15 tuổi học tiếp phổ thông hay học nghề?

Trong đợt tuyển sinh lớp 10 căng thẳng vừa qua, riêng tại TP.HCM và Hà Nội, mỗi địa phương có hàng chục ngàn học sinh không đủ điểm vào trường THPT công lập. Nhiều phụ huynh lo lắng: Với độ tuổi này, con mình nên tiếp tục học phổ thông hay mạnh dạn đi học nghề?

Trao đổi với Tuổi Trẻ, PGS.TS Cao Văn Sâm – phó chủ tịch Thương Hội Giáo dục đào tạo nghề nghiệp và nghề công tác làm việc xã hội Nước Ta, viện trưởng Viện Đào tạo và tăng trưởng nguồn nhân lực – đánh giá và nhận định :

– Đặt ra câu hỏi 15 tuổi đã sẵn sàng học nghề chưa nghĩa là chúng ta vẫn còn nặng nề quan niệm bằng cấp, khác xa với nhận thức và hành động của các nước phát triển. 

Bộ luật lao động hiện hành và Luật giáo dục nghề nghiệp đều nghiên cứu và điều tra kỹ và xác lập học viên học xong lớp 9 – đã 15 tuổi – có quyền được vào học nghề hoặc ra thị trường lao động, trừ 1 số ít ngành nghề nhạy cảm, nặng nhọc, ô nhiễm .

Không nên quá lo lắng

* Nhưng học nghề ở tuổi này chắc chắn các em sẽ gặp không ít khó khăn, nhiều bậc phụ huynh lo con mình còn quá non nớt để bước vào đời, thưa ông?

– 15 tuổi là lúc những em cần sẵn sàng chuẩn bị tương lai cho mình. Việc lựa chọn liên tục học gì, học thế nào không chỉ phụ thuộc vào vào nguyện vọng cá thể mà còn địa thế căn cứ trên năng lượng, điều kiện kèm theo thực tiễn của mỗi người .Nhiều mái ấm gia đình đã rất tiêu tốn lãng phí khi tìm mọi cách cố cho con trẻ mình học hết trung học phổ thông dù năng lực học tập hạn chế và điều kiện kèm theo kinh tế tài chính khó khăn vất vả, để rồi sau đó hết trung học phổ thông lại quay ra học nghề .Những trường hợp như vậy chờ đến năm 18 tuổi mới nghĩ tới chuyện nghề nghiệp là trễ. Bởi nếu chọn học nghề ngay sau trung học cơ sở thì ở tuổi 18, những em đã vừa được trang bị kiến thức và kỹ năng văn hóa truyền thống, vừa hình thành kinh nghiệm tay nghề vững chãi rồi .Nhiều nước đã chọn những người có tên tuổi, thành công xuất sắc từ việc học nghề làm đại sứ nghề để lan tỏa lựa chọn học nghề. Việt Nam cũng đang thực thi việc lựa chọn đại sứ nghề từ chính những thợ giỏi, những tấm gương đủ sức tạo cảm hứng cho hội đồng, đủ sức mê hoặc để người trẻ mạnh dạn, tin cậy vào lựa chọn nghề nghiệp từ sớm của mìnhPGS.TS Cao Văn SâmTất nhiên, bước vào học nghề ở tuổi 15 những em sẽ phải đương đầu với một số ít khó khăn vất vả như : học vấn thấp phải nỗ lực cao, sức khỏe thể chất hạn chế nên gặp khó khi học những nghề yên cầu trang thiết bị to, cồng kềnh …Một thử thách đáng kể khác là cần trang bị thêm kỹ năng và kiến thức mềm, kỹ năng và kiến thức khởi nghiệp để học xong những em có đủ kỹ năng và kiến thức, kỹ năng và kiến thức, thái độ để tự tin bước vào thị trường lao động. Bên cạnh đó, không phải em nào cũng có khả năng học liên thông lên trình độ cao hơn mặc dầu có nhu yếu …

Song các em học sinh và chính các bậc phụ huynh không nên quá lo lắng khi thực tế đang ngày càng có nhiều người lập thân, lập nghiệp, lập danh tiếng từ việc sớm chọn học nghề. Chuyên gia nấu ăn, chuyên gia trang điểm hay thợ cơ khí, thợ sửa ôtô… có mức thu nhập hàng chục triệu hoặc vài chục triệu đồng một tháng hiện đã rất phổ biến.

* Như ông nói, Việt Nam vẫn còn nặng quan niệm bằng cấp, còn các nước đã “thoát ly” tâm lý này ra sao?

