Thơ của thiên tài bao giờ cũng
là tài sản chung của nhân loại. Như thơ Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Cao Bá Quát, Hồ Xuân Hương của VN.
“Những tiếng đàn bọt nƣớc” là sự mong manh của thơ nói chung, trong đó có thơ Việt nhƣ thơ
Nguyễn Du, chứ không chỉ của thơ Lorca hay thơ TBN. Nhƣng đó là sự mong manh của cái Đẹp, sự
mong manh không thể dập tắt hay tiêu hủy. Chính thơ đã đƣa Lorca qua dòng sông Hữu Hạn để tới
bến bờ Vĩnh Viễn. Đó là nhà thơ đã bằng cái chết của mình tôn vinh sự bất tử của Thơ. Và, một nhà
thơ hậu bối nhƣ tôi, không còn cách nào khác là ca ngợi sự hiến dâng đau thƣơng và tuyệt đẹp ấy của
Lorca cho cuộc sống tinh thần của nhân loại.
Điều tôi mong muốn là khi học bài thơ này trong chương trình văn học lớp 12, các bạn học sinh có thể yêu
một hình ảnh nhà thơ như Lorca, qua đó mà yêu thêm thơ ca. Thơ không cho các bạn những gì cụ thể,
nhƣng lại có thể là ngƣời bạn trong những lúc mà cuộc đời các bạn không bình ổn hay trƣớc những
khúc quanh, những thử thách. Rồi có thể các bạn sẽ quen với khúc flamenco, những kiệt tác của các danh
họa TBN, những trò chơi dữ dội như đấu bò tót hay lễ hội cà chua… Thơ, kể cả thơ Lorca, lặng lẽ hơn,
nhưng nó sẽ chìm sâu hơn trong tâm thức các bạn. Hãy coi bài thơ nhỏ của tôi nhƣ một chiếc cầu nhỏ nối
các bạn với một nền văn hóa lớn, một nền nghệ thuật lớn, một nền thơ tuyệt vời của một đất nƣớc
tuyệt vời là TBN. Và một nhà thơ tuyệt vời, “con chim họa mi của miền Andalusia” là F.G.Lorca. Như hôm
nay chúng ta ngưỡng mộ đội tuyển bóng đá TBN. Thơ, dù lặng lẽ, vẫn có gì rất gần với bóng đá. Nó là
nghệ thuật của sự thể hiện, của sự bộc lộ, của niềm đam mê, của cả nỗi đau và hy vọng.

Giáo viên: Phạm Hữu Cƣờng
Nguồn :
Hocmai.vn

Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

– Trang | 9 –

Hocmai.vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam

5 LỢI ÍCH CỦA HỌC TRỰC TUYẾN






Ngồi học tại nhà với giáo viên nổi tiếng.
Chủ động lựa chọn chương trình học phù hợp với mục tiêu và năng lực.
Học mọi lúc, mọi nơi.
Tiết kiệm thời gian đi lại.
Chi phí chỉ bằng 20% so với học trực tiếp tại các trung tâm.

4 LÍ DO NÊN HỌC TẠI HOCMAI.VN





Chương trình học được xây dựng bởi các chuyên gia giáo dục uy tín nhất.
Đội ngũ giáo viên hàng đầu Việt Nam.
Thành tích ấn tượng nhất: đã có hơn 300 thủ khoa, á khoa và hơn 10.000 tân sinh viên.
Cam kết tư vấn học tập trong suốt quá trình học.

CÁC CHƯƠNG TRÌNH HỌC CÓ THỂ HỮU ÍCH CHO BẠN

Là các khoá học trang bị toàn
bộ kiến thức cơ bản theo
chương trình sách giáo khoa
(lớp 10, 11, 12). Tập trung
vào một số kiến thức trọng
tâm của kì thi THPT quốc gia.

Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12

Là các khóa học trang bị toàn
diện kiến thức theo cấu trúc của
kì thi THPT quốc gia. Phù hợp
với học sinh cần ôn luyện bài
bản.

Là các khóa học tập trung vào
rèn phương pháp, luyện kỹ
năng trước kì thi THPT quốc
gia cho các học sinh đã trải
qua quá trình ôn luyện tổng
thể.

Là nhóm các khóa học tổng
ôn nhằm tối ưu điểm số dựa
trên học lực tại thời điểm
trước kì thi THPT quốc gia
1, 2 tháng.

