Hành vi người tiêu dùng là gì? Tổng quan về hành vi người tiêu dùng

Hành vi người tiêu dùng là tập hợp các hành động, quyết định và thái độ mà người tiêu dùng thể hiện trong quá trình mua sắm, sử dụng và tiêu dùng các sản phẩm và dịch vụ. Đây là một khía cạnh quan trọng của hành vi con người, có ảnh hưởng lớn đến tình hình tài chính cá nhân, thói quen mua sắm và cách tương tác với thị trường.

Hành vi người tiêu dùng là gì? Tổng quan về hành vi người tiêu dùng

Tổng quan về hành vi người tiêu dùng bao gồm các khía cạnh sau:

1. Mua sắm và lựa chọn sản phẩm: Hành vi người tiêu dùng bao gồm việc tìm hiểu, so sánh và lựa chọn sản phẩm và dịch vụ phù hợp với nhu cầu và mong muốn của họ. Người tiêu dùng có thể xem xét giá cả, chất lượng, thương hiệu và các yếu tố khác để đưa ra quyết định mua sắm.
2. Thái độ tiêu dùng: Thái độ tiêu dùng là cách người tiêu dùng đối diện với mua sắm và tiêu dùng. Điều này bao gồm thái độ tích cực, tiêu cực, tiết kiệm, cưỡng bức, hoặc đặc biệt về việc mua sắm và sử dụng.
3. Thói quen tiêu dùng: Thói quen tiêu dùng là các hành động lặp đi lặp lại mà người tiêu dùng thực hiện trong việc mua sắm và tiêu dùng hàng ngày. Điều này có thể bao gồm việc đến cửa hàng cố định, mua những sản phẩm cụ thể, hoặc thực hiện các hành vi mua sắm tự động.
4. Phản ứng tới quảng cáo và tiếp thị: Hành vi người tiêu dùng có thể bị ảnh hưởng bởi các chiến dịch quảng cáo, tiếp thị và khuyến mãi từ các doanh nghiệp. Sự ảnh hưởng này có thể thúc đẩy họ mua sắm và tiêu dùng sản phẩm cụ thể.
5. Sự phân loại sản phẩm: Người tiêu dùng thường phân loại các sản phẩm thành nhóm dựa trên đặc điểm, giá trị và phong cách. Việc này giúp họ xác định những sản phẩm phù hợp với nhu cầu và mong muốn của mình.
6. Sự tương tác với thị trường: Hành vi người tiêu dùng cũng bao gồm cách họ tương tác với thị trường, bao gồm việc đưa ra phản ánh, phản hồi và đánh giá về sản phẩm và dịch vụ mà họ đã sử dụng.
7. Ảnh hưởng xã hội và tâm lý: Các yếu tố xã hội và tâm lý cũng có thể ảnh hưởng đến hành vi người tiêu dùng. Sự tương tác với gia đình, bạn bè, người tham gia cộng đồng và các yếu tố tâm lý khác có thể thay đổi quyết định mua sắm của họ.

Hành vi người tiêu dùng không chỉ phản ánh cách họ tương tác với thị trường và các sản phẩm, mà còn thể hiện tư duy, quan điểm và giá trị cá nhân của họ.

Hiểu hành vi của người tiêu dùng là yếu tố quan trọng của chiến lược tiếp thị. Trên thực tế, trước khi thực hiện một chiến lược, điều cần thiết là phải hiểu đầy đủ nhu cầu và mong đợi của người tiêu dùng mà doanh nghiệp muốn ảnh hưởng đến. Để làm được điều này, doanh nghiệp cần hiểu được người tiêu dùng sẽ phản ứng và bị ảnh hưởng như thế nào bởi các chiến lược tiếp thị của mình. Hay nói cách khác là doanh nghiệp cần hiểu được hành vi của người tiêu dùng. Vậy hành vi người tiêu dùng là gì? Các nhân tố nào ảnh hưởng đến hành vi của người tiêu dùng? Hãy cùng tìm hiểu thông qua bài viết này!

Khái niệm hành vi người tiêu dùng là gì ?

Thuật ngữ hành vi người tiêu dùng (Tiếng Anh: Consumer Behavior) là hành vi của người tiêu dùng có thể được định nghĩa là những hành vi của các cá nhân (người tiêu dùng) liên quan trực tiếp đến việc tìm kiếm, đánh giá, lựa chọn, sử dụng và loại bỏ hàng hóa và dịch vụ. Hay nói cách khác, hành vi người tiêu dùng là quá trình và hành động ra quyết định của những người liên quan đến việc mua và sử dụng sản phẩm.

