Hiệp ước München – Wikipedia tiếng Việt

Hiệp ước München, hoặc Hiệp ước Munich, là bản hiệp ước được ký kết tại München vào rạng sáng ngày 30 tháng 9 (song ghi ngày 29), 1938 giữa bốn cường quốc: Anh, Pháp, Đức Quốc xã và Ý. Hiệp ước cho phép Đức sáp nhập những phần đất ở Tiệp Khắc, nơi đa số dân Đức ở vào nước mình, gọi đó là vùng đất “Sudetenland”.

Thỏa hiệp được đàm phán tại một hội nghị tổ chức triển khai ở München, Đức, giữa những cường quốc ở Âu Châu, ngoại trừ Liên Xô và Tiệp Khắc. Ngày nay, nó được hầu hết xem là một việc làm nhân nhượng cho Đức thất bại. Mục đích của hội nghị là để bàn cãi về tương lai của Sudetenland theo yên cầu của Adolf Hitler. Sudetenland có một vị trí kế hoạch rất quan trọng cho Tiệp Khắc, chính bới hầu hết những phòng thủ biên giới nằm ở vùng này và cả những khu vực kỹ nghệ nặng cũng nằm ở đó .

Bởi vì Tiệp Khắc không được mời tới hội nghị, nước này đã cho là mình đã bị phản bội bởi Vương quốc Anh và Pháp, cho nên người Séc và người Slovak gọi đó là bức chế München (tiếng Séc: Mnichovský diktát; tiếng Slovak: Mníchovský diktát). Từ “phản bội München” (tiếng Séc: Mnichovská zrada; tiếng Slovak: Mníchovská zrada) cũng được dùng bởi vì liên minh quân sự của Tiệp Khắc với Pháp và Vương quốc Anh không mang lại lợi ích gì cả.

Khủng hoảng Sudetenland gây ra tình trạng chính trị không ổn định ở Đức, với một cuộc họp mật xảy ra vào ngày 20 tháng 9 năm 1938 điều hành bởi tướng Hans Oster, và những nhân vật đứng đầu trong quân đội Đức mà phản đối chính quyền vì thái độ của nó, có thể đưa nước Đức tới một cuộc chiến mà họ tin tưởng là chưa chuẩn bị để chiến đấu.[1] Họ thảo luận lật đổ Hitler và chế độ quốc Xã để nắm quyền kiểm soát chính phủ, mà sẽ bắt giam hay ám sát Hitler, và hầu hết các thành viên trong buổi họp đồng ý là họ sẽ ủng hộ lập lại chế độ quân chủ của hoàng đế Wilhelm II.[1]

Bối cảnh lịch sử vẻ vang[sửa|sửa mã nguồn]

Nước Cộng hòa Tiệp Khắc được xây dựng sau Chiến tranh quốc tế thứ nhất từ những hòa ước mà người Đức rất thù ghét. Được tách ra từ Đế quốc Habsburg cũ, Tiệp Khắc tăng trưởng thành một nước dân chủ và phồn thịnh nhất Trung Âu. [ 2 ]Nhưng vì có nhiều dân tộc bản địa khác nhau, ngay từ lúc đầu Tiệp Khắc bị giằng co bởi những vấn nạn nội bộ mà suốt 20 năm vẫn chưa thể xử lý được. Đấy là vấn nạn của những dân tộc thiểu số. Có 1 triệu người Hungary, nửa triệu người Ruthenian, và 3 triệu rưởi người Đức ở Sudeten. Các dân tộc bản địa này tha thiết với ” đất mẹ ” của họ, lần lượt là Hungary, Nga và Đức ; tuy rằng người Đức ở Sudetenland 1 chưa khi nào thuộc về Đế chế Đức ( ngoại trừ trước nữa là một phần của Đế chế La Mã Thần thánh ) nhưng chỉ thuộc về Áo. Nói chung, những dân tộc bản địa này yên cầu có thêm quyền tự trị. [ 3 ]So với những dân tộc thiểu số ở phương Tây, ngay cả ở Mỹ, những dân tộc thiểu số ở Tiệp Khắc không bị kém cỏi. Họ có quyền dân chủ và tự do cá thể toàn vẹn – ngay cả quyền được bầu cử – và có thêm ít quyền được lập trường học riêng và duy trì cơ sở văn hóa truyền thống của riêng họ. Lãnh tụ những dân tộc thiểu số thường là bộ trưởng liên nghành trong chính phủ nước nhà TW. Tuy nhiên, người Séc không hề xử lý những yếu tố của người thiểu số. Họ thường có tư tưởng ái quốc cực đoan và thiếu khôn khéo .Điều mỉa mai là người Đức Sudeten có vị thế khá trong nước Tiệp Khắc – chắc như đinh khá hơn bất kể dân tộc thiểu số nào khác trong nước, và khá hơn những dân tộc thiểu số Đức ở Ba Lan hoặc ở nước Phát xít Ý. Nhưng họ bất mãn với tính khắc nghiệt vụn vặt của quan chức địa phương người Séc và thái độ tẩy chay đôi lúc xảy ra ở Thành Phố Hà Nội Praha. Sống trong những vùng tây-bắc và tây-nam công nghiệp hóa, họ giàu sang lên và dần dà trở nên hòa thuận với người Séc, vẫn liên tục yên cầu thêm quyền tự trị và sự tôn trọng so với những quyền về ngôn từ và văn hóa truyền thống. Trước khi Hitler nổi lên, không có trào lưu chính trị trang nghiêm nào yên cầu hơn thế. [ 2 ]Thế rồi, khi Hitler nắm quyền Thủ tướng Đức năm 1933, cơn bão Quốc xã tràn đến người Đức Sudeten. Năm này, một giáo viên môn thể dục dụng cụ tên Konrad Henlein xây dựng Đảng người Đức Sudeten ( SDP ). Bộ Ngoại giao Đức bí hiểm tương hỗ kinh tế tài chính đảng cho đến năm 1935. Trong vòng vài năm, đảng này đã chiếm hầu hết trong hội đồng người Đức Sudeten. Vào lúc Áo bị sáp nhập vào Đức, đảng SDP đã sẵn sàng chuẩn bị để nghe theo lệnh của Hitler .Để nhận lệnh, Henlein đi đến Berlin, và ngày 28 tháng 3 năm 1938 vào ngồi họp với Hitler trong ba tiếng đồng hồ đeo tay. Chỉ thị của Hitler là ” Đảng SDP phải ra những yên cầu mà chính phủ nước nhà Tiệp Khắc không hề gật đầu. ” Như chính Henlein tóm tắt quan điểm của Hitler : ” Ta phải luôn yên cầu nhiều để ta không khi nào hài lòng. ” Vì thế, thực trạng khó khăn vất vả của người Đức thiểu số ở Tiệp Khắc so với Hitler chỉ là cái cớ để quấy động, khuynh đảo, tung hỏa mù và gây hiểu nhầm giữa những bạn hữu của Tiệp Khắc, và che giấu mục tiêu thực sự của ông : để hạ gục Tiệp Khắc và chiếm lấy chủ quyền lãnh thổ cùng dân cư cho Đế chế thứ Ba. [ 2 ]Các nhà chỉ huy Anh và Pháp vẫn chưa nhận ra điều này. Suốt mùa xuân và mùa hè, thật ra cho đến lúc cuối, Thủ tướng Anh Arthur Neville Chamberlain và Thủ tướng Pháp Édouard Daladier cùng với hầu hết quốc tế còn lại hiển nhiên vẫn còn thật sự tin rằng Hitler chỉ mong ước sự bình đẳng cho người Đức ở Tiệp Khắc .