–

tư với những cải cách thẩm mỹ và nghệ thuật táo bạo, mới mẻ và lạ mắt. – Thơ ông thường hướng tới những vẻ đẹp niềm tin của con người như : nhân ái, bao dung, can đảm và mạnh mẽ, trungthực và yêu tự do. – Sau 1975, ông dành nhiều tận tâm và nỗ lực cải cách thơ Việt : ● Một mặt, ông tìm kiếm “ chất người ” ở những nhân cách thanh cao, quật cường, những tâm hồn phóngkhoáng, yêu tự do. ● Mặt khác, ông muốn đời sống phải được cảm nhận và biểu lộ ở bề sâu nên luôn khước từ lối biểu đạtdễ dãi, không ngừng tìm tòi thể nghiệm để làm mới hình thức diễn đạt của thơ … ● Tiếp thu ảnh hưởng tác động từ những phe phái thơ tượng trưng, siêu thực trong văn học phương Tây. c. Ông được khuyến mãi Trao Giải Nhà nước về văn học nghệ thuật và thẩm mỹ năm 20012. Phêđêricô Gaxia Lorca ( 1898 – 1936 ) – Là một trong những năng lực sáng chói của văn học văn minh Tây Ban Nha. – Trước một Tây Ban Nha – dưới sự quản lý của chế độ độc tài – đã trở nên phản động về chính trị và già cỗi vềnghệ thuật, Lorca đã nồng nhiệt cổ vũ nhân dân đấu tranh với mọi thế lực ép chế, đòi quyền sống chính đángđồng thời cũng khởi xướng và thúc dẩy can đảm và mạnh mẽ những cải cách trong nghành nghề dịch vụ thẩm mỹ và nghệ thuật. Lorca đã tựnguyện làm người du ca đi long dong với cây đàn ghita hát lên những bài ca lãng tử, dùng tiếng đàn giãiTổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 – Trang | 1 – Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt NamKhóa học Luyện thi trung học phổ thông vương quốc PEN – C : Môn Ngữ văn ( Thầy Phạm Hữu Cường ) Đàn ghita của LorcaThanh Thảobày nôĩ đau buồn và niềm khát vọng yêu thương của nhân dân. – Ông đã bị chính sách phản động cực quyền thân phát xít bắt giam và bắn chết. Cái chết thảm khốc của Lỏca đãdâng lên một làn sóng phẫn nộ rất là can đảm và mạnh mẽ trên quốc tế với bè lũ Phrăngcô. Tên tuổi của Lorca trởthành hình tượng chống chue nghiac phát xít, bảo vệ văn hoá dân tộc bản địa và văn minh quả đât. 3. Hoàn cảnh sinh ra và mục tiêu sáng tác bài thơ “ Đàn ghita của Lorca ” a. Hoàn cảnh : – Được viết liền mạch trong khoảng chừng thời hạn rất ngắn, sau khi ngồi chơi và đàn đạo về thơ Lorca với nhữngngười bạn tâm đắc -> tác dụng của ấn tượng và nhận thức thâm thúy của Lorca. – LORCA là nhà thơ mà Thanh Thảo rất ngưỡng mộ. Cả thơ ca, cuộc sống và cái chết của Lorca đã gây chotác giả những xúc cảm và ấn tượng. Chính những hình ảnh và nhạc điệu trong nhiều bài thơ của Lorca đãdẫn dắt Thanh Thảo khi viết “ Đàn ghita của Lorcaorca ” => Kết quả của cuộc gặp gỡ về xúc cảm, giọngđiệu và hình ảnh ( sự gặp gỡ của hồn thơ ) – Từng biết đến Tây Ban Nha qua những tác phẩm của Hêminguê – một nhà văn Mĩ, lại đọc thơ Lorca từ khicòn trẻ, hình ảnh Tây Ban Nha và hình ảnh trong những câu thơ Lorca đã lặn sâu vào tâm lý và trở thànhmột ám ảnh để khi viết bài thơ, nó bật ra một cách trọn vẹn tự nhiên. => hiệu quả sự thăng hoa của vô thứcvà ám ảnh về con người, cuộc sống và thơ Lorcaorca – một con hoạ mi Tây Ban Nha. b. Mục đíchBài thơ được viết như một khúc tưởng niệm Lorca, làm sống dậy hình ảnh Lorca và bộc lộ sự tri âm, đồngcảm và ngưỡng vọng một người nghệ sĩ tài hoa có cốt cách anh hùng và số phận bi thương. B. NHAN ĐỀ VÀ LỜI ĐỀ TỪ CỦA BÀI THƠ : 1. Nhan đề : – Đàn ghita – còn gọi là Tây Ban cầm – gắn liền với quốc gia Tây Ban Nha xinh đẹp và hào phóng, rực lửa vàmê đắm với những trận đấu bò và vũ điệu Flamencô, cùng gắn liền với Phêđêricô Gaxia Lorca – một nhà thơnhân dân, một người chiến sỹ cống phát xít – một ngườinghệ sĩ đã dùng tiếng đàn ghita cất lên lời ca tranhđấu chống chủ nghĩa phát xít vừa gắn với nền văn hoá Tây Ban Nha vừa gắn với cuộc sống và khát vọngLORCA. – “ Đàn ghita của Lorca ” : lời nói nghệ thuật và thẩm mỹ của riêng LORCA – không thuần tuý chỉ là âm thanh, giai đỉệumà còn là hàng loạt con người LORCA với ý thức đấu tranh vàd khát vọng thay đổi thẩm mỹ và nghệ thuật. Trongtrường hợp này, cây đàn ghita đã gắn bó và biểu lộ tâm hồn nghệ sĩ của LORCA – tình yêu đời sống vàkhí phách kiên cường của người chiến sỹ yêu tự do, hoà nhập trái tim mình với quần chúng nhân dân. 2. Lời đề từ : – Lời đề từ của một tác phẩm văn học thường bao quát một cách ngắn gọn và không thiếu về nội dung và cảmhứng điển hình nổi bật cuả cả tác phẩm. Lời đề từ của bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca cũng giống như chìa khoá địnhhướng cho người đọc hiểu được thông điệp thực sự của bài thơ. – Dòng thơ “ Khi tôi chết, hãy chôn tôi với cây đàn ” vốn nằm ở khổ đầu trong bài thơ Ghi nhớ nổi tiếng củaLor-ca, một bài thơ có ý nghĩa như lời di chúc của nhà thơ vĩ đại nhất Tây Ban Nha thế kỉ XX đối vớingười đương thời và thế hệ sau. – Trong dòng thơ đề từ của tác phẩm, cây đàn không chỉ là hình tượng chỉ âm nhạc, chỉ nghệ thuật và thẩm mỹ, mà cònlà một hình tượng văn hoá nổi tiếng của Tây Ban Nha, mà người ta còn gọi là Tây Ban cầm. Vì vậy, lời dichúc của Lor-ca hiển nhiên thể hiện tình yêu thiết tha của nhà thơ so với thẩm mỹ và nghệ thuật, cũng như so với đấtnước, với quê nhà xứ sở của mình. – Nhưng Lor-ca không phải là một nghệ sĩ sinh ra để nói những điều đơn thuần. Cây đàn ở đây còn là biểutượng chỉ sự nghiệp nghệ thuật và thẩm mỹ của Lor-ca, tổng hợp mọi góp phần và góp sức của ông trên nghành nghệthuật. Cây đàn là quốc tế nghệ thuật và thẩm mỹ của riêng Lor-ca, là quốc tế trong đó ông đã sống và phát minh sáng tạo. Nó chỉTổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 – Trang | 2 – Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt NamKhóa học Luyện thi trung học phổ thông vương quốc PEN – C : Môn Ngữ văn ( Thầy Phạm Hữu Cường ) Đàn ghita của LorcaThanh Thảocó giá trị khi gắn với Lor-ca, và khi Lor-ca không còn sống nữa, thì sự sống của cây đàn, sự phát minh sáng tạo nghệthuật của Lor-ca cũng chấm hết. Nếu ai đó muốn sử dụng lại cây đàn của Lor-ca thì cũng chỉ tạo ra tái diễn, đơn điệu, nhàm chán, không có giá trị. Vì vậy, “ chôn ” cây đàn cùng với tác giả của nó không có ý nghĩa làphủ nhận mọi giá trị phát minh sáng tạo nghệ thuật và thẩm mỹ của Lor-ca, mà là để tiêu biểu vượt trội hơn những gì Lor-ca đã làm ra, đểtiếp nối và nhân lên những giá trị đã có. Trong lời di chúc của mình, cái nhìn tiên tri sáng suốt của Lor-canhư đã hiểu được rằng, một ngày nào đó, những phát minh sáng tạo thẩm mỹ và nghệ thuật của ông sẽ ngăn cản những người đếnsau trong sáng tạo nghệ thuật và thẩm mỹ nên đã căn dặn phải biết “ chôn ” thẩm mỹ và nghệ thuật của ông để đi tới. Lời di chúc nàyvừa gợi nhớ câu nói nổi tiếng của nhà cải cách thơ Việt – Trần Dần : “ Hãy chôn Thơ mới ”, vừa chứa đựng mộtthông điệp vô cùng quan trọng : để phát minh sáng tạo được cái mới trong thẩm mỹ và nghệ thuật cần biết vượt qua những thầntượng cũ. Trong lời di chúc ấy, Lor-ca cũng bộc lộc cái tâm và cái tài của một người luôn thiết tha với sựnghiệp phát minh sáng tạo, cải cách thẩm mỹ và nghệ thuật, thiết tha với thế hệ sau. Nhà thơ như tự nhủ với chính mình và như tâmsự với mỗi nghệ sĩ rằng : khi đã làm xong việc làm của mình, khi sức phát minh sáng tạo đã hết, cũng là khi cần biếtlui vào quá khứ để những thế hệ mới được tự do phát minh sáng tạo cái mới, đừng để cái bóng của mình đè mãi xuốngtương lai. Có thể nói lời di chúc của Lor-ca thể hiện tâm lý và đạo đức của con người giàu lòng tự trọng, mộtngười “ biết dừng đúng lúc ” như Thanh Thảo từng viết về danh thủ Palatini : “ Tự trọng là kính trọng tươnglai / Và để tương lai kính trọng mình ”. C. ĐOẠN 1 : những tiếng đàn bọt nướcNhững tiếng đàn bọt nướcTây Ban Nha áo choàng đỏ gắtLilalilalilađi long dong về miền đơn độcvới vầng trăng chếnh choángtrên yên ngựa mỏi mòn – Trong văn chương, tiếng đàn thường được gợi ra qua cách so sánh với những âm thanh khác ( tiếng hạc, tiếng suối, tiếng gió thoảng ngoài, tiếng trời đổ mưa, tiếng ngọc gieo