phân tích giùm mình bài đan ghita của lor-ca với ạ….. không chép mạng nha câu hỏi 185802 – https://dvn.com.vn

I, Dàn ý tham khảo

1, Mở bài
– Giới thiệu tác giả, tác phẩm

2, Thân bài

– Nghệ thuật
– Nội dung
=> Bộc lộ tâm trạng gì của tác giả ?
3, Kết bài
– Đánh giá về phong thái nghệ thuật và thẩm mỹ của tác giả
– Liên hệ, lan rộng ra

II, Bài văn tham khảo

Thanh Thảo tên thật là Hồ Thành Công. Tài năng thơ ca của Thanh Thảo tăng trưởng và trưởng thành trong những năm cuối của cuộc cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước. Thanh Thảo đem đến cho thơ ca thời đó lời nói trung thực của một thế hệ tình nguyện cầm súng bảo vệ Tổ quốc, phản ánh lời nói của người tri thức nhiều suy tư, trăn trở trước những yếu tố nóng bỏng của xã hội và thời đại. Điều này được bộc lộ rõ nét qua bài thơ ” Đàn ghi ta của Lor – ca ” .

“Khi tôi chết, hãy chôn tôi với cây đàn”.
(Ph. G. Lor-ca)

những tiếng đàn bọt nước
Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt
li-la li-la ti-la
đi long dong về miền đơn độc
với vầng trăng chếnh choáng
trên yên ngựa mỏi mòn

Tây Ban Nha hát nghêu ngao
bỗng kinh hoàng áo choàng bê bết đỏ
Lor-ca bị điệu về bãi bắn
chàng đi như người mộng du
tiếng ghi ta nâu
bầu trời cô gái ấy
tiếng ghi ta lá xanh biết mấy
tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan
tiếng ghi ta ròng ròng
máu chảy
không ai chôn cất tiếng đàn
tiếng đàn như cỏ mọc hoang giọt nước mắt
vầng trăng long lanh trong đáy giếng
đường chỉ tay đã đứt
dòng sông rộng vô cùng
Lor-ca bơi sang ngang
trên chiếc ghi tar màu bạc
chàng ném lá bùa cô gái Di-gan
vào xoáy nước
chàng ném trái tim mình
vào lặng yên bất chợt
li-la li-la li-la…

Bài thơ viết về cái chết của Fê-đê-ri-cô Gar-xi-a Lor-ca (1898 – 1936), thi sĩ, nhạc sĩ, nhà biên kịch thiên tài người Tây Ban Nha. Dòng máu nóng bỏng nhiệt tình thôi thúc nhà thơ cất cao tiếng đàn, tiếng hát, lời thơ để ca ngợi tự do bất diệt, phản đối bản chất tàn bạo, xấu xa của bè lũ phát xít Phơ-răng-cô. Ông đã bị chúng sát hại ngày 19-8-1936, khi ông mới 38 tuổi. Cả đất nước Tây Ban Nha khóc thương ông, một nhà thơ – chiến sĩ của tự do.

Cái chết của Lor-ca là sự kiện gây chấn động dư luận không những ở Tây Ban Nha mà còn trên toàn quốc tế, không riêng gì lúc bấy giờ mà còn âm vang tới nhiều năm sau. Thanh Thảo vô cùng khâm phục và thương mến khí phách cũng như kĩ năng của Lor-ca nên đã dành tận tâm để viết nên bài thơ giống như dựng một tượng đài sừng sững về Lor-ca trong tâm tưởng những người ngưỡng mộ ông qua một hình ảnh quen thuộc mà độc lạ : cây đàn ghi ta .

Qua bài thơ, người đọc cảm nhận được vẻ đẹp của hình tượng Lor-ca và biểu tượng nghệ thuật Lor-ca trong mạch cảm xúc và suy tư đa chiều, vừa sâu sắc, vừa mãnh liệt của tác giả. Hình tượng Gar-xi-a Lor-ca trong bài thơ có thể được cảm nhận ở nhiều cấp độ, nhiều khía cạnh khác nhau nhưng khái quát lại có thể thấy một số nét chính : Đó là một nghệ sĩ tự do và cô đơn. Tuy bị giết chết bởi thế lực phát xít tàn ác nhưng tâm hồn Lor-ca bất diệt. Bài thơ làm sống lại huyền thoại về một con người, một nghệ sĩ, một chiến sĩ của đất nước có truyền thông âm nhạc, thi ca và những vũ điệu rực lửa.
Câu nói nổi tiếng : Khi tôi chết, hãy chôn tôi với cây đàn của Lor-ca được lấy làm đề từ của bài thơ giống như một “chìa khóa” ngầm hướng người đọc tới sự hiểu biết đúng đắn thông điệp của bài thơ. Trong nhận thức của một người đọc bình thường, câu nói này hiển nhiên bộc lộ tình yêu say đắm của Lor-ca với nghệ thuật. Nhưng không chỉ có vậy, nó còn là tình yêu tha thiết của người nghệ sĩ với xứ sở của mình.

