Thời đại công nghệ 6.0 là gì

Hình 1: Sự tiến hóa của xã hội (Nguồn: Keidanren)

Xã hội 5.0 – Xã hội siêu thông minh

Khái niệm Xã hội 5.0 [ 1, 2, 3 ] lần tiên phong được đưa ra trong Kế hoạch cơ bản về khoa học và công nghệ lần thứ V cho quy trình tiến độ năm nay – 2021 của Nội các Nhật Bản được công bố ngày 22/01/2016 như một xã hội tương lai mà Nhật Bản hướng tới. Đó là xã hội tiếp nối bốn xã hội trước đó như miêu tả trong Hình 1 .

Xã hội 1.0 là xã hội đầu tiên khi hình thành loài người trên cơ sở cùng tồn tại với thiên nhiên, đó là xã hội săn bắn (Hunting Society).

Xã hội 2.0 là xã hội nông nghiệp (Agrarian Society), xuất hiện các phương tiện canh tác, sinh sống theo nhóm hay bộ tộc, được hình thành từ khoảng 13.000 năm trước Công nguyên.

Xã hội 3.0 là xã hội công nghiệp (Industrial Society) bắt đầu từ cuối thế kỷ XVIII với sự ra đời của động cơ hơi nước (1765) và bắt đầu phát triển nền sản xuất hàng hoạt.

Xã hội 4.0 là xã hội thông tin (Information Society) với sự ra đời của máy tính điện tử (1945) và bắt đầu phân bố xử lý thông tin; phát triển kỹ thuật và công nghiệp điện tử LSI-VLSI-ULSI-SoC; xuất hiện Internet, điện thoại thông minh…

Xã hội 5.0 là xã hội siêu thông minh (Super Smart Society) bắt đầu từ thập niên thứ hai của thế kỷ XXI với các từ khóa như Internet vạn vật (Internet of Things, IoT), Trí tuệ nhân tạo (AI), Dữ liệu lớn (Big data), Người máy (Robot), v.v.

nhà nước Nhật Bản đã đưa ra đặc trưng cơ bản của Xã hội 5.0 là lấy con người làm TT, bảo vệ sự cân đối, hòa giải giữa tăng trưởng kinh tế tài chính với xử lý những yếu tố xã hội trải qua mạng lưới hệ thống tích hợp cao giữa khoảng trống mạng ( cyberspace, khoảng trống ảo ) và khoảng trống vật lý ( physical space, khoảng trống thực ). Đó là một xã hội mà những nhu yếu khác nhau của xã hội được phân biệt và phân phối tốt bằng cách cung ứng những mẫu sản phẩm và dịch vụ thiết yếu với số lượng bảo vệ cho những người cần chúng khi họ cần, và trong đó toàn bộ mọi người hoàn toàn có thể nhận được những dịch vụ chất lượng cao và sống đời sống tự do, khỏe mạnh nhằm mục đích tạo ra những khoản ngày càng tăng cho những độc lạ khác nhau như tuổi tác, giới tính, khu vực hoặc ngôn từ [ 1, 2 ] .Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo đã nói tại Hội nghị Quốc tế Tương lai Châu Á Thái Bình Dương vào ngày 31/05/2017 ở Tokyo rằng : Bản chất của Xã hội 5.0 là hoàn toàn có thể nhanh gọn đưa ra giải pháp tương thích nhất cung ứng nhu yếu của từng cá thể. Rõ ràng, Xã hội 5.0 lấy con người làm TT, lấy nhu yếu xã hội, nhu yếu con người để phân phối và thỏa mãn nhu cầu những nhu yếu ấyNhư vậy, Xã hội 5.0 là xã hội mới, tiến hóa từ Xã hội 4.0, với tính phát minh sáng tạo là đặc trưng cơ bản như được chỉ ra trong Hình 2. Nếu như Xã hội 4.0 với tri thức và thông tin không / chưa được san sẻ, hay giá trị xuyên nghành nghề dịch vụ rất khó được tạo ra, thì sang Xã hội 5.0 có IoT liên kết con người với vạn vật, toàn bộ những loại tri thức và thông tin sẽ được san sẻ, khi đó giá trị mới sẽ được sinh ra. Nếu như Xã hội 4.0 có một loạt những ràng buộc sống sót tương quan đến những yếu tố xã hội như xã hội cao niên và suy thoái và khủng hoảng khu vực khiến cho việc cung ứng rất đầy đủ trở nên khó khăn vất vả, thì sang Xã hội 5.0 những yếu tố xã hội sẽ được khắc phục và con người sẽ được giải phóng khỏi những loại ràng buộc ấy .Nếu như Xã hội 4.0 tràn ngập thông tin mà việc tìm và nghiên cứu và phân tích thông tin mong ước là việc khó khăn vất vả và nặng nề, thì sang Xã hội 5.0 trí tuệ tự tạo ( AI ) sẽ giải phóng con người khỏi những việc làm nặng nhọc trong phân tích lượng thông tin khổng lồ .Nếu như Xã hội 4.0 con người thực thi khối lượng việc làm với năng lực số lượng giới hạn cả về thể trạng và ý thức, thì sang Xã hội 5.0 nhiều năng lực mở ra cho con người sẽ được lan rộng ra trải qua sử dụng người máy, những xe tự lái, v.v.

