Bài 3: Giới thiệu về máy tính – Khái niệm về hệ thống tin học

Máy tính là một thiết bị điện tử có khả năng thực hiện các phép tính số học và logic, xử lý dữ liệu, và thực hiện các nhiệm vụ cụ thể theo sự điều khiển của các chương trình máy tính. Máy tính chủ yếu gồm hai thành phần chính là phần cứng (hardware) và phần mềm (software).

Phần cứng (Hardware): Đây là các thành phần vật lý của máy tính, bao gồm:

• Bộ vi xử lý (CPU): Là “trái tim” của máy tính, thực hiện các phép tính và xử lý dữ liệu.
• Bộ nhớ: Là nơi lưu trữ dữ liệu và chương trình đang hoạt động.
• Ổ cứng và ổ đĩa: Lưu trữ dữ liệu dài hạn và chương trình.
• Thiết bị nhập/sản xuất: Bao gồm bàn phím, chuột, màn hình, máy in, loa, microphone, và các thiết bị khác để nhập và xuất dữ liệu.
• Mainboard (Bo mạch chủ): Kết nối và điều khiển các thành phần phần cứng khác.
• Card đồ họa, card âm thanh: Để xử lý đồ họa và âm thanh.
• Nguồn điện: Cung cấp năng lượng để hoạt động cho máy tính.

Phần mềm (Software): Là tập hợp các chương trình, ứng dụng, hệ điều hành và dữ liệu mà máy tính sử dụng để thực hiện các tác vụ.

• Hệ điều hành: Quản lý và điều khiển tất cả các hoạt động của máy tính, cho phép các ứng dụng chạy và tương tác với phần cứng.
• Chương trình ứng dụng: Các phần mềm chuyên biệt để thực hiện các tác vụ cụ thể, như xử lý văn bản, xem video, lướt web, v.v.
• Ngôn ngữ lập trình: Được sử dụng để viết các chương trình và ứng dụng.

Hệ thống tin học là cách tổ chức và quản lý các thành phần của máy tính, bao gồm phần cứng, phần mềm và con người, để thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau. Hệ thống tin học đóng vai trò quan trọng trong các lĩnh vực như kinh doanh, khoa học, giáo dục, y tế và nhiều lĩnh vực khác, giúp tăng cường hiệu suất làm việc và tối ưu hóa quy trình.

BÀI 3: GIỚI THIỆU VỀ MÁY TÍNH

1. Khái niệm về hệ thống tin học

– Hệ thống tin học dùng để nhập, xử lí, xuất, truyền và tàng trữ thông tin .
– Hệ thống tin học gồm 3 phần :

• Phần cứng (Hardware)
• Phần mềm (Software)
• Sự quản lí và điều khiển của con người. Đây là yếu tố quan trọng nhất.

2. Sơ đồ cấu trúc của một máy tính

– Máy tính là thiết bị dùng để tự động hóa quá trình thu thập, lưu trữ và xử lý thông tin.

– Máy tính gồm các bộ phận chính sau:

• Bộ xử lý trung tâm (CPU –Central Procesing Unit).
• Bộ nhớ trong (Main Memory).
• Bộ nhớ ngoài (Sencondary Memory).
• Thiết bị vào (Input Device)
• Thiết bị ra (Output Device)

Sơ đồ cấu trúc máy tính :

a. Bộ xử lý trung tâm (CPU)

– CPU là thành phần quan trọng nhất của máy tính, đó là thiết bị chính thực thi và tinh chỉnh và điều khiển việc triển khai chương trình .
– CPU gồm hai bộ phận chính :

• Bộ điều khiển (CU – control Unit): điều khiển các bộ phận thực hiện chương trình.
• Bộ số học/lôgic (ALU – Arithmetic/Logic Unit): thực hiện các phép toán số học và lôgic.

– Ngoài ra còn có thanh ghi ( Register ) và bộ nhớ truy vấn nhanh ( Cache ). Tốc độ truy vấn đến Cache khá nhanh, chỉ sau vận tốc truy vấn thanh ghi .

b. Bộ nhớ trong (Main memory)

– Bộ nhớ trong còn có tên là bộ nhớ chính.

– Bộ nhớ trong là nơi chương trình được đưa vào để thực hiện và là nơi lưu trữ dữ liệu đang được xử lý.

– Bộ nhớ trong gồm 2 thành phần:

• ROM (read only memory): chứa một số chương trình hệ thống được hãng sản xuất nạp sẵn.
  • Chương trình trong ROM ktra các thiết bị và tạo sự giao tiếp ban đầu với các chương trình.
  • Dữ liệu trong ROM không xóa được và cũng không bị mất đi.

• RAM (random access memory): là phần bộ nhớ có thể đọc và ghi dữ liệu trong lúc làm việc. Khi tắt máy dữ kiệu trong RAM sẽ bị mất đi.

– Các địa chỉ trong máy được ghi trong hệ Hexa, mỗi ô nhớ có dung lượng 1 byte.

c. Bộ nhớ ngoài (Secondary Memory)

– Dùng để tàng trữ lâu bền hơn tài liệu và tương hỗ cho bộ nhớ trong .
– Bộ nhớ ngoài thường là đĩa cứng, đĩa mềm, đĩa CD, thiết bị nhớ flash .

d. Thiết bị vào (Input device)

– Thiết bị vào dùng để đưa thông tin vào máy tính .
– Có nhiều loại thiết bị vào như :

• Bàn phím (keyboard)
• Chuột (mouse)
• Máy quét (scanner)
• Micro
• Webcam (là một camera kĩ thuật số)

e. Thiết bị ra (Output device)

– Thiết bị ra dùng để đưa tài liệu ra từ máy tính .
– Có nhiều loại thiết bị ra như :

• Màn hình (monitor)
• Máy in (printer)
• Máy chiếu (projector)
• Loa và tai nghe (speaker and headphone)
• Modem (thiết bị vào/ra): Là thiết bị dùng để truyền thông giữa các hệ thống máy tính thông qua đường truyền.

3. Hoạt động của máy tính

* Nguyên lý điều khiển bằng chương trình:

– Máy tính hoạt động giải trí theo chương trình .
– Tại mỗi thời gian máy chỉ thực thi 1 lệnh, nó triển khai rất nhanh .

* Nguyên lý lưu trữ chương trình: 
Lệnh được đưa vào máy tính dưới dạng mã nhị phân để lưu trữ, xử lý như những dữ liệu khác.

* Nguyên lý truy cập theo địa chỉ: 
Việc truy cập dữ liệu trong máy tính được thực hiện thông qua địa chỉ nơi lưu trữ dữ liệu đó.

* Nguyên lý Phôn Nôi-man:
Mã hóa nhị phân, điều khiển bằng chương trình, lưu trữ chương trình và truy cập theo địa chỉ tạo thành một nguyên lý chung gọi là nguyên lý Phôn Nôi-man.

Source: https://dvn.com.vn
Category: Bản Tin DVN