Netflix – kẻ phá bĩnh trong làng làm phim

Năm 1997, người ta biết đến Netflix như một công ty cho thuê đĩa DVD qua đường bưu điện. Chỉ sau một thập niên, công ty bé nhỏ này chuyển mình thành một địa chỉ trực tuyến, nơi thiên hạ trên toàn cầu có thể thưởng thức kho phim khổng lồ.

Song sức công phá của Netflix thật sự thể hiện khi họ tăng cường tham vọng tự làm phim để chiếu, không nhờ vào vào các hãng phim nữa .

Cú chơi tất tay khuynh đảo ngành công nghiệp điện ảnh

Năm 2019 là năm ” đổi đời ” trong nghề làm phim so với Netflix ( trước đó họ cũng bỏ tiền làm phim nhưng chưa nhiều ) : họ sản xuất và phát hành tổng số 60 phim truyền hình .Để tưởng tượng sự đổi đời này, ta biết rằng cùng năm đó, các hãng phim lớn như Warner Bros. cũng chỉ làm được 21 phim, Hãng Disney có 12 phim, Hãng Universal có 19 phim .Dĩ nhiên so sánh này là khập khiễng nếu xét về góc nhìn lệch giá vì hoàn toàn có thể chỉ cần một phim bom tấn của một hãng truyền thống lịch sử cũng đã ăn đứt nhiều phim của Netflix làm .Tuy nhiên, với số lượng áp đảo như vậy, Netflix dần lôi cuốn được dàn diễn viên nổi tiếng, các đạo diễn xuất sắc chịu làm phim cho mình, người xem phải ĐK trả tiền hằng tháng cho Netflix nếu muốn chiêm ngưỡng và thưởng thức phim họ yêu quý .Các hãng phim khổng lồ đã phải ghen tị khi Netflix chiếm tổng số 24 đề cử cho mùa giải Oscar 2020, nhiều đề cử hơn bất kỳ hãng phim nào khác, trong đó có các phim đáng quan tâm như The Irishman, Marriage Story, The Two Popes … Cuối cùng họ chiếm được hai giải, nữ diễn viên phụ xuất sắc ( phim Marriage Story ) và phim tài liệu xuất sắc ( American Factory ) .Rất khó đo lường và thống kê lời lỗ cho từng phim Netflix làm nhưng số liệu nơi này công bố cho thấy năm 2019 họ bỏ ra 15,3 tỉ đôla cho nội dung, kể cả phim tự làm. Tính đến quý 1-2020, Netflix có tới 182 triệu người dùng trả tiền trên khắp quốc tế, đáng kể là số người xem từ bên ngoài nước Mỹ lên đến 112 triệu .Đại dịch COVID-19 làm đổi khác thói quen xem phim của nhiều người ; không còn vào rạp nữa, họ buộc phải sử dụng các dịch vụ coi phim trực tuyến, trong đó Netflix là địa chỉ tiên phong nhiều người nghĩ đến. Chỉ riêng quý 1-2020, Netflix có thêm 16 triệu người dùng, cao gấp đôi số liệu họ dự báo .Câu hỏi nhiều người chăm sóc, là Netflix hiện đang lời hay lỗ, lại không có câu vấn đáp rõ ràng. Nếu dựa vào báo cáo giải trình chính thức của Netflix thì họ đang có lãi : năm 2019 họ thu được 20,1 tỉ đôla từ 167 triệu người dùng ĐK trả tiền, lãi ròng 1,9 tỉ đôla .Thế nhưng dòng tiền luân chuyển lại âm, âm đến 3,3 tỉ đôla năm 2019. Tại sao vậy ? Họ tiêu tiền thật để sản xuất phim, tiền trả hết ngay cả khi chưa có phim để chiếu nhưng hạch toán thì chậm, có khi chi xong 1 năm sau mới hạch toán .Điều này được cho phép Netfix báo lãi mặc dầu chi nhiều hơn thu. Dù sao đại dịch Covid-19 này cũng giúp họ lật ngược tình thế, khởi đầu thu nhiều hơn chi : quý 1 có dòng tiền dương lần tiên phong dù chỉ 162 triệu đôla .Những phim làm rồi cứ thế thu tiền mãi mãi từ người xem, trong khi trung bình chỉ cần 4 năm ( trình chiếu ) là tịch thu đến 90 % vốn ( bỏ ra để sản xuất phim ) .

