Lực lượng sản xuất là gì? Quan hệ sản xuất là gì? Lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất có mối quan hệ như thế nào? Từ việc hiểu biết mối quan hệ đó có thể rút ra ý nghĩa phương pháp luận nào? Cho ví

– Khái niệm lực lượng sản xuất
+ Khái niệm lực lượng sản xuất dùng để chỉ tổng thể và toàn diện những yếu tố cấu thành nội dung vật chất, kỹ thuật, công nghệ tiên tiến, … của quy trình sản xuất, tạo thành năng lượng thực tiễn cải biến giới tự nhiên của con người. Với nghĩa như vậy, lực lượng sản xuất cũng đóng vai trò phản ánh cơ bản trình độ chinh phục giới tự nhiên của con người .
+ Các yếu tố ( tác nhân ) tạo thành lực lượng sản xuất gồm có : tư liệu sản xuất ( trong đó, công cụ sản xuất là yếu tố phản ánh rõ ràng nhất trình độ chinh phục tự nhiên của con người ) và người lao động ( trong đó năng lượng phát minh sáng tạo của nó là yếu tố đặc biệt quan trọng quan trọng ) .

Trong hai nhóm yếu tố nói trên, người lao động là nhân tố quan trọng nhất (bởi vì, tư liệu sản xuất có nguồn gốc từ lao động của con người và được sử dụng bởi con người).

– Khái niệm quan hệ sản xuất
+ Khái niệm quan hệ sản xuất dùng để chỉ toàn diện và tổng thể mối quan hệ kinh tế tài chính ( quan hệ giữa người với người về mặt thực thi quyền lợi vật chất trong quy trình sản xuất và tái sản xuất xã hội ) .
+ Quan hệ sản xuất gồm có : quan hệ chiếm hữu so với tư liệu sản xuất, quan hệ trong tổ chức triển khai – quản trị quy trình sản xuất và quan hệ trong phân phối tác dụng của quy trình sản xuất đó .
Những quan hệ sản xuất này sống sót trong mổì quan hệ thống nhất và chi phối, ảnh hưởng tác động lẫn nhau trên cơ sở xuyết định của quan hệ sở hữu vể tư liệu sản xuất .
– Phân tích mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất
+ Mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất là mối quan hệ thống nhất biện chứng ( nhờ vào, ràng buộc nhau, ảnh hưởng tác động lẫn nhau ) tạo thành quy trình sản xuất hiện thực của xã hội .
Lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất là hai mặt cơ bản, tất yếu của quy trình sản xuất, trong đó lực lượng sản xuất là nội dung vật chất của quy trình sản xuất, còn quan hệ sản xuất là hình thức kinh tế tài chính của quy trình đó. Trong đòi sống hiện thực, không hề có sự tích hợp những tác nhân của quy trình sản xuất để tạo ra năng lượng thực tiễn cải biến những đối tượng người dùng vật chất tự nhiên lại hoàn toàn có thể diễn ra bên ngoài những hình thức kinh tế tài chính nhất định. Ngược lại, cũng không có một quy trình sản xuất nào hoàn toàn có thể diễn ra trong đời sống hiện thực chỉ với những quan hệ sản xuất không có nội dung vật chất của nó .
Như vậy, lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất sống sót trong tính lao lý lẫn nhau, thống nhất với nhau. Đây là nhu yếu tất yếu, phổ cập diễn ra trong mọi quy trình sản xuất hiện thực của xã hội. Tương ứng với tình hình tăng trưởng nhất định của lực lượng sản xuất cũng tất yếu yên cầu phải có quan hệ sản xuất tương thích với tình hình đó trên cả ba phương diện : chiếm hữu tư liệu sản xuất, tổ chức triển khai – quản trị và phân phối. Chỉ có như vậy, lực lượng sản xuất mới hoàn toàn có thể được duy trì, khai thác – sử dụng và không ngừng tăng trưởng. Ngược lại, lực lượng sản xuất của một xã hội chỉ hoàn toàn có thể được duy trì, khai thác – sử dụng và tăng trưởng trong một hình thái kinh tế tài chính – xã hội nhất định .
+ Mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất là mối quan hệ biện chứng nhưng trong đó, vai trò quyết định hành động thuộc về lực lương sản xuất, còn quan hệ sản xuất giữ vai trò tác động ảnh hưởng trở lại lực lượng sản xuất .

Mối quan hệ thống nhất giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất tuân theo nguyên tắc khách quan: quan hệ sản xuất phải phụ thuộc vào thực trạng phát triển của lực lượng sản xuất trong mỗi giai đoạn lịch sử xác định; bởi vì, quan hệ sản xuất chỉ là hình thức kinh tế của quá trình sản xuất còn lực lượng sản xuất là nội dung vật chất, kỹ thuật của quá trình đó.