Khủng hoảng tiên phong[sửa|sửa mã nguồn]

Ngày Thứ Sáu 20 tháng 5 năm 1938 mở màn một cuộc khủng hoảng cục bộ mà sau này được gọi là ” Khủng hoảng tháng Năm. ” Trong 48 giờ đầu, những cơ quan chính phủ Anh, Pháp, Tiệp Khắc và Liên Xô trở nên hoảng loạn tin rằng châu Âu ở gần bờ vực cuộc chiến tranh. Đây có lẽ rằng hầu hết là do kế hoạch của Đức tiến công Tiệp Khắc bị rò rỉ. Vì tin như thế mà Tiệp Khắc khởi đầu động binh, còn Anh, Pháp và Liên Xô biểu lộ sự cứng rắn và hợp nhất để đối phó với mối rình rập đe dọa của Đức .Hitler cảm thấy bẽ mặt nặng nề vì hành vi của Tiệp Khắc, và cũng vì sự ủng hộ của Anh, Pháp và ngay cả Liên Xô dành cho Tiệp Khắc. Hitler càng phẫn nộ hơn vì bị cáo buộc – đúng tội nhưng quá sớm – về hành vi gây hấn mà chính ông định sẽ triển khai. Hitler ra lệnh cho Quân đội Đức soạn thảo những kế hoạch sau cuối để chuẩn bị sẵn sàng tiến công Tiệp Khắc ngày 1/10/1938 .Ngày 12/9, Hitler phát biểu trước một đám đông cuồng tín lấp đầy một sân vận động khổng lồ ở Nürnberg trong buổi bế mạc Đại hội Đảng Quốc xã, yên cầu cơ quan chính phủ Tiệp Khắc tạo ” bình đẳng ” cho người Đức Sudeten. Nếu không, Đức sẽ có giải pháp để đạt điều này .Ngôn từ của Hitler gây xao động đáng kể. Ở Sudetenland, một cuộc làm mưa làm gió xảy ra. Sau hai ngày xô xát điên cuồng, chính phủ nước nhà Tiệp Khắc trấn áp được tình hình bằng cách đưa quân đội đến và ra lệnh thiết quân luật. Henlein lẻn qua biên giới đến Đức, công bố rằng giải pháp duy nhất giờ đây là nhượng vùng Sudetenland cho Đức .Đấy là giải pháp mà Anh đang ủng hộ, nhưng cần đạt sự thỏa thuận hợp tác của Pháp trước khi thôi thúc thêm. Một ngày sau bài diễn văn của Hitler, nội các Pháp họp suốt ngày, vẫn chia rẽ nhau về việc liệu có nên tôn trọng nghĩa vụ và trách nhiệm giúp Tiệp Khắc trong trường hợp Đức tiến công, mà họ biết sắp diễn ra. Thủ tướng Daladier lôi kéo Chamberlain cố thương thuyết với Hitler .Tối cùng ngày, Chamberlain gửi điện khẩn cho Hitler :

Xét qua tình hình càng lúc càng khẩn trương, tôi đề nghị đi đến gặp ông để cố gắng tìm một giải pháp hòa bình. Tôi đề nghị đi bằng máy bay và sẵn sàng lên đường ngày mai.

Chamberlain tại Berchtesgaden[sửa|sửa mã nguồn]

Hitler vô cùng kinh ngạc nhưng rất vui sướng khi biết người nắm vận mệnh của Đế quốc Anh hùng mạnh sẽ đi đến kêu nài với ông, và cảm thấy hãnh diện rằng một người đã 69 tuổi và chưa từng đi máy bay lại đi chuyến bay dài 7 tiếng đồng hồ đeo tay để đến Berchtesgaden ở phần xa nhất của nước Đức. Hitler đã không màng chiếu cố để đề xuất nơi gặp gỡ bên sông Rhine, vốn hoàn toàn có thể giảm đường bay còn 50%. Hitler tin chắc chuyến đi của Chamberlain là thêm sự bảo vệ rằng Anh và Pháp sẽ không can thiệp – như ông vẫn tin cậy từ lâu .Chamberlain đáp xuống trường bay München ngày 15 tháng 9 năm 1938, một chiếc xe hơi mui trần đưa ông đến nhà ga, rồi ông đi trên một chuyến tàu đặc biệt quan trọng mất 3 giờ để đến Berchtesgaden 2. Ông thấy từng toa xe tiếp nối chở đầy binh sĩ Đức và pháo trên đường ray đối lập. Hitler không ra đón ông tại Berchtesgaden, mà đứng chờ ở những bậc thềm trên cùng của biệt thự nghỉ dưỡng hạng sang Berghof. Bây giờ là 4 giờ chiều, và Chamberlain đã phải vận động và di chuyển từ sáng sớm .Giống như mỗi khi phát biểu, Hitler khởi đầu với lời lẽ dông dài về những gì ông đã làm cho dân tộc bản địa Đức, cho tự do, cho mối quan hệ Anh-Đức. Bây giờ có một vấn nạn mà ông chủ định xử lý ” bằng cách này hoặc cách khác. ” Người Đức Sudeten lúc trước thuộc về Áo, chưa khi nào thuộc Đức. Ba triệu người Đức ở Tiệp Khắc phải ” quay trở lại ” Đế chế. Cả trong buổi gặp gỡ này với Hitler và trong báo cáo giải trình với Nghị viện, Chamberlain, với vốn kỹ năng và kiến thức về lịch sử dân tộc Đức không có vẻ như sâu lắm, gật đầu việc sử dụng sai lầm từ ngữ ” trở lại ” .Là người cực kỳ nhẫn nại, Chamberlain khó chen vào được câu nào, nhưng có số lượng giới hạn. Đến đây, ông ngắt lời để hỏi :

Nếu Lãnh tụ nhất định giải quyết vấn đề này bằng vũ lực mà không chờ hai bên thảo luận, thế thì tại sao để cho tôi đến đây? Tôi đã uổng phí thời giờ của tôi.