– Không chỉ những nước ở châu Âu, như ở châu Á một số ít nước cũng đã triển khai phân luồng khá thành công xuất sắc. Chẳng hạn tại Indonesia, năm 2007 tỉ lệ học viên sau trung học cơ sở vào học trung học phổ thông còn 57 % và vào học nghề đã tăng lên 43 % ; ở Trung Quốc có 56,7 % số học viên sau khi tốt nghiệp trung học cơ sở đã vào học trong những trường nghề ; Đài Loan tỉ lệ phân luồng vào giáo dục nghề nghiệp là 50 % .7 năm trước, thông tư 10 của Bộ Chính trị đã đưa ra tiềm năng phấn đấu đến năm 2020, Nước Ta có tối thiểu 30 % học viên sau khi tốt nghiệp trung học cơ sở đi học nghề. Tuy nhiên, thực tiễn thực thi còn kém rất xa so với tiềm năng đề ra. Tỉ lệ học viên sau trung học cơ sở rẽ lối đi học nghề hiện chưa đạt 10 % .Trong đề án ” Giáo dục đào tạo hướng nghiệp và khuynh hướng phân luồng học viên trong giáo dục phổ thông quá trình 2018 – 2025 ” vừa được Thủ tướng nhà nước phê duyệt, một lần nữa tiềm năng này lại được đặt ra .Thủ tướng nêu quyết tâm đến năm 2020, có tối thiểu 30 % học viên học tập tại những cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo và giảng dạy trình độ sơ cấp, tầm trung .

Các trường phải đổi mới để hấp dẫn người học

* Nếu tuổi 15 đã đủ độ “chín” để học nghề thì chính hệ thống giáo dục nghề nghiệp sẽ phải thay đổi thế nào để người học gửi gắm niềm tin và lựa chọn?

– Đối với những trường, để mê hoặc người học không có cách nào khác là phải thay đổi. Xu hướng lúc bấy giờ là những trường phải vận dụng chiêu thức đào tạo và giảng dạy theo năng lượng triển khai, kết nối ngặt nghèo với doanh nghiệp ở những khâu trước, trong đào tạo và giảng dạy và sử dụng …Nhu cầu của doanh nghiệp, thị trường lao động, yên cầu của công nghệ tiên tiến sản xuất, cách mạng công nghiệp 4.0 là nền tảng để thay đổi và nâng cao chất lượng huấn luyện và đào tạo. Bên cạnh đó, cần thay đổi nâng cao chất lượng quản trị, điều kiện kèm theo văn thể mỹ …, bảo vệ cho học viên vừa học nghề vừa tăng trưởng tổng lực .

* Nhưng nhiều người vẫn e ngại học nghề vì con đường liên thông lên các trình độ đào tạo cao hơn hiện còn nhiều cản trở, thưa ông?

– Để khắc phục những rào cản không đáng có trong quy trình liên thông, nhà nước đã phát hành khung trình độ vương quốc. Các bộ Giáo dục đào tạo – huấn luyện và đào tạo, Lao động – thương bệnh binh và xã hội đã có nhiều thay đổi vận dụng khung. Còn những cơ sở huấn luyện và đào tạo đang tích cực kiến thiết xây dựng chương trình theo tích góp modul, tín chỉ .

Liên thông qua chương trình dần sẽ có nhiều thuận lợi, nhưng trên thực tế vẫn còn gặp nhiều rào cản kỹ thuật.

Trong 1 số ít pháp luật đơn cử, ví như việc bắt buộc thi đầu vào ĐH như học viên phổ thông với đối tượng người tiêu dùng học liên thông là chưa tương thích. Chúng ta nên coi liên thông hầu hết xuất phát từ trong thực tiễn lao động sản xuất, với nhu yếu muốn tăng hiệu suất lao động, tăng hiệu suất cao lao động .

Để đạt mục tiêu ấy, các ngành đào tạo khác nhau có những yêu cầu khác nhau. Vì vậy, nên để các trường tự chủ đặt ra yêu cầu tuyển sinh liên thông phù hợp hơn là việc áp đặt một quy định chung cho cả người đã học nghề và học sinh phổ thông vào đại học.

Tôi để con lớp 9 chọn học nghề TTO – Nhiều lần con hỏi tôi tại sao chú Tuấn, chú Phi đi học ĐH xong không đi làm văn phòng mà cứ theo ba đi làm nghề cho cực khổ ?

Source: https://dvn.com.vn
Category: Đào Tạo