Soạn bài Tập làm thơ tám chữ (chi tiết)>
Video hướng dẫn giải
Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn
Phần I
Video hướng dẫn giải
I. NHẬN DIỆN THỂ THƠ TÁM CHỮ
1. Đọc các đoạn thơ sau :
2. Suy nghĩ và thực thi các nhu yếu sau :
a ) Nhận xét về số chữ trong mỗi dòng ở các đoạn thơ trên .
b ) Tìm những chữ có tính năng gieo vần ở mỗi đoạn. Vận dụng kiến thức và kỹ năng về vần chân, vần lưng, vần liền, vần gián cách đã học để nhận xét về cách gieo vần của từng đoạn .
c ) Nhận xét về cách ngắt nhịp ở mỗi đoạn thơ trên .
Trả lời:
a. Mỗi dòng ở các đoạn thơ có 8 chữ .
b. Có nhiều cách gieo vần ( vần chân, vần lưng, vần liền, vần gián cách ) nhưng thông dụng nhất vẫn là gieo vần chân :
– Đoạn thơ ( a ) : vần chân liền tan – ngàn ( câu 2 – 3 ), bừng – rừng ( câu 6 – 7 ) .
– Đoạn thơ ( b ) : vần chân liền học – nhọc ( câu 3 – 4 ), bà – xa ( câu 5 – 6 ) .
– Đoạn thơ ( c ) : vần chân cách ngát – hát ( câu 1 – 3 ), non – son ( câu 2 – 4 ), đứng – dựng ( câu 5 – 7 ), tiên – nhiên ( câu 6 – 8 ) .
c. Cách ngắt nhịp tự do, linh động miêu tả những trạng thái khác nhau.
Phần II
Video hướng dẫn giải
II. LUYỆN TẬP NHẬN DIỆN THỂ THƠ TÁM CHỮ
Trả lời câu 1 (trang 150 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
Đoạn thơ sau trích trong bài Tháp đổ của Tố Hữu. Hãy điền vào chỗ trống cuối các dòng thơ một trong các từ ca hát, bát ngát, ngày qua, muôn hoa sao cho tương thích .
Hãy cắt đứt những dây đàn / … /
Những sắc tàn vị nhạt của / … /
Nâng đón lấy màu xanh hương / … /
Của ngày mai muôn thuở với /…/.
Trả lời:
Hãy cắt đứt những dây đàn ca hát
Những sắc tàn vị nhạt của ngày qua
Nâng đón lấy màu xanh hương bát ngát
Của ngày mai muôn thuở với muôn hoa.
Trả lời câu 2 (trang 150 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
Đoạn thơ sau trích trong bài Vội vàng của Xuân Diệu. Hãy điền vào chỗ trống cuối các dòng thơ một trong các từ cũng mất, đất trời, tuần hoàn sao cho đúng vần .
Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương qua ,
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già ,
Mà xuân hết, nghĩa là tôi / … / ;
Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật .
Không cho dài thời trẻ của nhân gian ,
Nói làm chi rằng xuân vẫn / … /
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại !
Còn trời đất nhưng chẳng còn tôi mãi ,
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả / … / ;
Mùi tháng năm đều rớm vị chia lìa ,
Khắp sông núi vẫn than phiền tiễn biệt …
Trả lời:
– Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất
– Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn
– Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời
Trả lời câu 3 (trang 151 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
Đoạn thơ sau trong bài Tựu trường của Huy Cận đã bị chép sai ở câu thứ ba. Hãy chỉ ra chỗ sai, nói lí do và thử tìm cách sửa lại cho đúng .
Giờ nao nức của một thời trẻ dại
Hỡi ngói nâu, hỡi tường trắng, cửa gương !
Những chàng trai mười lăm tuổi rộn ràng ,
Rương nho nhỏ với linh hồn bằng ngọc .