Mở đầu bài thơ là tiếng đàn rộn ràng đầy hứng khởi tượng trưng cho tâm hồn sôi sục, can đảm và mạnh mẽ, yêu đời của Lor-ca nói riêng và của dân tộc bản địa Tây Ban Nha nói chung. Hình ảnh Lor-ca – một nghệ sĩ tự do và đơn độc – được ra mắt bằng những nét chấm phá gây ấn tượng can đảm và mạnh mẽ :

những tiếng đàn bọt nước
Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt
li-la li-la li-la
đi lang thang về miền đơn độc
với vầng trăng chếnh choáng
trên yên ngựa mỏi mòn

Màu áo choàng đỏ gắt nhắc tới một nét độc lạ trong đời sống văn hóa truyền thống của người dân Tây Ban Nha vừa giúp tất cả chúng ta tưởng tượng khá đơn cử về Lor-ca, vừa gợi hồi tưởng đến game show đấu bò tót mạo hiểm, dũng mãnh có sức hấp dẫn rất lớn với phần đông dân chúng Tây Ban Nha và hành khách quốc tế. Các chàng đấu sĩ điển hình nổi bật giữa đấu trường với chiếc áo choàng đỏ thắm trên vai và mảnh vải đỏ trong tay. Đơn độc với thanh kiếm hoặc mũi lao, chàng đấu sĩ bằng sự sáng suốt, khôn khéo và lòng gan góc sẽ hạ gục chú bò tót to lớn, hung tàn trong một hiệp đấu ngắn ngủi trước sự tận mắt chứng kiến của hàng vạn người theo dõi trên sân .
Nhưng ở đây không, phải là đấu trường với cuộc đấu giữa võ sĩ với bò tót mà là một đấu trường đặc biệt quan trọng với cuộc đấu dai dẳng, bền chắc mà không kém phần ác liệt giữa khát vọng dân chủ của công dân Lor-ca với nền chính trị độc tài phát xít Phơ-răng-cô .
Ở khổ thơ thứ hai và thứ ba, tác giả miêu tả cái chết bất ngờ đột ngột của Lor-ca bằng những chỉ tiết đặc biệt quan trọng gây ám ảnh thâm thúy trong lòng người đọc. Từ sự sống tưng bừng bất ngờ đột ngột chuyển sang cái chết bi thảm chỉ trong khoảnh khắc, một khoảnh khắc nghiệt ngã, kinh hoàng :

Tây Ban Nha hát nghêu ngao
bỗng kinh hoàng áo choàng bê bết đỏ
Lor-ca bị điệu về bãi bắn
chàng đi như người mộng du
tiếng ghi ta nâu
bầu trời cô gái ấy
tiếng ghi ta lá xanh biết mấy
tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan
tiếng ghi ta ròng ròng
máu chảy

