Nghiên cứu kinh nghiệm của một số nước trên thế giới về phát triển dự án đốt rác phát điện

Nghiên cứu kinh nghiệm của một số nước trên thế giới về phát triển dự án đốt rác phát điện

06/04/2021

Trong những năm gần đây, ô nhiễm môi trường tự nhiên từ chất thải rắn hoạt động và sinh hoạt ( CTRSH ) đang là yếu tố nóng, nổi cộm, gây nhiều bức xúc trong xã hội. Thiệt hại gây ra không riêng gì được tính bằng những ngân sách giải quyết và xử lý ô nhiễm môi trường tự nhiên, Phục hồi cảnh sắc mà còn gồm có những ngân sách tương quan đến sức khỏe thể chất, đời sống hoạt động và sinh hoạt và thu nhập của người dân … Trước tình hình đó, nhiều nước trên thế giới đã sớm biến hóa tư duy và phương pháp quản trị CTRSH, chuyển dần từ việc chôn lấp sang vận dụng những công nghệ, giải pháp giải quyết và xử lý khác, trong đó có việc vận dụng chiêu thức đốt chất thải để tịch thu nguồn năng lượng – đốt rác phát điện hay điện rác ( Waste to Energy – WtE ). Sở hữu những ưu điểm hơn so với những giải pháp giải quyết và xử lý truyền thống lịch sử trước đây, công nghệ này đang ngày càng được những vương quốc chăm sóc và triển khai tiến hành vận dụng .

Kinh nghiệm quốc tế trong ứng dụng công nghệ điện rác

Hiện nay trên toàn thế giới có khoảng chừng 2.179 xí nghiệp sản xuất điện rác. Các vương quốc châu Á như Nước Hàn, Nhật Bản, Đài Loan và Nước Singapore có số lượng nhà máy sản xuất lớn nhất. Trên thế giới, đặc biệt quan trọng là những nước tăng trưởng, đây được coi là chiêu thức tối ưu để tận dụng những giá trị tiềm năng của CTR và giảm thiểu ảnh hưởng tác động của chúng đến môi trường tự nhiên. Bên cạnh những quyền lợi về thiên nhiên và môi trường, những dự án Bất Động Sản trên cũng phần nào mang lại những quyền lợi về kinh tế tài chính .

    Tại Singapore, từ hình thức chôn lấp CTRSH truyền thống tại các bãi chôn lấp lớn như: Lim Chu Kang, Choa Chu Kang, Lorong Halus,… thì ngày nay, gần như 100% lượng CTRSH ở Singapore được đưa đến các nhà máy điện rác.Theo số liệu năm 2017, hàng ngày quốc gia này phát sinh 21,1 tấn CTRSH thì trong số đó có 37% lượng rác được phân loại ra và cho là có thể thiêu đốt (tương đương 7,827 tấn/ngày) được đưa tới những nhà máy điện rác. Tại các nhà máy điện rác, một số kim loại được thu hồi và đưa vào hệ thống tái chế, phần CTRSH còn lại được đốt tạo ra năng lượng điện cung cấp vào hệ thống lưới điện quốc gia với công suất 2,565 MWh/d. Ngay từ năm 1979, Singapore đã xây dựng và đi vào hoạt động nhà máy điện rác đầu tiên. Chỉ ít năm sau đó, hàng loạt các dự án nhà máy điện rác tiếp theo đã được triển khai nhanh chóng.

