Tổng hợp các công thức giải nhanh Vật lý 12 đầy đủ nhất
1. Công thức dao động cơ
Trong dao động cơ, bạn cần chú ý quan tâm những kỹ năng và kiến thức sau đây :
1.1. Phương trình điều hòa
Về phương trình điều hòa, ta có các công thức Lý 12 chi tiết như sau:
Bạn đang đọc: Tổng hợp các công thức giải nhanh Vật lý 12 đầy đủ nhất
• Li độ : Ta có công thức \ ( x = A \ cos ( \ omega t + \ varphi ) \ ) \ ( x_ { max } = A \ ) • Vận tốc : Ta có công thức \ ( v = – \ omega A \ sin ( \ omega t + \ varphi ) \ ) Dao động \ ( v_ { max } = \ omega A \ ) • Gia tốc : Ta có công thức \ ( a = – \ omega ^ 2A \ cos ( \ omega t + \ varphi ) \ ) \ ( a_ { max } = \ omega ^ 2A \ ) \ ( a = – \ omega ^ 2 x \ )
1.2. Chu kỳ
Trong chu kỳ luân hồi, ta có công thức Lý 12 như sau : \ ( T = \ frac { 2 \ pi } { \ omega } \ ) ( đơn vị chức năng là s )
a. Công thức Lý 12 con lắc lò xo: \(T=2\pi\sqrt \frac{m}{k}\)
Trong đó : + m là khối lượng quả năng có đơn vị chức năng là kg + k là độ cứng lò xo ( N / m )
b. Công thức Lý 12 con lắc đơn: \(T=2\pi\sqrt \frac{l}{g}\)
Trong đó : + l là ký hiệu chiều dài con lắc đơn ( m ) + g là ký hiệu tần suất rơi tự do ( \ ( m / s ^ 2 \ ) )
1.3. Tần số
Ta có công thức Lý 12 tính tần số như sau : \ ( f = \ frac { 1 } { T } \ ) ( đơn vị chức năng là Hz )
1.4. Tần số góc
Ta có công thức tính như sau : \ ( \ omega = 2 \ pi f \ ) ( Rad / s )
a. Công thức tính con lắc lò xo của tần số góc: \(\omega=\sqrt \frac{k}{m}\)
b. Công thức tính con lắc đơn của tần số góc: \(\omega=\sqrt \frac{g}{l}\)
c. Công thức tính lò xo treo thẳng đứng của tần số góc như sau:
\ ( T = 2 \ pi \ sqrt \ frac { \ Delta l } { g } \ ) Trong đó : \ ( \ Delta l \ ) là ký hiệu độ biến dạng do quả nặng gây ra
d. Công thức tính lực đàn hồi của tần số góc
Ta có những công thức tính như sau : • \ ( F_ { max } = k ( \ Delta l + A ) \ ) • \ ( F_ { min } = k ( \ Delta l-A ) \ ) trong điều kiện kèm theo \ ( \ Delta l > A \ ) \ ( F_ { min } = 0 \ ) trong điều kiện kèm theo \ ( \ Delta l \ leq A \ )
e. Công thức tính lực kéo về (hay lực phục hồi) như sau F = -kx
f. Công thức độc lập với thời gian
\ ( A ^ 2 = x ^ 2 + \ frac { v ^ 2 } { \ omega ^ 2 } \ )
1.5. Năng lượng
Về nguồn năng lượng, ta có công thức Lý 12 tính con lắc lò xo như sau :
a. Công thức tính thế năng: \(W_t=\frac{1}{2}kx^2\) (đơn vị là J)
b. Công thức tính động năng: \(W_d=\frac{1}{2}mv^2\) (J)