Đĩa DVD trả chậm và phá hủy để sáng tạo

Netflix do hai người bạn Marc Randolph và Reed Hastings sáng lập vào năm 1997. Theo lời Hastings kể thì ông này bực mình vì bị hãng cho thuê băng đĩa Blockbuster phạt 40 đôla do trả lại bộ phim Apollo 13 chậm nên bàn với Randolph khởi nghiệp làm dịch vụ cho thuê băng đĩa .Sau này Randolph viết sách nói không hề có chuyện đó, chỉ là do hai người đi chung xe từ nhà đến chỗ làm khá xa nên ngày nào cũng bàn chuyện khởi nghiệp, với cảm hứng từ khái niệm thương mại điện tử của Amazon vừa tung ra lúc đó .Sau nhiều ý tưởng sáng tạo, hai người ” kết ” với sáng tạo độc đáo dịch vụ bán và cho thuê phim có ứng dụng công nghệ tiên tiến .Đó là thời dot.com bùng nổ, các ý tưởng sáng tạo khai thác mạng Internet mới mở màn phổ cập. Khác với Blockbuster mở hàng loạt shop, người muốn thuê băng đến lựa đem về, khi trả cũng phải đem ra tận nơi, Marc và Reed muốn bán và cho thuê băng đĩa qua mạng, phim giao bằng đường bưu điện .Nhưng lúc đó băng VHS rất cồng kềnh, bưu điện ăn hết tiền phí gửi, phải đến lúc đĩa DVD sinh ra, sáng tạo độc đáo của họ mới thành hiện thực .Thoạt tiên, điều làm họ giật mình là doanh thu mua đĩa qua dịch vụ của họ cao hơn nhiều so với dịch vụ thuê đĩa. Lúc đó họ có một quyết định hành động táo bạo sáng suốt : bỏ dịch vụ bán đĩa dù nó đang đem lại doanh thu cho một công ty non trẻ, tập trung chuyên sâu vào dịch vụ cho thuê đĩa dù đang lỗ nặng .Lập luận của họ là bất kể mạng lưới hệ thống ẩm thực ăn uống nào như Walmart hay Amazon đều hoàn toàn có thể bán đĩa qua bưu điện nên tương lai họ không cạnh tranh đối đầu nổi, tuy nhiên lúc ấy lại không có ai làm dịch vụ cho thuê, nên năng lực họ sẽ thành công xuất sắc rất cao .Thực tế xác nhận điều đó : người xem phim rất khoái chí với chuyện Netflix không khi nào phạt chuyện trả đĩa trễ, muốn giữ đĩa bao lâu cũng được, miễn sao gửi trả thì mới thuê được đĩa khác .Năm 2000, họ bỏ luôn khái niệm thuê đĩa ; khách chỉ cần trả một khoản tiền hằng tháng, ví dụ điển hình 10 đôla, rồi muốn đổi bao nhiêu đĩa cũng được, miễn sao trả đĩa cũ, nhận đĩa mới …Mọi sự không thuận tiện chút nào lúc đầu, có lúc thua lỗ, quá khó khăn vất vả, họ đã định bán cho Blockbuster chỉ với giá 50 triệu đôla. Nhưng lúc ấy Blockbuster cười vào mũi họ, phủ nhận .Gã khổng lồ Blockbuster đã sai khi cười sớm quá. Do chậm xoay chuyển, ở đầu cuối Blockbuster phải công bố phá sản vào năm 2010. Trong khi đó Netflix liên tục đổi khác, dịch vụ cho thuê đĩa đang phát đạt, họ vẫn tính đến quy mô người xem vào tận kho phim của họ, chọn phim để vừa tải vừa xem, gọi là ” streaming ” .

Ý tưởng mới mẻ này cũng phải đợi đến khi mạng Internet băng thông rộng được sử dụng rộng rãi mới khả thi. Cũng như lúc bỏ mô hình bán đĩa, giữ mô hình cho thuê, Netflix cũng đánh cược vào tương lai khi họ giới thiệu dịch vụ streaming trong khi kho phim có sẵn để streaming lúc đó chỉ có chừng 1.000 đầu phim, còn kho phim DVD cho thuê đã lên đến 100.000.

Cuối cùng Netflix tách hẳn dịch vụ cho thuê đĩa qua đường bưu điện dưới một cái tên khác để tập trung chuyên sâu vào dịch vụ streaming như thời nay. Hiện nay giá trị thị trường của Netflix vào thời gian 197 tỉ đôla. Marc Randolph rời Netflix năm 2002, Reed Hastings ở lại, liên tục vai trò ” tàn phá ” để ” phát minh sáng tạo ” .