Theo kinh nghiệm tay nghề của Nước Singapore, để triển khai những dự án Bất Động Sản này cần có những chủ trương và kế hoạch để tăng trưởng công nghệ và chủ trương tương hỗ kinh tế tài chính. Về mặt công nghệ, cơ quan chính phủ tận dụng trình độ, nguồn lực và năng lượng thay đổi của khu vực tư nhân, tăng trưởng hình thành những công ty Special Purpose Companies độc quyền làm chủ công nghệ điện rác tiên tiến và phát triển. Về mặt vốn kinh tế tài chính, chính phủ nước nhà giao cho Cơ quan Môi trường Quốc Gia thay mặt đại diện Nhà nước chịu nghĩa vụ và trách nhiệm vận hành chính những hợp đồng hợp tác phối hợp với khu vực tư nhân. Các hợp đồng DBOO ( Thiết kế – Xây dựng – Sở hữu – Vận hành ) được Nước Singapore sử dụng nhằm mục đích tạo điều kiện kèm theo, khuyến khích những công ty tư nhân góp vốn đầu tư tăng trưởng thị trường điện rác. Bên cạnh đó, nhà nước cũng bảo vệ thu nhập cho chủ góp vốn đầu tư những dự án Bất Động Sản bằng việc cam kết mua lượng điện năng được sản xuất ra với mức giá và nguyên tắc được pháp luật không thiếu trong hợp đồng đặc biệt quan trọng. Hợp đồng này lao lý rõ, trong trường hợp nhà nước không sử dụng đến lượng điện này, cơ quan chính phủ vẫn phải trả cho những dự án Bất Động Sản một khoản tiền theo mức giá điện đã lao lý .
Hiện nay Trung Quốc đã trở thành vương quốc thứ 4 trên thế giới đi đầu trong thị trường điện rác, chỉ sau EU, Nhật Bản và Mỹ, với hầu hết những nhà máy sản xuất đặt tại những thành phố lớn ở phía Đông Nam nước này. Tính đến năm năm nay, trên toàn Trung Quốc đã có 259 nhà máy sản xuất điện rác với tổng hiệu suất điện là 280.000 TPD và hiệu suất giải quyết và xử lý chất thải lên đến gần 75 triệu tấn / năm. Mặc dù ngân sách vốn trong việc góp vốn đầu tư tăng trưởng thị trường điện rác tương đối cao, chính quyền sở tại Trung Quốc vẫn rất tích cực trong việc tăng cường năng lượng của những nhà máy sản xuất điện rác – giải pháp mang lại khoản tín dụng thanh toán xê dịch 30 $ trên mỗi MWh điện được tạo ra thay vì sử dụng nguyên vật liệu hóa thạch .
Cũng giống như Nước Singapore, những nhà máy sản xuất điện rác ở Trung Quốc đang triển khai theo quy mô thương mại hóa. Có hai quy mô để tăng trưởng những xí nghiệp sản xuất điện rác đó là quy mô cơ quan chính phủ chiếm hữu và quy mô theo BOT ( Xây dựng – Vận hành – Chuyển giao ). Trong đó mô BOT được những thành phố tiến hành rộng khắp hơn và đã mang lại thời cơ rất lớn trong việc xử lý khủng hoảng cục bộ về CTR, giảm gánh nặng về kinh tế tài chính cho những địa phương .

Hình 1 : Mô hình quản trị nhà nước so với những nhà máy sản xuất điện rác tại Trung Quốc

Hình 2 : Mô hình BOT cho những nhà máy sản xuất điện rác tại Trung Quốc
Để giúp những dự án Bất Động Sản điện rác hoạt động giải trí hiệu suất cao, chính phủ nước nhà Trung Quốc đã đưa ra hàng loạt những chủ trương trợ cấp thuận tiện để bảo vệ doanh thu cho những dự án Bất Động Sản vận dụng công nghệ điện rác. Trong đó quan trọng nhất là lao lý về chủ trương giá mua điện được phát hành vào tháng 3 năm 2012. Chính sách đã phong cách thiết kế một cơ chế định giá đơn cử theo đặc thù giá trị nhiệt thấp nhất trong chất thải đô thị của Trung Quốc. Cụ thể là :
+ Tiền bán điện : Tất cả những nhà máyđiện rác bán điện với giá trung bình là 10 USD / kWh, cao hơn so với giá điện từ những nhà máy điện truyền thống lịch sử. Tuy nhiên, không phải toàn bộ những nhà máy sản xuất điện rác tại Trung Quốc đều được hưởng mức giá cao như vậy. Cơ chế định giá dựa trên giá trị chất lượng của CTR, do đó sẽ khuyến khích việc phân loại CTR trước khi đốt để có được giá trị nhiệt lượng cao hơn đồng nghĩa là giá mua điện sẽ cao hơn .
+ Phí đổ thải : Nhằm hạn chế lượng chất thải đổ thải ra những bãi chôn lấp và khuyến khích hoạt động giải trí của những xí nghiệp sản xuất điện rác, phí đổ thải tại những nhà máy sản xuất điện rác cao hơn so với đổ thải vào những bãi chôn lấp với mức cao nhất vào thời gian 39 $ và mức thấp nhất là 10 USD .
+ Hoàn thuế giá trị ngày càng tăng : những xí nghiệp sản xuất điện rác được coi như là cơ sở bảo vệ thiên nhiên và môi trường. Theo pháp luật về thuế và kinh tế tài chính của Trung Quốc năm 2000, những xí nghiệp sản xuất điện rác được hưởng chủ trương hoàn thuế giá trị ngày càng tăng. Chính sách thuế này được triển khai để kích thích những khoản góp vốn đầu tư vào dự án Bất Động Sản công nghệ điện rác .
Ngoài ra, để những xí nghiệp sản xuất điện rác hoàn toàn có thể đi vào hoạt động giải trí không thay đổi thì yếu tố về số lượng và chất lượng của nguồn CTR đầu vào cũng rất quan trọng. Theo nghiên cứu và điều tra tại Trung Quốc, CTR nguồn vào cần phải cung ứng được tối thiểu hai nhu yếu, đó là : ( 1 ) khối lượng CTR làm đầu vào cho một nhà máy sản xuất để đốt là tối thiểu 200 tấn / ngày ; ( 2 ) mức giá trị nhiệt trung bình lớn hơn 5 MJ / kg. Để làm được điều đó thì việc phối hợp với dân cư trong nâng cao nhận thức và phân loại rác tại nguồn là rất là thiết yếu .
Tại Nhật Bản, tính đến năm 2018, Nhật Bản có có 380 cơ sở đốt chất thải phát điện, riêng tại Tokyo có 21 cơ sở đốt công nghệ cao. Tổng sản lượng điện năng được sản xuất từ việc đốt chất thải rắn năm 2018 của Nhật Bản là 1.719 GWh .
Về thị trường, khác với Trung Quốc và Nước Singapore, việc tham gia thị trường này tại Nhật được quản trị rất ngặt nghèo : chỉ có 05 tập đoàn lớn lớn được phép tham gia vào những dự án Bất Động Sản điện rác, đó là : Hitachi Zosen Corp, Mitsubishi Heavy Industries Ltd, JFE Engineering Corporation, TAKUMA Co. Ltd và Kawasaki Heavy Industries Ltd. Nhật Bản kiến thiết xây dựng một cơ chế thị trường cho nguồn điện năng tái tạo nói chung và điện sản xuất từ đốt chất thải nói riêng là mạng lưới hệ thống FiT ( Feed in Tariff ) được trình làng trong Luật mua điện năng từ nguồn nguồn năng lượng tái tạo của những tổ chức triển khai từ tháng 8/2011 có hiệu lực thực thi hiện hành từ ngày 1/7/2012. Theo đó, Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản chịu nghĩa vụ và trách nhiệm mua và xác lập giá mua, thời hạn mua cho từng loại điện năng tái tạo .

