Điều chỉnh sai sót kế toán, lập và nộp lại báo cáo tài chính – MISA AMIS

Sai sót kế toán là sự rơi lệch trong quy trình hạch toán kế toán để lên Báo cáo kinh tế tài chính ( BCTC ), phát sinh từ việc ghi nhận, xác lập giá trị, trình diễn và thuyết minh những khoản mục trên BCTC. Trong quy trình thao tác, kế toán có lúc sẽ không tránh khỏi những sai sót. Vậy khi nào cần điều chỉnh sai sót kế toán, cách điều chỉnh như thế nào ; kế toán cần lập và nộp lại BCTC sau khi điều chỉnh như thế nào ? MISA AMIS xin san sẻ về những yếu tố này qua bài viết dưới đây .

MISA AMIS

Kiều Phương Thanh là một chuyên gia với hơn 10 năm kinh nghiệm trong ngành tài chính kế toán, tác giả của rất nhiều bài viết được đón nhận và chia sẻ trên các diễn đàn kế toán và tài chính Việt Nam.

Về tác giảBài đã đăng

1. Tổng quan về sai sót kế toán

1.1 Thế nào là sai sót

Theo Chuẩn mực kế toán Nước Ta số 29 ( VAS 29 ), sai sót kế toán gồm có sai sót do đo lường và thống kê, do vận dụng sai những chủ trương kế toán, do bỏ quên, hiểu hoặc diễn giải sai những vấn đề và do gian lận .

  • Sai sót do giám sát là sai sót do tính nhầm dẫn đến việc ghi nhận sai, như tính nhầm giá trị gia tài, khoản phải thu, nợ phải trả, khoản ngân sách, …
  • Áp dụng sai chủ trương kế toán là sai sót do hiểu sai Chuẩn mực kế toán nên vận dụng sai chủ trương kế toán, hoặc Chuẩn mực kế toán mới đã có hiệu lực thực thi hiện hành nhưng doanh nghiệp vẫn vận dụng Chuẩn mực cũ ;
  • tài sản cố địnhBỏ quên không ghi nhận một hoặc một vài thanh toán giao dịch kinh tế tài chính nào đó như mua ( TSCĐ ) nhưng bỏ quên chưa ghi sổ TSCĐ ; bán hàng nhưng chưa ghi nhận lệch giá và khoản phải thu …
  • Hiểu hoặc diễn giải sai những vấn đề là sai sót do hiểu sai những vấn đề, như : theo lao lý thì TSCĐ đã khấu hao hết giá trị nhưng vẫn liên tục được sử dụng vào sản xuất, kinh doanh thương mại thì không được trích khấu hao nhưng doanh nghiệp hiểu sai lại nhìn nhận lại TSCĐ và liên tục trích khấu hao .
  • hàng tồn khoGian lận là sai sót do cố ý gây ra, như : thu tiền của người mua hàng không nộp quỹ mà sử dụng cho cá thể ; lấy tiền công quỹ, sử dụng cho cá thể, cố ý hạch toán sai để làm rơi lệch sổ sách …

1.2 Các loại sai sót

  • Căn cứ vào thời gian phát hiện, sai sót kế toán được chia thành sai sót phát sinh ở kỳ hiện tại và sai sót của kỳ trước .

    • Sai sót kỳ hiện tại:sai sót phát sinh trong kỳ kế toán hiện tại hoặc phát sinh từ kỳ trước nhưng BCTC của kỳ đó chưa phát hành .

    • Sai sót của kỳ trước:sai sót thuộc những kỳ kế toán trong quá khứ, BCTC kỳ đó đã phát hành .

  • Căn cứ vào mức độ sai sót, sai sót kế toán được chia thành sai sót trọng điểm và sai sót không trọng điểm :

    • Sai sót trọng yếu:sai sót được coi là trọng điểm nếu chúng hoàn toàn có thể làm xô lệch đáng kể BCTC, làm tác động ảnh hưởng đến quyết định hành động kinh tế tài chính của người sử dụng thông tin trên BCTC.

