“Nhật ký” ATM
Chúng tôi mất ba ngày chờ đón, hẹn hò hòng đi cùng xe chuyển tiền của Ngân hàng Công thương đến Trụ sở Q. Đống Đa nạp tiền cho máy ATM nhưng ở đầu cuối không được. Khi xe chuyển tiền đã đậu dưới sân, ông phó tổng giám đốc không hề cho đi cùng dù chỉ để chụp một kiểu ảnh vì sợ bật mý bí hiểm chuyển tiền ngân hàng nhà nước. Đủ biết bảo mật an ninh cho máy ATM cẩn mật thế nào !
| Khoảng 10 năm trước, tại Ngân hàng Ngoại thương ( khi còn đặt trụ sở trong Ngân hàng Nhà nước, số 47 – 49 Lý Thái Tổ ) Open hai cái máy lạ trông giống buồng điện thoại thông minh công cộng. Đó chính là hai máy ATM tiên phong của TP TP. Hà Nội. Máy được nhập khẩu từ quốc tế, do hãng sản xuất máy rút tiền tự động hóa khét tiếng NCR sản xuất. Bà Tuấn Anh, làm ở phòng thẻ Ngân hàng Ngoại thương, nhớ lại : “ Hồi đó chỉ khách quốc tế và Việt kiều sử dụng hai chiếc máy này. Khách hàng trong nước phần nhiều chưa quen phương pháp giao dịch thanh toán qua thẻ ”. Đến thời gian này, Ngân hàng Ngoại thương có 47 máy ATM đời mới đặt tại hầu khắp những khu vực đẹp ở TP. Hà Nội : trường bay, khu công nghiệp, khách sạn, TT thương mại, du lịch … Hai máy ATM tiên phong đời cũ được đem cất làm kỷ niệm. Bà Tuấn Anh cho biết : “ Một máy ATM trị giá từ 30.000 – 35.000 USD. Hầu hết những ngân hàng nhà nước đều nhập máy từ Hãng NCR, riêng biệt một số ít sử dụng máy ATM của Trung Quốc ”. Ít ai ngờ, một máy ATM nặng trên 600 kg, giá đắt đỏ, chứa đựng bên trong là một lượng lớn tiền mặt lại phải trầy trật … đi thuê khu vực. Máy phải được đặt nơi thoáng mát, nhiệt độ không nóng quá, mặt phẳng từ 2-3 mét vuông, phải lắp camera theo dõi nếu không phải thuê bảo vệ canh chừng. Khó nhất là tìm được khu vực sao cho máy hoạt động giải trí được 24/24 g. Bà Tuấn Anh nói : “ Giá thuê khu vực tùy từng nơi, nơi đông khách giá cao và ngược lại. Trung bình từ 100 USD đên 4,5 triệu đồng / tháng / máy ”. Tuy nhiên chưa hẳn là thuê điểm đặt máy tại những vị trí đẹp lại là tốt. Như tại Trung tâm thương mại Tràng Tiền, máy phải ngừng hoạt động giải trí khi TT ngừng hoạt động. Hay tại trường bay quốc tế Nội Bài, mặc dầu lượng khách “ xịn ” rất lớn nhưng nhu yếu thực tiễn tại đây lại là trao đổi ngoại tệ chứ không phải rút tiền từ máy. Cũng có 1 số ít trường hợp riêng biệt khi Trụ sở thuê được điểm đặt máy tại nhà dân Open 24/24 g như điểm đặt máy tại đường Nguyễn Chí Thanh . |
Ông Khánh (trưởng phòng thẻ, Ngân hàng Công thương) cho biết: “An ninh cho máy có ba vòng: an ninh hệ thống, an ninh nghiệp vụ và an ninh bên ngoài”. Theo ông Khánh, quan trọng nhất trong an ninh nghiệp vụ là chọn anh em tin cẩn thực hiện các công đoạn phát hành thẻ: từ cá biệt thẻ, in dập thẻ, chuyển thẻ đến chi nhánh và giao đến tay khách hàng.