Có thể nói Thanh Thảo đã thực sự hóa thân vào nhân vật trữ tình để cảm nhận thấm thía nỗi đau đớn vô biên và bộc lộ điều đó bằng ngôn từ của trái tim, của ngòi bút như rướm máu. Thủ pháp nghệ thuật và thẩm mỹ chủ yếu trong đoạn thơ này là cách sử dụng điệp từ, điệp ngữ, nhân hóa, ẩn dụ, tượng trưng đa nghĩa và trái chiều được tác giả khai thác triệt để nhằm mục đích biểu lộ thảm kịch của Lor-ca. Đoạn thơ đã làm điển hình nổi bật sự trái chiều giữa khát vọng tự do của người nghệ sĩ với đấm đá bạo lực gian ác của bọn phát xít, giữa tiếng hát yêu đời với hiện thực phũ phàng đẫm máu .
Cái chết đến với Lor-ca trọn vẹn giật mình. Người nghệ sĩ ấy tuy luôn bị ám ảnh bởi cái chết nhưng không hề nghĩ là nó lại đến sớm như thế và đến vào lúc không ngờ nhất. Tiếng hát tượng trưng cho sự sống tự nhiên tắt lịm trước cái chết kinh khủng hiện hữu qua hình ảnh gây ấn tượng rùng rợn : áo choàng bê bết đỏ. Dòng máu sôi sục khát vọng tự do của Lor-ca đã tuôn đổ trên mảnh đất mà ông yêu quý. Hình ảnh này tiềm ẩn ý nghĩa tố cáo tội ác dã man của bè lũ phát xít Phơ-răng-cô so với nhân dân Tây Ban Nha ưu thích tự do, tự do, công lí. Sự kiện thảm khốc ấy tạo ra những cú sốc dây chuyền sản xuất được tác giả miêu tả theo lối ẩn dụ tượng trưng với sự quy đổi cảm xúc liên tục khá mới lạ, táo bạo, qua những âm thanh vỡ ra thành sắc tố, hình khối, thành dòng máu chảy, góp thêm phần nêu bật ý nghĩa tiếng đàn ghi ta ở những cung bậc khác nhau, thực trạng khác nhau. Mỗi so sánh là một ẩn dụ về cái đẹp, về tình yêu, về nỗi đau, về cái chết : tiếng ghi ta nâu, tiếng ghi ta lá xanh biết mấy, tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan, tiếng ghi ta ròng ròng – máu chảy .
Hình ảnh tiếng ghi ta ròng ròng – máu chảy không đơn thuần chỉ là nghệ thuật và thẩm mỹ nhân hóa mà cao hơn thế, nó là con người, là số phận, là linh hồn của Lor-ca. Đây là một hình ảnh gây ấn tượng và ám ảnh sâu đậm, day dứt khôn nguôi trong tâm hồn người đọc .
Niềm tin vào sự bất tử của tiếng đàn Lor-ca còn bộc lộ tập trung chuyên sâu ở những khổ thơ cuối. Sự khâm phục chân thành và lòng tiếc thương vô hạn của nhà thơ Thanh Thảo so với Lor-ca là cơ sở vững chãi của niềm tin mãnh liệt ấy. Tình cảm đau xót biểu lộ qua những câu thơ có âm điệu ngắt quãng giống như tiếng khóc nghẹn ngào, thổn thức :

không ai chôn cất tiếng đàn
tiếng đàn như cỏ mọc hoang
giọt nước mắt
vầng trăng long lanh trong đáy giếng
đường chỉ tay đã đứt
dòng sông rộng vô cùng
Lor-ca bơi sang ngang
trên chiếc ghi ta màu bạc
chàng ném lá bùa cô gái Di-gan
vào xoáy nước
chàng ném trái tim mình vào lặng yên bất chợt
li-la li-la li-la…

Ở đoạn thơ này, Thanh Thảo vẫn liên tục sử dụng những giải pháp so sánh và ẩn dụ tượng trưng để khắc đậm niềm tin. Cùng với ý không ai chôn cất tiếng đàn, hình ảnh đường chỉ tay là ẩn dụ về số phận, về định mệnh nghiệt ngã, không ít nhắc nhớ đến cụ thể Gar-xi-a Lor-ca bị bọn phát xít thủ tiêu và ném xác xuống giếng. Các hình ảnh tượng trưng như giọt nước mắt vầng trăng lộng lẫy trong đáy giếng, dòng sông, lá bùa, chiếc ghi ta màu bạc, … đều được phát minh sáng tạo theo lối thơ tượng trưng ám chỉ cõi chết, nơi siêu thoát. Các hành vi ném lá bùa, ném trái tim mình cũng có ý nghĩa tượng trưng cho sự giã từ vĩnh viễn, một sự lựa chọn của Lor-ca .
Câu thơ : không ai chôn cất tiếng đàn – tiếng đàn như cỏ mọc hoang … tiềm ẩn nhiều tầng nghĩa. Tiếng đàn tượng trưng cho nghệ thuật và thẩm mỹ của Lor-ca, cho tình yêu tự do và yêu con người mà ông suốt đời theo đuổi. Đấy là cái đẹp không đấm đá bạo lực nào hoàn toàn có thể diệt trừ nổi. Nó sẽ sống mãi, truyền lan mãi, giản dị và đơn giản mà kiên cường như cỏ dại. Đây cũng là nỗi xót thương trước cái chết bi thảm của một thiên tài ; trước hành trình dài cải cách thẩm mỹ và nghệ thuật dang dở không chỉ với bản thân Lor-ca mà còn với nền văn chương Tây Ban Nha. Nghệ thuật bỗng thành thứ cỏ mọc hoang ? ! Nhưng ý thơ đâu chỉ dừng lại ở đó. Dường như còn có cả tâm trạng của người nghệ sĩ đọng lại thành những hình ảnh đẹp và buồn : giọt nước mắt vầng trăng – lộng lẫy trong đáy giếng, … như giọt nước mắt khóc thương người nghệ sĩ chân chính của nhân dân. Câu thơ gợi những suy tư, liên tưởng đa chiều trong lòng người đọc .
Nói về cái chết và để cái chết của Lor-ca bớt phần bỉ thảm, nhà thơ Thanh Thảo đã tích hợp những hình ảnh dân gian với những hình ảnh hiện đại để biểu lộ phát minh sáng tạo nghệ thuật và thẩm mỹ của riêng mình : đường chỉ tay đã đứt, dòng sông rộng vô cùng ; phận người thì ngắn ngủi mà quốc tế thì mênh mang. Lor-ca đã đi vào cõi bất tử với hình ảnh : Lor-ca bơi sang ngang – trên chiếc ghi ta màu bạc .

