Họ Cu cu – Wikipedia tiếng Việt

Họ Cu cu (danh pháp khoa học: Cuculidae) là một họ chim cận sẻ thuộc về bộ Cu cu (Cuculiformes). Bộ Cu cu này, ngoài họ Cu cu ra còn có thể chứa các họ khác như họ Turaco (Musophagidae), mà đôi khi được coi là bộ riêng rẽ, gọi là Musophagiformes). Một số nhà động vật học và sinh thái học còn gộp cả gà móng (Opisthocomus hoazin), một loài chim kỳ bí ở Nam Mỹ vào trong bộ Cuculiformes, nhưng việc phân loại như vậy còn gây nhiều tranh cãi.

Họ Cu cu, bên cạnh những loài có tên gọi là cu cu hay chèo chẹo, bắt cô trói cột, còn chứa các loài có tên gọi là chẹo đất (chi Geococcyx), tu hú (chi Eudynamys), phướn (chi Phaenicophaeus), coua (chi Coua), bìm bịp (chi Centropus) và ani (chi Crotophaga). Các loài bìm bịp và ani đôi khi được tách ra thành các họ riêng biệt, với danh pháp tương ứng là Centropodidae và Crotophagidae.

Trong quá khứ, cụm từ đỗ quyên, vay mượn từ tiếng Trung 杜鹃, được dùng để chỉ các loài chim dạng cu cu, nhưng sau này nghĩa của nó bị thay đổi và hiện nay được dùng như là từ đồng nghĩa để chỉ các loài cuốc (Amaurornis spp., Porzana spp.) trong họ Gà nước (Rallidae). Tình trạng tương tự diễn ra đối với cụm từ đỗ vũ (杜宇).

Các loài trong họ Cu cu là chim với kích thước khác nhau, từ nhỏ như ở tìm vịt trán trắng (Chrysococcyx minutillus), chỉ nặng 17 g và dài 15 cm (6 inch), tới lớn như cu cu mỏ cong (Scythrops novaehollandiae), cân nặng 630 g (1,4 pao) và dài 63 cm (25 inch), với thân hình mảnh dẻ, đuôi dài và chân khỏe. Chân của chúng dạng bốn ngón với hai ngón giữa hướng về phía trước và hai ngón ngoài hướng về phía sau (zygodactyly). Phần lớn các loài sống trong rừng, nhưng một số loài ưa thích các khu vực thoáng vùng nông thôn. Phần lớn ăn sâu bọ, với dạng sâu bướm nhiều lông mà phần lớn các loài chim khác thường né tránh, lại là món đặc biệt của chúng.

Các chi trong họ này khác nhau ở số lượng lông cánh chính như dưới đây .

• Phaenicophaeus, Coccyzus, Piaya – 9
• Cuculus – 9 hay 10
• Pachycoccyx, Clamator levaillantii, Centropus – 10
• Microdynamis, Eudynamys,Clamator glandarius – 11
• Một vài loài bìm bịp – 12
• Scythrops novaehollandiae – 13

Khoảng 56 loài chim dạng cu cu của Cựu Thế giới và 3 loài Tân Thế giới là chim đẻ trứng nhờ, chúng đẻ trứng trong tổ của những loài chim khác. [ 1 ] Ví dụ tốt nhất là cu cu Á-Âu. Trứng của chúng nở sớm hơn của chim chủ và chim non của chúng cũng lớn nhanh hơn chim non của chim chủ ; trong phần nhiều những trường hợp con chim non này sẽ đẩy trứng hay chim non của chim chủ ra khỏi tổ. Con chim non này không có thời hạn để học hành vi này, do đó nó phải là bản năng được di truyền. Chim mẹ vẫn nuôi chim non nếu đây là con của nó, cái mỏ há của chim non đóng vai trò của tín hiệu kích thích để chim chủ cho nó ăn. [ 2 ]Chim mẹ của những dạng chim cu cu ký sinh ( thuộc phân họ Cuculinae ) chuyên biệt hóa và đẻ trứng gần giống với trứng của chim chủ mà nó lựa chọn. Điều này có vẻ như được tương hỗ bằng tinh lọc tự nhiên, do 1 số ít loài chim có năng lực phân biệt trứng của cu cu với trứng của chúng, làm cho những trứng ít giống với trứng của chúng sẽ bị hất ra ngoài tổ. [ 2 ] Chim cu cu ký sinh được nhóm thành những ngành, với mỗi ngành chuyên biệt hóa trên một loại chim chủ đơn cử. Có 1 số ít chứng cứ cho thấy những ngành này là độc lạ so với nhau về mặt di truyền .Phần lớn những loài khác trong họ Cu cu, ví dụ điển hình như những loài phướn, phướn đất, coua, bìm bịp, gà lôi đuôi dài và phần đông những loài cu cu châu Mỹ đều tự làm tổ của chúng. Phần lớn những loài chim này làm tổ trên cây hay trong bụi rậm, nhưng những loài bìm bịp đẻ trứng trong tổ ngay trên mặt đất hoặc trong những bụi rậm thấp. Mặc dù trong 1 số ít trường hợp những loài chim dạng cu cu nhưng không ký sinh vẫn ký sinh những loài chim khác, nhưng chim cha mẹ vẫn tương hỗ việc nuôi những con non của chính chúng .Phần lớn những loài chim dạng cu cu tự làm tổ đều có chính sách một vợ một chồng, nhưng những loài ani và cu cu Guira đẻ trứng của chúng trong những tổ chung. Hành vi của chúng không mang tính hợp tác trọn vẹn ; chim mái hoàn toàn có thể hất trứng của chim mái khác khi nó đẻ trứng của mình. [ 1 ]Các loài chim dạng cu cu không ký sinh, tương tự như như phần đông những loài chim không dạng sẻ khác, đẻ trứng có vỏ màu trắng, nhưng phần đông những loài ký sinh thì đẻ trứng với vỏ có màu tương thích với màu của trứng chim chủ thuộc bộ Sẻ của chúng .Chim non của tổng thể những loài trong họ Cu cu là chim non yếu, nghĩa là chúng không tự kiếm mồi sớm được. Các loài chim dạng cu cu không ký sinh rời tổ trước khi chúng hoàn toàn có thể bay, và 1 số ít loài Tân thế giới có chu kỳ luân hồi ấp trứng thuộc loại ngắn nhất trong số những loài chim. [ 1 ]
Hình ảnh cho thấy một con cu cu Pallid non được 3 loài chim cha mẹ nuôi dưỡng khác nhau chăm nom