Một số quan điểm về khái niệm hành vi người tiêu dùng nổi tiếng trên Thế giới:

Theo Philip Kotler, “hành vi của người tiêu dùng là việc nghiên cứu cách các cá nhân, nhóm và tổ chức lựa chọn, mua, sử dụng và loại bỏ hàng hóa, dịch vụ, ý tưởng và trải nghiệm để thỏa mãn nhu cầu và mong muốn của họ”.

Theo David L.Loudon và Albert J. Della Bitta, “ hành vi người tiêu dùng được định nghĩa là quy trình ra quyết định hành động và hành vi thực tiễn của những cá thể khi nhìn nhận, shopping, sử dụng hoặc vô hiệu những hàng hoá và dịch vụ ” .Tương tự, theo quan điểm của Leon G. Schiffman và Leslie Lazar Kanuk, “ hành vi người tiêu dùng là hàng loạt hành vi mà người tiêu dùng thể hiện ra trong quy trình trao đổi loại sản phẩm, gồm có : tìm hiểu, shopping, sử dụng, nhìn nhận và giải quyết và xử lý thải bỏ loại sản phẩm và dịch vụ nhằm mục đích thoả mãn nhu yếu của họ ” .

Có thể bạn chăm sóc :

➢ List đề tài luận văn thạc sĩ Quản trị kinh doanh mới nhất 2021

Mô hình hành vi người tiêu dùng

Trong phần này, tất cả chúng ta sẽ cùng nhau khám phá về hai loại quy mô hành vi người tiêu dùng :

• Mô hình đơn giản hành vi của người tiêu dùng

Trong quy mô đơn thuần, ta thấy rằng những tác nhân kích thích và tác nhân Marketing xâm nhập vào “ hộp đen ” ý thức của người mua từ đó xảy ra những phản ứng đáp lại của người tiêu dùng. Để nghiên cứu và điều tra cụ thể hơn những gì đã xảy ra trong “ hộp đen ” của người tiêu dùng giữa lúc những tác nhân kích thích và lúc xảy ra những phản ứng đáp lại, tất cả chúng ta sẽ xét đến quy mô hành vi người tiêu dùng tiếp theo – quy mô chi tiết cụ thể .

Mô hình đơn giản hành vi của người tiêu dùng

• Mô hình chi tiết hành vi người tiêu dùng

Mô hình chi tiết cụ thể diễn đạt rõ hơn những yếu tố kích thích, “ hộp đen ” phản ứng của người mua và những phản ứng đáp lại của người mua. Trong phần sau của bài viết, tất cả chúng ta sẽ cùng khám phá nhiều hơn về những tác nhân tác động ảnh hưởng đến quyết định hành động mua hàng của người tiêu dùng .

Tại sao phải điều tra và nghiên cứu hành vi người tiêu dùng ?

Nghiên cứu hành vi của người tiêu dùng rất quan trọng vì nó giúp nhà quản trị, nhà tiếp thị hiểu được những gì tác động ảnh hưởng đến quyết định hành động mua hàng của người tiêu dùng. Bằng cách đồng cảm của người tiêu dùng là điều thiết yếu để một doanh nghiệp đạt được thành công xuất sắc cho những loại sản phẩm hiện tại cũng như những đợt ra đời loại sản phẩm mới. Bao gồm việc đưa ra quyết định hành động so với một mẫu sản phẩm và xác lập những loại sản phẩm thiết yếu và những loại sản phẩm đã lỗi thời. Bên cạnh đó, điều tra và nghiên cứu hành vi của người tiêu dùng cũng giúp những nhà tiếp thị quyết định hành động những kế hoạch tiếp thị loại sản phẩm của họ theo cách tạo ra ảnh hưởng tác động tối đa đến người tiêu dùng. Hiểu hành vi mua hàng của người tiêu dùng là tuyệt kỹ quan trọng để tiếp cận và lôi cuốn người mua của doanh nghiệp, đồng thời quy đổi họ trở thành người mua của mình .

Một nghiên cứu hành vi người tiêu dùng sẽ cho thấy:

• Người tiêu dùng nghĩ gì và cảm nhận như thế nào về những lựa chọn thay thế sửa chữa khác nhau có trên thị trường ( tên thương hiệu, loại sản phẩm, v.v. ) .
• Điều gì ảnh hưởng tác động đến người tiêu dùng để lựa chọn giữa những lựa chọn khác nhau
• Hành vi của người tiêu dùng khi nghiên cứu và điều tra và shopping .
• Môi trường của người tiêu dùng ( bạn hữu, mái ấm gia đình, phương tiện đi lại truyền thông online, v.v. ) ảnh hưởng tác động như thế nào đến hành vi của họ .

Những tác nhân tác động ảnh hưởng đến hành vi người tiêu dùng là gì ?