trên mâm vàng, tiếng gươm đao xôsát … ) hoặc được liên tưởng với những hiện tượng kỳ lạ vạn vật thiên nhiên như ánh sáng, nước mắt ( “ mỗi giọt rơi tàn như lệngân ” – Nguyệt cầm ) – Trong bài “ Đàn ghita của Lorca ”, tác giả không trực tiếp miêu tả âm thanh tiếng đàn mà tập trung chuyên sâu miêu tảmột quốc tế của tưởng tượng và cảm hứng mà tiếng đàn ấy gợi lên. Dường như trong ý niệm của ThanhThảo, tiếng đàn là âm thanh tiếng lòng của LORCA, phản chiếu đời sống và tâm hồn của LORCA. – “ bọt nước ” : trong tự nhiên, bọt nước tạo thành do tác động ảnh hưởng từ bên ngoài vào mặt nước, do sự xô đẩy củanhững lớp sóng hoặc do những hoạt động ở tầng sâu đáy nước – nó hoàn toàn có thể Open liên tục tuy nhiên cũng là sựtồn tại mong manh ngắn ngủi. Đó là một hình ảnh thị giác gợi cái hữu hạn mong manh, cái phù du trôi nổi. Cũng như âm thanh tiếng đàn, ở ý nghĩa vật chất, là cái sống sót trong một khoảng chừng hữu hạn của thời hạn, vang lên rồi tắt. Cũng như đời người, hiện hữu rồi tan biến mất. Đây là liên tưởng tiên phong về tiếng đàn củaLORCA và cũng là một liên tưởng lạ lùng, độc lạ, gợi nhiều ám ảnh. Nhất là khi đặt nó trong mối quan hệvới cuộc sống của LORCA : rất ngắn ngủi ( chết khi mới 38 tuổi ) và rất đau thương ( khi chưa hòan thành khátvọng đấu tranh và chưa đi hết con đường phát minh sáng tạo nghệ thuật và thẩm mỹ, bị bắt, bắn chết rồi bị ném xác xuống giếng đểphi tang ). Trong liên tưởng của Thanh Thảo, hình ảnh LORCA và tiếng đàn LORCA đã nhập vào bọt nước, hiện hữu thành bọt nước, mong manh và ám ảnh như bọt nước. Tổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 – Trang | 3 – Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt NamKhóa học Luyện thi trung học phổ thông vương quốc PEN – C : Môn Ngữ văn ( Thầy Phạm Hữu Cường ) Đàn ghita của LorcaThanh Thảo – Hình ảnh “ áo choàng đỏ gắt ” gợi ra một khoảng trống văn hoá đặc trưng của quốc gia Tây Ban Nha vớinhững trận đấu bò và chiếc áo choàng đỏ rực của đấu sĩ. Màu “ đỏ gắt ” trong tự nhiên là cộng hưởng củamàu áo đỏ với màu nắng rực cháy trên khoảng trống đầy cát bỏng, trong ý nghĩa hình tượng lại gợi liên tưởngđến đặc thù kinh hoàng của một đấu trường đặc biệt quan trọng – nơi diễn ra những xung đột nóng bức giữa khát vọng dânchủ và nền chính trị độc tài, giữa khát vọng cải cách thẩm mỹ và nghệ thuật với nền nghệ thuật và thẩm mỹ già nua. – Những từ láy “ long dong ’, “ đơn độc ”, “ chếnh choáng ”, “ mỏi mòn ” rất Nước Ta, rất có giá trị tạo hìnhbiểu cảm được đún một cách phải chăng để gợi ra một hình tượng mang đậm cốt cách Tây Ban Nha : hình tượngmột hiệp sĩ đơn độc với bước chân mỏi mệt trong cuộc hành trình dài đơn độc tuy nhiên lòng vẫn đắm say mải miếttheo đuổi lý tưởng vì cái đẹp, cái cao quý của đời mình – một hình ảnh không hề không gợi liên tưởng đếntinh thần hiệp sĩ và tư thế đơn độc của Đôn Kihôtê – một hình tượng văn học của quốc gia Tây Ban Nha. + “ long dong ” – nay đây, mai đó, không dừng lại ở một nơi nào, không gò bó trong một khoảng trống nàocốt cách tự do và hình ảnh người nghệ sĩ tự nguyện làm người du ca đi long dong với cây đàn ghita hát lênbài ca lãng tử, dùng tiếng đàn giãi bày nỗi buồn đau và khát vọng yêu thương của nhân dân. + “ đơn độc ” – một mình, không có ai bên cạnh – hình ảnh của LORCA trong cuộc đấu tranh chính trị và khátvọng cải cách thẩm mỹ và nghệ thuật, cũng gợi tư thế của một hiệp sĩ với lí tưởng cao quý đẹp tươi mà không phải ai cũngcó thể đồng cảm và ủng hộ. + “ chếnh choáng ” – cảm xúc của người đang say – say với cái đẹp và say với lí tưởng của mình dù cái đẹp ấy, lí tưởng ấy không được thực tại đảm nhiệm và trân trọng. + “ mỏi mòn ” – trạng thái hao sút dần về sức lực lao động, sức khỏe thể chất – hình ảnh con người đã căng thẳng mệt mỏi, đã bị vắt kiệt sứclực trong cuộc hành trình dài đơn độc của mình. – Bản thân những từ láy rất giàu giá trị biểu cảm, khi đặt trong những phối hợp đã tạo nên những hình ảnh vừa chânthực, vừa thi vị vừa đơn cử vừa có sức khái quát để tạo những ấn tượng đầy lãng mạn. + “ đi long dong ” là bước chân của người nghệ sĩ với khúc du ca, “ miền đơn độc ” lại là một không giantrống trải quạnh vắng không sao tìm được ai cùng đi bên mình để có được một chút ít ấm cúng => cuộc hànhtrình đơn độc của một hiệp sĩ – nghệ sĩ đơn độc. + “ vầng trăng chếnh choáng ” là sự say đắm của vầng trăng hay của con người với vầng trăng ; “ vầng trăng ” là hiện thân của cái đẹp. Con người nghệ sĩ say đắm với cái đẹp là điều thông thường. Nhưng ngay cả cái đẹpcũng bị điệu đàng, bị hấp dẫn theo những khát vọng và cảm xúccủa nghệ sĩ mới thật là điều kì khôi, độc lạ. Nó chứng tỏ xúc cảm ấy phải thật thâm thúy và khát vọng ấy phải thật mãnh liệt, thật cao quý. + “ yên ngựa mỏi mòn ” – những bước chân ngựa nặng nề stress cùng với hình dáng stress của con ngườitrên yên ngựa – căng thẳng mệt mỏi vì đã phải đi một chặng đường xa mà cái đích vẫn xa vời, stress và một mình đơnđộc. – Khi phối hợp lại toàn bộ những yếu tố ngôn từ trong đoạn thơ, ta có một nét phác tiên phong khá chân thực, chínhxác và vô cùng quyến rũ về LORCA : “ áo choàng đỏ gất cùng với âm thanh tiếng đàn li – la li – la li – la đilang thang về miền đơn độc với vầng trăng chếnh choáng trên yên ngựa mỏi mòn ” gợi một liên tưởng mê hoặc : con người nghệ sĩ đã sát cánh cùng vầng trăng chếnh choáng, tuy nhiên thật khó để xác lập xem con ngườiđang chếnh choáng trên yên ngựa mỏi mòn hay chính vầng trăng kia đang chếnh choáng trên yên ngựa. Cólẽ là cả hai. Từ đó, ta hoàn toàn có thể tưởng tượng ra hình tượng của một chàng lãng tử với cuộc hành trình dài về miền xathẳm. Chàng lãng tử ấy mang trong tâm hồn mình cả đời sống kinh hoàng và giấc mơ lãng mạn, cả ý chí kiêncường và những xúc cảm say đắm làm chếnh choáng cả vầng trăng. Đồng thời ta cũng hoàn toàn có thể tưởng tượng rahình tượng một người nghệ sĩ đơn độc trên hành trình dài đi tìm cái Đẹp trong quốc tế bạo tàn, đơn độc trongchính cuộc đấu tranh vì tự do và cái Đẹp mà tác nhân không phải ai cũng đồng cảm. Tổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 – Trang | 4 – Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt NamKhóa học Luyện thi trung học phổ thông vương quốc PEN – C : Môn Ngữ văn ( Thầy Phạm Hữu Cường ) Đàn ghita của LorcaThanh ThảoIII. TÀI LIỆU THAM KHẢO : A. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CÁC LOẠI THƠ CÓ DẤU ẤN TRONG ” ĐÀN GHITA CỦALORCA ” CỦA THANH THẢO1. Thơ tự doThơ tự do có hình thức phân biệt với thơ cách luật, không bị ràng buộc vào quy tắc cố định và thắt chặt nào về sốcâu số chữ, niêm luật, đối, vần. Thơ tự do là thơ có phân dòng dài ngắn khác nhau tuỳ theo nhu yếu của tiếttấu, nhịp điệu. Nó có thề là hợp thể, phối xen những đoạn thơ làm theo những thể khác nhau hoặc trọn vẹn tựdo. Chẳng hạn như những bài Đất nước của Nguyễn Đình Thi, Đàn ghi ta của Lor – ca của Thanh Thảo, đoạntrích Đất Nước trong Mặt đường khát vọng của Nguyễn Khoa Điềm … Khổ thơ trong thơ tự do cũng tự do, không đều đặn bốn dòng hay sáu dòng mà luôn biến hóa. Câu thơ tự do hoàn toàn có thể rút ngắn thành một chữ haycó thể lan rộng ra thành chin, mười chữ hoặc nhiều hơn, tuỳ theo nhu yếu của nhịp điệu. Nó cũng hoàn toàn có thể đượcsắp xếp “ bậc thang ” để tô đậm tiết tấu. Sự Open của thơ tự do ghi lại sự tăng trưởng của ý thức thơ, khi nhà thơ không muốn gò mình vàobất cứ hình thức, khuôn khổ cố định và thắt chặt nào. So với thơ mới 1932 – 1945, thơ kháng chiến chống thực dân Phápcó tỉ lệ thơ tự do nhiều hơn. Thơ ca trong thời kì chống Mĩ cứu nước còn có tỉ lệ thơ tự do nhiều hơn nữa. 2. Thơ Tƣợng trƣng ( le symbolisme = chủ nghĩa tượng trưng ) : + Xuất hiện cuối thế kỉ XIX + Coi vô thức, trực giác là cái hầu hết trong sáng tác thẩm mỹ và nghệ thuật. + Hình tượng trong thơ tượng trưng mang đặc thù đa nghĩa, bất định. + Thơ tượng trưng nhu yếu thơ ” trước hết phải có nhạc tính ” ( Véc-len ). + Đề cao liên tưởng, những thủ pháp gây ấn tượng, lối nói bóng gió. 3. Thơ siêu thực ( le surréalisme = chủ nghĩa siêu thực ) : + Xuất hiện vào đầu thế kỉ XX, trở thành 1 cuộc cách mạng trong thơ ca bộc lộ qua việc phá vỡ những khuônmẫu tư tưởng, thức tỉnh khát vọng vươn dậy khỏi mọi trói buộc của con người + Đề cao và khai thác cái ngẫu hứng, cái giật mình trong quốc tế vô thức + Đề cao sự liên tưởng cá thể độc lạ, tự do tuỳ tiện, không cần tâm lý mạch lạc, tôn vinh vai trò của cáihỗn độn, phi logic. + Không ngần ngại gạt bỏ mọi quy tắc ngữ pháp, không tuân thủ những quy tắc về cú pháp, không sử dụng dấuchấm câu. + Chủ trương phá vỡ sự ngăn cách giữa chủ thể và khách thể, biến chủ thể thành khách thể nên thơ thườngbí hiểm, khó hiểu. + Nếu thơ tượng trưng tôn vinh nhạc tính thì thơ siêu thực lại cho rằng nhạc tính chỉ ru ngủ con người, mà thơcần thức tỉnh con người nên cần phải làm thơ thị giác ( hình ảnh ) chứ không phải thơ thính giác ( âm thanh ). + Về cấu trúc thơ tượng trưng hay thơ siêu thực đều không sử dụng hình thức tuyến tính ( forme linéaire ) màchuyển sang hình thức bề nổi hoàn toàn có thể cảm nhận bằng hình thức kĩ thuật in ấn ( typographique ) hay hình thứcâm thanh, đi vào cấu trúc khoảng trống với phương pháp bộc lộ là không vần ( non vers ), và phương pháp hòn đảo lộnngữ pháp cổ xưa, cắt rời câu chữ để tạo ra một trật tự mới, tạo ra loại ngôn từ mang sắc tố mới trên cơsở những ngữ căn sẵn có. Quan niệm này bắt nguồn từ ý niệm mĩ học và triết học về sự gián đoạn, khôngliên tục vốn đã Open trong mĩ học Ấn Độ. Quan niệm này trái chiều với hình thức thẩm mĩ quen thuộcđược gọi tên bằng mĩ học đối ngẫu, bằng tính song song, bằng tuyên tính, liên tục trong thơ ca cổ xưa vàlãng mạn trước đây. B. TÍNH ĐA NGHĨA CỦA TÁC PHẨM VĂN HỌC : Tính đa nghĩa của tác phẩm văn học biểu lộ ởchỗ văn bản tác phẩm có nhiều ý nghĩa khác nhau, có khi trái chiều nhau, nhưng mỗi ý nghĩa đều có cái líriêng của nó. Ví dụ, bài thơ Thề non nước của Tản Đà hoàn toàn có thể hiểu là thơ về tình yêu trai gái, cũng có thểTổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 – Trang | 5 – Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt NamĐàn ghita của LorcaKhóa học Luyện thi trung học phổ thông vương quốc PEN – C : Môn Ngữ văn ( Thầy Phạm Hữu Cường ) Thanh Thảohiểu là bài thơ bộc lộ tình cảm yêu nước kín kẽ. Tính đa nghĩa của tác phẩm, một mặt do văn bản là tổchức phức tạp gồm nhiều hiện tượng kỳ lạ đời sống có những mối quan hệ qua lại khác nhau, bản thân sự xuất hiệntác phẩm là sự chứng minh và khẳng định hay phủ định một số ít ý nghĩa nào đó có trước trong đời sống ; mặt khác, mỗi lầnđọc văn bản người đọc lại phát hiện thêm một đều gì mới, tức là tìm ra một tầng nghĩa mới. Tính đa nghĩacủa tác phẩm văn học còn do một hiện tượng kỳ lạ đời sống được nhìn dưới nhiều góc nhìn khác nhau : xã hội, lịch sử dân tộc, đạo đức, thẩm mĩ, … Tính đa nghĩa của tác phẩm cũng còn do văn bản được đọc trong những ngữ cảnhkhác nhau như : thời gian, khoảng trống, công chúng. Một tác phẩm văn học sở dĩ có sức sống lâu bền, khôngchỉ vì nó đem đến cho người đọc một ý nghĩa cố định và thắt chặt, mà còn vì nó hoàn toàn có thể gợi ra những ý nghĩa khác nhau. C. BÀI THƠ GHI NHỚ CỦA LORCA ( Người dịch : Hàm Đan ) Khi tôi chết, hãy chôn tôi với cây đàn ghi tadưới cát. Khi tôi chết, giữa những hàng camvà đám bạc hà. Khi tôi chết, xin hãy chôn tôitrong chiếc chong chóng gió. Khi tôi chết ! Giáo viên : Phạm Hữu CƣờngNguồn : Hocmai. vnTổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 – Trang | 6 – Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam5 LỢI ÍCH CỦA HỌC TRỰC TUYẾNNgồi học tại nhà với giáo viên nổi tiếng. Chủ động lựa chọn chương trình học tương thích với tiềm năng và năng lượng. Học mọi lúc, mọi nơi. Tiết kiệm thời hạn đi lại. Ngân sách chi tiêu chỉ bằng 20 % so với học trực tiếp tại những TT. 4 LÍ DO NÊN HỌC TẠI HOCMAI.VNChương trình học được kiến thiết xây dựng bởi những chuyên gia giáo dục uy tín nhất. Đội ngũ giáo viên số 1 Nước Ta. Thành tích ấn tượng nhất : đã có hơn 300 thủ khoa, á khoa và hơn 10.000 tân sinh viên. Cam kết tư vấn học tập trong suốt quy trình học. CÁC CHƯƠNG TRÌNH HỌC CÓ THỂ HỮU ÍCH CHO BẠNLà những khoá học trang bị toànbộ kỹ năng và kiến thức cơ bản theochương trình sách giáo khoa ( lớp 10, 11, 12 ). Tập trungvào 1 số ít kiến thức và kỹ năng trọngtâm của kì thi trung học phổ thông vương quốc. Tổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 Là những khóa học trang bị toàndiện kiến thức và kỹ năng theo cấu trúc củakì thi trung học phổ thông vương quốc. Phù hợpvới học viên cần ôn luyện bàibản. Là những khóa học tập trung vàorèn giải pháp, luyện kỹnăng trước kì thi trung học phổ thông quốcgia cho những học viên đã trảiqua quy trình ôn luyện tổngthể. Là nhóm những khóa học tổngôn nhằm mục đích tối ưu điểm số dựatrên học lực tại thời điểmtrước kì thi THPT quốc gia1, 2 tháng. Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt NamKhóa học Luyện thi trung học phổ thông vương quốc PEN – C : Môn Ngữ văn ( Thầy Phạm Hữu Cường ) Đàn ghita của LorcaThanh ThảoĐÀN GHITA CỦA LORCA ( PHẦN 2 ) Giáo viên : PHẠM HỮU CƢỜNGTÀI LIỆU BÀI GIẢNGĐây là tài liệu đi kèm với bài giảng Đàn ghita của Lorca ( Phần 2 ) thuộc khóa học Luyện thi trung học phổ thông vương quốc PEN-C : MônNgữ văn ( Thầy Phạm Hữu Cường ) tại website Hocmai. vn. I. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC VÀ PHẠM VI RA ĐỀ : 1. Hình tượng Lor-ca : cuộc sống, số phận, sự bất tử của Lor-ca2. Bản sắc dân tộc bản địa của hình tượng Lor-ca. 3. Hình tượng cây đàn ghi ta và tiếng đàn ghi ta của Lor-ca. 4. Những rực rỡ về tư tưởng và nghệ thuật và thẩm mỹ của bài thơ. 5. Cảm nhận được những đoạn thơ tiêu biểu vượt trội. 6. Hoàn cảnh sinh ra, ý nghĩa lời đề từ, tính nhạc của bài thơ. 7. Tấm lòng tri âm thâm thúy của Thanh Thảo so với người nghệ sĩ thiên tài. II. KIẾN THỨC CƠ BẢN : A. VÀI NÉT VỀ TÁC GIẢ VÀ TÁC PHẨM : B. NHAN ĐỀ VÀ LỜI ĐỀ TỪ CỦA BÀI THƠ : C. ĐOẠN 1 : D. ĐOẠN 2 : Tây Ban Nhahát nghêu ngaobỗng kinh hoàngáo choàng bê bết đỏLorca bị điệu về bãi bắnchàng đi như người mộng du – Tây Ban Nha / hát nghêu ngao => LORCA với tâm hồn thanh thản và cốt cách tự do hiện lên như mộtngười du ca hát lên bài ca lãng tử – Từ “ kinh hoàng ” ( hoảng loạn, ghê sợ tột độ ) gợi liên tưởng đến không khí khủng bố stress kinh hoàng củachế độ độc tài, cũng gợi liên tưởng đến bầu khoảng trống kinh hoàng những ấn tượng chết chóc – nhất là khiđặt bên cạnh “ áo choàng bê bết đỏ ” và “ tiếng ghita ròng ròng máu chảy ”. – Ở đây nhà thơ như nhập thân vaò hình tượng, đồng thời cũng tự phân thân để thưởng thức đến tận cùng haitâm trạng – tâm trạng của LORCA và tâm trạng của dân tộc bản địa Tây Ban Nhamà LORCA là đại diện thay mặt xuất sắc ưu tú. Nỗikinh hoàng của dân tộc bản địa Tây Ban Nha không chỉ là vì cái chết của LORCA mà còn vì cách ứng xử tàn khốc, vô nhân đạo trước khát vọng tự do của con người. – Ở khổ thơ đầu, hình ảnh “ áo choàng đỏ gắt ” gợi ra cốt cách tự do và tính cách kinh hoàng, phong thái anhhùng và đậm cá tính nghệ sĩ thì ở khổ thơ này, hình ảnh “ áo choàng bê bết đỏ ” lại gợi tấm thảm kịch của conngười mang khát vọng tự do. “ Áo choàng đỏ gắt ” là một hình tượng có tính năng khái quát, “ áo choàng bêbết đỏ ” lại là một sự kiện đơn cử ( LORCA bị điệu về bãi bắn ) Tổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 – Trang | 1 – Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt NamKhóa học Luyện thi trung học phổ thông vương quốc PEN – C : Môn Ngữ văn ( Thầy Phạm Hữu Cường ) Đàn ghita của LorcaThanh Thảo => Thanh Thảo không đi sâu miêu tả sự kiện LORCA bị giết mà chỉ gợi một ấn tượng kinh hoàng về nó để biêthiện cảm hứng đau đớn của chính