Tương lai Netflix là tương lai của điện ảnh

Muốn có phim lưu trên sever để người xem vào lựa chọn, Netflix phải thương lượng khá khó khăn vất vả với các hãng phim. Ví dụ năm 2010, họ thương lượng với ba hãng phim lớn gồm Paramount, Lionsgate và Metro-Goldwyn-Mayer để người dùng hoàn toàn có thể vào xem kho phim của ba hãng này trong một hợp đồng trị giá 1 tỉ đôla trong vòng 5 năm .Đó là với kho phim cũ. Đối với phim mới, sự thể khó hơn nhiều. Họ phải đợi các hãng trình chiếu ngoài rạp một thời hạn, rồi lại phải chờ cho các hãng làm đĩa DVD hay Bluray bán ra thị trường tối thiểu 28 ngày mới được đưa phim lên Netflix cho khách xem .Với các bộ phim nhiều tập chạy khách như Friends, Netflix phải trả đến 100 triệu đôla mỗi năm, sau cuối năm 2020 cũng phải trả lại cho AT&T ‘ s WarnerMedia để nơi này tự kinh doanh thương mại. Cũng nhờ Friends mà Netflix bành trướng nhanh gọn ra quốc tế, nơi người theo dõi rất ngưỡng mộ series phim truyền hình nhiều tập này .Thế là để dữ thế chủ động, không nhờ vào vào các hãng phim truyền thống cuội nguồn, Netflix tự mình làm phim. Thoạt tiên, họ tổ chức triển khai thuê người làm phim rồi đóng nhãn Netflix Original như với bộ phim truyền hình nhiều tập House of Cards vào năm 2013 .Thành công của House of Cards dẫn tới các series phim khét tiếng khác như Orange Is the New Black, Daredevil, Jessica Jones, rồi Sense8 của chị em đạo diễn Wachowski nổi tiếng từng làm phim Matrix …Netflix đã trở thành kẻ đến sau nhưng ngồi vào chiếu trên trong làng làm phim với những phim cả hàng chục triệu người xem như Bird Box, Triple Frontier, The Highwaymen …Để có tiền làm phim, Netflix phải vay nợ rất nhiều, lúc bấy giờ nợ dài hạn của họ lên đến 14,6 tỉ đôla, chưa kể 19,1 tỉ đôla nghĩa vụ và trách nhiệm trả cho nội dung đã cam kết .Nhưng cũng giống quy mô nhiều doanh nghiệp công nghệ tiên tiến khác, lời lỗ không còn là thước đo quan trọng nữa ; nhà đầu tư chuẩn bị sẵn sàng rót tiền cho họ miễn sao họ vẫn duy trì vận tốc tăng trưởng, ở đây là số lượng người ĐK trả tiền hằng tháng, và từ đó là đầu phim mới để giữ khách cũ, hút thêm khách mới .Trong khi đó các hãng phim truyền thống cuội nguồn bị ràng buộc bởi chuyện lời lỗ từng phim. Gặp hai ba phim bom xịt là hãng sẽ lâm nguy ngay. Chính cho nên vì thế nhiều người Dự kiến Netflix sẽ trở thành hãng phim quan trọng, trong tay có đủ nguồn lực và nhân lực để làm phim dài hơi. Nơi này sẽ định hình các tiêu chuẩn cho ngành điện ảnh trong những năm tới, kể cả ở thị trường các nước .Ngoài việc mua phim để đưa vào kho phim cho phong phú và đa dạng, Netflix rất hoàn toàn có thể sẽ bỏ tiền ra sản xuất phim tại nhiều nước ; như ở Nước Ta cho người theo dõi Nước Ta xem nhằm mục đích sở hữu thị trường xem phim trực tuyến khắp nơi .Nhưng ở góc nhìn người xem, thuận tiện và thuận tiện chưa phải là tổng thể. Họ quan ngại một điều quan trọng : Netflix hiện chiếm hữu một lượng tài liệu khổng lồ về thói quen, sở trường thích nghi của người xem. Nhiều người ” nhắm mắt đưa chân “, chỉ dựa vào gợi ý của Netflix để chọn xem phim tiếp nối .Hãy tưởng tượng về một tương lai mà Netflix cũng như mạng xã hội thời nay, sử dụng tài liệu người dùng để thiết kế xây dựng nội dung phim mà họ biết chắc sẽ chạy khách, chiều chuộng một khẩu vị đám đông .Đi theo lối đó riết, Netflix chỉ còn loại phim dễ dãi, rẻ tiền, đánh đấm ồn ào hay sướt mướt tình cảm. Ngay tại thị trường Nước Ta lúc này, top 10 phim hầu hết là phim Hàn, thì sẽ thấy .Cứ nhìn vào số phim mà Netflix ” bày mâm bày bát ” cho từng khách, hoàn toàn có thể biết ngay sở trường thích nghi điện ảnh của khách là gì .Sự nguy cơ tiềm ẩn ở đây là : do bị vây hãm bởi cùng một loại phim từng thích xem, người xem sẽ đánh mất năng lực mày mò, chẳng khi nào ra nổi ngoài cái luồng phim quen thuộc đó để chiêm ngưỡng và thưởng thức những quốc tế khác .Hiện nay Netflix phải cạnh tranh đối đầu với nhiều nơi có dịch vụ tựa như như Disney +, Apple, Amazon Studios hay HBO Max .Vì thế, theo 1 số ít Dự kiến, Netflix đang ấp ủ các quy mô mới để đi trước đối thủ cạnh tranh cạnh tranh đối đầu như họ từng làm trong quá khứ .Đó hoàn toàn có thể là máy coi phim trong một khoảng trống ảo giúp người xem dù ở nhà nhưng vẫn có thưởng thức như đang xem phim ở rạp. Đó hoàn toàn có thể là hiện thực ảo – một quốc tế người xem tương tác với phim, biến hóa số phận của nhân vật, đổi khác nội dung diễn biến hay tối thiểu can thiệp vào cách kết phim .