Các tác nhân bên trong tác động ảnh hưởng đến hành vi người tiêu dùng là gì ?

Các tác nhân cá thể

Các yếu tố cá nhân tác động đến quyết định mua và bao gồm tuổi tác, tình hình kinh tế và nghề nghiệp. Khi xem xét các yếu tố cá nhân, hành vi mua hàng còn bị ảnh hưởng bởi thói quen, quan điểm và sở thích cùng với các vấn đề cá nhân khác.

• Tuổi tác và quy trình tiến độ của quy trình đời sống mái ấm gia đình : Tuổi tác là một yếu tố chính tác động ảnh hưởng đến hành vi mua hàng. Lựa chọn mua hàng của người trẻ tuổi sẽ khác với người trung niên và người cao tuổi. Chẳng hạn thanh thiếu niên sẽ chăm sóc hơn đến việc mua quần áo sắc tố và những loại sản phẩm làm đẹp. Trung niên tập trung chuyên sâu vào nhà cửa, gia tài và xe cộ cho mái ấm gia đình .

Nhân tố tuổi tác tác động đến hành vi người tiêu dùng

• Nghề nghiệp : Một người có xu thế mua những thứ tương thích với nghề nghiệp của mình .
• Thu nhập : Thu nhập cao hơn mang lại nhu cầu mua sắm cao hơn cho người tiêu dùng. Khi người tiêu dùng có thu nhập khả dụng cao hơn, người tiêu dùng đó có nhiều thời cơ hơn để tiêu tốn cho những loại sản phẩm xa xỉ. Trong khi người tiêu dùng thuộc nhóm thu nhập thấp hoặc trung bình sẽ dành hầu hết thu nhập của mình cho những nhu yếu cơ bản .
• Phong cách sống : Phong cách sống là một thái độ và phương pháp mà một cá thể sống sót trong xã hội. Hành vi mua hàng bị tác động ảnh hưởng rất nhiều bởi lối sống của người tiêu dùng. Ví dụ : khi một người tiêu dùng có lối sống lành mạnh, thì những mẫu sản phẩm anh ta mua sẽ tương quan đến những lựa chọn sửa chữa thay thế lành mạnh cho đồ ăn vặt .

Các tác nhân tâm ý

Tâm lý con người là yếu tố quyết định hành động chính đến hành vi của người tiêu dùng. Những yếu tố này rất khó đo lường và thống kê nhưng đủ mạnh để tác động ảnh hưởng đến quyết định hành động mua hàng. Các yếu tố tâm ý ảnh hưởng tác động đến quyết định hành động mua gồm có nhận thức, động cơ và niềm tin và thái độ. Mọi người tiêu dùng sẽ phản hồi thông điệp Marketing dựa trên thái độ và nhận thức của họ .

• Nhận thức : Cảm nhận của người tiêu dùng là một yếu tố chính ảnh hưởng tác động đến hành vi của người tiêu dùng. Cảm nhận của người mua là một quy trình mà người mua tích lũy thông tin về một mẫu sản phẩm và diễn giải thông tin đó để tạo ra một hình ảnh có ý nghĩa về một mẫu sản phẩm đơn cử. Khi người mua nhìn thấy quảng cáo, khuyến mại, nhìn nhận của người mua, phản hồi trên mạng xã hội, v.v. tương quan đến một loại sản phẩm, họ có ấn tượng về mẫu sản phẩm đó. Do đó cảm nhận của người tiêu dùng trở thành yếu tố ảnh hưởng tác động lớn đến quyết định hành động mua của người tiêu dùng .
• Động cơ : Khi nhu yếu của một người đủ mạnh nó sẽ tạo ra sức ép để hướng người đó thực thi hành vi thỏa mãn nhu cầu nhu yếu đó và đó được gọi là động cơ. Khi một người có đủ động cơ, nó sẽ tác động ảnh hưởng đến hành vi mua của người đó. Một người có nhiều nhu yếu như nhu yếu xã hội, nhu yếu cơ bản, nhu yếu bảo mật an ninh, nhu yếu về lòng tự trọng và nhu yếu tự hiện thực hóa. Trong số tổng thể những nhu yếu này, những nhu yếu cơ bản và nhu yếu bảo mật thông tin chiếm vị trí trên toàn bộ những nhu yếu khác. Do đó, nhu yếu cơ bản và nhu yếu bảo mật an ninh có sức mạnh thôi thúc người tiêu dùng mua mẫu sản phẩm và dịch vụ .

