Năng lượng cho tái sinh

Bài 1:

Thời điểm chín mùi đầu tư điện gió

Hành trình đến 31/10/2021

Điện gió ở huyện Tuy Phong. Ảnh: N.Lân

Sau bao lần dự kiến, cuối
cùng tàu chở 9 tổ hợp tuabin gió, mỗi tuabin có công suất 3.3 MW cùng cột tháp
cao 130m, trạm biến áp 110KV và các thiết bị điện đi kèm mà Công ty TNHH Năng
lượng tái tạo 2 Bình Thuận đặt mua từ đối tác Trung Quốc đã cập Cảng Vĩnh Tân.
Nhiều ngày trước, ở cảng có 3 trường hợp nhập cảnh dương tính với Covid-19, tiếp
đến toàn tỉnh giãn cách xã hội nên tàu được phun khử khuẩn đến từng chi tiết,
các thủy thủ phải thực hiện cách ly 21 ngày trên tàu… Sau đó, hàng mới được vận
chuyển về công trình xây dựng điện gió có công suất 30MW thuộc giai đoạn 2 của
Dự án Phong điện 1 – Bình Thuận tại xã Bình Thạnh –Tuy Phong. Tính ra, phải qua
tháng 8, trễ so với dự kiến ban đầu khoảng 2 tháng nhưng với 9 móng tuabin đã
thi công xong, việc lắp dựng các tuabin… cũng không mất nhiều thời gian lắm.
Điều đáng lo là không biết chất lượng hàng như thế nào, vì nếu như không có dịch
Covid-19 bùng lên, công ty sẽ lập đoàn sang tận nhà máy khảo sát, kiểm tra, lựa
chọn hàng ưng ý nhưng diễn biến dịch thời gian qua khiến công ty phải thuê người
bên Trung Quốc thực hiện công đoạn này nên có chút lo lắng. Nếu hàng có sơ sót,
không khớp sẽ không có cơ hội để đổi trả, vì thời gian bảo đảm tiến độ đóng điện
cuối cùng là 31/10/2021.

Đây là mốc thời hạn mà những dự án Bất Động Sản điện gió kịp hòa lưới thì sẽ được hưởng giá bán điện khuyễn mãi thêm cố định và thắt chặt trong 20 năm ( FIT ), tức 8,5 UScents / kwh với điện gió gần bờ và 9,8 UScents / kwh với điện gió ngoài khơi. Trong cuộc chạy đua hưởng giá tặng thêm điện gió này, thông tin từ Sở Công Thương cho biết Bình Thuận có 6 dự án Bất Động Sản điện gió trên bờ với tổng hiệu suất 235MW ĐK hòa lưới vương quốc trước chặng 31/10/2021. Trong đó 2 dự án Bất Động Sản ở Tuy Phong đều kiến thiết tiến trình 2 gồm điện gió Phong điện 1 – Bình Thuận 30MW, điện gió Thuận Bình 25,2 MW ở xã Phú Lạc ; 3 dự án Bất Động Sản ở Bắc Bình gồm điện gió Thái Hòa 90MW, điện gió Thuận Nhiên Phong 30MW đều tại xã Hòa Thắng, điện gió Hồng Phong 1 có 40MW tại xã Hồng Phong và điện gió Hàm Cường 2 có 19,8 MW tại xã Hàm Cường, huyện Hàm Thuận Nam. Theo quá trình báo cáo giải trình cho thấy, dù có chậm trễ trong một số ít khâu như đi lại của chuyên viên, luân chuyển thiết bị … do ảnh hưởng tác động dịch Covid-19 nhưng những chủ dự án Bất Động Sản quyết tâm sẽ hòa lưới kịp trước 31/10/2021. Ngoài điện gió Hàm Cường 2 do vướng đền bù, điện gió Phong Điện 1 – Bình Thuận cũng có điểm khó. Vì theo hợp đồng với EVN, quy trình tiến độ 2 của Phong Điện 1 sẽ đấu nối vào đường dây 110 kV mạch 2 Ninh Phước – Tuy Phong – Phan Rí nhưng hiện đường dây này chưa kiến thiết xong .
Cũng theo Sở Công Thương, chủ góp vốn đầu tư điện gió Phong Điện 1 – Bình Thuận đã có đơn xin đấu tạm mạch hiện hữu là đường dây 110 kV mạch 1 Ninh Phước – Tuy Phong – Phan Rí, nơi quy trình tiến độ 1 của dự án Bất Động Sản đã hòa lưới từ nhiều năm trước, để được COD, tức có chứng từ quản lý và vận hành thương mại trước thời gian 31/10/2021, chứ không mong được phát điện lên lưới. Vì đường dây này đã quá tải từ 2 năm qua, sau 30/6/2019, khi những dự án Bất Động Sản điện mặt trời chạy đua hòa lưới để hưởng giá điện khuyến mại 9,35 UScents / kwh lê dài 20 năm. Do vậy, khi đường dây 110 kV mạch 2 Ninh Phước – Tuy Phong – Phan Rí kiến thiết xong thì quy trình tiến độ 2 của dự án Bất Động Sản sẽ chuyển sang đấu nối và phát lên lưới sau .
Nơi TT gió