Trong đó : + m là ký hiệu của khối lượng của vật ( đơn vị chức năng đo là kg ) + v là tốc độ của vật ( đơn vị chức năng đo là m / s )
c. Cơ năng
Ta có công thức tính cơ năng như sau : \ ( W = W_t + W_d = \ frac { 1 } { 2 } m \ omega ^ 2A ^ 2 \ ) \ ( = \ frac { 1 } { 2 } kA ^ 2 = W_ { tmax } = W_ { dmax } \ ) ( đơn vị chức năng là J ) Trong đó ta có những công thức nhỏ : • Công thức tính \ ( W_ { tmax } = \ frac { 1 } { 2 } kx_ { max } ^ 2 \ ) ( \ ( W_ { tmax } \ ) là ký hiệu của thế năng cực lớn ) • Công thức tính \ ( W_ { dmax } = \ frac { 1 } { 2 } mv_ { max } ^ 2 \ ) ( \ ( W_ { dmax } \ ) là ký hiệu của Động năng cực lớn )
d. Con lắc đơn
Về con lắc đơn, ta có những công thức Lý 12 gồm có : • Công thức thế năng của con lắc đơn : \ ( W_t = mgl ( 1 – \ cos \ alpha ) \ ) Trong đó : \ ( \ alpha \ ) là ký hiệu góc lệch dây treo và phương thẳng đứng • Công thức tính động năng của con lắc đơn : \ ( W_d = \ frac { 1 } { 2 } mv ^ 2 = mgl ( \ cos \ alpha – \ cos \ alpha_0 ) \ ) Trong đó : \ ( \ alpha_0 \ ) là ký hiệu của góc lệch lớn nhất • Công thức tính cơ năng của con lắc đơn như sau : \ ( W = \ frac { 1 } { 2 } mv ^ 2 + mgl ( 1 – \ cos \ alpha ) = \ frac { 1 } { 2 } m \ omega ^ 2S _0 ^ 2 \ ) Trong đó : biên độ cực lớn \ ( S_0 = \ alpha_0 l \ )
1.6. Tổng hợp dao động
a. Ta có công thức tính tổng hợp dao động như sau:
• \ ( x_1 = A_1 \ cos ( \ omega t + \ varphi_1 ) \ ) • \ ( x_2 = A_2 \ cos ( \ omega t + \ varphi_2 ) \ )
b. Công thức tính biên độ dao động tổng hợp: (A)
• \ ( A ^ 2 = A_1 ^ 2 + A_2 ^ 2 + 2A _1A_2 \ cos ( \ varphi_2 – \ varphi_1 ) \ )
c. Công thức tính pha ban đầu của dao động tổng hợp: (\(\varphi\))
• \ ( tg \ varphi = \ frac { A_1 \ sin \ varphi_1 + A_2 \ sin \ varphi_2 } { A_1 \ cos \ varphi_1 + A_2 \ cos \ varphi_2 } \ )
d. Công thức tính độ lệch pha 2 dạo động như sau: \(\Delta \varphi=\varphi_2-\varphi_1\)
Trong đó : + \ ( \ Delta \ varphi = 2 n \ pi \ ) là hai xê dịch cùng pha : \ ( A = A_1 + A_2 \ ) + \ ( \ Delta \ varphi = ( 2 n + 1 ) \ pi \ ) là hai giao động ngược pha \ ( A = | A_1-A_2 | \ ) + \ ( \ Delta \ varphi = \ pm ( 2 n + 1 ) \ pi / 2 \ ) là hai giao động vuông pha : \ ( A = \ sqrt { A_1 ^ 2 + A_2 ^ 2 } \ ) + Tổng quát : \ ( | A_1-A_2 | \ leq A \ leq A_1 + A_2 \ ) Những công thức Lý 12 chi tiết cụ thể và khá đầy đủ trong dao động cơ để bạn vận dụng vào làm những bài tập liên quan trọng môn Vật lý lớp 12 tốt nhất.