    • Sai sót không trọng yếu: là những sai sót không dẫn đến rơi lệch đáng kể trên BCTC, qua đó không làm ảnh hưởng tác động đến quyết định hành động kinh tế tài chính của người sử dụng thông tin trên BCTC .

Tính trọng điểm hoàn toàn có thể được xem trên phương diện định lượng ( số lượng lớn hay nhỏ ) hoặc định tính ( thực chất sự sai sót ), do đó, việc xác lập một khoản mục có mang tính trọng điểm hay không phụ thuộc vào vào thực chất, quy mô của khoản mục đó cũng như quy mô của đơn vị chức năng kế toán. Ví dụ, khoản sai sót 100 triệu hoàn toàn có thể là không trọng điểm với doanh nghiệp có quy mô lớn nhưng lại là số lượng trọng điểm với doanh nghiệp có quy mô nhỏ .

>>> Đọc thêm: Tổng hợp các sai sót thường gặp và cách đối chiếu tài khoản khi lập báo cáo tài chính năm 2021 

2. Điều chỉnh sai sót kế toán

Ảnh hưởng của sai sót kế toán đến BCTC những năm hoàn toàn có thể khái quát qua sơ đồ sau :

2.1. Điều chỉnh sai sót kế toán so với những sai sót kế toán kỳ hiện tại

Những sai sót của kỳ hiện tại kể cả sai sót trọng điểm hay không trọng điểm được phát hiện khi BCTC chưa phát hành, sẽ phải được thay thế sửa chữa trước khi BCTC được phát hành .

Việc sửa chữa các sai sót này tuân theo quy định tại Điều 27 Luật kế toán 2015 Điều 125 thông tư 200/2014/TT-BTC hướng dẫn các phương pháp chữa sổ kế toán.

2.2. Điều chỉnh sai sót kế toán so với những sai sót kế toán của kỳ trước

2.2.1. Đối với sai sót trọng yếu

Sai sót trọng yếu của các năm trước phải được điều chỉnh bằng cách điều chỉnh hồi tố kể từ năm có sai sót, trừ khi không thể xác định được ảnh hưởng của sai sót đến từng kỳ hay ảnh hưởng lũy kế của sai sót.

Theo Chuẩn mực kế toán Nước Ta số 29 ( VAS 29 ), điều chỉnh hồi tố là việc điều chỉnh những ghi nhận, xác lập giá trị và trình diễn những khoản mục của BCTC như thể những sai sót của kỳ trước chưa hề xảy ra .
Cần xác lập ảnh hưởng tác động của sai sót đến BCTC từng năm, và ảnh hưởng tác động lũy kế từ năm xảy ra sai sót đến năm hiện tại. Có những sai sót chỉ ảnh hưởng tác động đến Bảng cân đối kế toán hoặc Báo cáo hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại nhưng cũng có những sai sót tác động ảnh hưởng đến cả 2 loại báo cáo giải trình này. Sau khi xác lập được ảnh hưởng tác động của sai sót đến từng năm, so với từng loại sai sót, triển khai điều chỉnh như sau :

  • Đối với sai sót chỉ ảnh hưởng đến Bảng cân đối kế toán

Điều chỉnh lại những khoản mục thuộc cột thông tin so sánh – cột “ Số đầu năm ” của Bảng cân đối kế toán những năm bị ảnh hưởng tác động. Sau đó điều chỉnh trực tiếp số dư đầu năm những khoản mục gia tài, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu của năm hiện tại ( Năm N ). Trình bày lại số liệu so sánh sau khi đã điều chỉnh của mỗi năm trước bộc lộ ở Thuyết minh BCTC.

