Khái niệm kinh tế thị trường là gì? (Cập nhật 2022)

Kinh tế thị trường luôn được xem là thành quả quan trọng và tiến bộ nhất trong sự phát triển của nên văn minh nhân loại, là nhân tố thúc đẩy sản xuất, kinh doanh và tăng năng suất lao động. Đây cũng là mô hình được nhiều nước trên thế giới sử dụng vì những ưu điểm mà nó mang lại. Khái niệm kinh tế thị trường là gì, đặc điểm và các ưu nhược điểm của kinh tế thị trường như thế nào sẽ được chúng tôi giải đáp trong bài viết này.

Khái niệm kinh tế thị trường là gìKhái niệm kinh tế thị trường là gì?

1. Khái niệm kinh tế thị trường là gì?

Kinh tế thị trường là quy mô kinh tế mà trong đó người mua và người bán ảnh hưởng tác động với nhau theo quy luật cung và cầu, giá trị để xác lập Chi tiêu và số lượng hàng hoá, dịch vụ trên thị trường. Nói cách khác, kinh tế thị trường là nền kinh tế mà ở đó sống sót nhiều thành phần kinh tế, nhiều mô hình chiếm hữu cùng tham gia, cùng hoạt động và tăng trưởng trong một chính sách cạnh tranh đối đầu bình đẳng và không thay đổi .Sự sinh ra và tăng trưởng của nền kinh tế thị trường tạo ra thiên nhiên và môi trường cho những chủ thể trong xã hội thỏa mãn nhu cầu đam mê, phát minh sáng tạo trong yếu tố kinh doanh thương mại, sản xuất, đồng thời tạo điều kiện kèm theo để tăng cường sự cạnh tranh đối đầu của những thành phần trong nền kinh tế, tăng trưởng hoạt động giải trí trao đổi, mua và bán trên thị trường .

Có thể kể đến một số mô hình kinh tế điển hình cụ thể như: kinh tế thị trường tự do, kinh tế thị trường, xã hội, kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa.

2. Chủ thể tham gia nền kinh tế thị trường

Tham gia vào nền kinh tế thị trường có những chủ thể chính như sau :

  • Nhà nước: có vai trò trong việc đảm bảo cho sự ổn định và phát triển nền kinh tế. Nhà nước thực hiện các chức năng cơ bản như chức năng xây dựng thể chế, cung cấp các hàng hóa công cộng thuần túy, quan tâm đến các yếu tố ngoại ứng, kiểm soát độc quyền và phân phối các hoạt động tư nhân và phân phối lại của cải xã hội.
  • Doanh nghiệp: là nơi trực tiếp sản xuất mọi loại hàng hóa và dịch vụ được trao đổi trên thị trường. Việc xây dựng và hoàn thiện thể chế doanh nghiệp với tư cách là chủ thể quan trọng của kinh tế thị trường là khâu sống còn, chi phối mức độ lớn động thái của nền kinh tế.
  • Người tiêu dùng: Nền kinh tế thị trường là nền kinh tế sản xuất ra nhằm mục tiêu để bán, tức là người sản xuất là người bán những hàng hóa sản xuất để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Người tiêu dùng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế thị trường vì nhu cầu của họ là căn cứ cho sự phát triển sản xuất trong nền kinh tế thị trường.

3. Đặc trưng trong khái niệm kinh tế thị trường là gì?

Kinh tế thị trường có những đặc trưng riêng phân biệt với những kiểu tổ chức triển khai kinh tế xã hội khác như sau :