Lùi lại năm 2008, dự án Phong
điện 1 – Bình Thuận giai đoạn 1 khởi công với 20 tuabin gió, tạo ra công suất
30MW tại xã Bình Thạnh – Tuy Phong trở thành dự án điện gió đầu tiên của Việt
Nam và có công suất lớn nhất vùng Đông Nam Á. Sau đó, trên địa bàn tỉnh có thêm
2 nhà máy điện gió nữa rồi dừng, vì giá bán điện thấp, không có lời. Mãi cho đến
tháng 11/2018, khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 39/2018/Qđ-TTg
với giá FIT ưu đãi trên, tăng đến 15% so với trước, áp dụng với các nhà máy phát
điện lên lưới quốc gia đến ngày 31/10/2021 thì mới kích thích các nhà đầu tư chú
ý. Họ bao gồm cả nhà đầu tư nước ngoài đã đổ về Bình Thuận, nơi được đánh giá là
trung tâm của gió, rồi nhiều dự án điện gió được hình thành sau đó nhưng phần
lớn không thể tham gia cuộc đua này.

Nguyên nhân yếu tố, theo nghiên cứu và phân tích của những nhà đầu tư trong cuộc, ngoài mất thời hạn cho thực thi những thủ tục, nhất là được bổ trợ vào Quy hoạch điện vương quốc, việc thiết kế xây dựng 1 nhà máy điện gió không hề nhanh như 1 nhà máy điện mặt trời. Do đặc trưng thi công bằng những giải pháp kỹ thuật khó, cộng thêm hàng loạt thiết bị, công nghệ tiên tiến về tuabin gió và cả chuyên viên đều phụ thuộc vào trọn vẹn vào quốc tế nên trung bình mất 2 năm với điện gió gần bờ, 3 – 3,5 năm với điện gió ngoài khơi. Trong khi năm 2020 đến nay, dịch Covid-19 bùng phát và lê dài nên chuyện luân chuyển tuabin, thiết bị ; chuyện những chuyên viên ngại sang, vì sợ phải cách ly … khiến lê dài thời hạn hơn, thành ra không hề tiến hành kiến thiết xây dựng nhà máy kịp .
Ở diễn biến khác, trong thời hạn trên, thị trường những thiết bị, tuabin của điện gió phát tín hiệu tích cực từ sự tăng trưởng vượt bậc của công nghệ tiên tiến quốc tế đã đẩy giá tiền kiến thiết xây dựng dự án Bất Động Sản điện gió gần bờ giảm đến 40 – 70 %, điện gió ngoài khơi giảm 30 % so với trước. Cộng thêm tính năng ưu việt của điện gió là không gây tai hại thiên nhiên và môi trường ; thông số kêu gọi hiệu suất cao đến hơn 3.000 Kwh / 1MW, trong khi điện mặt trời chỉ hơn 1.500 kwh / 1MW ; hoàn toàn có thể phụ tải nền thay cho nhiệt điện than, thủy điện … đã khẳng định chắc chắn hiện tại là thời gian chín mùi góp vốn đầu tư điện gió .

 Vì thế, dù các bộ, ngành
hiện có nhiều ý kiến khác nhau trong kéo dài thời điểm áp dụng cơ chế giá FIT ưu
đãi cho các dự án điện gió tại Quyết định 39 tới hết ngày 31/12/2023 theo nhiều
kiến nghị để kích thích đầu tư thì tại tỉnh đã có 11 dự án điện gió, trong đó có
3 trên bờ, 8 ngoài khơi được UBND tỉnh kiến nghị bổ sung vào Quy hoạch phát
triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn tới năm 2045 (Quy hoạch
điện VIII). Đặc biệt, đối với 2 dự án lớn, trong đó có điện gió Thăng Long Wind,
UBND tỉnh kiến nghị Thủ tướng Chính phủ và Bộ Công Thương sớm bổ sung vào Quy
hoạch điện VIII  cũng như xem xét xây dựng các chính sách hỗ trợ và cơ chế đột
phá cho điện gió ngoài khơi gắn với chiến lược biển Việt Nam, qua đó tạo môi
trường đầu tư hấp dẫn cho các dự án tiếp theo. Thực tế, gần đây xuất hiện thêm
điện gió ngoài khơi La Gàn có công suất đến 3.500MW…

Chỉ 2 dự án Bất Động Sản lớn trên, Bình Thuận đã có gần 7.000 MW, trong khi dự thảo Quy hoạch điện VIII, đặt ra với điện gió ngoài khơi đến năm 2030 chỉ từ 2 nghìn – 3.000 MW, nên mới gần đây Thương Hội nguồn năng lượng Nước Ta đề xuất kiến nghị nhà nước tăng lên 15.000 – 20.000 MW. Nếu theo yêu cầu thì những dự án Bất Động Sản điện gió yêu cầu bổ trợ quy hoạch điện VIII của tỉnh lên hơn 15.000 MW nên Bình Thuận trở thành TT điện gió ngoài khơi của cả nước. Điều đó gợi lên bao tò mò mong ngóng lẫn thiếu tín nhiệm, khi mà hiện tại mọi yếu tố tương quan đến tên gọi đáng tự hào ấy chưa thấy hiển hiện chút gì trên trong thực tiễn .

Bích NghỊ

Source: https://dvn.com.vn
Category: Sản Xuất