Cụ thể điều chỉnh trong từng trường hợp như sau:

    • Trường hợp sai sót làm rơi lệch những khoản mục gia tài, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp tại thời gian lập BCTC năm hiện tại ( năm N ), doanh nghiệp phải điều chỉnh số liệu trên cột thông tin so sánh của Bảng cân đối kế toán năm hiện tại và số dư đầu năm của những thông tin tài khoản gia tài, nợ phải trả, hoặc vốn chủ sở hữu trên sổ kế toán của năm hiện tại .
    • Trường hợp sai sót làm xô lệch những khoản mục gia tài, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp trong những năm trước năm hiện tại ( năm N-1, N-2, N-3, … ), doanh nghiệp phải điều chỉnh số liệu trên cột thông tin so sánh – cột “ số đầu năm ” của Bảng cân đối kế toán những năm bị ảnh hưởng tác động, đồng thời điểu chỉnh số liệu trên cột thông tin so sánh của Bảng cân đối kế toán năm hiện tại ( năm N ) và số dư đầu năm của những Tài khoản gia tài, nợ phải trả, hoặc vốn chủ sở hữu trên sổ kế toán của năm hiện tại ( năm N ) .

Ví dụ: Cuối năm 2020, số dư TK 128: Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn – 50 tỷ là khoản tiền gửi có kỳ hạn dưới 3 tháng. Bảng cân đối kế toán năm 2020 đang thể hiện số tiền này tại khoản mục Đầu tư tài chính ngắn hạn. Như vậy khoản này đang trình bày sai trên Bảng cân đối kế toán. Giả định đây là một sai sót trọng yếu.

Bước 1: Xác định ảnh hưởng trên BCTC năm 2020 (Bảng 1)

 

Mã số

Ảnh hưởng

Giá trị 

Chỉ tiêu trên BCĐKT

Đầu tư kinh tế tài chính thời gian ngắn 120 Sai thừa 50.000.000.000
Các khoản tương tự tiền 112 Sai thiếu 50.000.000.000

Bước 2: Điều chỉnh số dư tại ngày 1/1/2021

Sai sót này không tác động ảnh hưởng đến số dư những thông tin tài khoản dùng để lập BCTC nên không cần điều chỉnh số dư đầu năm 2021 những thông tin tài khoản có tương quan .

Bước 3: Điều chỉnh trên BCTC năm 2021 tại cột thông tin so sánh – cột “Năm trước” các chỉ tiêu tương ứng như Bảng 1.

 

Mã số

Điều chỉnh

Giá trị 

Chỉ tiêu trên BCĐKT

Đầu tư kinh tế tài chính thời gian ngắn 120 Ghi giảm 50.000.000.000
Các khoản tương tự tiền 112 Ghi tăng 50.000.000.000
  • Đối với sai sót chỉ ảnh hưởng đến Báo cáo kết quả kinh doanh

Xác định tác động ảnh hưởng của sai sót tới từng năm và điều chỉnh vào những khoản mục thuộc cột thông tin so sánh – cột “ Năm trước ” của Báo cáo tác dụng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại những năm bị ảnh hưởng tác động ; đồng thời xác lập tác động ảnh hưởng lũy kế của sai sót và điều chỉnh vào số dư đầu năm của thông tin tài khoản 421 – Lợi nhuận chưa phân phối của năm hiện tại ( năm N ) .

Cụ thể điều chỉnh trong từng trường hợp như sau:

    • Trường hợp sai sót làm xô lệch hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của năm lấy số liệu so sánh, doanh nghiệp phải điều chỉnh số liệu trên cột thông tin so sánh – cột “ Năm trước ” trên Báo cáo hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại năm hiện tại và điều chỉnh số dư đầu năm thông tin tài khoản 421 – Lợi nhuận chưa phân phối, đơn cử là TK 4211 – Lợi nhuận chưa phân phối năm trước trên Bảng cân đối kế toán năm hiện tại ( năm N ) .
    • Trường hợp sai sót làm xô lệch tác dụng kinh doanh thương mại trong những năm trước năm hiện tại ( năm N-1, N-2, N-3 … ), doanh nghiệp phải xác lập ảnh hưởng tác động của sai sót tới từng năm và điều chỉnh vào cột thông tin so sánh – cột “ Năm trước ” của Báo cáo hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của những năm bị tác động ảnh hưởng ; đồng thời xác lập ảnh hưởng tác động lũy kế của sai sót và điều chỉnh vào số dư đầu năm Tài khoản 421 – Lợi nhuận chưa phân phối ( TK 4211 – Lợi nhuận chưa phân phối năm trước ) trên Bảng cân đối kế toán năm hiện tại ( năm N ) .