Các hành động ném lá bùa vào xoáy nước, ném trái tim mình vào cõi lặng yên bất chợt đều mang nghĩa tượng trưng cho sự giã từ và giải thoát, chia tay thực sự với những ràng buộc và hệ lụy trần gian… Cây đàn ghi ta quen thuộc gắn bó với Lor-ca như hình với bóng giờ đây đã trở thành con thuyền đưa linh hồn ông sang thế giới bên kia, một thế giới an lạc vĩnh hằng không có chiến tranh, không còn đổ máu. Cuộc đời, số phận của Lor-ca đã kết thúc nhưng tiếng đàn của ông vẫn ngân nga, vang vọng mãi: li-la li-la li-la.

Đàn ghi ta của Lor-ca là bài thơ dồi dào nhạc tính, được phát minh sáng tạo với chủ ý tô đậm hình tượng Gar-xi-a Lor-ca – nghệ sĩ hát rong vĩ đại – người đã dùng tiếng đàn ghi ta để giãi bày nỗi đau buồn và khát vọng yêu thương của nhân dân mình. Có thể nhận ra nhạc tính của bài thơ từ vần và nhịp, những thủ pháp láy từ, điệp từ, sự tích hợp ngẫu hứng giữa những từ ngữ tạo nên những giai điệu mang đặc thù âm nhạc. Những từ mô phỏng âm thanh qua những nốt đàn ghi ta. Giai điệu bài thơ mang dáng dấp một bản nhạc không lời .
Tiếng đàn tượng trưng cho nghệ thuật và thẩm mỹ, cho tình yêu tự do, tình yêu con người của Lor-ca, tượng trưng cho Cái Đẹp của đời. Bạo lực phát xít giết chết Lor-ca nhưng không thể nào giết chốt tiếng đàn du dương, réo rắt của ông đã gieo vào lòng người dân Tây Ban Nha những hạt giống tự do và khát vọng. Cái Đẹp là bất tử. Lor-ca được coi là thần tượng bởi lòng yêu tự do, yêu con người, bởi khí phách kiên cường không khuất phục trước những thế lực bạo tàn. Tâm hồn trong sáng và kĩ năng hiếm có khiến tên tuổi Lor-ca sống mãi trong tâm hồn người dân Tây Ban Nha .
Nhắc tới Lor-ca, những người thương mến ông nhớ ngay đến câu nói nổi tiếng thể hiện tính cách của một nghệ sĩ chân chính : Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn. Nhà thơ Thanh Thảo đã viết về Lor-ca bằng rung động mãnh liệt của xúc cảm, bằng tấm lòng “ liên tài ” rất đáng trân trọng. Những phát minh sáng tạo nghệ thuật và thẩm mỹ trong bài thơ chứng tỏ tận tâm và khát vọng thay đổi thơ ca của tác giả, góp thêm phần làm cho năng lực bộc lộ của ngôn từ tiếng Việt thêm tinh xảo, phong phú và đa dạng và phong phú .

Source: https://dvn.com.vn
Category : Lorca