Nhà độc tài không có thói quen bị ngắt lời – cho đến lúc này chưa từng có người Đức nào dám ngắt lời ông – cho nên vì thế câu trả đũa của Chamberlain xem dường có hiệu suất cao. Hitler dịu xuống, ông nghĩ họ hoàn toàn có thể ” đi vào yếu tố liệu hoàn toàn có thể đạt một thỏa thuận hợp tác độc lập được không. ” Và rồi ông đi ngay vào yên cầu :

Liệu nước Anh đồng ý với việc nhượng vùng Sudeten, hay không đồng ý?… Nhượng trên cơ sở quyền tự quyết?

Chamberlain vấn đáp rằng ông không hề tự mình quyết định hành động, mà phải tìm hiểu thêm với nội các của ông và với người Pháp, và thêm :

cá nhân ông có thể nói rằng ông công nhận nguyên tắc của việc tách ra vùng Sudeten… Ông muốn trở về Anh để báo cáo với Chính phủ và xin họ chấp thuận quan điểm của cá nhân ông.

Từ thái độ đầu hàng này tại Berchtesgaden, mọi chuyện khác đều tiếp nối theo. Trong khi đó, Đức vẫn liên tục với những kế hoạch quân sự chiến lược và chính trị cho cuộc xâm lăng Tiệp Khắc .

Anh và Pháp cố xoa dịu Hitler[sửa|sửa mã nguồn]

Khi trở lại Anh, Chamberlain triệu tập nội các để ông trình diễn yêu sách của Hitler. Thủ tướng Pháp Daladier và Ngoại trưởng Pháp Bonnet đến London để tìm hiểu thêm với nội các Anh. Cả hai bên Anh và Pháp đều muốn tránh cuộc chiến tranh nên nhanh gọn chấp thuận đồng ý về những yêu cầu chung mà Tiệp Khắc phải đồng ý : giao cho Đức mọi chủ quyền lãnh thổ có trên phân nửa là người Đức Sudeten để bảo vệ ” duy trì độc lập và bảo mật an ninh của những quyền hạn sống còn của Tiệp Khắc. ” Để đáp lại, Anh và Pháp sẽ tham gia vào ” sự bảo vệ quốc tế của những đường biên giới mới … ” Sự bảo vệ này sẽ thay thế sửa chữa những hiệp ước mà Tiệp Khắc ký kết với Pháp và Liên Xô. Đây là lối thoát thuận tiện cho Pháp : không còn bị ràng buộc với hiệp ước hiện hữu .Tiệp Khắc từ khước những đề xuất kiến nghị qua công hàm có lòng tự trọng, với lời lý giải – và cũng là lời tiên tri – rằng đồng ý những đề xuất kiến nghị ấy sẽ khiến cho Tiệp Khắc ” không chóng thì chầy sẽ nằm trọn vẹn dưới sự thống trị của Đức. “Nhưng cả Anh vẫn ngày càng tăng sức ép lên Tiệp Khắc, cho biết nếu không đồng ý những yêu cầu Anh-Pháp, Anh sẽ không còn liên can gì đến số phận của Tiệp Khắc, và nước này sẽ không còn trông mong Anh hoặc Pháp giúp sức nữa .Vào lúc này, Tổng thống Tiệp Khắc Eduard Beneš nhận ra là bạn hữu của ông đã bỏ rơi ông. Ông lôi kéo đến Pháp, nhưng Pháp lại nhu yếu ông rút lại công hàm từ khước, gật đầu những đề xuất kiến nghị Anh-Pháp, nếu không Tiệp Khắc sẽ phải một mình chống lại Đức .Suốt ngày kế, đau nhức vì stress, vì mất ngủ và vì bị phản bội, Beneš vẫn hội ý với nội các, những nhà lãnh đạo đảng và quân đội. Họ tỏ rõ lòng quả cảm trước sự rình rập đe dọa của quân địch, nhưng mở màn suy sụp vì bạn hữu và liên minh đã bỏ rơi họ. Còn Liên Xô lặp lại cam kết là Liên Xô sẽ tôn trọng hiệp ước đã ký với Tiệp Khắc. Nhưng người Tiệp nhận ra rằng hiệp ước với Liên Xô pháp luật Liên Xô sẽ đến tương hỗ với điều kiện kèm theo Pháp cũng phải tương hỗ. Và Pháp đã nuốt lời .Xế chiều ngày 21 tháng 9, cơ quan chính phủ Tiệp Khắc đành chịu thua, đồng ý kế hoạch Anh-Pháp. Bản thông cáo lý giải một cách cay đắng : ” Chúng tôi không có lựa chọn nào khác, vì chúng tôi bị bỏ rơi một mình. ” Trong riêng tư, Beneš nói một cách súc tích : ” Chúng tôi đã bị phản bội từ cơ bản. ” Ngày kế, nội các từ chức. Tướng Tổng Thanh tra Quân đội Jan Sirovy được cử đứng đầu ” cơ quan chính phủ tập trung chuyên sâu vương quốc. ”

Chamberlain tại Godesberg[sửa|sửa mã nguồn]

Thủ tướng Anh Neville Chamberlain tuyên bố “hòa bình” sau khi trở về nước
Chamberlain mang đến cho Hitler mọi nhượng bộ theo yêu sách ở Berchtesgaden .Lần này, tối thiểu là lúc khởi đầu, Chamberlain dữ thế chủ động phát biểu trong hơn một giờ, lý giải những việc ông đã làm để thuyết phục cả hai nội các Anh và Pháp lẫn Tiệp Khắc. Ông gật đầu quan điểm giao Sudetenland cho Đức mà không cần trưng cầu dân ý. Tương lai của những vùng trộn lẫn nhiều chủng tộc sẽ do một ủy hội gồm ba thành viên xử lý : một Đức, một Tiệp Khắc, một trung lập. Một bảo vệ quốc tế sẽ thay thế sửa chữa những hiệp ước giữa Tiệp Khắc với Pháp và Liên Xô – mà Hitler có ác cảm .Tất cả đều có vẻ như rất đơn thuần, rất hợp tình hài hòa và hợp lý so với một Thủ tướng Anh gốc người kinh doanh Anh yêu tự do. Ông ngưng nói với vẻ tự mãn, đợi chờ phản ứng của Hitler .Hitler hỏi : ” Có đúng là theo tôi hiểu rằng những chính phủ nước nhà Anh, Pháp và Tiệp Khắc đồng ý chuyển giao Sudetenland từ Tiệp Khắc cho Đức ? ” Hitler cảm thấy kinh ngạc vì những nhượng bộ cho ông đi xa như thế và đến nhanh như thế. Ông biết Tiệp Khắc đã đồng ý yêu cầu Anh-Pháp. Tuy nhiên, hoàn toàn có thể là Hitler không biết rõ chi tiết cụ thể những pháp luật của kế hoạch Anh-Pháp cho đến khi Chamberlain lý giải .Thủ tướng Anh mỉm cười đáp : ” Phải. “Hitler nói : ” Tôi rất lấy làm tiếc, nhưng sau những vấn đề trong những ngày qua, kế hoạch này không còn ích lợi gì nữa. “Chamberlain đứng bật dậy, khuôn mặt lộ vẻ kinh ngạc và tức giận. Ông Chamberlain thấy bao nhiêu công khó nhọc của ông bị tiêu tán. Theo ghi chú của TS. Schmidt, Chamberlain nói với Hitler là ông cảm thấy

vừa thất vọng vừa hoang mang. Ông có thể nói một cách đúng lý rằng Lãnh tụ đã nhận được tất cả từ ông đối với những gì đã đòi hỏi trước đây.