Ví dụ: Năm 2020, sai sót trong ghi nhận chi phí quảng cáo 350.000.000 thành chi phí quản lý doanh nghiệp. Giả thiết sai sót này là trọng yếu và kỳ kế toán hiện tại là năm 2021.

Bước 1: Xác định ảnh hưởng đến BCTC năm 2020 như sau (Bảng 2)

 

Ảnh hưởng

Giá trị

Chỉ tiêu trên BCKQKD

giá thành bán hàng Sai thiếu 350.000.000
Ngân sách chi tiêu quản trị doanh nghiệp Sai thừa 350.000.000

Bước 2: Điều chỉnh số dư tại ngày 1/1/2021 như sau (Bảng 2):

Sai sót này không ảnh hưởng tác động đến số dư những thông tin tài khoản nên không cần điều chỉnh số dư đầu năm 2021 những thông tin tài khoản

Bước 3: Điều chỉnh trên BCTC năm 2021 tại cột thông tin so sánh – cột “Năm trước” các chỉ tiêu tương ứng như Bảng 1.

 

Điều chỉnh

Giá trị

Chỉ tiêu trên BCKQKD

giá thành bán hàng Ghi tăng 350.000.000
giá thành quản trị doanh nghiệp Ghi giảm 350.000.000 hần mềm :

Dùng ngay không tính tiền

  • Đối với sai sót ảnh hưởng đến cả Bảng cân đối kế toán và Báo cáo kết quả kinh doanh:

Xác định tác động ảnh hưởng đến từng khoản mục trên Bảng cân đối kế toán và Báo cáo hiệu quả kinh doanh thương mại từng năm, điều chỉnh tương tự như như trên .

Ví dụ: Kế toán quên ghi nhận giá vốn của 1 nghiệp vụ bán hàng hóa làm tăng giá trị khoản mục Hàng tồn kho trên Bảng cân đối kế toán, giảm khoản mục Giá vốn hàng bán trên Báo cáo kết quả kinh doanh.

    • Trường hợp không hề xác lập được ảnh hưởng tác động của sai sót đến từng kỳ, doanh nghiệp phải điều chỉnh hồi tố thông tin so sánh trong BCTC của kỳ sớm nhất mà doanh nghiệp xác lập được ảnh hưởng tác động của sai sót ( hoàn toàn có thể là kỳ hiện tại ) .

Ví dụ: Năm 2020, kế toán quên ghi nhận giá vốn bán hàng 60.000.000, doanh nghiệp phát sinh thuế TNDN phải nộp với mức thuế suất 20%. Giả sử sai sót này là trọng yếu.

Bước 1: Xác định ảnh hưởng đến BCTC năm 2020 như sau (Bảng 3):

 

Ảnh hưởng

Giá trị 

Chỉ tiêu trên BCĐKT

Hàng tồn dư Sai thừa 60.000.000

Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước

Sai thừa 12.000.000
Lợi nhuận chưa phân phối Sai thừa 48.000.000

Chỉ tiêu trên BCKQKD

Giá vốn hàng bán Sai thiếu 60.000.000
Lợi nhuận gộp Sai thừa 60.000.000
Lợi nhuận từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại Sai thừa 60.000.000
Lợi nhuận kế toán trước thuế Sai thừa 60.000.000
Chi tiêu thuế TNDN Sai thừa 12.000.000
Lợi nhuận sau thuế TNDN Sai thừa 48.000.000

Bước 2: Điều chỉnh số dư các tài khoản  tại ngày 1/1/2021 như sau (Bảng 4):

Số dư Tài khoản 156 Giảm 60.000.000
Số dư Tài khoản 333 Giảm 12.000.000
Số dư Tài khoản 421 Giảm 48.000.000

Bước 3: Điều chỉnh trên BCTC năm 2021 tại cột thông tin so sánh – cột “Năm trước” các chỉ tiêu tương ứng như Bảng 3.