Hình 2: Sáng tạo là đặc trưng chuyển từ Xã hội 4.0 sang Xã hội 5.0 (Nguồn: CAO, Japan)

Xã hội 4.0 với tăng trưởng kinh tế sinh ra một số ít yếu tố như : nhu yếu nguồn năng lượng tăng cao ; nhu yếu lương thực nhiều hơn ; tuổi thọ lâu hơn ; xã hội ngày càng cao niên ; hợp tác quốc tế ngày càng nóng bức ; sự tập trung chuyên sâu của cải và bất bình đẳng vùng miền ngày càng tăng Tự Xã hội 4.0 chưa có giải pháp rõ ràng để xử lý những yếu tố này. Xã hội 5.0 sẽ xem xét xử lý những yếu tố đó bằng cách giảm khí thải nhà kính ; sản xuất ngày càng tăng, giảm hao hụt lương thực ; giảm thiểu ngân sách tương quan đến xã hội cao niên ; khuyến khích công nghiệp hóa vững chắc ; phân phối lại của cải và kiểm soát và điều chỉnh bất bình đẳng vùng miền Như vậy, bằng cách tích hợp những công nghệ mới như IoT, AI, Robot, Big data vào toàn bộ những ngành công nghiệp và những hoạt động giải trí xã hội, cung ứng những sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ xử lý những nhu yếu phong phú mà không chênh lệch, Xã hội 5.0 sẽ cân đối và hòa giải giữa sự tăng trưởng kinh tế tài chính và xử lý những yếu tố xã hội một cách nền tảng và bền vững và kiên cố. Đó là một xã hội tập trung chuyên sâu vào mỗi người và không phải là một tương lai do AI và robot trấn áp và giám sát [ 1, 2 ] .

Công nghiệp 4.0 – Nền sản xuất thông minh

Khái niệm Công nghiệp 4.0 [ 4, 5, 6 ] đề cập đến những khái niệm mà tất cả chúng ta thường nghe : cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, công nghiệp mưu trí, công nghiệp liên kết hoặc công nghiệp mạng. Tất cả những khái niệm này đều tương quan đến sử dụng công nghệ làm cho quy trình sản xuất trở nên linh động, năng động và dễ nhận thấy hơn so với người mua .Công nghiệp 4.0 là về quy đổi số [ 7 ] với sự tích hợp và số hóa toàn bộ những quy trình tiến độ công nghiệp tạo nên chuỗi giá trị, đặc trưng bởi năng lực thích ứng, linh động và hiệu suất cao được cho phép, nhằm mục đích cung ứng nhu yếu của người muaCông nghiệp 4.0 bộc lộ bước nhảy vọt về chất lượng trong việc tổ chức triển khai và trấn áp hàng loạt chuỗi giá trị trong suốt vòng đời sản xuất và phân phối loại sản phẩm .

Hình 3: Sự tiến hóa của công nghiệp từ 1.0 đến 4.0 (Nguồn: iotsens)

Nhìn lại lịch sử vẻ vang tăng trưởng, như Hình 3 khái quát : Công nghiệp 1.0 được khởi đầu vào cuối thế kỷ XVIII với sự Open của những thiết bị sản xuất cơ khí với động cơ hơi nước ( năm 1765, sau đó máy dệt tiên phong Open năm 1784 ). Công nghiệp 2.0 đặc trưng bởi sản xuất hàng loạt nhờ trợ giúp của nguồn năng lượng điện và được tính từ cuối thế kỷ XIX ( dây chuyền sản xuất sản xuất tiên phong Open vào năm 1870 ). Công nghiệp 3.0 được khởi đầu vào cuối thế kỷ XX với việc sử dụng những mạng lưới hệ thống điện tử, công nghệ thông tin để có nền sản xuất tự động hóa ( bộ điều khiển và tinh chỉnh logic lập trình được PLC tiên phong Open vào năm 1969 ). Công nghiệp 4.0 hình thành khi tất cả chúng ta đề cập đến cách mạng công nghiệp lần thứ tư từ khoảng chừng đầu những năm 2010, với việc sử dụng những hệ mạng – trong thực tiễn CPS ( Cyber-Physical Systems ) để có nền sản xuất mưu trí ( smart production ) với IoT, AI, Big data, robot, v.v.

Chúng ta cần phân biệt rõ thuật ngữ Công nghiệp 4.0 để chỉ nền công nghiệp trong Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, chứ không nói và viết Cách mạng công nghiệp 4.0 (!).

Công nghiệp 4.0 có những nguyên tắc phong cách thiết kế nền sản xuất mưu trí, có những quyền lợi đem lại cho doanh nghiệp, cho hội đồng và cho xã hội [ 6 ] .