mình và gợi nỗi đau trong lòng người đọc. Song trong cảm nhận và biểuhiện của Thanh Thảo, nỗi đau không phải điều ở đầu cuối đọng lại. Cái đọng lại ở đầu cuối là niềm tin vào sựbất tử của LORCA. – Hình ảnh so sánh đặc biệt quan trọng : “ chàng đi như người mộng du ”. Trong không khí của đoạn thơ, “ đi ” là mộthành động thụ động của đôi chân ( vì con người thể xác đã bị bắt, bị điệu về bãi bắn ), còn trong mạch vậnđộng của hình tượng, đây l¹i lµ một bước chuyển đột ngét từ sự sống bên ngoài vào sự sống bên trong, từvận động của đôi chân đến sự hoạt động của tâm hồn, từ hành trình dài tới sự kết thúc vật chất đến sự khởi đầubất tử của ý thức. Vì “ mộng du ” tức là thoát khỏi quốc tế thực tại để sống và bay bổng trong một thế giớikhác – ở đây là quốc tế của sự sống – một sự sống can đảm và mạnh mẽ và phóng khoáng, tươi tắn mà lãng đãng đểkhông thể nào huỷ diệt được. Thanh Thảo đã gợi ra một sự hoá thân, hoà nhập tuyệt đỉnh công phu giữa hình tượngtiếng đàn và hình tượng LORCA : khi LORCA bị điệu về bãi bắn cũng là lúc tiếng đàn ngân lên ( tiếng ghitanâu, tiếng ghita lá xanh ). Khi LORCA bị bắn là khi tiếng ghita dạo khúc cao trào rồi tắt lịm ( tiếng ghita trònbọt nước vỡ tan, tiếng ghita ròng ròng máu chảy ). Khi xác của LORCA bị ném xuống giếng là khi sự sốngcủa tiếng đàn trỗi dậy “ như cỏ mọc hoang ”. Và khi dư ba của tiếng đàn “ như cỏ mọc hoang ” là khi “ LORCA bơi sang ngang trên chiếc ghita màu bạc ” … => Hình tượng tiếng đàn – LORCA đã vượt khỏi số lượng giới hạn vật chất của hình ảnh và âm thanh để trở thànhhình tượng niềm tin có sức sống bất diệt. E. ĐOẠN 3 : tiếng ghi ta nâubầu trời cô gái ấytiếng ghi ta lá xanh biết mấytiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tantiếng ghi ta ròng ròngmáu chảy – Trong văn chương, tiếng đàn thường được gợi ra qua cách so sánh với những âm thanh khác ( tiếng hạc, tiếng suối, tiếng gió thoảng ngoài, tiếng trời đổ mưa, tiếng ngọc gieo trên mâm vàng, tiếng gươm đao xôsát … ) hoặc được liên tưởng với những hiện tượng kỳ lạ vạn vật thiên nhiên như ánh sáng, nước mắt ( “ mỗi giọt rơi tàn như lệngân ” – Nguyệt cầm ) – Trong bài “ Đàn ghita của Lorca ”, tác giả không trực tiếp miêu tả âm thanh tiếng đàn mà tập trung chuyên sâu miêu tảmột quốc tế của tưởng tượng và cảm hứng mà tiếng đàn ấy gợi lên. Dường như trong ý niệm của ThanhThảo, tiếng đàn là âm thanh tiếng lòng của LORCA, phản chiếu đời sống và tâm hồn của LORCA. => Nóivề tiếng đàn mà dùng những từ không miêu tả trực tiếp âm thanh “ nâu ”, “ tròn ”, “ vỡ tan ” và bằng nhữnghình ảnh thoạt nhìn không có mối liên hệ gì với nhau “ bọt nước ”, “ khung trời cô gái ấy ”, “ lá xanh biết mấy ”, “ bọt nước vỡ tan ”, “ ròng ròng máu chảy ”, “ cỏ mọc hoang ” tạo nên sự giao thoa lạ lùng mà đầy gợi cảmgiữa âm thanh và hình ảnh. – Là “ Đàn ghita của Lorca ”, lẽ đương nhiên hoàn toàn có thể hiểu tiếng đàn ở đây là âm thanh, là giai điệu, là sự ngânrung của tâm hồn tràn trề xúc cảm của LORCA với tư cách một chiến sỹ đấu tranh cho tự do và một nghệ sĩthiết tha với đời sống. Tổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 – Trang | 2 – Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt NamKhóa học Luyện thi trung học phổ thông vương quốc PEN – C : Môn Ngữ văn ( Thầy Phạm Hữu Cường ) Đàn ghita của LorcaThanh Thảo – Hệ thống hình ảnh mà Thanh Thảo sử dụng để gợi ra tiếng đàn ghita của LORCA là những hình ảnh cókhả năng gợi mở một bức tranh đời sống muôn màu muôn vẻ mà cũng có sức ám ảnh lạ lùng. ” : + “ tiếng ghita nâu / khung trời cô gái ấy ” : “ nâu ” hoàn toàn có thể là màu của vỏ đàn, màu của đất đai quê nhà hay màuda cô gái LORCA yêu. Song khi gắn với “ khung trời cô gái ấy ” thì “ tiếng ghita nâu ” đã là âm vang và màu sắccủa tình yêu, tiếng ghita đã tiềm ẩn trong nó quốc tế của những rung động tình yêưu mê hồn đắm đuối. Lạ là ở chỗ âm thanh tiếng ghita lại mở ra một khoảng chừng trời, một phần đời sống riêng tư với tình yêu dànhcho “ cô gái ấy ” nghĩa là nó tiềm ẩn cái phần đời sống riêng tư mà cũng rạo rực mê hồn. + “ tiếng ghita lá xanh biết mấy ” : lá xanh là vạn vật thiên nhiên tươi tắn, là cỏ cây với đời sống tự nhiên ; “ lá xanhbiết mấy ” đã là sắc xanh làm xao xuyến cả tâm hồn. “ Tiếng ghita lá xanh biết mấy ” là tiếng ghita mang màuxanh của sự sống và niềm thiết tha khắc khoải với sự sống. + “ tiếng ghita tròn bọt nước vỡ tan ” : “ tròn ” gợi sự hoàn tất, “ bọt nước vỡ tan ” gợi sự mất mát, kết thúc củacái sự sống sót mong manh – khi tiếng ghita vang lên những âm thanh sau cuối của giai điệu đời sống cũnglà khi sự sống bất ngờ đột ngột chấm hết. + “ tiếng ghita ròng ròng máu chảy ” – là sự sống ở dạng sống sót đau thương và bi tráng nhất. Âm thanh tiếngghita là giai điệu, là sự sống của tâm hồn. Máu chảy ròng ròng lại gợi sự diệt trừ tàn tệ và vết thương đauđớn, gợi sự sống đang bị diệt trừ tàn ác nhất. Đây là cách liên tưởng rất bạo ( khác hẳn với kiểu liên tưởngcủa Nguyễn Du “ Bốn dây nhỏ máu năm đầu ngón tay ” – gợi ngón tay bật máu khi dạo đến khúc cao trào củabản nhạc, cũng gợi nỗi đau ứa máu của ngời chơi đàn. Vì trong sự liên tưởng của Nguyễn Du, tiếng đàn làphương tiện biểu lộ nỗi lòng, còn trong liên tưởng của Thanh Thảo, bản thân tiếng đàn là một sự sống, một sinh thể cũng bị tổn thương và “ chảy máu ” như chính con người ). Đây cũng là một cách liên tưởng rấttự nhiên và tất yếu từ thực tiễn cuộc sống LORCA ( bị bắn chết tàn khốc rồi ném xác xuống giếng ). Song quantrọng hơn, cách liên tưởng ấy của Thanh Thảo cho thấy một ý niệm của nhà thơ về thẩm mỹ và nghệ thuật : thẩm mỹ và nghệ thuật ( tiếng đàn của Lorca ) phản ánh đời sống và khi hấp thụ vào mình cái nhiều mẫu mã của đời sống thì bản thânnó cũng trở thành một sinh thể có sự sống, có linh hồn. III. TÀI LIỆU THAM KHẢO : A. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CÁC LOẠI THƠ CÓ DẤU ẤN TRONG ” ĐÀN GHITA CỦALORCA ” CỦA THANH THẢOB. TÍNH ĐA NGHĨA CỦA TÁC PHẨM VĂN HỌC : C. BÀI THƠ GHI NHỚ CỦA LORCA ( Người dịch : Hàm Đan ) D. NHÀ THƠ THANH THẢO NÓI VỀ ” ĐÀN GHITA CỦA LORCA ” Bắt đầu từ năm học 2008 – 2009, bài thơ ” Đàn ghi-ta của Lor-ca ” của nhà thơ Thanh Thảo được chínhthức đưa vào chương trình ngữ văn lớp 12. Đây là một tác phẩm mới, được ( bị ) nhìn nhận là một trong nhữngvăn bản “ 2 khó ” : khó học và khó dạy. Dẫu vậy, những câu thơ đẫm chất suy tưởng và siêu thực, ngập trànphức điệu của hình ảnh và âm nhạc trong Đàn ghi-ta của Lorca vẫn hấp dẫn, ám ảnh người đọc một cách lạthường … Để giúp những thầy cô giáo và học viên lớp 12 có điều kiện kèm theo hiểu thêm về nhà thơ Lor-ca và sáng tácthơ của Ông, cũng như hiểu thêm bài thơ viết về Lor-ca của Thanh Thảo, Thaycuong. vn xin ra mắt 2 bàiviết của nhà thơ Thanh Thảo về Lor-ca và về nguồn gốc của bài thơ ” Đàn ghi-ta của Lor-ca ” cùng 1 bàiphỏng vấn nhà thơ về tác phẩm. Xin đặc biệt quan trọng chú ý quan tâm những chỗ đã được Thaycuong. vn cho in đậm. Phạm Hữu CƣờngTổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 – Trang | 3 – Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt NamKhóa học Luyện thi trung học phổ thông vương quốc PEN – C : Môn Ngữ văn ( Thầy Phạm Hữu Cường ) Đàn ghita của LorcaThanh Thảo1. NHÀ THƠ THANH THẢO : LORCA TRONG TÔI ” Tôi không muốn nhìn thấy máu ! ” ( ! Que no quiero verla ! ), Lorca đã thảng thốt kêu lên trong một bài thơđịnh mệnh của mình, bài ” Bi ca cho Ignacio Sanchez Mejias “. Nhưng ” máu đã chảy tràn ” chỉ một năm saukhi bài thơ tuyệt tác này sinh ra, và máu đó chính của Lorca. Nhà thơ đã không nhìn thấy máu mình chảy tràntrên đất Tây Ban Nha. Nhưng toàn quốc tế đã thấy, và đã kêu nghẹn lên câu thơ ” Tôi không muốn nhìn thấymáu ! “. Linh cảm về ” một cái chết đƣợc báo trƣớc ” luôn ám ảnh Lorca, và chính nó đã trở thành một trongnhững động lực lớn nhất của thơ ông. Tình yêu, sự chết và