 

Điều chỉnh

Giá trị 

Chỉ tiêu trên BCĐKT

Hàng tồn dư Ghi giảm 60.000.000
Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước Ghi giảm 12.000.000
Lợi nhuận chưa phân phối Ghi giảm 48.000.000

Chỉ tiêu trên BCKQKD

Giá vốn hàng bán Ghi tăng 60.000.000
Lợi nhuận gộp Ghi giảm 60.000.000
Lợi nhuận từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại Ghi giảm 60.000.000
Lợi nhuận kế toán trước thuế Ghi giảm 60.000.000
Ngân sách chi tiêu thuế TNDN Ghi giảm 12.000.000
Lợi nhuận sau thuế TNDN Ghi giảm 48.000.000
  • Trình bày bổ sung thông tin trên Thuyết minh BCTCnhững khoản điều chỉnh hồi tố những sai sót trọng điểm trên BCTC cần phải được trình diễn bổ trợ trên Thuyết minh báo cáo giải trình :
    • Các thông tin thực chất của sai sót của năm trước ;
    • Khoản điều chỉnh so với mỗi kỳ trước trong BCTC ;
    • Giá trị điều chỉnh vào đầu kỳ của kỳ lấy số liệu so sánh được trình diễn trên BCTC ;
    • Nếu không thực thi được điều chỉnh hồi tố so với một năm đơn cử trong quá khứ, cần trình diễn rõ nguyên do tại sao, diễn đạt phương pháp và thời hạn điều chỉnh sai sót .

Ví dụ trình diễn bổ trợ thông tin trên Thuyết minh với sai sót trên :

    • Nêu thực chất sai sót là bỏ sót nhiệm vụ ghi nhận giá vốn hàng bán .
    • Nêu ảnh hưởng tác động đến BCTC năm 2020 .
    • Nêu đã điều chỉnh vào số dư năm 2021 và điều chỉnh cột thông tin so sánh năm 2021 .

2.2.2. Đối với sai sót không trọng điểm

Sai sót không trọng yếu của các năm trước được phát hiện sau khi BCTC của năm trước đã công bố thì được sửa chữa bằng cách điều chỉnh phi hồi tố vào sổ sách kế toán  và BCTC năm hiện tại.

3. Lập và nộp lại BCTC

3.1 Quy định về lập, nộp lại Báo cáo kinh tế tài chính

Trường hợp doanh nghiệp phát hiện sai sót trên BCTC đã nộp cho cơ quan thuế sau khi đã hết hạn nộp theo pháp luật, doanh nghiệp thực thi điều chỉnh sai sót kế toán những năm ảnh hưởng tác động, lập lại BCTC những năm tương ứng và triển khai nộp lại BCTC .
Doanh nghiệp được phép nộp lại BCTC bất kể thời gian nào, vào bất kể ngày thao tác nào, không phụ thuộc vào vào thời hạn nộp hồ sơ thuế của lần tiếp theo, nhưng phải trước khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền công bố quyết định hành động kiểm tra thuế, thanh tra thuế tại trụ sở .

Các nội dung có liên quan, bạn đọc tham khảo chi tiết tại khoản 5, Điều 10 Thông tư 156/2013/TT-BTC ngày 06/11/2013. 

3.2 Cách sửa, lập và nộp lại BCTC

  • Trường hợp sai sót đó ảnh hưởng tác động đến lệch giá, ngân sách mà không làm biến hóa số thuế TNDN, TNCN phải nộp thì không cần kê khai điều chỉnh bổ trợ Tờ khai quyết toán thuế TNDN, TNCN. Doanh nghiệp cần nộp lại bộ BCTC đúng :

+ Bảng cân đối kế toán ;
+ Báo cáo tác dụng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ;
+ Báo cáo lưu chuyển tiền tệ ;
+ Thuyết minh BCTC ;
+ Bản báo cáo giải trình khai bổ trợ và những tài liệu lý giải kèm theo sai sót .

Lưu ý: các bạn sẽ nộp lại chứ không làm hồ sơ bổ sung.