Để đạt được điều này, ông đã đánh đố cả sự nghiệp chính trị của ông… Ông đang bị kết án ở Anh là đã bán đứng và phản bội Tiệp Khắc, đã nhượng bộ các nhà độc tài, và khi rời nước Anh sáng nay ông bị la ó chế nhạo.

Nhưng Hitler không tỏ ra xúc động với thực trạng tội nghiệp của vị Thủ tướng Anh. Ông yên cầu Đức được chiếm đóng vùng Sudetenland ngay lập tức. Phải ” xử lý toàn vẹn và rốt ráo yếu tố chậm nhất là vào ngày 1 tháng 10. ” Ông có sẵn một map chỉ ra phải chuyển giao lập tức những chủ quyền lãnh thổ nào .Tối ấy, Chamberlain hội ý qua điện thoại cảm ứng với nội các của ông và với cơ quan chính phủ Pháp. Tình hình có vẻ như không có triển vọng lắm, đến nỗi Anh và Pháp chấp thuận đồng ý nên thông tin cho Tiệp Khắc ngày kế rằng hai nước không hề ” liên tục nhận nghĩa vụ và trách nhiệm khuyên họ không nên động binh. “Nhưng Tiệp Khắc mở màn động binh lúc 10 : 30 giờ tối ngày 23 tháng 9 .Chamberlain cho Hitler biết ông sẽ ý kiến đề nghị với Tiệp Khắc là, vì những bên đã bằng lòng giao Sudetenland cho Đức, người Đức Sudeten sẽ lo duy trì bảo mật an ninh trật tự ở Sudetenland cho đến khi giao vùng đất này cho Đức .Hitler không gật đầu giải pháp dung hòa này, vấn đáp ông không muốn dung hòa, và Tóm lại rằng giờ đây có lẽ rằng sẽ có cuộc chiến tranh .Chamberlain chỉ vấn đáp ngắn gọn là nhu yếu Hitler ghi ra giấy những yên cầu mới, ” cùng với một map ” và sẽ làm trách nhiệm ” như người trung gian ” để gửi qua Praha .Chamberlain trở lại để có buổi hội đàm ở đầu cuối với Hitler mở màn lúc 10 : 30 giờ tối 23 tháng 9, Hitler trình diễn những yên cầu trong một bản ghi nhớ cùng với một map. Chamberlain bị đương đầu với một thời hạn mới. Bên Tiệp phải khởi đầu rút ra khỏi chủ quyền lãnh thổ sẽ chuyển giao khởi đầu từ ngày 26 tháng 9 và xong xuôi ngày 28 tháng 9 .Chamberlain thốt lên : ” Nhưng cái này không khác gì tối hậu thư ! “Hitler đáp trả : ” Không phải … Xem đây, văn kiện có tựa là ‘ Bản ghi nhớ ’. “Vừa lúc ấy, một tùy viên mang vào một tin khẩn cấp cho Lãnh tụ. Ông xem qua và trao cho Schmidt để thông dịch : ” Đọc cho ông Chamberlain nghe. “Schmidt đọc : ” Beneš vừa tuyên cáo trên đài truyền thanh lệnh tổng động viên ở Tiệp Khắc. “Hitler nói : ” Bây giờ, đương nhiên là mọi việc đều đã an bài. Người Tiệp sẽ không muốn nhượng chủ quyền lãnh thổ nào cho Đức. “Chamberlain không chấp thuận đồng ý. Tiếp theo là cuộc tranh cãi kinh hoàng. Hitler nói người Tiệp đã động binh trước. Chamberlain nói ý khác : Đức đã động binh trước. Hitler phủ nhận Đức đã điều quân …Thế là, cuộc tranh cãi lê dài đến khuya. Cuối cùng, Chamberlain hỏi liệu bản ghi nhớ của Đức ” có phải đúng là thực sự những lời sau cuối của ông ấy hay không, ” Hitler vấn đáp rằng đúng, và Chamberlain nói không còn có ích gì phải bàn luận tiếp. Ông đã làm mọi việc ; toàn bộ nỗ lực của ông đã thất bại. Ông trở lại với con tim nặng trĩu, vì kỳ vọng mà ông mang theo khi đến Đức đã tắt lịm .Nhưng nhà độc tài Đức vẫn chưa để cho ông yên. Ông có một ” nhượng bộ. “Hitler nói một cách hớn hở :

Ông là một trong số ít người mà tôi từng làm như thế này. Tôi sẵn sàng định ra một ngày duy nhất cho việc rút lui của Tiệp Khắc – ngày 1 tháng 10 – để tạo thuận lợi cho công việc của ông.

Sau khi nói thế, Hitler rút một cây bút chì và tự tay đổi ngày. Dĩ nhiên đấy không phải là nhượng bộ. Ngay từ đầu, Hitler đã định 1 tháng 10 là Ngày tấn công Tiệp Khắc.

Bản ghi nhớ yên cầu mọi lực lượng của Tiệp Khắc, kể cả công an, rút ra khỏi những vùng tô màu đỏ trên map. Một cuộc trưng cầu dân ý sẽ quyết định hành động tương lai của những vùng tô màu lục. Phải để lại nguyên trạng mọi cơ sở quân sự chiến lược trong vùng đã rút lui. Phải chuyển giao nguyên trạng cho bên Đức mọi vật tư thương mại và giao thông vận tải, ” đặc biệt quan trọng là những cấu phần di động “. Không được mang theo lương thực, sản phẩm & hàng hóa, bò, nguyên vật liệu … Hàng trăm nghìn người Tiệp không được mang theo đồ vật nội thất bên trong hoặc bò của mái ấm gia đình .

