Vườn quốc gia Cát Tiên – Wikipedia tiếng Việt

Vườn quốc gia Cát Tiên là một khu bảo tồn thiên nhiên nằm trên địa bàn 5 huyện: Tân Phú, Vĩnh Cửu (Đồng Nai), Cát Tiên, Bảo Lâm (Lâm Đồng) và Bù Đăng (Bình Phước), cách Thành phố Hồ Chí Minh 150 km về phía bắc. Đặc trưng của vườn quốc gia này là rừng đất thấp ẩm ướt nhiệt đới. Được thành lập theo quyết định số 01/CT ngày 13 tháng 1 năm 1992 của Thủ tướng chính phủ Việt Nam trên cơ sở kết nối khu rừng cấm Nam Cát Tiên (được thành lập theo quyết định số 360/TTg, ngày 7 tháng 7 năm 1978 của Thủ tướng chính phủ) và khu bảo tồn thiên nhiên Tây Cát Tiên (được thành lập theo quyết định số 194/CT, ngày 9 tháng 8 năm 1986 của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng). Vườn quốc gia Cát Tiên nằm ở khu vực có toạ độ từ 11°20′50″ tới 11°50′20″ vĩ bắc, và từ 107°09′05″ tới 107°35′20″ kinh đông, trên địa bàn của ba tỉnh Lâm Đồng, Đồng Nai và Bình Phước với tổng diện tích là 71.920 ha. Hiện nay, VQG Cát Tiên là một trong những khu dự trữ sinh quyển thế giới ở Việt Nam.

Các hợp phần[sửa|sửa mã nguồn]

Phần nằm trên địa bàn Cát Tiên và Bảo Lâm ( Bảo Lộc cũ ) thường được gọi là khu vực Cát Lộc. Khu vực này dành để bảo tồn loài tê giác. Phần trên địa phận Tân Phú và Vĩnh Cửu thường được gọi là khu vực Nam Cát Tiên. Khu vực này có khoảng chừng chục vùng đất ngập nước như Bàu Sấu ( rộng 5-7 hecta thuộc huyện Tân Phú ), Bàu Chim ( 50-100 hecta ), Bàu Cá, Bàu Đắc Lớ, Trảng Cò, … Bàu Sấu còn là tên gọi chung cho hàng loạt những vùng đất ngập nước rộng khoảng chừng 137,60 km² ( trong đó 1,5 km² ngập nước liên tục, 53,6 km² ngập nước theo mùa, và phần còn lại có độ cao tuyệt đối không quá 125 m ) ở Nam Cát Tiên. Phần trên địa phận Bù Đăng thường được gọi là Tây Cát Tiên .
Năm 1978, Vườn quốc gia này được bảo tồn và được chia thành 2 khu vực : Nam Cát Tiên và Tây Cát Tiên. Khu vực Cát Lộc phía bắc Cát Tiên cũng được bảo tồn do ở đây có loài tê giác Java sinh sống. Chính nhờ loài tê giác đã làm khu bảo tồn này được hội đồng quốc tế chăm sóc. Tuy nhiên, ngày 25 tháng 10 năm 2011, Quỹ quốc tế Bảo vệ vạn vật thiên nhiên và Quỹ Bảo tồn Tê giác Quốc tế công bố loài tê giác Java đã chính thức tuyệt chủng tại Nước Ta [ 1 ]. Một hấp dẫn khác của rừng Cát Tiên là sự sống sót của đàn bò tót khổng lồ nặng trên hàng tạ, với số lượng khoảng chừng 70-80 con, hiện cũng đang có rủi ro tiềm ẩn tuyệt chủng cao do bị săn bắn trộm và mất chỗ ở vì rừng bị chặt phá. Năm 1998, ba khu này được sáp nhập thành vườn vương quốc. Thử nghiệm đa dạng sinh học gần đây nhất ( 2004 ) là việc thả 38 con cá sấu gốc Đất nước xinh đẹp Thái Lan vào hồ Bàu Sấu ở giữa rừng. Phát hiện khảo cổ trong khu vực giữa rừng này đang đặt ra dấu hỏi có một nền văn minh cổ đã sống sót ở đây .

Trong thời kỳ Chiến tranh Việt Nam, khu vực này bị chất độc da cam của quân đội Hoa Kỳ hủy hoại nặng nề. Những khu vực bị rải chất độc da cam ngày nay chỉ có các loại tre, cỏ mọc, không có các loại cây lớn. Ngoài ra, các dân tộc sinh sống quanh rừng đã đốt, phá rừng để làm nương rẫy gây ảnh hưởng không nhỏ đến rừng.

Đa dạng sinh học[sửa|sửa mã nguồn]

Một con cò tại Vườn quốc gia Cát Tiên
Khoảng 50 % diện tích quy hoạnh của Cát Tiên là rừng cây xanh, 40 % là rừng tre, 10 % là nông trại. Động vật đặc trưng có : voi châu Á, bò tót, gấu chó, gấu ngựa, trâu rừng, hổ, báo hoa mai, báo gấm, nai … Các loài chim của Cát Tiên cũng nhiều mẫu mã phong phú : đại bàng đen, vịt trời cánh trắng, chim mỏ sừng lớn … Cát Tiên là nơi cư ngụ của 40 loài nằm trong Sách đỏ quốc tế, trong đó đặc biệt quan trọng là loài tê giác một sừng. Cư dân địa phương và người Nước Trung Hoa tin vào năng lực chữa bệnh của sừng tê giác như thần dược và được mua và bán với giá cao trên thị trường ( khoảng chừng xấp xỉ 20.000 USD / sừng ), dẫn đến việc rất nhiều động vật hoang dã quý và hiếm trong rừng đã bị bắn chết và sự tuyệt chủng của tê giác Java .Ngoài lượng động vật hoang dã phong phú và đa dạng, Cát Tiên còn là địa phận của 62 loại lan. [ 2 ]

Cát Tiên cũng được UNESCO công nhận là “Khu dự trữ sinh quyển thế giới”[3]. Ngày 4 tháng 8 năm 2005, Ban Thư ký Công ước Ramsar công nhận Hệ đất ngập nước Bàu Sấu là Khu Ramsar thứ 1.499 của thế giới và thứ hai của Việt Nam[4] với tổng diện tích là 13.759 ha (trong đó có 5.360 ha đất ngập nước theo mùa, 151ha đất ngập nước quanh năm).

Thất bại đề cử di sản quốc tế[sửa|sửa mã nguồn]

Năm 2013, tại kỳ họp thứ 37 của Ủy ban Di sản quốc tế tại Campuchia Vườn quốc gia Cát Tiên từng được đưa ra bầu chọn là di sản vạn vật thiên nhiên quốc tế nhưng bị thất bại ( Hồ sơ Cát Tiên được những cơ quan tư vấn của UNESCO đặt ở mức N – Not recommended for inscription, tức không được khuyến khích để ghi danh ). Trước đó, Cát Tiên ứng cử hồ sơ di sản theo tiêu chuẩn X về đa dạng sinh học .

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://dvn.com.vn/
Category : National