  • Trường hợp sai sót ảnh hưởng tác động đổi khác số thuế TNDN, TNCN phải nộp doanh nghiệp cần nộp những báo cáo giải trình sau :

+ Bộ BCTC đúng như trên
+ Tờ khai quyết toán thuế TNDN, TNCN bổ trợ
+ Bản báo cáo giải trình khai bổ trợ, điều chỉnh mẫu số 01 / KHBS ( Ban hành kèm theo Thông tư 156 / 2013 / TT-BTC ) .

Đồng thời doanh nghiệp xác lập chênh lệch giữa số thuế đã nộp và số thuế giám sát lại :

+ Số thuế đã nộp nhỏ hơn số thuế tính lại, doanh nghiệp nộp bổ sung số thuế nộp thiếu, đồng thời tính toán số tiền chậm nộp tính từ thời điểm phát sinh đến thời điểm nộp bổ sung số tiền thuế còn thiếu đó. Phần mềm HTKK sẽ tự động tính số tiền chậm nộp phát sinh.

Số tiền chậm nộp = số thiền thuế tăng thêm * 0.03% * số ngày nộp chậm

+ Số thuế đã nộp lớn hơn số thuế tính lại, số thuế nộp thừa sẽ được bù trừ vào những kỳ phát sinh thuế phải nộp tiếp theo.

>>> Đọc thêm: Hạch toán tiền chậm nộp thuế theo đúng quy định 

Riêng đối với thuế TNCN, ngoài việc nộp bổ sung Tờ khai quyết toán thuế TNCN, các bạn cần kê khai bổ sung tờ khai tháng/quý tương ứng xảy ra sai sót. Điều này được quy định rõ hơn tại điều 7, nghị định 126/2020/NĐ-CP.

Doanh nghiệp nên dữ thế chủ động nộp lại BCTC, những Tờ khai bổ trợ và số tiền thuế phát sinh thêm cũng như tiền chậm nộp không thiếu theo đúng pháp luật trước khi cơ quan thuế có quyết định hành động thanh tra, kiểm tra tại trụ sở .
Trên đây MISA AMIS san sẻ những kiến thức và kỹ năng có ích cơ bản về việc điều chỉnh sai sót kế toán ; lập và nộp lại BCTC, kỳ vọng giúp những bạn tưởng tượng thuận tiện hơn trong việc hoàn thành xong bảo vệ trình diễn BCTC đúng pháp luật. Việc xảy ra những sai sót trong quy trình lập BCTC hoặc trong quy trình ghi nhận thông tin kế toán hàng ngày trên thực tiễn trọn vẹn hoàn toàn có thể xảy ra nhất là khi kế toán vẫn ghi chép một cách bằng tay thủ công. Phần mềm kế toán sinh ra giúp hạn chế và giảm thiểu sai sót thậm chí còn vô hiệu trọn vẹn sai sót. Với những ứng dụng mưu trí thế hệ mới như ứng dụng kế toán trực tuyến MISA AMIS, việc vô hiệu những sai sót là điều hoàn toàn có thể triển khai được nhờ những tính năng như :

  • Tự động nhập liệu, hạch toán từ hóa đơn, bảng Excel, …
  • Tự động tổng hợp báo cáo giải trình thuế, BCTC đúng mực, nhanh gọn ;
  • Cảnh báo mưu trí : Nhắc nhở hạn kê khai, nộp thuế ; cảnh báo nhắc nhở tồn dư, những khoản nợ công đến hạn ; nhắc nhở khi xảy ra lỗi để kịp thời điều chỉnh .

Ngoài ra, ứng dụng còn rất nhiều tính năng, tiện ích khác, tương hỗ cho công tác làm việc kế toán để giúp nâng cao hiệu suất cao, hiệu suất của bộ phận kế toán doanh nghiệp. Nhanh tay ĐK thưởng thức không tính tiền tại form :

Tác giả : Lê Thị Mai

 6,490 

Đánh giá bài viết

[Tổng số:

0

Trung bình: 0]

Source: https://dvn.com.vn/
Category : Bản Tin DVN

Alternate Text Gọi ngay