Báo cáo sự cố y khoa: Khuyến khích thôi chưa đủ

Ở những nước tăng trưởng, tỉ lệ người bệnh có tổn thương tương quan đến chăm nom y tế ( nhiễm khuẩn nhiễm trùng vết mổ, viêm phổi bệnh viện, tai biến do nhầm lẫn, sai sót y khoa … ) khoảng chừng 6-15 % .
Ở những nước đang tăng trưởng, tỉ lệ này hoàn toàn có thể còn cao hơn, nhưng tại việt nam lúc bấy giờ số lượng sự cố y khoa mỗi năm bao nhiêu vẫn còn là một ẩn số. Hệ thống báo cáo giải trình sự cố y khoa mới ở quy trình tiến độ khởi đầu là khuyến khích những bác sĩ ( và nhân viên cấp dưới y tế ) báo cáo giải trình sự cố y khoa .

Khi bác sĩ báo cáo sai sót y khoa

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn, những sự cố y khoa ở VN rất phức tạp, đa dạng, nhiều mức độ, nhưng cũng mới chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. “Nhân viên y tế đều biết điều này và xảy ra hằng ngày” – ông cho biết.

Thực tế hầu hết ngày nào truyền thông online cũng nhắc tới những sự cố y khoa. Trong đó có những sự cố điển hình nổi bật như tháng 5-2017 có tới 8 người bệnh tử trận khi đang chạy thận tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình. Nguyên nhân của sự cố này vẫn đang gây tranh cãi, nhưng theo Tóm lại tìm hiểu của cơ quan công an là do chất tẩy rửa tồn dư trong đường ống cấp nước RO .
Trong tháng 6-7 vừa mới qua, tại Bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh viện TW tuyến cuối của cả nước, xảy ra 2 sự cố rất “ lạ ” : khoan nhầm chân bệnh nhân và chẩn đoán, theo dõi bệnh nhân cấp cứu không sát, không ngặt nghèo làm bệnh nhân tử trận. Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cũng từng mổ nhầm chân bệnh nhân. Đây là những sai sót ít người tưởng tượng xảy ra ở bệnh viện tuyến cuối, nhưng thực tiễn vẫn xảy ra .
Tuy nhiên, rất ít sự cố như thế được bệnh viện báo cáo giải trình, mà hầu hết được phát hiện do người bệnh khiếu nại. Nhưng người bệnh chỉ hoàn toàn có thể khiếu nại trong trường hợp sự cố lớn, hậu quả / tai biến rõ ràng hoặc quá không bình thường .
Còn lại những sự cố như viêm phổi bệnh viện, nhiễm trùng vết mổ hoặc hàng loạt trẻ bị lây chéo bệnh sởi tại Bệnh viện Nhi TW trong mùa dịch sởi năm trước ( có trường hợp đã tử trận ) đều không biết rằng mình đã gặp phải một sự cố y khoa. Vì thế, mạng lưới hệ thống báo cáo giải trình sự cố mà Bộ Y tế đang thiết lập, theo ông Khoa, là tới bệnh viện tuyến huyện, để khuyến khích thầy thuốc … tự báo cáo giải trình sai sót của mình .

Tự nhận sai, liệu có ổn?

Y khoa là ngành có nhiều đặc trưng, nếu không phải là dân trong nghề thì không hề biết đâu là đúng, đâu là sai. Nhiều trường hợp nếu thầy thuốc không nói, chẳng ai hoàn toàn có thể biết đó là sai. Đơn cử là hành vi rửa tay trước khi khám chữa bệnh, chạm, sờ vào người bệnh nhân thì theo số lượng được Bộ Y tế công bố, cao nhất cũng chỉ đạt 80-90 %. Tuy nhiên, việc triển khai này còn tùy theo có giám sát hay không, nếu không giám sát, nhiều thầy thuốc chẳng rửa tay trước khi khám chữa bệnh .
Nếu thầy thuốc không rửa tay, rủi ro tiềm ẩn người bệnh bị nhiễm khuẩn, nhiễm trùng vết mổ hoàn toàn có thể xảy ra. Sau này, nếu sự cố nhiễm trùng xảy ra, chẳng người bệnh nào biết nguyên do, họ nghĩ bệnh mình nặng và chịu đựng điều đó .
Trong khi việc thầy thuốc không triển khai một hành vi rất đơn thuần là rửa tay kéo theo rất nhiều hệ lụy : sự cố y khoa, thời hạn điều trị lê dài, ngân sách điều trị tăng. Tại Bệnh viện Bạch Mai, khi thiết kế xây dựng một khoa không kháng sinh trải qua việc tuân thủ tiến trình chống nhiễm khuẩn, ngân sách kháng sinh sử dụng cho người bệnh giảm xuống hàng chục lần .
Ông Nguyễn Trọng Khoa cho biết trong bảng kiểm nhìn nhận chất lượng bệnh viện năm 2019 có mục báo cáo giải trình sự cố y khoa, lần tiên phong Bộ Y tế khuyến khích những thầy thuốc và bệnh viện tự nhận và báo cáo giải trình thoáng rộng sai sót / sự cố của mình, xảy ra tại bệnh viện mình .