cái đẹp là ba nỗi ám ảnh lớn trong thơLorca, nó hoán đổi nhau, cái này là tiền đề cho cái kia, kết thành một vòng tròn vĩnh hằng. Lorca đãchấp nhận và tôn vinh sự chết nhƣ đã đồng ý và tôn vinh tình yêu, cái đẹp vì ông đã thấy trong cáiđẹp có sự chết cũng nhƣ trong cái chết có tình yêu. Trong bài thơ ” Bài ca mộng du “, khi hai người bạnmê man trèo lên lan can cao tít, ” lan can của vầng trăng – nơi nước gieo vang dội “, họ trèo lên và để lại phíasau những vệt máu, vệt nước mắt, để lại phía sau cả cuộc sống họ để đi tới tận cùng khát vọng của mình, tìnhyêu của mình, cái đẹp của đời và cái chết của mình. Hình ảnh ở đầu cuối mà họ nhìn thấy là một nàng di-ganđong đưa, móc nối vào ” nhũ băng vầng trăng ” mà đong đưa, hình ảnh rõ nhất của cái đẹp và sự chết hòatrộn vào nhau. Nhưng : ” đêm bỗng dưng thân thiếtnhư một chốn quê nàođám dân phòng say xỉnđập vào cửa ồn ào ” Cái hình ảnh quá xoàng xĩnh ấy bỗng dưng thành hình tượng của đời sống, bỗng dưng thân thương đến nghẹnngào trước đôi mắt sắp khép lại vĩnh viễn của nhà thơ. Trong những bài thơ đẹp nhất, du dương nhất Lorcathỉnh thoảng vẫn có những ” cú rơi ” như thế, những cú rơi khiến ta phải chới với hai tay mình mong ghì siếtlấy đời sống, tình yêu và cái đẹp, ghì siết mà cảm một cách da thịt rằng mình đang ôm ghì cái chết. Lorca lànhà thơ của những giấc mơ, của những linh cảm nhoi nhói, một nhà thơ hoàn toàn có thể biến những giấc mơthành nhịp điệu, hoàn toàn có thể biến những linh cảm thành ngôn từ. Lorca siêu thực một cách tự nhiên, vàhiện thực một cách tự nhiên. Năng lượng phát minh sáng tạo trong ông nhiều tới mức có vẻ như ông phóng bút làthành thơ, mở miệng là thành những khúc romance, ballad … ” Khi tôi chết – hãy chôn tôi với cây đàn ghita “, cây đàn ghi-ta ở đây giống nhƣ cây đàn lyre, là biểu tƣợng của thi ca, khởi phát và giữ nhịp chothơ ca, chứ không đơn thuần nhƣ có nhạc sĩ ở ta nhầm nó là ” cây đàn ghi-ta – của Victo Hara ” hay ” cây đàn ghi-ta, của đại đội ba “. Lorca muốn đƣợc chết ” tử tế trên giường mình “, muốn đƣợc nằmtrong đất cùng với cây đàn thơ của mình, nhƣng sự Tàn Bạo lại không muốn vậy. Bởi bọn phát xít làgiống ruồi nhặng, chúng là cái chết mang hình con nhặng, ” cái chết đẻ trứng vào vết thương ” như một câuthơ tuyệt vời của Lorca đã chỉ đúng chuẩn. Mà những vết thương như vậy có quá nhiều trong thơ Lorca, nósong hành với hình ảnh một chàng kỵ sĩ đơn độc ” con ngựa đen, vầng trăng đỏ “, với hình ảnh nàng di-gannhư ngọn lửa xanh ” xanh thân hình, xanh tóc “. Và Lorca hỏi : ” Há anh không thấy vết thương tôi – Từ ngựclên tới cổ ? ” Khi Lorca cầm trên tay cây đàn thơ của mình, chàng nhƣ một torero ( đấu sĩ ) bƣớc vàođấu trƣờng trong đại chiến một mất một còn với con-bò-tót-định-mệnh, một ” con bò đơn độc với tráitim hùng vĩ “. Chàng chuẩn bị sẵn sàng chết trước cặp sừng oai dũng của con bò trọng danh dự ấy, với ” những vếtthương bốc cháy như mặt trời “. Đau đớn thay, chàng đã phải chết vì những con nhặng ” đẻ trứng vào vếtTổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 – Trang | 4 – Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt NamKhóa học Luyện thi trung học phổ thông vương quốc PEN – C : Môn Ngữ văn ( Thầy Phạm Hữu Cường ) Đàn ghita của LorcaThanh Thảothương “, chàng đã bị ám sát, ám hại một cách lén lút và hèn kém. Dƣờng nhƣ không hề phân biệt đƣợccuộc đời của Lorca với thơ của ông, bởi chúng quyện chặt vào nhau, và thơ Lorca chính là cuộc đờicủa ông, đúng đến từng câu thơ, từng tích tắc một. Tôi nhớ, lần tiên phong tôi đƣợc đọc 1 số ít bài thơLorca, qua bản dịch của Hoàng Hƣng, những bản dịch đƣợc bạn hữu chép tay truyền cho nhau, tôi đãcảm nhận về Lorca nhƣ vậy, và giờ đây, sau 40 năm, tôi vẫn cảm nhận nhƣ thế. Lorca là ” một cơ quancủa Thiên Nhiên được sinh ra để làm thơ “, như câu nói của M.Gorki về X.Êxênhin. Và cái ” cơ-quan-thơ ” đóhoạt động cho tới phút những viên đạn phát-xít găm vào ngực nó. Nhƣng trƣớc cái ngày bi thảm của năm1936, Lorca đã đón trƣớc Định Mệnh của mình từ lâu lắm, và đón bằng toàn bộ những bài thơ củamình. Vì thế, có lẽ rằng cái chết so với Lorca không bất thần, dù nó bất ngờ đột ngột với toàn quốc tế. Ông đãbình thản đi tới cái chết, trên tay là cây đàn thơ, một cây ghi-ta màu bạc. Từ những cảm nhận mơ hồ, bị ngắt quãng nhƣng cũng lâu bền hơn ấy, vào năm 1979 tôi đã viết bài thơ ” Đàn ghi-ta của Lorca “. Cả bàithơ bật lên nhờ một câu thơ của Lorca dẫn dắt : ” Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn “, và chính làqua thơ Lorca mà tôi tưởng tượng ra cái chết của ông … … Nếu lá bùa cô gái di-gan tƣợng trƣng cho Cái Đẹp huyền bí hoàn toàn có thể trấn an mọi xoáy nƣớc hung dữnhất, thì Tình Yêu của Lorca – chính là trái tim ông – lại hoàn toàn có thể làm tâm hồn tất cả chúng ta không hề nàoyên đƣợc, không hề lạnh và lặng đƣợc. Lorca đã mang cái Đẹp, Tình Yêu đến giáp mặt với sự Chết, hòa vào sự Chết để mở ra những nẻo đƣờng kỳ ảo cho Cuộc Sống, cho tâm hồn con ngƣời. Khi nhữngcon nhặng phát-xít ” đẻ trứng vào vết thương “, những cái trứng của sự diệt trừ, thì Lorca lại ƣơmnhững hạt-giống-thơ của mình vào tận trong lòng sự Chết, để đời sống hoàn toàn có thể nở hoa từ đó. ” Li-la lila li-la ” viva Lorca lila Lorca lila lila lila … 2. HỎI CHUYỆN NHÀ THƠ THANH THẢO VỀ ” ĐÀN GHITA CỦA LORCA ” ( CÁT VĂN ) @ Có đánh giá và nhận định rằng ” Thơ Thanh Thảo dành mối chăm sóc đặc biệt quan trọng cho những con người sống có nghĩakhí, nhân cách ngời sáng dù số phận hoàn toàn có thể ngang trái như Cao Bá Quát, Nguyễn Đình Chiểu, Ê-xê-nhin, Pa-xtéc-nắc, Gar-xi-a Lor-ca, … ” ( sách ngữ văn 12 nâng cao ). Nhưng ngoài yếu tố chung ấy, điều gì thôithúc Thanh Thảo ( tức là môi trường tự nhiên xúc cảm trực tiếp ) để ” Đàn ghi-ta của Lorca ” sinh ra ? Trong đó, ThanhThảo có gửi lời tri âm hay kí thác nào không ? Nếu có, xin Anh sung sướng cho fan hâm mộ biết thêm về điều này ? Thanh Thảo : Thực ra, dù tôi có những mối chăm sóc như sách giáo khoa nâng cao nói, thì khi viết một bàithơ đơn cử, nhƣ bài ” Đàn ghi-ta của Lorca “, mối chăm sóc chính của tôi chỉ là một hình ảnh gợi mở, một âm hƣởng hay một nhịp điệu mơ hồ nào từ đâu đó, chứ tuyệt nhiên không có một ” yếu tố ” nàocả ! Anh hỏi tôi có gửi lời tri âm hay ký thác nào vào bài thơ ấy không, tôi xin vấn đáp rất thật là tôikhông biết. Khi làm thơ thì chỉ từ ngữ gọi từ ngữ, nhịp điệu đẩy đưa nhịp điệu. Dĩ nhiên, Lorca là một nhàthơ mà tôi rất là ngƣỡng mộ, cả về thi ca lẫn cuộc sống và cái chết của ông đều gây cho tôi nhiều xúccảm và ấn tƣợng. Chính những hình ảnh và nhạc điệu trong nhiều bài thơ Lorca đã dẫn dắt tôi khiviết bài thơ ” Đàn ghi-ta của Lorca ” mà tôi coi nhƣ một khúc tƣởng niệm Ông. @ Lần đầu đọc Đàn ghi-ta của Lorca “, cũng như nhiều bài trong tập ” Khối vuông ru-bích “, tôi, ( và chắccũng nhiều người như tôi ) cảm thấy choáng ngợp và lúng túng như đứng trước mỹ nhân có vẻ như đẹp hiện đạimà không biết bằng cách nào tiếp cận và mày mò được hết vẻ đẹp của ” nàng “. Xin nhà thơ có thế giúpchúng tôi cách vượt qua sự lúng túng ấy. Thanh Thảo : … Thực ra, Thơ có vẻ như đẹp riêng của Thơ, nó không trọn vẹn giống vẻ đẹp của những mỹ nhânhay hoa khôi đâu … Tôi nghĩ, tình nhân thơ không có gì phải lúng túng khi đứng trước thơ theo kiểu đứngTổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 – Trang | 5 – Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt NamKhóa học Luyện thi trung học phổ thông vương quốc PEN – C : Môn Ngữ văn ( Thầy Phạm Hữu Cường ) Đàn ghita của LorcaThanh Thảotrước gái đẹp. Dĩ nhiên, thơ hay thì trọn vẹn khác với ” Cô gái xấu xí ” đang chiếu trên ti-vi. Nhưng nó cũngrất khiêm nhường, lặng lẽ, và đặc biệt quan trọng đơn giản và giản dị. Hãy đọc thơ Lorca mà xem, những hình ảnh dù lạ tới đâu, siêuthực tới đâu vẫn mê hoặc tất cả chúng ta một cách thật tự nhiên và hồn hậu. @ Verlaine, nhà thơ Pháp nói ” Thơ trước hết là nhạc “. Đọc bài ” ĐÀN GHI TA CỦA LORCA “, tôi có cảmgiác như được nghe một bài hát ca tụng cái chết bi tráng và sự bất tử của LORCA do một nghệ sỹ hát rongđang ôm đàn ghita trình diễn. Nhà thơ có ưng ý với cảm xúc trên không ? Nếu có, xin Anh nói rõ thêmvề tính nhạc của thi phẩm này ? Thanh Thảo : Tôi rất sợ bài thơ của mình đƣợc liên tƣởng với hình ảnh một ca sĩ ( hay hát rong ) ômđàn ghi-ta hát vang lên trong nhà hát hay giữa phố đông ngƣời. Đúng như Verlaine nói, thơ trước hết lànhạc, nhưng đó là ” nhạc của thơ ” chứ không phải âm nhạc bảy nốt hay ngũ cung bát âm. Về nhạc tính trongbài thơ ” Đàn ghi-ta của Lorca ” thì như tôi đã nói, chính nhạc tính trong nhiều bài thơ Lorca đã dẫn dắttôi khi viết bài thơ này. Và tôi muốn dùng lại 1 số ít hình ảnh ( đương nhiên đã biến cải ) cũng nhƣ mơ hồmột vài theme nhạc trong thơ Lorca khi viết bài này. Tôi nghĩ, ở mức độ nào đó, mình đã làm được điềumình muốn. Cũng như nhiều bài thơ ngắn khác của tôi, bài ” Đàn ghi-ta … ” đƣợc viết liền một mạch, trong khoảng chừng thời hạn rất ngắn, sau khi ngồi chơi và đàm đạo về thơ Lorca với vài ngƣời bạn tâmđắc. @ Những tiếng đàn bọt nướcTây Ban Nha áo choàng đỏ gắtli-la li-la li-lađi long dong về miền đơn độcvới vầng trăng chếnh choángtrên yên ngựa mỏi mònQua mấy dòng này, Tôi như thấy Thanh Thảo ” bắn những tia hồi quang ” còn đọng lại trong ký ức của mìnhvề xứ sở Tây Ban Nha lên trang thơ. Điều ấy có trùng hợp với ý nghĩ của Nhà thơ không ? Xin Anh nói rõhơn về cách diễn đạt mới lạ này ? Thanh Thảo : Tôi chưa thật rõ lắm câu hỏi của anh. Có lẽ, theo tôi đoán, anh muốn biết tôi đã đƣa một sốhình ảnh đƣợc coi là ” đặc trƣng Tây Ban Nha ” nhƣ ” áo choàng đỏ gắt ” hay ” hát nghêu ngao ” … vàothơ mình nhƣ thế nào ? Thực ra, đúng nhƣ anh nói, đó là những hình ảnh về Tây Ban Nha đã lặn sâuvào tôi từ khi tôi đọc những tác phẩm của Hemingway-một nhà văn ngƣời Mỹ. Mãi cách đây mấynăm, tôi mới có dịp ghé qua Barcelona, trong khi bài thơ này đã viết cách đây ngót 30 năm, nênnhững hình ảnh Tây Ban Nha mà tôi có đƣợc đều qua sách vở. Cách diễn đạt này theo tôi cũng khôngmới mẻ gì, nhưng nó thích ứng trong bài thơ này, khi Lorca được coi là ” con họa mi Tây Ban Nha “. Lorcacó câu thơ tôi thuộc lòng từ 40 năm nay, qua bản dịch Hoàng Hƣng : ” Con ngựa đen / vầng trăng đỏ / “, còn hoa lila ( hoa lys-hoa huệ tây ) thì không chỉ có ở Tây Ban Nha, nhƣng dƣờng nhƣ nó đã đi vàomột tác phẩm nào đó viết về Tây Ban Nha mà tôi nhớ. Với lại, li-la còn gợi âm thanh nhƣ một cú ” vê ” ghi-ta-cây đàn mà ngƣời Việt mình hay gọi là ” Tây Ban cầm “. Một không khí hơi mờ ảo, những hìnhảnh mơ hồ lãng đãng … là những gì tôi có đƣợc về xứ sở Andalusia mà tôi cảm nhận qua thơ Lorca. Tôi đã nỗ lực đƣa vào bài thơ mình. May mà nó lại được. Tổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 – Trang | 6 – Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt NamKhóa học Luyện thi trung học phổ thông vương quốc PEN – C : Môn Ngữ văn ( Thầy Phạm Hữu Cường ) Đàn ghita của LorcaThanh Thảo @ Trong bài có nhiều hình ảnh quyến rũ : ” tiếng đàn bọt nước “, ” vầng trăng chếnh choáng “, ” yên ngựa mỏimòn ” … Vì sao Thanh Thảo lại dùng những tưởng tượng từ này ? Ý nghĩa của những hình ảnh đó trong việc thểhiện chủ đề ? Thanh Thảo : Anh hỏi tôi thì tôi biết hỏi ai ? Thực ra, tôi cũng dùng những ” tưởng tượng từ ” ấy mộtcách vô tình thôi, trọn vẹn không cố ý. Tôi vẫn làm thơ như vậy, không cố ý, không ” mài giũa ngôn từ “. Những liên hệ ( nếu có ) giữa những tổng hợp từ ấy trong bài thơ đều gắn một cách vô thức với số phậnLorca. Những ” chếnh choáng “, ” mỏi mòn “, ” bọt nƣớc ” dƣờng nhƣ có gần xa ám ảnh cuộc đờiLorca, chúng ám cả vào thi ca của Ông. Ai nghĩ, ” bọt nƣớc ” sẽ biến mất không để lại dấu vết lànhầm. Bọt nƣớc lúc hiện lúc tan, nhƣng tan rồi lại hiện. Nó mỏng mảnh nhƣng không hề bị hủy hoại. Thơ cũng vậy. Thơ Lorca càng vậy. @ Giọt nước mắt vầng trănglong lanh trong đáy giếngXin Nhà thơ cho vài lời gợi mở để fan hâm mộ hoàn toàn có thể hiểu thêm hai câu thơ rất đẹp trên ? Thanh Thảo : Cảm ơn anh ! Nếu anh thấy đẹp, nghĩa là hai câu thơ ấy hoàn toàn có thể đẹp. Mà đã đẹp rồi thìkhông thể cắt nghĩa, không nên cắt nghĩa. @ Xin cảm ơn Nhà thơ Thanh Thảo vì những quan điểm thâm thúy và tận tâm trên đây. Mong Thanh Thảo tiếptục cho sinh ra nhiều thi phẩm như ” ĐÀNGHITA CỦA LORCA “. 3. NHÀ THƠ THANH THẢO : KHÔNG NGHĨ ” ĐÀN GHITA CỦA LORCA ” ĐƢỢC ĐƢA VÀOSÁCH GIÁO KHOA * Ám ảnh Lor-ca và bài thơ đƣợc viết trong vô thứcVới Thanh Thảo, Đàn ghi-ta của Lorca là khoảnh khắc khởi đầu từ những ám ảnh. Ông nhớ lại : “ Trong mộtngày của năm 1979, tại Trại sáng tác Quân khu V – Thành Phố Đà Nẵng, vào thời gian trại này sắp giải tán, tôi vớiNgô Thế Oanh ( nhà thơ ) và Trần Phương Kỳ ( nhà nghiên cứu thẩm mỹ và nghệ thuật Chàm, nhà dịch thuật ) ngồi rỗiviệc bèn đưa thơ Pablo Neruda và thơ Lorca ra dịch, từ bản tiếng Anh. Tôi và Ngô Thế Oanh lúc ấy chưabiết nhiều tiếng Anh, chỉ Trần Phương Kỳ là giỏi. Kỳ dịch là chính, chúng tôi chỉ … phụ họa. Sau khi Trần Phương Kỳ dịch rất hay trường ca “ Trên đỉnh Macchu Picchu ” của Neruda, chúng tôi xúm lạivới mấy bài thơ của Lorca, trong đó có “ Bài ca mộng du ” và bài thơ dài “ Bi ca cho Ignacia SanchesMejias ”. Lúc ấy, những bài thơ Lorca qua bản dịch Hoàng Hƣng mà tôi đã chép trong sổ tay và mangtheo trong balo ra chiến trƣờng những năm trƣớc đó bỗng ùa vào tâm lý tôi. Thực ra, Lorca đã sốngtrong tôi từ những năm 1969 – 1970 qua bản dịch chép tay mà chúng tôi truyền cho nhau. Và tôi đã viết “ Đàn ghi-ta của Lorca ” trong cái ngày của năm 1979 ấy. Bài thơ đƣợc viết rất nhanh, vàgần nhƣ không sửa chữa thay thế gì thêm. Tôi đã đọc cho Ngô Thế Oanh và Trần Phương Kỳ nghe, và nhận đượcsự đồng cảm ngay lập tức. Trần Phương Kỳ còn là cây ghi-ta cổ xưa có hạng, anh đã nhận ra ngay nhạcđiệu của bài thơ này, kể cả đoạn “ tremolo ” lila lila lila trong bài. Chỉ vậy thôi. Bài thơ ấy liên tục nằm trong sổ tay của tôi cho tới năm 1985, khi tôi in tập thơ “ Khối vuông ru-bích ”, nó mới đƣợc Open lần đầu. Thực ra, với người làm thơ, mà làm cũng không ít như tôi, thì khó nói mình yêu thích “ đứa con ” nào củamình hơn. Nhƣng với tôi, Lorca luôn là một ám ảnh. Và bài thơ “ Đàn ghi ta của Lorca ” tôi viết cốtgiải toả phần nào ám ảnh ấy. Tôi cũng không hiểu mình tâm đắc cái gì nhất từ bài thơ này. Có thể làsố phận bi thảm của Lorca nói riêng, của thơ ca nói chung chăng ? Có thể là cái “ tiếng đàn bọt nước ” Tổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 – Trang | 7 – Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt NamKhóa học Luyện thi trung học phổ thông vương quốc PEN – C : Môn Ngữ văn ( Thầy Phạm Hữu Cường ) Đàn ghita của LorcaThanh Thảolúc hiện lúc tan nhƣ sự tự hủy và tái sinh liên tục của Thơ chăng ? Hay là khát vọng tự do mà tôi đãcảm nhận đƣợc qua thi ca của ông ? Tôi không dám nói chắc cái gì, chỉ biết, tôi viết bài thơ trongtrạng thái không nghĩ ngợi gì, một trạng thái mà vô thức sở hữu tôi toàn vẹn … ” Cả bài thơ bật lênnhờ một câu thơ của Lorca dẫn dắt : “ Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn ” … * Cần đính chính một chú thích từ SGKBắt đầu từ năm học 2008 – 2009, bài thơ Đàn ghi-ta của Lorca của nhà thơ Thanh Thảo chính thức được đưavào chương trình SGK Ngữ văn lớp 12. Nhà thơ Thanh Thảo cho biết : “ Một chú thích trong SGK nóirằng câu thơ “ giọt nước mắt vầng trăng / lộng lẫy trong đáy giếng ” trong bài thơ của tôi có liên hệ tớiviệc Lorca bị giết và bị bọn phát xít quăng xác trong một cái giếng hoang ( ? ). Thực ra, cho tới giờ đây, ngƣời ta vẫn không hề tìm đƣợc tro cốt Lorca, và không biết đƣợc xác ông đã bị vùi chôn ở đâu. Nóinhư người mình vẫn nói, thì ngay tới một cái “ mộ gió ” Lorca cũng không có. Tấm bia và mộ phần củaLorca