2. Công thức về sóng cơ
Trong sóng cơ, bạn cần biết những công thức Lý 12 tính nhanh gồm có : bước sóng, hai điểm cách, giao thoa sóng … Cụ thể như sau :
2.1. Công thức tính bước sóng
Ta có công thức : \ ( \ lambda = vT = \ frac { v } { f } \ ) ( đơn vị chức năng là m ) Trong đó : + v là ký hiệu của tốc độ sóng ( đơn vị chức năng là m / s ) + T là ký hiệu của chu kỳ luân hồi sóng ( đơn vị chức năng là s ) + f là ký hiệu của tần số sóng ( đơn vị chức năng là Hz )
2.2. Công thức Lý 12 tính biểu thức sóng
• Tại nguồn : \ ( u = a \ sin \ omega t \ ) • Tại một điểm cách nguồn một đoạn x, ta có công thức như sau : \ ( u_M = a_M \ cos ( \ omega t – \ frac { 2 \ pi x } { \ lambda } ) \ )
2.3. Công thức Lý 12 tính hai điểm cách nhau một đoạn d
Ta có những công thức sau đây :
a. \(d=k\lambda\) (trong đó: d là ký hiệu hai dao động cùng pha)
b. \(d=(k+\frac{1}{2})\lambda\) (trong đó: d là ký hiệu dòng điện ngược pha)
2.4. Công thức Lý 12 tính giao thoa sóng
a. Tại M là cực đại, ta có công thức như sau: \(d_2-d_1=k\lambda\)
b. Tại M là cực tiểu, ta có công thức như sau: \(d_2-d_1=(k+\frac{1}{2})\lambda\)
Trong đó : + \ ( d_1 \ ) là ký hiệu khoảng cách từ nguồn 1 đến M + \ ( d_2 \ ) là ký hiệu khoảng cách từ nguồn 2 đến M
2.5. Công thức Lý 12 tính sóng dừng
a. Khi hai đầu là hai nút, ta có công thức tính sóng dừng như sau: \(l=k\frac{\lambda}{2}\)
Trong đó : + k = 1,2,3 … + k là ký hiệu của số bụng + k + 1 là ký hiệu của số nút
b. Công thức tính đầu nút, đầu bụng của sóng dừng như sau: \(l=(2k+1)\frac{\lambda}{4}\)
Trong đó : + k là ký hiệu của số bó nguyên + k + 1 là ký hiệu của số nút. Về sóng cơ, bạn cần nhớ những công thức Lý 12 chi tiết cụ thể ở trên để vận dụng vào làm giải bài tập lý nhanh nhé.
3. Các công thức về dòng điện xoay chiều
Về dòng điện xoay chiều, bạn cần nhớ những công thức Lý 12 như biểu thức, của giá trị hiệu dụng, của mạch R-L-C, của máy phát điện, máy biến thế. Cụ thể như sau :
3.1. Biểu thức
Trong biểu thức, bạn cần nhớ những công thức như sau :
a. Suất điện động được tính theo công thức sau: \(e=E_0\cos(\omega t+\varphi_e)\) khi \(E_0=NBS\omega\)
Trong đó : + + là ký hiệu của Sđđ cực lớn ( đơn vị chức năng là V ) + N là ký hiệu của số vòng dây + B là ký hiệu của cảm ứng từ ( đơn vị chức năng là Tesla ký hiệu là T ) + S là ký hiệu của diện tích quy hoạnh vòng dây ( đơn vị chức năng là \ ( m ^ 2 \ ) ) + \ ( \ omega \ ) là ký hiệu của vận tốc góc ( đơn vị chức năng là rad / s )
b. Công thức tính hiệu điện thế như sau: \(u=U_0\cos(\omega t+\varphi_u)\)
Trong đó : + u là ký hiệu của điện áp tức thời ( đơn vị chức năng là V ) + \ ( U_0 \ ) là ký hiệu của điện áp cực lớn ( đơn vị chức năng là V ) + \ ( \ omega \ ) là ký hiệu của vận tốc góc ( rad / s )
c. Công thức tính dòng điện như sau: \(i=I_0\cos(\omega t+\varphi_i)\)
Trong đó : + i là ký hiệu cường độ dòng điện tức thời ( đơn vị chức năng là A ) + \ ( I_0 \ ) là ký hiệu cường độ dòng điện cực lớn ( đơn vị chức năng là A )
3.2. Giá trị hiệu dụng sẽ tính theo các công thức Lý 12 sau:
\ ( I = \ frac { I_0 } { \ sqrt2 } \ ) \ ( U = \ frac { U_0 } { \ sqrt2 } \ ) \ ( E = \ frac { E_0 } { \ sqrt2 } \ )
3.3. Công thức Lý 12 tính mạch R-L-C
a. Định luật Ôm: ta có công thức tính như sau: I = U/Z
Trong đó :
• Công thức tính tổng trở: \(Z=\sqrt{R^2+(Z_L-Z_C)^2}\) (\(\Omega\))
• Công thức tính cảm kháng : \ ( Z_L = L \ omega = L2 \ pi f \ ) ( \ ( \ Omega \ ) ) Trong đó, L là ký hiệu độ tự cảm của cuộn dây ( Henri ký hiệu là H ) • Công thức tính dung kháng : \ ( Z_C = \ frac { 1 } { C \ omega } = \ frac { 1 } { C2 \ pi f } \ ) ( \ ( \ Omega \ ) ) Trong đó : C là ký hiệu điện dung của tụ điện ( Fara : F )
b. Điện áp hiệu dụng được tính theo công thức sau: \(U=\sqrt{U_R^2+(U_L-U_C)^2}\)
Trong đó : + \ ( U_R = I.R \ ) ( ký hiệu \ ( U_R \ ) là điện áp hai đầu điện trở + \ ( U_L = I.Z _L \ ) ( ký hiệu \ ( U_L \ ) là điện áp 2 đầu cuộn dây + \ ( U_C = I.Z _C \ ) ( \ ( U_C \ ) là ký hiệu của hai đầu tụ điện.