Nhưng ông Khoa cho rằng “cần phải thay đổi văn hóa về sự cố y khoa”, bởi 70% nguyên nhân sự cố là do lỗi chung (do bệnh viện chưa phổ biến đầy đủ quy định, việc kết nối giữa các bộ phận chưa hoàn hảo…), chỉ 30% là lỗi cá nhân, nhưng khi sự cố xảy ra thì bệnh viện luôn tìm xem cá nhân nào phải chịu trách nhiệm. Giờ yêu cầu tự báo cáo để “lộ” ra bác sĩ nào làm sai, sai như thế nào, rồi phải đền bù cho bệnh nhân, báo chí đăng tin… Câu hỏi âm thầm sẽ là “Ai lại đi tự nhận sai “dại dột” như thế?”.

Bảo hiểm trách nhiệm cho bác sĩ

Luật khám chữa bệnh hiện hành và nghị định 102 hướng dẫn luật này đã pháp luật : những bệnh viện phải mua bảo hiểm nghĩa vụ và trách nhiệm cho bác sĩ. Nếu xảy ra sự cố y khoa, cơ quan bảo hiểm sẽ đứng ra làm trọng tài và sau đó chi trả phí đền bù sai sót .
Đây từng được coi là hướng mở để bác sĩ mạnh dạn hơn trong báo cáo giải trình sự cố y khoa, từ đó cơ quan quản trị hoàn toàn có thể nhận diện sai sót y khoa xảy ra từ những khâu nào là chính, sự cố nào hay gặp, thói quen nào hay dẫn đến sai sót … nhằm mục đích có giải pháp can thiệp .
Tuy nhiên, 3 năm sau khi thời hạn khuyến nghị phải mua bảo hiểm nghĩa vụ và trách nhiệm cho thầy thuốc, đến nay điều này vẫn còn lạ lẫm với những bác sĩ ở VN. Lý do là bệnh viện đang ở quy trình tiến độ tự chủ kinh tế tài chính, luôn đo lường và thống kê ngân sách xem cắt được khoản chi nào, bảo hiểm chính là mục bị cắt, thậm chí còn không được tính vào list những khoản phải chi. Có thể bệnh viện nghĩ người bệnh làm thế nào biết họ gặp sự cố y khoa để khiếu nại, ngoại trừ những sự cố lớn .
Nhưng khi thầy thuốc chưa có bảo hiểm, người bệnh sẽ phải chịu thiệt. Mỗi khi sự cố xảy ra, nếu quá không bình thường, người bệnh khiếu nại, báo chí truyền thông truyền thông online vào cuộc thì còn được đền bù, còn không phải đồng ý rủi ro đáng tiếc. Ngày 17-9 năm nay được coi là “ Ngày bảo đảm an toàn người bệnh quốc tế lần thứ nhất ” với khẩu hiệu “ Hãy nói ra ! ” .
Bác sĩ hãy nói ra nếu không may có sai sót. Nhưng với những bác sĩ việt nam, mỗi ngày phải khám trên 50 bệnh nhân, phải mổ mấy ca bệnh, phải loay hoay với phòng mạch tư, rất nhiều thứ áp lực đè nén nên sai sót là dễ có. Trong khi những tiền đề để bác sĩ hoàn toàn có thể nói ra sai sót của mình, như bảo hiểm nghĩa vụ và trách nhiệm, lại chưa có. Và người bệnh cho nên vì thế vẫn phải chịu thiệt thòi. ■

Source: https://dvn.com.vn
Category: Sự Cố