Giá thành là gì? Các phương pháp tính giá thành sản phẩm?
Tất cả những khoản chi phí phát sinh (phát sinh trong kỳ, kỳ trước chuyển sang) và các chi phí trích trước có liên quan đến khối lượng sản phẩm, dịch vụ đã hoàn thành trong kỳ sẽ tạo nên chỉ tiêu giá thành sản phẩm.
Giá thành sản phẩm trong tiếng Anh là Product Cost. Giá thành sản phẩm của doanh nghiệp là chi phí mà doanh nghiệp bỏ ra để hoàn thành việc sản xuất và tiêu thụ một loại sản phẩm nhất định.
Định nghĩa về giá thành trong tiếng Anh được hiểu như sau :” Costs is the monetary expression of the product of all waste, labor costs and raw materials in the production process related to the volume of finished product, and the price can be divided into 2 categories : Production costs and consumption costs. ”Bản chất của giá thành sản phẩm :– Giá thành sản phẩm của một doanh nghiệp biểu lộ ngân sách riêng biệt của doanh nghiệp để sản xuất và tiêu thụ sản phẩm .– Giữa chi phí sản xuất sản phẩm và giá thành sản phẩm có sự giống và khác nhau .Giá thành sản phẩm chỉ biểu lộ lượng ngân sách để triển khai xong việc sản xuất và tiêu thụ một đơn vị chức năng sản phẩm hay một khối lượng sản phẩm. Còn chi phí sản xuất và tiêu thụ biểu lộ ngân sách mà doanh nghiệp đã bỏ ra để sản xuất và tiêu thụ trong một thời kì nhất định .giá thành sản xuất hợp thành giá thành sản phẩm nhưng không phải hàng loạt ngân sách phát sinh trong kì đều được tính vào giá thành sản phẩm .Do có sự khác nhau cơ bản giữa đối tượng người dùng kế toán chi phí sản xuất và đối tượng người tiêu dùng tính giá thành mà có sự phân biệt kế giữa chiêu thức kế toán ngân sách và chiêu thức tính giá thành sản phẩm. Về cơ bản giải pháp tính giá thành gồm có những giải pháp sau :
– Phương pháp trực tiếp ;
– Phương pháp thông số ;
– Phương pháp tỷ suất ( định mức ) ;
– Phương pháp loại trừ sản phẩm phụ ;
– Phương pháp tính giá thành theo đơn đặt hàng ;
– Phương pháp phân bước .
*) Đối với phương pháp trực tiếp:
Phương pháp này được vận dụng trong những doanh nghiệp thuộc mô hình sản xuất giản đơn, số lượng loại sản phẩm ít, sản xuất với khối lượng lớn và chu kì sản xuất ngắn như những nhà máy điện, nước, những doanh nghiệp khai thác ( quặng, than, gỗ .. ) Đối tượng kế toán ngân sách là từng loại sàn phẩm, dịch vụ. Đối tượng kế toán ngân sách trùng với đối tượng người tiêu dùng hạch toán giá thành. Ngoài ra giải pháp còn được vận dụng cho những doanh nghiệp tuy có quy trình tiến độ sản xuất phức tạp nhưng sản xuất khối lượng lớn và ít loại sản phẩm, mỗi loại sản phẩm được sản xuất trong những phân xưởng riêng không liên quan gì đến nhau, hoặc để tính giá thành của những việc làm tác dụng trong từng quy trình tiến độ sản xuất nhất định .
Ưu điểm : dễ hoạch toán do số lượng loại sản phẩm ít, việc hoạch toán thường được thực thi vào cuối tháng trùng với kì báo cáo giải trình nên thuận tiện so sánh, theo dõi .
Nhược điểm : chỉ vận dụng được cho doanh nghiệp sản xuất số lượng loại sản phẩm ít khối lượng lớn, doanh nghiệp sản xuất độc quyền một loại sản phẩm, chu kì sản xuất ngắn sản phẩm dở dang ( phế liệu tịch thu ) ít hoặc không đáng kể như những doanh nghiệp khai thác than, quặng, món ăn hải sản … những doanh nghiệp sản xuất động lực .
*) Đối với phương pháp loại trừ sản phẩm phụ:
Đối với những doanh nghiệp mà trong cùng một quy trình sản xuất, bên cạnh sản phẩm chính còn thu được sản phẩm phụ, để tính giá trị sản phẩm chính kế toán phải loại trừ giá trị sản phẩm phụ ra khỏi tổng chi phí sản xuất sản phẩm. Giá trị sản phẩm phụ hoàn toàn có thể xác lập theo giá hoàn toàn có thể sử dụng được, giá ước tính, giá kế hoạch, giá nguyên vật liệu bắt đầu …
Ưu điểm : Việc hoạch toán thường được triển khai vào cuối tháng trùng với kì báo cáo giải trình nên thuận tiện so sánh, theo dõi .