Ông Khánh (trưởng phòng thẻ, Ngân hàng Công thương) cho biết: “An ninh cho máy có ba vòng: an ninh hệ thống, an ninh nghiệp vụ và an ninh bên ngoài”. Theo ông Khánh, quan trọng nhất trong an ninh nghiệp vụ là chọn anh em tin cẩn thực hiện các công đoạn phát hành thẻ: từ cá biệt thẻ, in dập thẻ, chuyển thẻ đến chi nhánh và giao đến tay khách hàng.
Bạn đang đọc: “Nhật ký” ATM
Ông Khánh nói : “ Chúng tôi rất chăm sóc đến phẩm chất bạn bè và liên tục luân chuyển cán bộ triển khai những khâu này. Tin bạn bè một phần, còn lại vẫn phải liên tục kiểm tra nội bộ ”. Chính việc chủ quan trong khâu này mà tại Ngân hàng K. đã xảy ra chuyện mất hàng trăm triệu từ nhân viên cấp dưới nội bộ .
Hiện Ngân hàng Công thương có 87 máy ATM đặt tại trụ sở, những Trụ sở và những khu vực đi thuê. Vào những ngày cao điểm như khi công nhân viên chức nhận lương qua thông tin tài khoản, máy ATM hết tiền, tiếp tục xe ngân hàng nhà nước phải chuyển tiền đến những Trụ sở để nạp vào máy ; có máy nạp 2-3 lần / ngày, số tiền từ 100 triệu – 1 tỉ đồng .
Tuy vậy, ông Khánh cho rằng hiệu suất cao kinh tế tài chính từ máy rút tiền của hầu hết những ngân hàng nhà nước tại việt nam chưa cao. Việc phát hành thẻ chỉ mang tính đa dạng hóa dịch vụ kinh doanh thương mại của từng ngân hàng nhà nước. Theo ông : “ Ở quốc tế, máy ATM được nhìn nhận là hiệu suất cao khi hoạt động giải trí với tần suất 90 %, thậm chí còn 99 %. Ở việt nam, số lượng này chỉ trung bình là 80 % ”. Ngoài ra, “ nuôi ” một máy ATM công suất tiêu thụ điện chỉ như một chiếc máy tính nhưng tiền ngân sách bảo trì nó không hề nhỏ : khoảng chừng 10 % giá trị máy / năm. Phải thuê riêng một công ty chuyên việc bảo trì máy 24/24 g .
Những cuộc đột kích
Trên quốc tế, sự “ bền vững và kiên cố ” của máy ATM đã được ngay cả những đạo chích công nghệ cao tâm phục khẩu phục. Tại Malaysia, kẻ trộm không hề lấy tiền từ máy ATM mặc dầu đã phá khóa, sau cuối phải dùng cần cẩu cẩu máy ra chỗ khác để liên tục “ oanh tạc ”. Tại Mỹ cũng vậy, kẻ trộm phải dùng xe tải hạng nặng, cột xích vào máy ATM để lôi đi. Những vụ trộm cắp tại máy ATM chỉ thành công xuất sắc khi tiến công chính vào điểm ưu việt nhất của máy : dùng thẻ giả, Phục hồi những mật mã …
Tại TP.HN đến nay chưa xảy ra chuyện tày đình như vậy, ngoài 1 số ít dư luận về việc khách quốc tế dùng thẻ giả đánh cắp tiền hay khách rút phải tiền giả tại máy. Những “ tai nạn thương tâm ” mà máy ATM đã gặp phải ở vào những góc nhìn khác, ví dụ điển hình : – Máy ATM đặt tại C4, Giảng Võ bị nhét thẻ điện thoại thông minh vào khe dành để kiểm tra thẻ. – Máy ATM đặt cạnh Trường ĐH Khoa học tự nhiên bị nhét kẹo cao su đặc vào. – Máy ATM đặt tại bưu điện bờ hồ bị nhét đơn khiếu nại, người khiếu nại là một … thương bệnh binh. ( Trích “ nhật ký ” máy ATM Ngân hàng Ngoại thương ) .
Tại ngân hàng nhà nước này, cách đây không lâu một nữ SV 22 tuổi học Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn bị mất tiền trong thực trạng hi hữu : Cô cho bạn mã số thẻ và nhờ bạn ra máy ATM rút tiền hộ. Bạn cô “ cầm hộ ” luôn số tiền đã rút ; đến khi cô đòi lại thẻ thì phát hiện trong thông tin tài khoản mất thêm hơn 1 triệu đồng .