    Về mảng công nghệ, Nhật Bản đặc biệt chú trọng đến các tác động môi trường của các dự án bên cạnh các mặt hiệu năng và công suất. Quy trình xây dựng một nhà máy điện rác ở Nhật Bản diễn ra theo đúng trình tự quy định và kéo dài trong khoảng 9-10 năm. Trong đó các khâu về đánh giá tác động môi trường, xử lý tro xỉ, hệ thống kiểm soát ô nhiễm được giám sát nghiêm ngặt.

Hoạt động nghiên cứu và điều tra và tăng trưởng về công nghệ điện rác được Nhật Bản chăm sóc và phối hợp với rất nhiều viện điều tra và nghiên cứu, trường ĐH như Đại học Gunma, Đại học Keico, Trung tâm công nghiệp công nghệ Gunma … Thông qua hoạt động giải trí link này thì những quy mô công nghệ được điều tra và nghiên cứu, tiến hành để hướng tới tối ưu hóa hiệu suất cao đốt chất thải và hạn chế những ảnh hưởng tác động tới môi trường tự nhiên .
Chính quyền Nhật Bản tổ chức triển khai cho người dân du lịch thăm quan trực tiếp khu vực giải quyết và xử lý của nhà máy sản xuất, tận mắt nhìn thấy công nghệ giải quyết và xử lý để giáo dục, nâng cao nhận thức và qua đó khuyến khích họ hợp tác với chính quyền sở tại. Việc hợp tác với những cơ quan quản trị như JICA, bộ thiên nhiên và môi trường, chính quyền sở tại địa phương, tổ chức triển khai, cá thể tham gia những hội thảo chiến lược, hoạt động giải trí tiếp thị, tuyên truyền đã mang lại những hiệu suất cao tích cực .