c. Công thức tính độ lệch pha giữa u và I như sau:
\ ( tg \ varphi = \ frac { Z_L-Z_C } { R } = \ frac { U_L-U_C } { U_R } \ ) \ ( \ varphi = \ varphi_u – \ varphi_i \ ) Trong đó : • \ ( Z_L > Z_C \ Leftrightarrow \ varphi_u > \ varphi_i \ Rightarrow \ varphi > 0 \ ) : u sớm hơn i • \ ( Z_L < Z_C \ Leftrightarrow \ varphi_u > \ varphi_i \ Rightarrow \ varphi > 0 \ ) : u trễ so với i • \ ( Z_L = Z_C \ Leftrightarrow \ varphi_u = \ varphi_i \ Rightarrow \ varphi = 0 \ ) : u cùng pha
d. Công thức tính mạch cộng hưởng như sau: \(I=I_{max}\) với điều kiện \(Z_L=Z_C\) (\(LC\omega^2=1\))
+ \ ( Z_ { min } = R \ Rightarrow I_ { max } = \ frac { U } { R } \ ) + \ ( \ varphi = 0 \ Leftrightarrow \ ) u cùng pha với i + \ ( \ cos \ varphi_ { max } = 1 \ Leftrightarrow P_ { max } = UI \ )
e. Công thức tính công suất như sau: \(P=UI\cos\varphi\) hoặc \(P=RI^2\) (đơn vị W)
Trong đó công thức tính thông số hiệu suất như sau : \ ( \ cos \ varphi = \ frac { U_R } { U } = \ frac { R } { Z } \ ) ( \ ( \ cos \ varphi \ leq 1 \ ) )
3.4. Máy phát điện
a. Công thức tính suất động điện như sau: \(e=E_0\sin \omega t\)
b. Công thức tính tần số như sau: f = n.p
Trong đó : + n là ký hiệu của số vòng xoay / giây + p là ký hiệu của số cặp cực nam châm từ
c. Công thức tính dòng điện 3 pha như sau: \(U_d=\sqrt3.U_p\)
Trong đó : + \ ( U_d \ ) là ký hiệu điện áp giữa 2 dây pha + \ ( U_p \ ) là ký hiệu điện áp giữa dây pha và dây trung hòa
3.5. Máy biến thế
a. Ta có công thức tính như sau: \(\frac{U_1}{U_2}=\frac{N_1}{N_2}=\frac{I_2}{I_1}\)
• Với điều kiện kèm theo \ ( N_1 > N_2 \ ) ta có \ ( U_1 > U_2 \ ) : là máy hạ thế • Với điều kiện kèm theo \ ( N_1 ta có \ ( U_1 : là máy tăng thế Trong đó : + \ ( U_1 \ ), \ ( N_1 \ ), \ ( I_1 \ ) là điện áp, số vòng, cường độ dòng điện cuộn sơ cấp + \ ( U_2 \ ), \ ( N_2 \ ), \ ( I_2 \ ) là điện áp, số vòng, cường độ dòng điện cuộn thứ cấp.
b. Công suất hao phí trên đường dây sẽ tính theo công thức sau:
\ ( \ Delta P = P ^ 2 \ frac { R } { U ^ 2 } \ ) ( đơn vị chức năng là W ) Trong đó : + P. là hiệu suất của nguồn ( đơn vị chức năng là W ) + R là điện trở của đường dây ( đơn vị chức năng là \ ( \ Omega \ ) ) + U là điện áp hai đầu đường dây ( đơn vị chức năng là V ) Trên đây là những công thức Lý 12 tính nhanh về dòng điện xoay chiều để những bạn học viên vận dụng vào làm bài tập thuận tiện hơn.