Cũng mới đây, gần cuối buổi làm việc chiều, phòng thẻ tiếp đón một quí bà trong tâm trạng hớt hải: bà kêu đã mất toàn bộ túi xách, trong đó có ví tiền, điện thoại di động (ĐTDĐ) và thẻ ATM. Oái oăm thay, do bà sợ quên mã số thẻ nên đã lưu nó trong… ĐTDĐ. Sợ kẻ gian mò thấy trong ĐTDĐ mã số này, bà tức tốc đến phòng thẻ yêu cầu phong tỏa tài khoản của mình. Rất may còn kịp.
Một chuyện thông dụng nữa : chắc mọi người đều nghĩ ai có thẻ ATM là phong phú, là có rất nhiều tiền trong thông tin tài khoản ? Không phải. Thực tế là hầu hết những ngân hàng nhà nước không qui định số tiền tối thiểu nạp vào thông tin tài khoản khi ĐK làm thẻ. Nếu mở thông tin tài khoản không làm thẻ, người mua buộc phải nạp vào đó một số tiền tương đối có giá trị, tối thiểu 500.000 đồng .
Nhưng nếu làm một thẻ ATM thì chỉ mất khoảng chừng 100.000 đồng xu tiền dịch vụ, còn lại bỏ vào đó bao nhiêu tiền cũng được. Ở Ngân hàng Công thương, trung bình một thẻ có xấp xỉ 10 triệu đồng trong thông tin tài khoản. Cá biệt có thẻ có hàng trăm triệu trong thông tin tài khoản. Nhưng cũng có thẻ mà số dư trong đó khi nào cũng chỉ xấp xỉ … 50.000 đồng. Chưa bằng phí đi ĐK làm thẻ. Đây là kẽ hở gây ra vụ mất tiền làm rúng động mạng lưới hệ thống máy ATM những ngân hàng nhà nước Thành Phố Hà Nội ba tháng trước :
Ngày 11-7-2004, chị Huyền, nhân viên cấp dưới bảo vệ Ngân hàng Nông nghiệp và tăng trưởng nông thôn, phát hiện mình bị mất cắp một thẻ tín dụng thanh toán, chứng tỏ nhân dân và một số tiền. Ngay lập tức, chị Huyền gọi điện nhu yếu phong tỏa thông tin tài khoản của mình nhưng được ngân hàng nhà nước thông tin : số tiền 5.600.000 đồng trong thông tin tài khoản của chị đã bị rút không còn một đồng và rút trước khi chị gọi điện … 5 phút ! Tra sổ những hoạt động giải trí thanh toán giao dịch của ngân hàng nhà nước trong khoảng chừng thời hạn đó, Phòng công an hình sự biết được thẻ của chị Huyền đã được sử dụng rút tiền tại máy ATM đặt tại 24 phố Láng Hạ .
| Theo Thương Hội Ngân hàng việt nam, trên địa phận TP Thành Phố Hà Nội hiện có khoảng chừng 400 máy ATM của những ngân hàng nhà nước nhà nước và ngân hàng nhà nước ngoài quốc doanh. Hiện Ngân hàng Nông nghiệp và tăng trưởng nông thôn có lượng máy nhiều nhất, dự kiến cuối năm 2004 sẽ tăng lên 200 máy. Tháng mười một tới, mạng lưới hệ thống máy ATM của bốn ngân hàng nhà nước : Đầu tư, NN&PTNT, Công thương, Á Châu dự kiến sẽ liên kết với nhau ; qua đó người mua hoàn toàn có thể rút tiền tại máy ATM của cả bốn thay vì làm thẻ tại ngân hàng nhà nước nào sẽ chỉ được rút tiền tại máy của ngân hàng nhà nước đó. Liên minh giữa Ngân hàng Ngoại thương và 10 ngân hàng nhà nước khác cũng đang có kế hoạch liên kết mạng lưới hệ thống máy ATM trong năm nay . |
Cũng thời điểm đó, cảnh sát hình sự phát hiện một “tài khoản lạ” tham gia giao dịch: chủ nhân tài khoản này trước nay chỉ có 100.000 đồng và không hề gửi vào hay rút tiền ra từ tài khoản này. Xác minh được chủ “tài khoản lạ” là Vũ Thị Hồng Nhung, trú tại Thành Công, Ba Đình; đem ảnh đương sự đối chiếu camera và nhân chứng có mặt tại thời điểm đó hoàn toàn giống nhau! Thị Nhung sau đó đã khai nhận.
Cũng thời gian đó, công an hình sự phát hiện một “ thông tin tài khoản lạ ” tham gia thanh toán giao dịch : gia chủ thông tin tài khoản này trước nay chỉ có 100.000 đồng và không hề gửi vào hay rút tiền ra từ thông tin tài khoản này. Xác minh được chủ “ thông tin tài khoản lạ ” là Vũ Thị Hồng Nhung, trú tại Thành Công, Ba Đình ; đem ảnh đương sự so sánh camera và nhân chứng xuất hiện tại thời gian đó trọn vẹn giống nhau ! Thị Nhung sau đó đã khai nhận .Theo thị, việc làm thẻ với số tiền ít trong thông tin tài khoản chỉ nhằm mục đích mục tiêu khám phá phương pháp sử dụng, nắm phương pháp gửi và rút tiền từ thẻ. Khi lấy được thẻ của chị Huyền, thị đoán ngay ra tâm ý người mua thường lấy ngày tháng năm sinh mình đặt mật khẩu thẻ cho dễ nhớ, nên đã nhập mã số thẻ theo ngày tháng năm sinh chị Huyền có trên chứng minh thư .
Sai lầm của chị Huyền qua vấn đề trên tương đối phổ cập với người mua lúc bấy giờ khi làm thẻ ATM. Đó là việc chọn số “ pin ” mã số thẻ bảo mật thông tin trùng với ngày tháng năm sinh, số chứng tỏ nhân dân, số ĐTDĐ, điện thoại thông minh nhà riêng, cơ quan …
Cách chọn kiểu này phổ biến đến mức một số ngân hàng phải lưu ý khách hàng chọn cách khác hoặc phải liên tục thay đổi số “pin” của mình. Ngoài ra, một số sơ suất khác cũng có thể dẫn đến việc mất tiền qua thẻ ATM: cho số “pin”, nhờ người mang thẻ của mình ra máy ATM rút tiền hộ, cho mượn thẻ, lưu số “pin” vào máy ĐTDĐ; khi mất ĐTDĐ và thẻ kẻ gian sẽ lấy được số “pin” trong ĐTDĐ và lấy được tiền…
Xem thêm: Vay tiền mặt tại Ninh Thuận
Một trường hợp ly kỳ nữa tại Ngân hàng N. : hai vợ chồng cùng làm thẻ, tin yêu thương mến nhau nên dùng chung số “ pin ” ! Đến khi vợ phát hiện thông tin tài khoản mình bị mất tiền, tìm tới kêu ngân hàng nhà nước mới biết chính ông chồng đã rút tiền ra qua mã số bí hiểm đó. Ngoài ra, những trường hợp bị “ nuốt thẻ ” sau khi lóng ngóng ấn sai mã số liên tục ba lần diễn ra không phải là hiếm .
“ Thời của thẻ ” có vẻ như đến nhanh với người dân TP.HN và không hề kén khách. Sẽ không giật mình nêu phát hiện cảnh một anh tài xế taxi dừng xe trước khách sạn Melia, bấm tanh tách trên máy ATM trước khi đếm xoành xoạch xấp tiền 2 triệu loại 100.000 đồng thơm phức. Hay một “ cầu thủ đá bóng ” đêm hôm mò ra máy ATM lấy tiền chung độ, miệng nói rào rào qua điện thoại di động toàn “ phân ” với “ kèo ” .
Hoặc cảnh anh chị em công chức xếp hàng tại máy mỗi lần đến kỳ nhận lương. Sắp tới, một trường ĐH tại TP.HN còn dự kiến làm thẻ ATM cho sinh viên để tối ưu hóa việc thanh toán giao dịch học phí. Sự thuận tiện và thái độ Giao hàng của máy ATM là như vậy. Nhưng “ văn hóa truyền thống thẻ ” có đến hay không, sớm hay muộn còn phụ thuộc vào vào ” thượng đế ” .
Source: https://dvn.com.vn
Category: Tiêu Dùng