Không giống như phần lớn các loài khác trong họ Cu cu, tu hú châu Á lại chủ yếu ăn quả.

Phần lớn những loài trong họ Cu cu ăn sâu bọ ; và đơn cử là chuyên nghiệp hóa trong việc ăn những loại sâu bọ và sâu bướm lớn, gồm có cả những dạng nhiều lông lá nổi tiếng mà những loài chim khác thường bỏ lỡ. Chúng là không bình thường trong số những loài chim ở quy trình săn bắt mồi của chúng trước khi nuốt thức ăn, bằng cách cọ đi cọ lại chúng trên những vật cứng, như những cành cây và sau đó vò nát con mồi bằng những tấm xương đặc biệt quan trọng ở cuối miệng. [ 3 ] Chúng cũng săn bắt một khoảng rộng những loài côn trùng nhỏ hay con mồi động vật hoang dã khác. Các loài cu cu thằn lằn ở khu vực Caribe, do sự thiếu vắng tương đối của chim săn mồi, lại chuyên biệt hóa trong việc săn bắt những loài thằn lằn. Các loài to lớn và sống sát mặt đất hơn, như bìm bịp và gà lôi đuôi dài cũng ăn thịt rắn, thằn lằn, động vật hoang dã gặm nhấm nhỏ và những loài chim khác bằng cách rỉa thịt chúng với những chiếc mỏ to khỏe của mình .

Một vài loài tu hú, coua và cu cu mỏ cong chủ yếu ăn các loại quả,[4] nhưng chúng không chỉ ăn mỗi hoa quả. Cụ thể là các loài tu hú ký sinh và cu cu mỏ cong ăn chủ yếu là quả khi được nuôi dưỡng bởi các chim chủ ăn hoa quả, như vàng anh mắt đỏ (Sphecotheres viridis) và currawong đen trắng (Strepera graculina). Các loài khác đôi khi cũng ăn hoa quả.

Các loài chim trong họ Cu cu thường là hay ngần ngại và trong nhiều trường hợp người ta chỉ nhận biết ra chúng nhờ tiếng kêu của chúng. Tiếng kêu của chúng thường là tương đối đơn thuần, tựa như tiếng hót, tiếng sáo hay tiếng nấc. [ 5 ] Họ Cu cu có tên khoa học từ tiếng kêu của cu cu thường, thường nghe thấy ở những loại đồng hồ đeo tay cu cu. Một vài tên gọi của những loài / chi khác cũng có nguồn gốc từ tiếng kêu của chúng, ví dụ điển hình những loài tu hú ở châu Á và miền Australasia. Ở phần nhiều những loài, tiếng kêu của chúng là độc lạ cho từng loài đơn cử và nó là hữu dụng trong việc nhận dạng. Một vài loài huyền bí được nhận dạng trên cơ sở này .Mặc dù chúng là kiếm ăn ban ngày, nhưng nhiều loài cũng kêu vào đêm hôm. [ 1 ]

Hệ thống và phân loại học[sửa|sửa mã nguồn]

Không gán vào phân họ

• Chi Dynamopterus – hóa thạch (Hậu Eocen/Tiền Oligocen ở Caylus, Pháp)
• Chi Cursoricoccyx – hóa thạch (Tiền Miocen ở quận Logan, Hoa Kỳ) – Neomorphinae?
• Cuculidae chi không xác định loài không rõ (gen. et sp. indet.) – hóa thạch (Tiền Pliocen ở mỏ Lee Creek, Hoa Kỳ:[6]
• Chi Nannococcyx – Cu cu St Helena (hóa thạch)

Chim ani .
Phướn đất nổi bật .

Phướn đất, coua.

Bìm bịp .
Các loài cu cu đẻ trứng nhờ, phướn, coọc, chèo chẹo .

• Feduccia Alan (1996): The Origin and Evolution of Birds. Nhà in Đại học Yale, New Haven.ISBN 0-300-06460-8

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

• Cuckoo sounds from the Neotropics on xeno-canto.org

https://baychimhay.com

Source: https://dvn.com.vn
Category : Cuckoo