Tuy nhiên, quan hệ sản xuất, với tư cách là hình thức kinh tế tài chính của quy trình sản xuất, nó luôn luôn có năng lực ảnh hưởng tác động trở lại sự hoạt động, tăng trưởng của lực lượng sản xuất. Sự tác động ảnh hưởng này hoàn toàn có thể diễn ra theo chiểu hướng tích cực hoặc xấu đi, điều đó nhờ vào vào tính tương thích hay không tương thích của quan hệ sản xuất với tình hình và nhu yếu khách quan của sự hoạt động, tăng trưởng lực lượng sản xuất. Nếu “ tương thích ” sẽ có công dụng tích cực và ngược lại, “ không tương thích ” sẽ có tính năng xấu đi .
+ Mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất là mối quan hệ có bao hàm năng lực chuyển hóa thành những mặt trái chiều làm phát sinh xích míc cần được xử lý để thôi thúc sự liên tục tăng trưởng của lực lượng sản xuất .

Trong khoanh vùng phạm vi tương đối không thay đổi của một hình thức kinh tế tài chính xác lập, lực lượng sản xuất của xã hội được bảo tồn, không ngừng được khai thác – sử dụng và tăng trưởng trong quy trình sản xuất và tái sản xuất của xã hội .
Tính không thay đổi, tương thích của quan hệ sản xuất so với lực lượng sản xuất càng cao thì lực lượng sản xuất càng có năng lực tăng trưởng, nhưng chính vì sự tăng trưởng của lực lượng sản xuất lại luôn luôn tạo ra năng lực phá vỡ sự thống nhất của những quan hệ sản xuất từ trước đến nay đóng vai trò là hình thức kinh tế tài chính cho sự tăng trưởng của nó. Những quan hệ sản xuất này, từ chỗ là những hình thức tương thích và thiết yếu cho sự tăng trưởng của những lực lượng sản xuất đã trở thành những hình thức ngưng trệ sự tăng trưởng đó, nó đã tạo ra một xích míc giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất, từ đó Open nhu yếu khách quan phải thiết lập lại mối quan hệ thông nhất giữa chúng theo nguyên tắc quan hệ sản xuất phải tương thích với nhu yếu tăng trưởng của lực lượng sản xuất .
Khi phân tích sự hoạt động của xích míc biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất, C. Mác đã từng chỉ ra rằng : “ Tới một quy trình tiến độ tăng trưởng nào đó của chúng, những lực lượng sản xuất vật chất của xã hội xích míc với những quan hệ sản xuất hiện có … trong đó từ trước đến nay những lực lượng sản xuất vẫn tăng trưởng. Từ chỗ là những hình thức tăng trưởng của lực lượng sản xuất, những quan hệ ấy trở thành những xiềng xích của những lực lượng sản xuất. Khi đó khởi đầu thời đại một cuộc cách mạng xã hội ”. Chính nhờ những cuộc cách mạng xã hội mà những quan hệ sản xuất cũ của xã hội được sửa chữa thay thế bằng một quan hệ sản xuất mới, tương thích với nhu yếu tăng trưởng của lực lượng sản xuất đã tăng trưởng, liên tục phát huy công dụng tích cực thôi thúc sự tăng trưởng của lực lượng sản xuất trong một hình thức quan hệ sản xuất mới .
– Ý nghĩa phương pháp luận
+ Để xác lập, hoàn thành xong mạng lưới hệ thống quan hệ sản xuất của xã hội, cần phải địa thế căn cứ vào tình hình ( tình hình thực tiễn ) tăng trưởng của lực lượng sản xuất hiện có để xác lập nó cho tương thích chứ không phải địa thế căn cứ vào ý muốn chủ quan. Chỉ có như vậy mới hoàn toàn có thể tạo ra được hình thức kinh tế tài chính thích hợp cho việc bảo tồn, khai thác – sử dụng, tái tạo và tăng trưởng lực lượng sản xuất của xã hội .

+ Khi đã xuất hiện mâu thuẫn giữa nhu cầu phát triển của lực lượng sản xuất với quan hệ sản xuất đang kìm hãm sự phát triển đó thì cần phải có những cuộc cải biến (cải cách, đổi mới,…) mà cao hơn là một cuộc cách mạng chính trị để có thể giải quyết được mâu thuẫn này.

Ví dụ, trong quy trình kiến thiết xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa vào trước những năm 80 của thế kỷ XX, nhiều nước xã hội chủ nghĩa đã rơi vào bệnh chủ quan duy ý chí, chưa tuân theo thật đúng nhu yếu của quy luật này. Do đó đã dẫn đến thực trạng lực lượng sản xuất hiện có không được bảo tồn, tái tạo và tăng trưởng tốt. Thực tế đó là nguyên do cơ bản và sâu xa dẫn tới sự khủng hoảng kinh tế lớn, buộc những nước này phải triển khai những cuộc cải ách, thay đổi theo hướng tạo lập sự tương thích của quan hệ sản xuất với trong thực tiễn trình độ tăng trưởng lực lượng sản suất, nhờ đó lực lượng sản xuất của xã hội từng bước được phục sinh và tăng trưởng .

Loigiaihay.com

Source: https://dvn.com.vn
Category: Sản Xuất