Nhược điểm : Doanh nghiệp cần góp vốn đầu tư máy móc thêm để sản xuất sản phẩm phụ, khó khăn vất vả trong việc phân định rạch ròi ngân sách dành cho sản phẩm phụ và sản phẩm chính .
*) Đối với phương pháp theo đơn đặt hàng:
Áp dụng trong điều kiện kèm theo doanh nghiệp sản xuất theo đơn đạt hàng của người mua. Đặc điểm chiêu thức này là tính giá theo từng đơn đạt hàng, nên việc tổ chức triển khai kế toán ngân sách phải chi tiết cụ thể hóa theo từng đơn đặt hàng .
Theo phương pháp này thì đối tượng tập hợp chi phí là từng đơn đặt hàng cũng là đối tượng tính gián thành. Giá thành cho từng đơn đặt hàng là toàn bộ cho chi phí sản xuất phát sinh kể từ lúc bắt đầu thực hiện cho đến lúc hoàn thành, hay giao hàng cho khách hàng. Những đơn đặt hàng chưa hoàn thành vào thời điểm cuối kì thì toàn bộ các chi phí sản xuất đã tập hợp theo đơn đặt hàng đó được coi là giá trị của những sản phẩm do đang cuối kì chuyển sang kì sau.
Ưu điểm : Linh hoạt, không phân biệt phân xưởng thực thi chỉ chăm sóc đến những đơn đặt hàng. Có thể tính được chi phí sản xuất cho từng đơn đặt hàng, từ đó xác lập giá bán và tính được doanh thu trên từng đơn đặt hàng .
Nhược điểm :
– Rời rạc, chưa thống nhất nếu phân chia ở những phân xưởng khác .
– Nếu nhận được nhiều đơn đặt hàng sản xuất gây khó khăn vất vả trong việc sản xuất và phân chia .
– Sẽ gặp khó khăn vất vả nếu có đơn vị chức năng nhu yếu làm giá trước .
*) Đối với phương pháp hệ số:
Áp dụng trong những doanh nghiệp mà trong cùng một quy trình sản xuất cùng sử dụng một thứ nguyên liệu và một lượng lao động nhưng thu được đồng thời nhiều sản phẩm khác nhau và ngân sách không tập hợp riêng cho từng loại sản phẩm được mà phải tập hợp chung cho cả quy trình sản xuất. Do vậy, để xác lập giá thành cho từng loại sản phẩm chính cần phải quy đổi những sản phẩm chính khác nhau về một loại sản phẩm duy nhất, gọi là sản phẩm tiêu chuẩn theo thông số quy đổi được kiến thiết xây dựng sẵn. Sản phẩm có thông số 1 được chọn làm sản phẩm tiêu chuẩn .
Đối tượng hạch toán chi phí sản xuất tại doanh nghiệp là phân xưởng hay quá trình công nghệ tiên tiến. Đối tượng tính giá thành là sản phẩm chính triển khai xong .
Nếu trong quy trình sản xuất có sản phẩm dở dang thì cũng cần quy đổi về sản phẩm tiêu chuẩn để xác lập chi phí sản xuất dở dang cuối kỳ .
Ưu điểm : Tính được nhiều loại sản phẩm trong cùng một quá trình .
Nhược điểm : Vấn đề lựa chọn sản phẩm nào là sản phẩm chính. Các bước giám sát phức tạp .
*) Đối với phương pháp tỷ lệ (định mức):
Thường được vận dụng trong những doanh nghiệp sản xuất nhiều loại sản phẩm có quy cách, phẩm chất khác nhau như may mặc, dệt kim, đóng giầy, cơ khí sản xuất ( dụng cụ, phụ tùng ) .. v.v.. để giảm bớt khối lượng hạch toán, kế toán thường thực thi tập hợp chi phí sản xuất theo nhóm sản phẩm cùng loại. Căn cứ vào tỷ suất ngân sách giữa chi phí sản xuất trong thực tiễn với chi phí sản xuất kế hoạch ( hoặc định mức ), kế toán sẽ tính ra giá thành đơn vị chức năng và tổng giá thành sản phẩm từng loại .
Đối tượng tập hợp ngân sách là nhóm sản phẩm cùng loại, đối tượng người tiêu dùng tập hợp giá thành là từng quy cách sản phẩm trong nhóm .