Anh-Pháp gây thêm áp lực đè nén[sửa|sửa mã nguồn]

Trở về nước, Chamberlain cố thuyết phục nội các Anh chấp thuận đồng ý yêu sách mới của Quốc xã. Ông còn cảnh cáo Tổng thống Beneš rằng Đức sẽ vượt biên giới Tiệp Khắc nếu nước này không đồng ý những điều kiện kèm theo của Đức. Ông trách móc là Quân đội Đức sẽ tràn ngập Böhmen mà không cường quốc nào hoàn toàn có thể làm gì được để cứu Tiệp Khắc khỏi số phận này. Và đấy là thực sự mặc dầu hiệu quả của cuộc chiến tranh quốc tế sẽ ra sao. Thế là, Chamberlain đặt nghĩa vụ và trách nhiệm về tự do hoặc cuộc chiến tranh lên Beneš chứ không phải Hitler .Trước khi Beneš có thời giờ để vấn đáp, Chamberlain gửi tiếp bức điện thứ hai, ý kiến đề nghị Tiệp Khắc gật đầu cho Đức chiếm đóng một phần vào ngày 1 tháng 10 rồi một ủy ban biên giới Đức-Tiệp-Anh sẽ xác lập những phần chủ quyền lãnh thổ khác sẽ giao cho Đức. Chamberlain phát biểu trên sóng phát thanh ở Anh :

Dù cho chúng ta có thể thông cảm với một quốc gia nhỏ đối mặt với một nước láng giềng lớn và hùng mạnh, trong mọi trường hợp chúng ta không thể lôi cả Đế quốc Anh can dự vào một cuộc chiến. Nếu chúng ta phải chiến đấu, thì nên chiến đấu cho những vấn đề lớn hơn thế nữa…

Với việc Pháp ủng hộ những ý kiến đề nghị mới nhất, Tiệp Khắc bị những nước bè bạn cảnh cáo : mặc dầu họ và những liên minh có thắng Đức, họ vẫn phải trao Sudetenland cho Đức. Câu suy diễn là rõ ràng : tại sao phải nhấn chìm châu Âu vào cuộc chiến tranh, vì bề nào cũng mất Sudetenland ?Để khuyến dụ Hitler nên bỏ ngỏ thời cơ, Chamberlain viết một thư riêng cho Hitler và gửi khẩn cấp bằng một chuyến bay đặc biệt quan trọng do Ngài Horace John Wilson ( trợ lý đặc biệt quan trọng cho Chamberlain ) mang đi. Bức thư nói chính phủ nước nhà Tiệp Khắc đã thông tin cho biết tối hậu thư Godesberg là ” trọn vẹn không hề gật đầu được. ” Khi nghe dịch bức thư, thình lình Hitler nhảy dựng lên, hô hoán : ” Không có nguyên do gì phải đàm phán thêm ! ” rồi đi ra khỏi cửa. Rồi Hitler trở lại ngồi phệt trên ghế, nhiều lần ngắt ngang lời người thông dịch bằng cách hét lên :

Người Đức đang bị đối xử như là da đen… Ngày 1 tháng 10 tôi sẽ chiếm Tiệp Khắc. Nếu Pháp và Anh muốn đánh, cứ để cho họ đánh…

Chamberlain đã ý kiến đề nghị những đại diện thay mặt của Tiệp Khắc và Đức nên gặp nhau lập tức để dàn xếp ” phương pháp chuyển giao chủ quyền lãnh thổ, ” còn Anh sẵn lòng cử đại diện thay mặt ngồi vào buổi họp. Hitler vấn đáp rằng ông chỉ thương thuyết cụ thể nếu Tiệp Khắc đồng ý trước tối hậu thư Godesberg ( mà họ đã bác bỏ ). Và họ phải vấn đáp trong vòng 48 tiếng đồng hồ đeo tay – lúc 2 giờ chiều ngày 28 tháng 9 .Ngày 26 tháng 9, Hitler đọc diễn văn tại sân hoạt động Sportpalast ở Berlin đông kín người, la lối và gào thét trong cơn điên cuồng. Hitler lăng mạ cá thể Beneš, công bố rằng yếu tố cuộc chiến tranh hoặc độc lập giờ đây tùy thuộc vào tổng thống Beneš, và rằng dù sao chăng nữa, ông sẽ chiếm Sudetenland vào ngày 1 tháng 10. Ông thốt lên một cách khinh bỉ : ” Chúng tôi không muốn người Tiệp ! “Ngày kế, 27 tháng 9, Hitler trở lại tư thái thông thường để tiếp kiến Ngài Horace Wilson lần thứ hai. Ông bảo không có lời gì nhắn gửi Chamberlain. Bây giờ là tùy người Tiệp. Họ hoàn toàn có thể đồng ý hoặc từ khước những nhu yếu của ông. Nếu họ từ khước, ông khó chịu thét lên : ” Tôi sẽ tàn phá Tiệp Khắc. ” Ông lặp lại câu rình rập đe dọa này nhiều lần với vẻ thú vị .Như thế là quá mức ngay cả so với Wilson vốn hay nhượng bộ. Ông này đứng lên và nói :

Trong trường hợp này, tôi được Thủ tướng tôi ủy quyền để có lời tuyên bố sau: “Nếu vì làm tròn nghĩa vụ hiệp ước mà Pháp can dự tích cực vào hành động thù địch với Đức, Vương quốc Anh sẽ bắt buộc phải ủng hộ Pháp”.

Hitler vấn đáp với thái độ gây hấn : ” Điều này có nghĩa nếu Pháp muốn tiến công Đức, Anh sẽ bắt buộc cũng phải tiến công Đức. “Khi Ngài Horace vấn đáp rằng ông không nói thế, rằng rốt cuộc thì tùy nơi Hitler để có độc lập hoặc cuộc chiến tranh, Hitler lớn tiếng : ” Nếu Pháp và Anh muốn đánh, thì cứ đánh ! Tôi trọn vẹn không màng. Hôm nay là Thứ Ba ; vào ngày Thứ Hai tới tất cả chúng ta sẽ lâm chiến. “Wilson nói riêng với Hitler khi kết thúc : ” Tôi sẽ cố làm cho người Tiệp biết điều, ” và Hitler vấn đáp ông ” hoan nghênh việc này. “Có lẽ Hitler nghĩ rằng vẫn hoàn toàn có thể vỗ về Chamberlain để ông này làm cho người Tiệp ” biết điều. ” Đêm ấy, ông đọc cho thuộc hạ viết một bức thư gửi Chamberlain với ngôn từ khôn khéo .Lá thư của Hitler được gửi khẩn bằng điện tín đến London tối 27 tháng 9 năm 1938. Đấy là tia kỳ vọng mỏng mảnh mà Thủ tướng Anh hấp tấp vội vàng chớp lấy. Ông vấn đáp chuẩn bị sẵn sàng đích thân đi Đức lập tức .