Những điểm chung của Xã hội 5.0 và Công nghiệp 4.0

Như trên đã nêu, tất cả chúng ta thấy Xã hội 5.0 do Nhật Bản đề xuất kiến nghị đã ở tầm xa hơn, cao hơn so với Công nghiệp 4.0 [ 5 ]. Tuy nhiên, cả hai đều có những điểm chung sau đây [ 8 ] :Cả hai đều đề cập đến những chủ đề IoT, AI, những máy mưu trí, quản trị tri thức, web mưu trí để biểu lộ sự liên kết giữa chúng .Cả hai đều nhấn mạnh vấn đề việc tiếp xúc giữa con người với máy móc, giữa con người với con người trải qua những máy mưu trí .Cả hai đều nhấn mạnh vấn đề việc thực thi đa nhiệm trải qua những loại phương tiện đi lại tự động hóa và những nền giám sát khác nhau .Cả hai đều nhấn mạnh vấn đề nhu yếu việc làm trong thời đại mới vì không còn một việc làm đơn lẻ mỗi giờ, mà luôn được thực thi với những quy trình tiến độ khác hoặc như một phương tiện đi lại cho những thủ tục khác .Cả hai đều nhấn mạnh vấn đề sự di dời tự do từ quy trình này sang quy trình khác và cần ít giao thức hơn để triển khai xong việc làm .Cả hai đều thôi thúc tăng trưởng những kỹ thuật công nghệ vững chắc bằng cách bảo vệ việc bảo tồn vạn vật thiên nhiên và sinh thái xanh sao cho ở mức tốt nhất .

Những điểm riêng của Xã hội 5.0 và Công nghiệp 4.0

Điểm riêng không liên quan gì đến nhau thứ nhất biểu lộ ở đối tượng người dùng hướng tới : Xã hội 5.0 lấy con người làm TT, thiết kế xây dựng một xã hội niềm hạnh phúc và vì quyền lợi của con người, của cơ quan chính phủ so với người dân Công nghiệp 4.0 lấy sản xuất làm TT, hướng tới thỏa mãn nhu cầu nhu yếu của người mua. Có thể nói, Công nghiệp 4.0 như một phương tiện đi lại trong Xã hội 5.0. Cả hai đều có những mặt tích cực, những mặt xấu đi và những yếu tố xã hội ( hoàn toàn có thể sẽ được trao đổi ở những bài viết sau đó ). Ngoài ra, sự riêng không liên quan gì đến nhau còn bộc lộ ở những điểm sau đây [ 8 ] :Công nghiệp 4.0 nhấn mạnh vấn đề vào cách thực thi việc làm. Xã hội 5.0 nhấn mạnh vấn đề vào cách tối ưu hóa nghĩa vụ và trách nhiệm của con người để triển khai xong việc làm .Công nghiệp 4.0 nhấn mạnh vấn đề vào hiệu suất cao của việc sử dụng những máy móc tự động hóa. Xã hội 5.0 nhấn mạnh vấn đề vào hiệu suất cao của việc tối ưu hóa lao động tri thức với sự trợ giúp của những máy móc mưu trí .Công nghiệp 4.0 là về tiếp thị quảng cáo máy tính bằng mọi cách. Xã hội 5.0 là về hài hòa hóa việc làm với sự trợ giúp của máy móc mưu trí vì quyền lợi của người lao động, của con người .

Lời kết

Nhật Bản đã mạnh dạn tiến lên bằng cách lôi kéo thiết kế xây dựng Xã hội 5.0 với ý niệm rằng những biến hóa sẽ tương quan đến mọi góc nhìn của xã hội, không riêng gì sản xuất công nghiệp. Sự phân loại xã hội thành 1.0 đến 5.0 là dựa theo công nghệ, kỹ thuật đặc trưng của từng thời kỳ xã hội, không / chưa dựa theo những yếu tố chính trị – xã hội. Việc phân loại công nghiệp từ 1.0 đến 4.0 của Đức cũng theo trình độ, kỹ thuật đặc trưng cho từng thời kỳ công nghiệpĐưa ra và hướng tới Xã hội 5.0 với những thuộc tính đã nêu sẽ được cho phép không riêng gì Nhật Bản mà cả quốc tế cũng nhận ra sự tăng trưởng kinh tế tài chính phải cân đối, đồng điệu với xử lý những yếu tố xã hội quan trọng .Xã hội 5.0 cũng góp thêm phần phân phối 17 Mục tiêu Phát triển Bền vững ( SDGs ) do Liên Hiệp Quốc phát hành vào những năm 2010 – năm ngoái [ 9 ] .

Nguyễn Ngọc Bình

Nguyên quản trị Hội VT-ĐT Việt Nam

Phó Hiệu trưởng, Trường sau đại học CNTT Kyoto (KCGI), Nhật Bản

Theo Tạp chí Điện tử

Source: https://dvn.com.vn
Category: Công Nghệ