Ưu điểm : Phương pháp này được cho phép phát hiện một cách nhanh gọn những khoản chênh lệch về ngân sách phát sinh thực tiễn so với định mức của từng khoản mục, theo từng nơi phát sinh ngân sách cũng như đối tượng người tiêu dùng chịu ngân sách, những nguyên do dẫn đến những biến hóa này .. v.v nên giúp cho nhà quản trị có những địa thế căn cứ đề ra những quyết định hành động hữu dụng, kịp thời nhằm mục đích tiết kiệm chi phí ngân sách, ngăn ngừa được những hiện tượng kỳ lạ tiêu tốn lãng phí, sử dụng ngân sách đúng mục tiêu, có hiệu suất cao nhằm mục đích hạ thấp giá thành sản phẩm .
Nhược điểm : Theo chiêu thức này thì ngay từ đầu mỗi tháng kế toán phải tính giá thành định mức những loại sản phẩm trên cơ sở những định mức ngân sách tiên tiến và phát triển hiện hành làm cơ sở cho việc tính giá thành sản xuất thực tiễn của sản phẩm sau này. Khi tính giá thành định mức những loại sản phẩm, kế toán phải tính riêng từng khoản mục ngân sách cấu trúc nên giá thành sản phẩm theo những phương pháp khác nhau. Do đó sử dụng chiêu thức này rất phức tạp .
*) Đối với phương pháp phân bước:
Áp dụng trong doanh nghiệp có quá trình công nghệ tiên tiến sản xuất phức tạp theo kiểu chế biến liên tục, quy trình tiến độ sản xuất gồm có nhiều quy trình tiếp nối đuôi nhau nhau theo trình tự, mỗi quy trình chế biến một loại bán thành phẩm. Bán thành phẩm của quy trình trước là đối tượng người tiêu dùng của quy trình sau. Đặc điểm của mô hình sản xuất này là luôn có sản phẩm dở dang và sản phẩm dở dang hoàn toàn có thể ở toàn bộ những quy trình .
Đối tượng tập hợp ngân sách là những quy trình tiến độ chế biến của tiến trình công nghệ tiên tiến, đối tượng người tiêu dùng tính giá thành bán thành phẩm của từng quy trình trung gian và thành phẩm ở quá trình chế biến sau cuối .
Ưu điểm : những quy trình diễn ra ngặt nghèo, có kế hoạch sản xuất không thay đổi .
Nhược điểm : thống kê giám sát phức tạp, nhiều quy trình .
4. Ý nghĩa của giá thành sản phẩm:
Trong kinh doanh thương mại, doanh nghiệp phải dự kiến giá thành sản phẩm và đề ra những giải pháp triển khai dự kiến đó, hay nói cách khác doanh nghiệp phải thực thi kiến thiết xây dựng kế hoạch giá thành .
Trong công tác làm việc quản lí những hoạt động giải trí kinh doanh thương mại, chỉ tiêu giá thành giữ vai trò quan trọng và được biểu lộ trên những mặt sau :
– Giá thành là thước đo mức chi phí sản xuất và tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp, là địa thế căn cứ để xác lập hiệu suất cao hoạt động giải trí kinh doanh thương mại .
– Giá thành là công cụ quan trọng của doanh nghiệp để trấn áp tình hình hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại, xem xét hiệu suất cao những giải pháp tổ chức triển khai, kĩ thuật .
– Giá thành là một căn cứ quan trọng để doanh nghiệp xây dựng chính sách giá cả đối với từng loại sản phẩm.
Việc hạ giá thành sản phẩm sẽ tạo thuận tiện cho việc tiêu thụ sản phẩm, tăng doanh thu, tạo điều kiện kèm theo cho doanh nghiệp lan rộng ra qui mô sản xuất …
Do đó, để giảm ngân sách, hạ giá thành sản phẩm, những doanh nghiệp phải vận dụng những thành tựu của văn minh khoa học kĩ thuật và công nghệ tiên tiến vào sản xuất ; tổ chức triển khai lao động và sử dụng con người một cách phải chăng ; sắp xếp hợp lý những khâu sản xuất ; hạn chế sự tiêu tốn lãng phí nguyên vật liệu, giảm thấp tỉ lệ sản phẩm hỏng ; tổ chức triển khai sử dụng vốn phải chăng, phân phối không thiếu kịp thời nhu yếu, tránh những tổn thất trong sản xuất …
Kết luận : Giá thành là một trong những yếu tố quan trọng để xác lập ngân sách nguồn vào của doanh nghiệp, góp thêm phần làm địa thế căn cứ để tính thuế và những nghĩa vụ và trách nhiệm kinh tế tài chính với nhà nước .
Source: https://dvn.com.vn
Category: Sản Phẩm