Sự đầu hàng ở München[sửa|sửa mã nguồn]

Vào lúc 12 : 30 giờ xế chiều ngày 29 tháng 9 năm 1938, Adolf Hitler với vị thế như là người chuyên đi thôn tính tiếp đón nguyên thủ của những chính phủ nước nhà Anh, Pháp và Ý .Các cuộc tranh luận chỉ có tính thủ tục nhằm mục đích thực thi đúng mực những gì Hitler muốn vào thời gian ông muốn. Công việc thực thi một cách xuề xòa, và xét theo biên bản buổi họp được tịch thu sau cuộc chiến tranh, Thủ tướng Anh và Thủ tướng Pháp khá sẵn lòng chấp thuận đồng ý với Hitler .Hội nghị khởi đầu việc làm thật sự khi Mussolini, người phát biểu thứ ba – Daladier được để sau cùng – nói ” nhằm mục đích mang đến một giải pháp trong thực tiễn cho yếu tố, ” ông đã mang theo một đề xuất kiến nghị ghi trên giấy. Nguồn gốc văn bản này là đáng chú ý, và cho đến khi qua đời Chamberlain vẫn không biết. Từ hồi ký của François-Poncet và Henderson, rõ ràng là họ cũng không biết. Thật ra, câu truyện chỉ được đưa ra ánh sáng một thời hạn lâu sau khi hai nhà độc tài qua đời .Cái mà Mussolini mang ra như thể kế hoạch dung hòa của chính ông đã được vội vã soạn thảo ngày hôm trước tại Bộ Ngoại giao Đức. Các tác giả là Göring, Neurath và Weizsäcker thao tác sau sống lưng Ribbentrop, vì ba người không tin cậy nơi phán xét của ông này. Göring mang bản văn đến trình Hitler, ông này đồng ý, rồi TS. Schmidt vội vã dịch bản văn sang Pháp văn. Bản văn được trao cho Đại sứ Ý Attolico, và người này đọc nội dung qua điện thoại cảm ứng cho Mussolini chớp lấy ở Rome ngay trước khi ông lên đường đi München .Vì những bên đều hoan nghênh ” đề xuất kiến nghị Ý, ” chỉ cần tranh luận những chi tiết cụ thể thi hành. Chamberlain – nguyên là người kinh doanh và cựu Bộ trưởng Tài chính – muốn biết ai sẽ đền bù cho gia tài công được chuyển giao cho Đức. Có vẻ mệt nhọc và cũng bực dọc vì không hề theo dõi những câu trao đổi bằng tiếng Pháp và Anh, Hitler vấn đáp ngay là không có đền bù gì cả. Khi Chamberlain phản đối pháp luật lao lý người Tiệp không được mang theo bò khi rút đi khỏi Sudetenland, Hitler lớn tiếng : ” Không nên phí thời giờ quý báu của tất cả chúng ta vào chuyện vụn vặt như thế ! ” Vị Thủ tướng Anh bỏ lỡ yếu tố .Nhưng ông yên cầu phải xuất hiện đại diện thay mặt của Tiệp Khắc. Ông nói nước ông ” không hề bảo vệ người Tiệp sẽ rút lui xong xuôi vào ngày 1/10 nếu nhà nước Tiệp Khắc không cam kết việc này. ” Daladier tỏ ý ủng hộ tuy không nhiệt tình lắm .Nhưng Hitler vẫn khăng khăng. Ông sẽ không được cho phép người Tiệp đến với sự hiện hữu của ông. Daladier ngoan ngoãn chịu thua, nhưng Chamberlain sau cuối đạt được một chút ít nhượng bộ. Hội nghị chấp thuận đồng ý rằng một đại diện thay mặt của Tiệp Khắc hoàn toàn có thể chờ đón ” trong phòng bên cạnh ” như Chamberlain đề xuất .Và đúng thế : buổi xế chiều đi đến hai đại diện thay mặt của Tiệp Khắc : TS. Voltech Mastny, Công sứ Tiệp Khắc tại Đức và TS. Hubert Masarik của Bộ Ngoại giao Tiệp Khắc. Họ được lãnh đạm đưa vào một căn phòng bên. Sau khi chờ đón mỏi mòn từ 2 giờ chiều cho đến 7 giờ tối, họ được Frank Ashton-Gwatkin trong đoàn Anh báo tin chẳng lành. Hội nghị đã đi đến nhất trí chung, ông không hề cho biết chi tiết cụ thể, nhưng còn ” khắc nghiệt ” hơn là yêu cầu của Pháp-Anh .Lúc 10 : 00 giờ tối, hai nhân vật Tiệp Khắc được đưa vào gặp Ngài Horace Wilson, cố vấn của Thủ tướng Anh. Thay mặt Thủ tướng, Wilson thông tin cho hai người về những điểm chính và trao cho họ tấm map theo đấy người Tiệp phải rút đi lập tức. Khi hai nhân vật Tiệp Khắc định lên tiếng phản đối, Wilson ngắt lời họ. Ông bảo không còn gì để nói, và lập tức bước ra khỏi phòng. Hai nhân vật Tiệp Khắc phản đối với Ashton-Gwatkin lúc này vẫn còn ở bên cạnh họ, nhưng vô vọng. Ông nói với hai người :

Nếu các ông không chấp nhận, các ông sẽ phải giải quyết chuyện của các ông với người Đức mà không có chúng tôi. Có lẽ người Pháp sẽ nói với các ông điều này một cách nhỏ nhẹ hơn, nhưng các ông nên tin tôi là họ cùng quan điểm với chúng tôi. Họ không quan tâm.