  • Kinh tế thị trường đòi hỏi sự đa dạng của các chủ thể kinh tế, nhiều hình thức sở hữu. Các chủ thể kinh tế bình đẳng trước pháp luật. Sự đa dạng của các chủ thể kinh tế này là tất yếu trong nền kinh tế thị trường, xây dựng nên môi trường cạnh tranh, thúc đẩy kinh tế vận động và phát triển.
  • Thị trường đóng vai trò quyết định trong việc phân bổ các nguồn lực xã hội thông qua hoạt động của các thị trường bộ phận. Nói một cách dễ hiểu, nếu như thị trường giống như một bức tranh tổng thể, bao gồm nhiều mảnh ghép kết hợp lại, thì những mảnh ghép đó chính là các thị trường bộ phận, như thị trường hàng hóa, dịch vụ, thị trường sức lao động, thị trường khoa học công nghệ, thị trường bất động sản…
  • Giá cả được hình thành theo nguyên tắc thị trường, cạnh tranh vừa là môi trường, vừa là động lực thúc đẩy kinh tế thị trường phát triển.
  • Động lực trực tiếp của các chủ thể sản xuất kinh doanh là lợi ích kinh tế – xã hội. Còn đối với các chủ thể là nhà nước khi tham gia thị trường, có thể vì lợi ích kinh tế song đồng thời cũng phải vừa đảm bảo lợi ích xã hội.
  • Nhà nước là chủ thể thực hiện chức năng quản lý nhà nước đối với các quan hệ kinh tế, Nhà nước thực hiện khắc phục những khuyết tật thị trường, thúc đẩy các yếu tố tích cực, đảm bảo sự bình đẳng xã hội và sự ổn định của toàn bộ nền kinh tế.
  • Kinh tế thị trường là nền kinh tế mở, thị trường trong nước gắn liền với thị trường quốc tế.

4. Ưu điểm, nhược điểm của khái niệm kinh tế thị trường là gì?

4.1. Ưu điểm của khái niệm kinh tế thị trường là gì?

Trong nền kinh tế thị trường, khi lượng cầu cao hơn cung thì Chi tiêu sản phẩm & hàng hóa sẽ tăng lên kéo theo doanh thu tăng. Điều này tạo điều kiện kèm theo để thôi thúc quy mô sản xuất, đồng thời những nguồn lực sản xuất sẽ chảy về phía những người sản xuất hiệu suất cao hơn .Có một lực lượng sản xuất lớn phân phối nhu yếu của người tiêu dùng : Nền kinh tế thị trường tạo ra nhiều mẫu sản phẩm giúp thỏa mãn nhu cầu tối đa nhu yếu của người tiêu dùng về thực phẩm, dịch vụ công cộng, nhà tại, …Nền kinh tế thị trường được cho phép con người tự do cạnh tranh đối đầu nên yên cầu mỗingười phải không ngừng phát minh sáng tạo, đưa ra những phương pháp mới để nâng cấp cải tiến việc làm, kinh nghiệm tay nghề để sống sót trên thị trường .Trong nền kinh tế thị trường, sự tập trung chuyên sâu thay đổi được cho phép những doanh nghiệp tìm ra những thị trường ngách và cung ứng nhiều việc làm mới với mức lương cao tại nhiều địa phương .

4.2. Nhược điểm của khái niệm kinh tế thị trường là gì?

Kinh tế thị trường tạo ra sự ngày càng tăng khoảng cách giàu nghèo, từ đó dẫn tới bất bình đẳng trong xã hội. Trong cạnh tranh đối đầu, những đơn vị sản xuất nhỏ lẻ sẽ bị những đơn vị sản xuất vững mạnh thôn tính và nền kinh tế dần trở thành độc quyền chi phối .Do chạy theo doanh thu nên những doanh nghiệp sẽ góp vốn đầu tư lan rộng ra sản xuất, những công ty góp vốn đầu tư tăng trưởng khiến nguồn cung tăng mạnh trong khi cầu tăng không tương ứng. Nếu thực trạng này diễn ra trong thời hạn dài sẽ dẫn đến khủng hoảng thừa khiến những doanh nghiệp đi vào phá sản và gây khủng hoảng kinh tế .

Trên đây là những chia sẻ của Công ty Luật ACC về khái niệm kinh tế thị trường là gì, chủ thể tham gia kinh tế thị trường và các ưu, nhược điểm của kinh tế thị trường. Nếu còn những vướng mắc cần được giải đáp, Quý bạn đọc vui lòng liên hệ với chúng tôi thông qua:

  • Hotline: 19003330
  • Zalo: 084 696 7979

Đánh giá post

Bài viết liên quan
Alternate Text Gọi ngay