trong nghĩa trang giờ đây chỉ đơn thuần mang tính tưởng niệm. Vì thế, không hề nói câu thơ củatôi nhằm mục đích vào một sự kiện đơn cử nào, vì nếu biết Lorca bị giết và quăng xác xuống giếng, ngƣời ta đãtìm ra đƣợc tro cốt của ông. Tôi nghĩ, giáo viên và học viên có lẽ rằng không chỉ cần biết thực sự này, mà cái chính, là tìm đƣợc sự đồngcảm với số phận và thơ của Lorca, sự ngƣỡng mộ và yêu quý thơ Lorca mà bài thơ của tôi chỉ là mộtgợi ý nhỏ, một “ chút men ” gây cảm hứng nào đó … ” Chính tác giả bài thơ cũng không nghĩ rằng nó lại được chọn in trong SGK bởi theo nhà thơ Thanh Thảo, thơ ông thường “ đi bên lề ” những quy ước thường thì, nó được viết một cách ngẫu hứng, nhằm mục đích giải toả chochính tác giả hơn là khuynh hướng hay dẫn dắt ai. Và như ông nói, “ Tôi chỉ muốn mọi ngƣời đảm nhiệm nónhƣ một bài thơ. Những gì bài thơ muốn nói, đã nói bằng ngôn từ, bằng nhịp điệu, bằng nhạc tínhtrong hàng loạt cấu trúc bài thơ. Có thể thấy phần nào số phận Lorca, số phận của thơ ông qua bài thơấy. Tôi đã yêu thƣơng, ngƣỡng mộ, đồng cảm với Lorca, và tôi muốn san sẻ những điều ấy với mọingƣời. Nếu những em học viên giờ đây yêu quý nhạc flamenco, thì việc những em tiếp cận với thơ Lorca sẽmang lại cho những em nhiều cảm hứng, cảm hứng hơn. Với những thầy cô giáo dạy văn lớp 12, tôi chỉ mong nhậnđược sự đồng cảm qua bài thơ này. Riêng tôi nghĩ, bài thơ sẽ không khó nếu tất cả chúng ta tiếp cận đƣợc vớithơ Lorca, tất cả chúng ta yêu thơ Lorca, và tất cả chúng ta truyền đƣợc cho học viên của mình khát vọng tự dovà dân chủ. ” Thơ là dành cho toàn bộ mọi người ” như Paul Eluard đã nói. 4. NHÀ THƠ THANH THẢO : LOR-CA VÀ TÂY BAN NHAThật giật mình khi mùa hè này, Tây Ban Nha ( TBN ) lại “ được mùa ” đến vậy. Trước hết là chuyện Nadalgiành chức vô địch giải quần vợt Gianh Giá Wimbledon. Sau đó, đến lượt TBN vào chung kết World Cup 2010, một tác dụng rõ ràng là giật mình ngay cả với ngườiTBN, dù đội bóng của họ được coi là ứng viên vô địch trước khi giải khởi tranh. Và đặc biệt quan trọng, đề thi đại họckhối D năm nay của việt nam lại chọn bài thơ Đàn ghi-ta của Lorca. Bài thơ thì của tôi, nhưng đối tượng người tiêu dùng bài thơhướng tới là thi sĩ thiên tài F.G.Lorca và cả quốc gia, con người TBN nữa. Như thế là ” yếu tố TBN ” đãchiếm lĩnh không chỉ ở đấu trường thể thao, mà còn ở trường thi ĐH VN.Nhiều thí sinh đã nói bài thơ này khó, đặc biệt quan trọng khi có ” yếu tố quốc tế “. Nhưng, những em có thấy, đội TBNđã khó khăn vất vả thế nào để vào được trận chung kết, thì những em cũng hoàn toàn có thể tự tin, như Xavi và đồng đội của anh ấytự tin, rằng chuyện khó mới đáng cho ta thử sức, đấu trường quyết liệt mới xứng với người có bản lĩnh. VàTổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 – Trang | 8 – Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt NamĐàn ghita của LorcaKhóa học Luyện thi trung học phổ thông vương quốc PEN – C : Môn Ngữ văn ( Thầy Phạm Hữu Cường ) Thanh Thảobài thơ Đàn ghi-ta của Lorca nghĩ cho cùng, cũng chưa là gì so với sức của ta, so với những gì mà ta có thểlàm được trong kỳ thi này. Bởi, cũng như đội TBN khi vào tới trận chung kết đã bỏ lại sau sống lưng mình baonhiêu đối thủ cạnh tranh, thì kỳ thi ĐH cũng là sân tranh tài có người được kẻ không, khoảng cách để chiến thắngnhiều khi chỉ là nửa điểm. Khi viết bài thơ Đàn ghi-ta của Lorca tôi không khi nào nghĩ sẽ có lúc nó được chọn vào sách giáo khoa, vàcàng không nghĩ nó sẽ thành đề trong một kỳ thi ĐH. TBN là một quốc gia tuyệt vời, nhưng trong quákhứ đã phải chịu biết bao nhiêu đau khổ. Trƣớc khi tôi viết đƣợc bài thơ về Lorca rất lâu, TBN đã sốngtrong tôi qua thơ Lorca, qua thơ của nhiều nhà thơ TBN yêu nƣớc và yêu Tự Do. Sự đồng cảm thườngđến một cách tự nhiên, nhất là với một người làm thơ luôn tin vào xúc cảm và giác cảm của mình. Tôi yêuTBN, và yêu thơ Lorca, điều đó cũng tới một cách tự nhiên. Dĩ nhiên, tôi yêu quốc gia của tôi hơn, nhưngđiều đó không hề ngăn cản tôi yêu nước Nga, yêu TBN, ví dụ điển hình. Tình yêu vô tư không khi nào khiến talạc hướng. Nếu những bạn thí sinh khối D đọc kỹ, trong bài thơ viết về một nhà thơ TBN, về xứ sở TBN đó, tôiđã viết bằng tình yêu trong trẻo của một người việt nam, và hoàn toàn có thể soi trong số phận của một quốc gia cách xa tahàng vạn dặm với số phận của quốc gia ta, nỗi niềm của người Việt ta. Lorca là nhà thơ thiên tài khôngchỉ của TBN, mà của toàn quốc tế. Thơ ông không chỉ nói về đất nƣớc và ngƣời dân TBN, mà còn tiêntri về số phận của nhiều dải đất trên quốc tế, về số phận của quả đât. Thơ của thiên tài khi nào cũnglà gia tài chung của quả đât. Như thơ Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Cao Bá Quát, Hồ Xuân Hương của VN. ” Những tiếng đàn bọt nƣớc ” là sự mong manh của thơ nói chung, trong đó có thơ Việt nhƣ thơNguyễn Du, chứ không riêng gì của thơ Lorca hay thơ TBN. Nhƣng đó là sự mong manh của cái Đẹp, sựmong manh không hề dập tắt hay tiêu hủy. Chính thơ đã đƣa Lorca qua dòng sông Hữu Hạn để tớibến bờ Vĩnh Viễn. Đó là nhà thơ đã bằng cái chết của mình tôn vinh sự bất tử của Thơ. Và, một nhàthơ hậu bối nhƣ tôi, không còn cách nào khác là ca tụng sự hiến dâng đau thƣơng và tuyệt đẹp ấy củaLorca cho đời sống ý thức của trái đất. Điều tôi mong ước là khi học bài thơ này trong chương trình văn học lớp 12, những bạn học viên hoàn toàn có thể yêumột hình ảnh nhà thơ như Lorca, qua đó mà yêu thêm thơ ca. Thơ không cho những bạn những gì đơn cử, nhƣng lại hoàn toàn có thể là ngƣời bạn trong những lúc mà cuộc sống những bạn không bình ổn hay trƣớc nhữngkhúc quanh, những thử thách. Rồi hoàn toàn có thể những bạn sẽ quen với khúc flamenco, những siêu phẩm của những danhhọa TBN, những game show kinh hoàng như đấu bò tót hay liên hoan cà chua … Thơ, kể cả thơ Lorca, lặng lẽ hơn, nhưng nó sẽ chìm sâu hơn trong tâm thức những bạn. Hãy coi bài thơ nhỏ của tôi nhƣ một chiếc cầu nhỏ nốicác bạn với một nền văn hóa truyền thống lớn, một nền thẩm mỹ và nghệ thuật lớn, một nền thơ tuyệt vời của một đất nƣớctuyệt vời là TBN. Và một nhà thơ tuyệt vời, ” con chim họa mi của miền Andalusia ” là F.G.Lorca. Như hômnay tất cả chúng ta ngưỡng mộ đội tuyển bóng đá TBN. Thơ, dù lặng lẽ, vẫn có gì rất gần với bóng đá. Nó lànghệ thuật của sự bộc lộ, của sự thể hiện, của niềm đam mê, của cả nỗi đau và kỳ vọng. Giáo viên : Phạm Hữu CƣờngNguồn : Hocmai. vnTổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 – Trang | 9 – Hocmai. vn – Website học trực tuyến số 1 tại Việt Nam5 LỢI ÍCH CỦA HỌC TRỰC TUYẾNNgồi học tại nhà với giáo viên nổi tiếng. Chủ động lựa chọn chương trình học tương thích với tiềm năng và năng lượng. Học mọi lúc, mọi nơi. Tiết kiệm thời hạn đi lại. giá thành chỉ bằng 20 % so với học trực tiếp tại những TT. 4 LÍ DO NÊN HỌC TẠI HOCMAI.VNChương trình học được thiết kế xây dựng bởi những chuyên gia giáo dục uy tín nhất. Đội ngũ giáo viên số 1 Nước Ta. Thành tích ấn tượng nhất : đã có hơn 300 thủ khoa, á khoa và hơn 10.000 tân sinh viên. Cam kết tư vấn học tập trong suốt quy trình học. CÁC CHƯƠNG TRÌNH HỌC CÓ THỂ HỮU ÍCH CHO BẠNLà những khoá học trang bị toànbộ kỹ năng và kiến thức cơ bản theochương trình sách giáo khoa ( lớp 10, 11, 12 ). Tập trungvào 1 số ít kỹ năng và kiến thức trọngtâm của kì thi trung học phổ thông vương quốc. Tổng đài tư vấn : 1900 58-58-12 Là những khóa học trang bị toàndiện kỹ năng và kiến thức theo cấu trúc củakì thi trung học phổ thông vương quốc. Phù hợpvới học viên cần ôn luyện bàibản. Là những khóa học tập trung vàorèn giải pháp, luyện kỹnăng trước kì thi trung học phổ thông quốcgia cho những học viên đã trảiqua quy trình ôn luyện tổngthể. Là nhóm những khóa học tổngôn nhằm mục đích tối ưu điểm số dựatrên học lực tại thời điểmtrước kì thi THPT quốc gia1, 2 tháng .

Source: https://dvn.com.vn
Category : Lorca