Đấy là thực sự, dù là nghe phũ phàng so với hai đại diện thay mặt của Tiệp Khắc. Khoảng sau 1 giờ sáng ngày 30 tháng 9 năm 1938, tuần tự Hitler, Chamberlain, Mussolini và Daladier ký vào bản Hiệp ước München lao lý Quân đội Đức sẽ khởi đầu tiến vào Tiệp Khắc ngày 1 tháng 10, và hoàn tất việc chiếm đóng Sudetenland ngày 10/1. Hitler đã đạt được hiệu quả đúng như yêu sách đã bị phủ nhận tại Godesberg .Thật ra, Hiệp ước đề ngày 29 tháng 9. Các lao lý chính lao lý Đức sẽ tiến vào chiếm đóng trong bốn quy trình tiến độ từ ngày 1 đến 7 tháng 10. Đức sẽ chiếm đóng phần chủ quyền lãnh thổ còn lại ngày 10 tháng 10, sau khi ” Ủy hội Quốc tế ” vạch đường ranh giới. Ủy hội sẽ gồm đại diện thay mặt của Anh, Pháp, Đức, Ý và Tiệp Khắc. ” Ủy hội Quốc tế ” sẽ tổ chức triển khai trưng cầu dân ý ” chậm nhất là cuối tháng 11 ” ở những vùng không rõ tỷ suất của những dân tộc bản địa, và sẽ định đường ranh giới .Cam kết về trưng cầu dân ý không khi nào được thực thi. Cả Đức lẫn Ý không khi nào bảo vệ cho Tiệp Khắc chống lại sự xâm lấn, ngay cả sau khi những yếu tố dân tộc thiểu số Ba Lan và Hungari đã được xử lý, còn Anh và Pháp khước từ việc bảo vệ của họ .Đối với Tổng thống Tiệp Khắc Beneš, không có lựa chọn nào khác hơn là phải đồng ý. Anh và Pháp không những bỏ rơi quốc gia ông, mà giờ đây còn ủng hộ Hitler sử dụng vũ lực nếu ông bác bỏ bản hiệp ước. Tiệp Khắc nhượng bộ ” dưới sự phản đối với quốc tế, ” theo lời bản công bố chính thức. Tướng Sirovy, tân Thủ tướng, nói với người dân Tiệp Khắc trên sóng phát thanh : ” Chúng ta đã bị bỏ rơi. Chúng ta chỉ có một mình. “Anh và Pháp gây áp lực đè nén đến cùng trên quốc gia mà họ đã dẫn dụ và phản bội. Đại sứ Pháp cố nói lên lời chia buồn, nhưng Bộ trưởng Ngoại giao Krofta ngắt lời : ” Chúng tôi đã bị thúc ép mà lâm vào thực trạng này ; giờ đây mọi việc đều chấm hết ; thời điểm ngày hôm nay đến phiên chúng tôi, ngày mai sẽ đến phiên những người khác ” …Ngày 5 tháng 10 năm, do áp lực đè nén của Đức Tổng thống Tiệp Khắc Beneš từ chức và, khi biết tính mạng con người mình bị lâm nguy, bay đi lánh nạn ở Anh. Tướng Sirovy làm Tổng thống lâm thời .” Ủy hội Quốc tế ” được vội vã xây dựng gồm những đại sứ Ý, Anh và Pháp, thêm công sứ Tiệp Khắc tại Đức và Thứ trưởng Ngoại giao Đức von Weizsäcker. Hitler và Quân lực Đức gây áp lực đè nén để mọi sự tranh cãi về những chủ quyền lãnh thổ được dàn xếp có lợi cho Đức. Cuối cùng, ngày 13/10 Ủy hội Quốc tế biểu quyết để bãi bỏ cuộc trưng cầu dân ý mà Hiệp ước München pháp luật cho những vùng đang bị tranh chấp .Giống như những con kên kên, giờ đây Ba Lan và Hungari xông vào để xâu xé chủ quyền lãnh thổ của Tiệp Khắc .Ba Lan chiếm gần 1.700 km² chung quanh Teschen có 228.000 dân, trong số này có 133.000 người Séc .Hungari chiếm hơn 19.000 km², với 500.000 người sắc tộc Magyar và 272.000 người Séc .Thêm nữa, quốc gia đã bị cắt manh mún và mất vị thế phòng thủ giờ đây lại bị Đức ép buộc lập một chính phủ nước nhà thân Đức. Rõ ràng là từ lúc này, nước Tiệp Khắc mới chỉ biết trông cậy vào lòng khoan dung của nhà Lãnh tụ Đế chế thứ Ba .
Hiệp ước München trao cho Hitler những gì mà ông yên cầu ở Godesberg, và ” Ủy hội Quốc tế ” vì những hù dọa của ông mà phải cho thêm. Cuối cùng, đến ngày 20 tháng 11 năm 1938, Tiệp Khắc nhường cho Đức gần 30.000 km² chủ quyền lãnh thổ, trên đó có 2.800.000 người Đức Sudeten và 800.000 người Séc sinh sống. Trên chủ quyền lãnh thổ này là một mạng lưới hệ thống lô cốt mà từ trước đến giờ tạo nên tuyến phòng thủ vững chãi nhất châu Âu, có lẽ rằng chỉ kém Phòng tuyến Maginot của Pháp .Nhưng không chỉ có thế. Cả mạng lưới hệ thống đường tàu, đường đi bộ, điện thoại thông minh và điện tín của Tiệp Khắc đều bị trộn lẫn. Theo số liệu của Đức, Tiệp Khắc mất xấp xỉ 80 % than non, hóa chất, xi-măng ; xấp xỉ 70 % than đá, sắt, thép, điện năng ; và 40 % gỗ. Một quốc gia công nghiệp phồn thịnh trong phút chốc bị tan rã và phá sản .Liệu Anh và Pháp có thiết yếu phải nhượng bộ ở München không ? Liệu Adolf Hitler có chơi nước bài tháu cáy hay không ?Bây giờ người ta biết rằng câu vấn đáp – một cách nghịch lý so với cả hai câu hỏi – là : Không. Tất cả tướng lĩnh thân cận với Hitler và sống sót sau cuộc chiến tranh đều đồng ý chấp thuận là nếu không có Hiệp ước München, Hitler hẳn đã tiến công Tiệp Khắc ngày 1/10/1938, và họ nghĩ rằng dù lúc đầu có lưỡng lự, sau cuối Anh, Pháp và Liên Xô sẽ bị hấp dẫn vào cuộc chiến tranh .Và điều quan trọng nhất cho lịch sử dân tộc ở điểm này : những tướng lĩnh Đức đều nhất trí với nhau rằng Đức sẽ bại trận, và bại trận nhanh gọn. Còn người ủng hộ Chamberlain và Daladier – họ chiếm hầu hết lúc này – lập luận rằng Hiệp ước München không phải giúp phương Tây tránh cuộc chiến tranh, mà giúp cho họ tránh tàn phá trong cuộc chiến tranh, nhân thể tránh cho London và Paris bị không quân Đức san bằng .Luận cứ này bị những người biết rõ nhất phản bác : chính là những tướng lĩnh thân cận với Hitler và ủng hộ ông từ đầu đến cuối. Người đứng đầu nhóm này là Thống chế Wilhelm Keitel ( Tham mưu trưởng Bộ Tổng Tham mưu Quân lực Đức ), trong Tòa án Nürnberg, khi được hỏi về phản ứng của tướng lĩnh Đức so với Hiệp ước München, Keitel vấn đáp :

Chúng tôi rất đỗi vui mừng là việc này không dẫn đến chiến dịch quân sự bởi vì… chúng tôi luôn nghĩ rằng chúng tôi không có đủ phương tiện để đánh phá những công sự phòng thủ vùng biên giới của Tiệp Khắc.

Những chuyên viên quân sự chiến lược Đồng minh luôn cho rằng Quân đội Đức đã hoàn toàn có thể xuyên thủng Tiệp Khắc. Nhưng ngoài lời khai của Keitel rằng không phải như thế, còn có thêm quan điểm của Thống chế Erich von Manstein, một trong những tư lệnh mặt trận tài năng nhất của Đức. Khi khai ở Nürnberg về vị thế của Đức vào thời gian Hiệp ước München, ông lý giải :

Nếu chiến tranh bùng nổ, chúng tôi không thể bảo vệ biên giới phía Tây lẫn biên giới Ba Lan, và rõ ràng là chúng tôi hẳn đã bị các công sự phòng thủ của Tiệp Khắc chặn đứng, bởi vì chúng tôi không có khả năng để xuyên phá.