4. Công thức về sóng điện từ
Trong nội dung về sóng điện từ cũng có rất nhiều công thức Lý 12 khác nhau mà bạn cần nhớ dưới đây.
4.1. Mạch dao động
a. Công thức tần số góc của dao động
\ ( \ omega = \ frac { 1 } { \ sqrt { LC } } \ )
b. Công thức tính chu kỳ riêng như sau: \(T=2\pi\sqrt{LC}\)
Trong đó : + L là ký hiệu của độ tự cảm cuộn dây ( đơn vị chức năng H ) + C là ký hiệu của điện dung của tụ điện ( đơn vị chức năng là F )
c. Công thức tính tần số riêng như sau: \(f=\frac{1}{2\pi\sqrt{LC}}\)
d. Công thức tính bước sóng mạch thu được như sau: \(\lambda=\frac{c}{f}=2\pi c\sqrt{LC}\)
Trong đó : \ ( c = 3.10 ^ 8 \ ) ( đơn vị chức năng là m / s ) : là ký hiệu của tốc độ ánh sáng trong chân không
4.2. Công thức Lý 12 tính năng lượng của mạch dao động
Ta có :
a. Công thức tính năng lượng từ trường như sau: \(W_t=\frac{1}{2}Li^2\)
b. Công thức tính năng lượng điện trường như sau: \(W_t=\frac{1}{2}Cu^2\)
c. Công thức tính năng lượng điện từ như sau:
\ ( W = W_t + W_d \ ) \ ( W = W_ { 0 d } = W_ { 0 t } = \ frac { CU_0 ^ 2 } { 2 } \ ) \ ( = \ frac { LI_0 ^ 2 } { 2 } = \ frac { Q_0 ^ 2 } { 2C } \ ) Trong đó : • \ ( W_ { 0 d } \ ) là ký hiệu nguồn năng lượng điện cực ( đơn vị chức năng là J ) • \ ( W_ { 0 t } \ ) là ký hiệu nguồn năng lượng từ cực lớn ( đơn vị chức năng là J ) • \ ( U_0 \ ) là ký hiệu điện áp cực lớn giữa hai bản của tụ • \ ( Q_0 \ ) là ký hiệu điện tích cực lớn của tụ điện ( đơn vị chức năng là C ) • \ ( I_0 \ ) là ký hiệu cường độ dòng điện cực lớn Bạn hãy nắm chắc những công thức này về sóng điện từ để giải những bài tập trong nội dung này nhé.