Hình 3 : Mô hình xí nghiệp sản xuất điện rác ở Nhật Bản

Bài học và hướng đi cho việt nam trong phát triển thị trường điện rác

Đứng trước sự ngày càng tăng nhu yếu sử dụng nguồn năng lượng cho tiềm năng tăng trưởng kinh tế tài chính và tính bức thiết trong việc quản trị lý CTRSH, việc sử dụng công nghệ điện rác đang được coi là giải pháp hiệu suất cao và vững chắc so với những nước trên thế giới. Theo xu thế toàn thế giới, Nước Ta đã mở màn chăm sóc thực thi và tiến hành đến quy mô đốt chất thải phát điện này. Có thể kể đến 1 số ít dự án Bất Động Sản điển hình nổi bật như : 02 Dự án Nhà máy giải quyết và xử lý chất thải tại Khu xử lý chất thải Xuân Sơn ( TP. Hà Nội ), xí nghiệp sản xuất điện rác Sóc Sơn ( TP. Hà Nội ), nhà máy sản xuất đốt phát điện Củ Chi, Tân Sinh Nghĩa ( TP Hồ Chí Minh ), nhà máy sản xuất điện rác Cần Thơ ( Cần Thơ ) … Thực tế trong quy trình tiến hành, những dự án Bất Động Sản điện rác đang đương đầu với những khó khăn vất vả về chủ trương tặng thêm, tương hỗ, chủ trương tăng trưởng công nghệ, giải quyết và xử lý môi trường tự nhiên … Đây được xem là những vướng mắc thứ nhất điển hình nổi bật cần phải xử lý để tăng trưởng quy mô điện rác. Từ việc nghiên cứu và phân tích nội dung những nước đã tiến hành, một số ít kinh nghiệm tay nghề hoàn toàn có thể rút ra cho Nước Ta như sau :
Trước hết, để thị trường điện rác chiếm thị trường và hoạt động giải trí với quy mô lớn hơn thì cần phải từng bước hạn chế hình thức giải quyết và xử lý CTRSH bằng giải pháp chôn lấp kém hiệu suất cao lúc bấy giờ, đưa ra lao lý rõ ràng khuyến khích tăng trưởng quy mô điện rác như tối đa hóa trợ cấp, vận dụng những chủ trương tặng thêm như chủ trương tặng thêm về mua và bán giá điện, về tặng thêm thuế, phí để lôi cuốn vốn và nhân lực từ khu vực tư nhân .
Thứ hai, khuyến khích những tổ chức triển khai, cá thể với những hình thức chiếm hữu khác nhau tham gia vào việc tăng trưởng và sử dụng điện rác. Nhà nước bảo lãnh những quyền và quyền lợi hợp pháp của những tổ chức triển khai, cá thể tăng trưởng và sử dụng nguồn năng lượng tái tạo. Thu hút khối kinh tế tài chính tư nhân trong tăng trưởng quy mô trình tiến hành những xí nghiệp sản xuất điện rác, hướng tới tăng trưởng vững chắc. Xét riêng so với dự án Bất Động Sản những xí nghiệp sản xuất điện rác, cần đa dạng hóa những mô hình hợp tác và lựa chọn phương pháp hợp tác tương thích so với từng nhà đầu tư để đem lại hiệu suất cao cao nhất .
Thứ ba, về mặt công nghệ, cần tăng cường ngân sách cho hoạt động giải trí điều tra và nghiên cứu, góp vốn đầu tư và tăng trưởng những doanh nghiệp mạnh, đi đầu trong hoạt động giải trí nghiên cứu và điều tra và tăng trưởng công nghệ điện rác, chú trọng giảng dạy đội ngũ công nhân kỹ thuật phân phối nhu yếu chuyển giao công nghệ. nhà nước phải là cơ quan sau cuối quyết định hành động lựa chọn quy mô công nghệ điện rác tương thích với điều kiện kèm theo và chất lượng chất thải phát sinh và hướng dẫn những địa phương thực thi .
Trong toàn cảnh toàn thế giới hóa và quy trình hợp tác quốc tế diễn ra can đảm và mạnh mẽ, đặc biệt quan trọng về những yếu tố thiên nhiên và môi trường, Nước Ta nói chung và những doanh nghiệp nói riêng có nhiều thời cơ để tiếp cận với những nước có trình độ công nghiệp thiên nhiên và môi trường tăng trưởng, có điều kiện kèm theo thuận tiện để chuyển giao, vận dụng công nghệ đốt chất thải tiên tiến và phát triển trên thế giới .

Hàn Trần Việt, Nguyễn Thị Trang

Viện Khoa học thiên nhiên và môi trường
( Nguồn : Bài đăng trên Tạp chí Môi trường số 3/2021 )

TÀI LIỆU THAM KHẢO

– National Environment Agency NEA Singapore, năm nay, Waste-to-energ Experience : The Case of Singapore .

– Ling Qiu, Department of Earth and Environmental Engineering, Columbia University, 2012, Analysis of the economics of waste to energy plants in China.

– Yongn CHI, Ph. D và Prof, State Key Laboratory of Clean Energy Utilization, College of Energy Engineering, 2017, Waste to energy in Trung Quốc .
– Zhao Xin-gang, Jiang Gui-wu, Li Ang, Wang Ling, năm ngoái, Economic analysis of waste-to-energy industry in Trung Quốc .
– Christine Yolin, năm ngoái, Waste Management and Recycling in Nhật Bản, Opportunities for European Campanies ( SMEs focus ) .

Source: https://dvn.com.vn
Category: Công Nghệ