Đại tướng Alfred Jodl ( Tham mưu trưởng Hành quân của Bộ Tổng Tham mưu Quân lực Đức ) khai trước Tòa án Nürnberg :

Không thể nào năm sư đoàn tác chiến và bảy sư đoàn dự bị ở miền Tây… chống chọi được 100 sư đoàn của Pháp. Về mặt quân sự, việc này là không thể được.

Trong quá trình ấy, ở Berlin người ta công nhận rằng Anh và Pháp có năng lực quân báo khá tốt. Rất khó mà tin rằng những nhà chỉ huy quân sự chiến lược Anh và Pháp không biết gì về những điểm yếu hiển nhiên của Quân đội Đức trong việc tham gia đại chiến ở cả hai mặt trận. Dù là con người rất thận trọng, Thống chế Gamelin, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Pháp, còn quan ngại gì khi ông có đến 100 sư đoàn đương đầu với 5 sư đoàn tác chiến và 7 sư đoàn dự bị của Đức ?Nhiều luận cứ cho rằng một nguyên do khiến cho Anh quốc nhượng bộ là họ sợ không quân Đức sẽ san bằng London, và chắc rằng người Pháp cũng thấp thỏm trước viễn cảnh kinh khiếp là Thành Phố Hà Nội hoa mỹ của họ cũng bị tàn phá. Nhưng khi được biết về sức mạnh của không quân Đức lúc bấy giờ, dân chúng London và Paris cũng như hai vị Thủ tướng không cần phải sợ hãi quá đáng. Không quân Đức, giống như Lục quân Đức, đang tập trung chuyên sâu chống lại Tiệp Khắc, do đó không có năng lực rình rập đe dọa phương Tây. Ngay cả nếu vài máy bay thả bom của Đức hoàn toàn có thể được tách ra để tiến công London và Paris, họ hẳn đã khó bay được đến những tiềm năng. Đức không có năng lực phân phối máy bay chiến đấu để bảo vệ những máy bay thả bom của họ. Các trường bay quân sự chiến lược của Đức ở khoảng cách quá xa .Cũng đã có lập luận – nhất là từ hai đại sứ Pháp và Anh – rằng Hiệp ước München cho Pháp và Anh có được gần một năm để bắt kịp cuộc tái vũ trang của Đức. Sự kiện đi ngược lại lập luận này. Như Churchill, được mọi sử gia quân sự chiến lược Đồng minh ủng hộ, đã viết :

Thời gian một năm ‘có thêm’ do Hiệp ước München khiến cho Anh và Pháp sau đấy ở vị thế còn tệ hại hơn so với thời điểm ký Hiệp ước.

Khi soát xét lại vấn đề và với thông tin giờ đây người ta có được từ tài liệu mật của Đức cùng lời khai của chính người Đức, hoàn toàn có thể đúc rút như sau :Đức không đủ mạnh để tham chiến ngày 1 tháng 10 năm 1938 chống lại Tiệp Khắc và Anh-Pháp, chưa kể đến Liên Xô. Nếu Đức gây hấn, Đức sẽ chiến bại một cách nhanh gọn và thuận tiện, và đây sẽ là dấu chấm hết cho Hitler và Đế chế thứ Ba .Thái độ ương ngạnh, cuồng tín của Chamberlain trong việc cung ứng những gì Hitler yên cầu, và ba chuyến đi đến Đức đã giải cứu cho Hitler, củng cố vị thế của ông này so với châu Âu, dân Đức và Quân đội Đức vượt quá những gì hoàn toàn có thể tưởng tượng được vài tuần trước đấy. Việc này cũng tiếp sức mạnh vô hạn cho Đế chế thứ Ba so với những nền dân chủ phương Tây và Liên Xô .Đối với Pháp, Hiệp ước München là thảm họa : vị thế quân sự chiến lược của Pháp bị suy sụp. Vì nguyên do quân đội Pháp không bằng phân nửa quân đội Đức khi Đức đã động viên tổng lực và cũng vì năng lực sản xuất vũ khí yếu kém, Pháp đã khổ công thiết kế xây dựng những mối liên minh với những nước nhỏ hơn bên cạnh sườn của Đức – và của Ý. Những nước này là Tiệp Khắc, Ba Lan, Nam Tư và Rumani. Hợp lại, họ có tiềm năng quân sự chiến lược ngang bằng một cường quốc châu Âu. Bây giờ, Pháp mất đi sự yểm trợ của 35 sư đoàn Tiệp Khắc được giảng dạy thuần thục, được trang bị hùng hậu, trấn giữ những pháo đài trang nghiêm bền vững và kiên cố vùng đồi núi và có năng lực chống trả một lực lượng Đức lớn hơn. Nhưng không chỉ có thế. Sau Hiệp ước München, những nước liên minh với Pháp còn lại ở Tây Âu không còn tin cậy nơi lời hứa hẹn trên sách vở của Pháp. Họ cố chen lấn nhau để tìm cách thỏa hiệp với Quốc xã trong khi còn có thời giờ .

Nếu không chen lấn, thì Moskva cũng cựa mình. Dù Liên Xô lập liên minh quân sự với cả Tiệp Khắc và Pháp, chính phủ Pháp đã về hùa với Đức và Anh mà loại Liên Xô ra khỏi hội nghị München. Josef Stalin sẽ không bao giờ quên hành động khinh rẻ này và sẽ khiến cho hai nước phương Tây trả giá đắt về sau.

Ít ngày sau khi ký Hiệp ước München, Hitler mở màn khởi động kế hoạch để đạt đến giải pháp tổng lực .Lúc 6 giờ sáng ngày 15 tháng 3 năm 1939, quân Đức tràn vào Böhmen và Mähren. Họ không gặp sự kháng cự nào, và đến buổi tối Hitler hoàn toàn có thể tiến bước như người thắng lợi vào Praha. Trước khi rời Berlin, Hitler ra một tuyên cáo hùng hồn một cách hãnh diện : ” Tiệp Khắc đã bị xóa khỏi ! ”

• The rise and fall of the Third Reich – A history of Nazi Germany của William L. Shirer, Nhà xuất bản Simon & Schuster, Inc. (1960).

• Chú giải 1:  Sudetenland: vùng đất gồm Böhmen và Mähren và một phần Silesia chung quanh dãy núi Sudeten, có phần lớn người gốc Đức (gọi là người Đức Sudeten) cư ngụ, vào thời gian 1918-38 và sau năm 1945 thuộc về Tiệp Khắc; hiện nay là miền tây, một phần miền bắc và một phần miền nam của Cộng hòa Séc.
• Chú giải 2:  Berchtesgaden: ngôi làng vùng núi Alps miền đông-nam của Đức, nằm trong Bang Bayern, gần biên giới Đức-Áo, nơi có biệt thự nghỉ dưỡng của Hitler mang tên Berghof (hiện đã bị phá hủy).

Source: https://dvn.com.vn/
Category : Munchen