Trả lời:
– Đoạn thơ trong bài “ Tựu trường ” của Huy Cận đã bị chép sai ở câu thơ thứ ba với từ “ rộn ràng ”. Âm tiết cuối của câu thơ này phải mang thanh bằng và hiệp vần với chữ “ gương ” ở cuối câu thơ trước đó ; đồng thời cụm từ “ vào trường ” còn có công dụng link về ý với toàn bài .
– Sửa lại :
Giờ náo nức của một thời trẻ dại
Hỡi ngói nâu, hỡi tường trắng, cửa gương
Những chàng trai mười lăm tuổi vào trường
Rương nho nhỏ với linh hồn bằng ngọc .
Trả lời câu 4 (trang 151 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
Hãy làm một bài ( hoặc một đoạn thơ ) theo thể tám chữ với nội dung và vần, nhịp tự chọn để thực hành thực tế trên lớp .
Trả lời:
Tự làm một bài thơ tám chữ ( tìm hiểu thêm ) :
Đó là nơi tôi hằng yêu dấu nhất
Ngôi trường xưa nhỏ bé dưới lùm cây
Bao bè bạn ở lứa tuổi thơ ngây
Cùng tôi sống những tháng ngày tươi đẹp …
Câu 3
Video hướng dẫn giải
III. THỰC HÀNH LÀM THƠ TÁM CHỮ
Trả lời câu 1 (trang 151 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
Tìm những từ thích hợp ( đúng thanh, đúng vần ) để điền vào chỗ trống trong khổ thơ sau :
Trời trong biếc không qua mây gợn trắng
Gió nồm nam lộng thổi cánh diều xa
Hoa lựu nở đầy một / … / đỏ nắng
Lũ bướm vàng lơ đãng lướt bay / … / .
( Theo Anh Thơ, Trưa hè )
Trả lời:
Trời trong biếc không qua mây gợn trắng
Gió nồm nam lộng thổi cánh diều xa
Hoa lựu nở đầy một vườn đỏ nắng
Lũ bướm vàng lơ đãng lướt bay qua.
Trả lời câu 2 (trang 151 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
Khổ thơ sau còn thiếu một câu. Hãy làm thêm câu cuối sao cho đúng vần, hợp với nội dung xúc cảm từ ba câu trước .
Mỗi độ thu về lòng xao xuyến lạ
Nhớ nôn nao tiếng trống buổi tựu trường
Con đường nhỏ tiếng nói cười rộn ràng
/ … /
Trả lời:
Mỗi độ thu về lòng xao xuyến lạ
Nhớ nôn nao tiếng trống buổi tựu trường
Con đường nhỏ tiếng nói cười rộn ràng
Sao trong lòng giờ vẫn cứ vấn vương
Trả lời câu 3 (trang 151 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
Mỗi nhóm, tổ cử đại diện thay mặt đọc và bình trước lớp bài thơ đã chuẩn bị sẵn sàng. cả lớp, dưới sự hướng dẫn của thầy, cô giáo, tham gia nhận xét, nhìn nhận các bài thơ đã được đọc, bình :
– Bài thơ có đúng thể tám chữ không ?
– Bài thơ đã có vần chưa ? Cách gieo vần, ngắt nhịp đúng, sai, rực rỡ như thế nào ?
– Kết cấu bài thơ có hợp lý không ? Nội dung cảm hứng có chân thành, thâm thúy không ?
– Chủ đề bài thơ đó có ý nghĩa gì ?
Trả lời:
Gợi ý : Ngoài nhận xét về vần, nhịp đã đạt chưa, nếu có bài thơ hay, câu thơ hay nên “ bình ” để làm sáng rõ cái hay, cái đẹp của bài thơ, câu thơ .
Đoạn thơ tham khảo:
Lòng chợt buồn nhớ lại thời thơ ấu
Thời gian trôi thấm thoát đã lớn khôn
Kỉ niệm ngày xưa bao điều chôn giấu
Bỗng ùa về trong nỗi nhớ quê nhà .
Loigiaihay.com
Source: https://dvn.com.vn
Category: Tư Vấn