Vì sao kho phim của Netflix ở Việt Nam ít thế?

Netflix hiện xuất hiện ở hầu hết các nước trên quốc tế nhưng nội dung xem được ở từng nước lại rất khác nhau. Ngay với hai nước cạnh nhau là Mỹ và Canada, kho phim cũng rất khác : Netflix Mỹ xem được 4.091 phim, Netflix ở Canada chỉ xem được 2.942 phim .Theo trang Finder. com, thông tin tài khoản Netflix ở Nước Ta chỉ xem đi xem lại được 528 phim truyền hình và 186 phim truyền hình, một số lượng rất nhỏ nhoi. Nhìn chung kho phim Netflix xem từ các nước Khu vực Đông Nam Á chỉ hơn 500 phim, xem từ Nước Singapore chỉ được 489 phim, kho phim Netflix ở Lào thậm chí còn chỉ có 206 phim .Lý do chính được đưa ra là vì thỏa thuận hợp tác bản quyền với nơi sở hữu phim, các hãng phim muốn bảo vệ bản quyền để còn bán hay cho thuê phim trên các kênh khác. Thông thường mỗi phim có một lượng người theo dõi nhất định ; phim được xem rất nhiều ở Mỹ chưa chắc có ai xem ở Brazil hay một phim hài thành công xuất sắc của Anh lại không hề gây cười ở châu Á .

Những đặc điểm này thường được đưa ra trên bàn đàm phán giá thuê trọn gói của Netflix với các hãng phim; từ đó Netflix mới có danh sách các phim khác nhau cho các thị trường khác nhau. Việc biên soạn danh sách này cũng do mục đích doanh thu của Netflix, vì những thị trường nhỏ như Lào thì họ không lưu tâm.

Nhưng nhìn từ góc nhìn người dùng như ở Nước Ta, trả phí cũng gần như nhau mà chỉ xem được một kho phim Netflix rất ít, ai cũng bực mình. Chưa kể độ phong phú của kho phim này là khá thấp .Chỉ với loại phim tự sản xuất ( Netflix Originals ), để lôi cuốn khách mới, Netflix mới mở hết cho mọi thị trường, xem đó là điểm mạnh để quảng cáo. Dùng Netflix, Apple TV, We TV… người dùng phải lường trước những rủi ro TTO – Theo Cục Phát thanh truyền hình và thông tin điện tử, dịch vụ OTT TV của các doanh nghiệp quốc tế phân phối xuyên biên giới chưa được cấp phép phân phối tại việt nam, nội dung trên các dịch vụ chưa tuân thủ lao lý chỉnh sửa và biên tập theo pháp luật pháp lý.

Source: https://dvn.com.vn
Category: Sản Xuất