5. Hạt nhân nguyên tử
Về nội dung hạt nhân nguyên tử, bạn cần quan tâm những điều sau đây :
5.1. Hạt nhân nguyên tử
a. Ký hiệu các hạt
• Hạt \ ( \ alpha \ ) ( \ ( ^ 4_2 He \ ) ) • Hạt \ ( \ beta ^ + \ ) ( \ ( ^ 0 _ { + 1 } e \ ) ) • Hạt \ ( \ beta ^ – \ ) ( \ ( ^ 0 _ { – 1 } e \ ) ) • Hạt \ ( \ gamma \ ) ( \ ( \ varepsilon \ ) ) • Hạt nơ trôn ( \ ( ^ 1_0 n \ ) ) • Hạt proton ( \ ( ^ 1_1 H \ ) ) • Đơtơri ( \ ( ^ 2_1 H \ ) ) • Triti ( \ ( ^ 3_1 H \ ) )
b. Khối lượng Mol như sau \(N_A=6,02.10^{23}\) nguyên tử -> m = A (đơn vị g)
5.2. Hệ thức Anhxtanh
Ta có công thức \ ( E = mc ^ 2 \ ) Trong đó : + Năng lượng nghỉ là \ ( E_0 = m_0. c ^ 2 \ ) + Động năng của vật : \ ( E-E_0 = ( m-m_0 ) c ^ 2 \ )
5.3. Công thức tính độ hụt khối
Ta tính theo công thức như sau : \ ( \ Delta m = Zm_p + ( A-Z ) m_n-m_x \ )
5.4. Công thức tính năng lượng liên kết
Đây chính là nguồn năng lượng tỏa ra khi hình thành hạt nhân được tính như sau như sau : \ ( W_ { lk } = \ Delta mc ^ 2 \ ) Công thức tính năng lượng link riêng : \ ( \ varepsilon = \ frac { W_ { lk } } { A } \ )
5.5. Công thức phản ứng hạt nhân
Ta sẽ tính như sau : \ ( A + B \ to C + D \ ) Trong đó : • \ ( M_0 \ ) là tổng khối lượng những hạt trước phản ứng • M là ký hiệu tổng khối lượng những hạt sau phản ứng • Khi \ ( M_0 \ ) > M sẽ là phản ứng tỏa nguồn năng lượng được tính theo công thức : \ ( W_ { tỏa } = W = ( M_0-M ). c ^ 2 > 0 \ ) • Khi \ ( M_0 \ ) < M là phản ứng thu năng lượng được tính theo công thức : \ ( W_ { thu } = | W | = - W < 0 \ )
5.6. Định luật phóng xạ
Ta sẽ có công thức như sau : \ ( N = N_0e ^ { – \ lambda t } = \ frac { N_0 } { 2 ^ \ frac { t } { T } } \ ) Và \ ( m = m_0e ^ { – \ lambda t } = \ frac { m_0 } { 2 ^ { } \ frac { t } { T } } \ ) Trong đó : + \ ( N_0 \ ), \ ( m_0 \ ) là ký hiệu số hạt nhân, khối lượng khởi đầu chất phóng xạ. + N, m là ký hiệu số hạt nhân, khối lượng chất phóng xạ còn lại sau thời hạn t Chu ký bán rã như sau : \ ( T = \ frac { ln2 } { \ lambda } = \ frac { 0,693 } { \ lambda } \ ) ( s ) Hằng số phóng xạ như sau : \ ( \ lambda \ ) = ln2 / T = 0,693 / T ( đơn vị chức năng là m )
5.7. Các dạng phóng xạ
a. Công thức phóng xạ \(\alpha\): (\(^4_2He\))
\ ( ^ A_ZX \ to ^ 4_2 He + ^ { A-4 } _ { Z-2 } Y \ ) Viết gọn : \ ( ^ A_ZX ^ \ alpha_ \ to \ ) \ ( ^ { A-4 } _ { Z-2 } Y \ )
b. Phóng xạ …: có công thức như sau ….
c. Công thức phóng xạ…: ta có …
5.8. Công thức Lý 12 tính độ phóng xạ
Chúng ta sẽ tính như sau : \ ( H = H_0e ^ { – \ lambda t } \ ) ( đơn vị chức năng là Bq ) Trong đó : + H0 = …. là ký hiệu độ phóng xạ khởi đầu + H = … là ký hiệu độ phóng xạ sau thời hạn t ( trong đó : …. ) + Số hạt nhân bị phân rã được tính như sau : … = N0 – N
Ghi chú:
+ Đơn vị nguồn năng lượng là J ; MeV. Trong đó, 1M eV = 1.6.10 – 13J ( 1M eV = 106 eV + Đơn vị khối lượng là Kg ; u ; MeV / c2
1u = 931MeV/2 = 1,66058.10-27 kg
Vậy là bạn đã có khá đầy đủ những công thức về hạt nhân nguyên tử để vận dụng vào làm bài những bài tập tương quan đến nội dung kiến thức và kỹ năng này. Tóm lại toàn bộ những công thức Llý 12 khá đầy đủ ở trên kỳ vọng sẽ tương hỗ bạn tốt hơn trong quy trình học và làm bài thi môn vật lý cuối năm và thi ĐH.
>> Đọc thêm:
Source: https://dvn.com.vn
Category: Hỏi Đáp