Động cơ tác động đến hành vi của người tiêu dùng

• Thái độ và niềm tin : Người tiêu dùng có thái độ và niềm tin nhất định ảnh hưởng tác động đến quyết định hành động mua hàng của người tiêu dùng. Dựa trên thái độ này, người tiêu dùng hành xử theo một cách đơn cử so với một loại sản phẩm. Thái độ này đóng một vai trò quan trọng trong việc xác lập hình ảnh tên thương hiệu của loại sản phẩm. Do đó, những nhà tiếp thị cố gắng nỗ lực rất là để hiểu thái độ của người tiêu dùng để phong cách thiết kế những chiến dịch tiếp thị của họ .

Các tác nhân bên ngoài ảnh hưởng tác động đến hành vi người tiêu dùng là gì ?

Các tác nhân văn hóa truyền thống

Hành vi của người tiêu dùng bị ảnh hưởng tác động bởi những yếu tố văn hóa truyền thống như những tầng lớp xã hội, văn hóa truyền thống của người mua và tiểu văn hóa truyền thống. Có ba loại yếu tố văn hóa truyền thống gồm có giai cấp xã hội, văn hóa truyền thống và tiểu văn hóa truyền thống. Văn hóa hoàn toàn có thể khác nhau theo khu vực, những nhóm khác nhau và thậm chí còn cả vương quốc .

• Văn hóa : Yếu tố văn hóa truyền thống có tác động ảnh hưởng can đảm và mạnh mẽ đến hành vi mua hàng của người tiêu dùng. Yếu tố văn hóa truyền thống gồm có những giá trị cơ bản, nhu yếu, mong ước, sở trường thích nghi, nhận thức và hành vi được người tiêu dùng quan sát và học hỏi từ những thành viên gần nhà của họ và những người quan trọng khác xung quanh họ .
• Tiểu văn hóa truyền thống : Trong một nhóm văn hóa truyền thống, sống sót nhiều nhánh văn hóa truyền thống con gọi là tiểu văn hóa truyền thống. Các nhóm văn hóa truyền thống phụ này san sẻ cùng một tập hợp những niềm tin và giá trị. Các nền văn hóa truyền thống phụ hoàn toàn có thể gồm có những người thuộc những tôn giáo, đẳng cấp và sang trọng, địa lý và quốc tịch khác nhau. Bản thân những tiểu văn hóa truyền thống này tạo thành một phân khúc người mua .
• Tầng lớp xã hội : Mỗi và mọi xã hội trên toàn thế giới đều có hình thức giai cấp xã hội. Tầng lớp xã hội không riêng gì được xác lập bởi thu nhập, mà còn những yếu tố khác như nghề nghiệp, nền tảng mái ấm gia đình, trình độ học vấn và vị trí cư trú. Tầng lớp xã hội là yếu tố quan trọng để Dự kiến hành vi của người tiêu dùng .

Các tác nhân xã hội

Các yếu tố xã hội ảnh hưởng tác động rất lớn đến hành vi mua hàng của người tiêu dùng. Những người có ảnh hưởng tác động xã hội rất phong phú và gồm có mái ấm gia đình, trường học hoặc hội đồng nơi thao tác, tương tác xã hội hoặc bất kể nhóm nào mà một cá thể tương tác. Nó cũng gồm có những tầng lớp xã hội của một cá thể gồm có trình độ học vấn, điều kiện kèm theo sống và thu nhập

• Gia đình: Gia đình đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành hành vi mua hàng của một người. Một người phát triển sở thích từ thời thơ ấu của mình bằng cách xem gia đình mua sản phẩm và tiếp tục mua các sản phẩm tương tự ngay cả khi họ lớn lên.

  Xem thêm: Vay Tiêu Dùng VPBank Theo Bảng Lương Lãi Suất Ưu Đãi Nhất

• Nhóm tìm hiểu thêm : Nhóm tìm hiểu thêm gồm có những cá thể hoặc nhóm người có ảnh hưởng tác động đến quan điểm, niềm tin, thái độ và hành vi của một người nào đó. Các nhà tiếp thị xem những nhóm tìm hiểu thêm là yếu tố quan trọng vì chúng ảnh hưởng tác động đến cách người tiêu dùng đảm nhiệm thông tin và đưa ra quyết định hành động mua hàng. Nhìn chung, toàn bộ những người trong nhóm tìm hiểu thêm đều có hành vi mua chung và tác động ảnh hưởng lẫn nhau .
• Vai trò và vị thế xã hội : Vai trò và vị thế xã hội mà một cá thể nắm giữ trong một nhóm hoặc một hội đồng có ảnh hưởng tác động đến hành vi tiêu dùng của người đó .

Trên đây là những chia sẻ liên quan đến khái niệm “hành vi người tiêu dùng là gì” và các nhân tố tác động đến hành vi của người tiêu dùng trong doanh nghiệp. Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn đọc những kiến thức hữu ích phục vụ cho học tập và công việc.