Cơ hội nào cho điện gió?
 |
| Một nhà máy điện gió tại tỉnh Ninh Thuận. Ảnh : Đức Thanh |
Tổn thất nặng nề
Khi nhìn lại ngành điện gió tại Nước Ta trong năm 2021, ông Bùi Văn Thịnh, quản trị Hiệp hội Điện gió và mặt trời tỉnh Bình Thuận, đồng thời là Tổng giám đốc Công ty CP Phong điện Thuận Bình cho rằng, điện gió Nước Ta cũng không tránh khỏi tổn thất nặng nề khi 1/3 số dự án Bất Động Sản không hề về đích với tổng hiệu suất 2.000 MW, tương tự vốn đầu tư trên 3 tỷ USD đang không biết đi về đâu, giá cả ra sao, trả nợ thế nào .
Thực tế lúc bấy giờ, sau 2 tháng kể từ khi kết thúc chủ trương mua điện theo Quyết định 39/2021 / QĐ-TTg vào ngày 1/11/2021, việc gia hạn Cơ chế Giá giá cố định và thắt chặt ( FIT ) cho điện gió đã được nói đến nhiều, nhưng chưa có giải pháp nào được chính thức chốt, khiến những nhà đầu tư chỉ biết chờ đón .
Chia sẻ về tình hình đầu tư vào điện gió thời hạn qua, ông Thịnh cũng cho rằng, Nước Ta là điểm sáng của khu vực và quốc tế về tăng trưởng điện gió, với gần 4.000 MW đưa vào quản lý và vận hành. Trong quy trình tăng trưởng dự án Bất Động Sản điện gió, những công nghệ tiên tiến mới nhất, tiên tiến và phát triển nhất cùng những chuyên viên số 1 quốc tế đã quy tụ về đây, mặc kệ năm 2021 là quá trình đỉnh của dịch bệnh, gây muôn vàn khó khăn vất vả cho thi công điện gió .
Tuy nhiên, do phải chạy đua với thời hạn để được hưởng giá FIT, nên đã xảy ra những hệ lụy nhất định. “ Những tai nạn thương tâm trong luân chuyển, lắp ráp và cả quản lý và vận hành, vốn hy hữu, nhưng đã xảy ra nhiều hơn. Những tranh chấp về đất đai, thổi giá đền bù, thậm chí còn có xô xát dẫn tới ngã xuống đã diễn ra ở 1 số ít dự án Bất Động Sản. Điều này thật không tương ứng với nguồn điện sạch, thân thiện với thiên nhiên và môi trường và đang được khuyến khích đầu tư ”, ông Thịnh nói .
Đáng buồn là, sau khi dự án Bất Động Sản về đích lại phải đương đầu với cắt giảm phát điện do dịch bệnh khiến kinh tế tài chính tăng trưởng chậm lại, chứ không phải do quá tải đường dây. “ Với hơn 20.000 MW nguồn năng lượng tái tạo, nếu cắt giảm trung bình 10 %, thì mỗi năm, tất cả chúng ta mất hơn 10.000 tỷ đồng. Đây là số lượng rất đáng kể, coi như nhà đầu tư nguồn năng lượng tái tạo không hề có lời ”, ông Thịnh nhận xét .
Vuột cơ hội thắng lớn cũng dẫn tới thực trạng chủ đầu tư một số ít dự án Bất Động Sản không kịp về đích tính chuyện khiếu kiện những nhà sản xuất turbine, hòng giảm bớt thiệt hại .
“ Các nhà đầu tư cần bình tĩnh, không nên hấp tấp vội vàng lao vào những đại chiến khiếu kiện với nhà phân phối turbine ( OEM ) vì khó giành được phần thắng ”, ông Nguyễn Tiên Phong ( CTCP Tập đoàn Thái Bình Dương ) san sẻ trên một forum nguồn năng lượng .
Theo phân tích này, từ khoảng tháng 4/2020 đến tháng 4/2021 đã có tình trạng đổ xô đi tìm mua thiết bị. Lúc đó, trừ số ít đã đàm phán hợp đồng sớm, còn lại đa số nhà đầu tư chạy ngược, chịu xuôi tìm các OEM để xin được chỗ cung cấp turbine. “Không phải ai cũng còn thời gian và tâm thế để đàm phán, đọc kỹ toàn bộ hợp đồng với các phụ lục lên tới vài trăm trang với nhiều quy định khắt khe. Cũng bởi sự đổ xô vào điện gió để kịp về đích cùng lúc, nên chuyện nhà đầu tư chỉ có 15-30 ngày để đọc và ký hợp đồng với kỳ vọng kịp đạt giá FIT là rất phổ biến. Thậm chí, nhà đầu tư này chần chừ, thì nhà đầu tư khác muốn thế chỗ, sẵn sàng ký hợp đồng cung cấp thiết bị mà chả cần đàm phán”, ông Phong chia sẻ và nhận định, với cách làm vậy, nhiều chủ đầu tư Việt Nam làm sao có cửa thắng.
“ Có nhà đầu tư cho rằng, mình đã bỏ bao công sức của con người, tiền của vào dự án Bất Động Sản, theo đạo lý kinh doanh thương mại san sẻ, thì khi không kịp về đích, những OEM sẽ san sẻ, giảm giá để tương hỗ. Tuy nhiên, họ phải hiểu là tư duy của người bán hàng lại khác, nếu không đạt lệch giá, doanh thu, thì ban chỉ huy hoàn toàn có thể bị mất việc, nên khó có chuyện những OEM đến từ những nước giàu sang sẽ tương hỗ dự án Bất Động Sản ”, ông Phong nhận xét .
Cơ hội dài lâu
Chia sẻ trong thực tiễn khó khăn vất vả của những nhà đầu tư điện gió không kịp về đích trước tháng 11/2021, những chuyên viên cũng cho rằng, theo dự thảo chính sách đàm phán trực tiếp giá bán điện cho những dự án Bất Động Sản điện gió, điện mặt trời đang được Bộ Công thương kiến thiết xây dựng, tỷ suất hoàn vốn nội bộ ( IRR ) được đưa ra là 12 %. Trong lúc khó khăn vất vả, dịch bệnh như lúc bấy giờ, thì tỷ suất này được nhìn nhận là vẫn mê hoặc so với những ngành du lịch, khách sạn, hàng không …
Vì vậy, hiện là lúc những nhà đầu tư Nước Ta nên ngồi lại tranh luận, hợp tác cùng những OEM để tìm được tiếng nói chung, thay vì cạnh tranh đối đầu. Các OEM cũng nên vì uy tín của mình mà giảm bớt doanh thu kỳ vọng, san sẻ cùng những nhà đầu tư vượt qua thời gian khó khăn vất vả này, bởi nhìn về tương lai, thị trường điện gió nói riêng và nguồn năng lượng tái tạo Nước Ta nói chung còn dài, còn nhiều cơ hội tăng trưởng .Lạc quan về tương lai, ông Bùi Văn Thịnh cho hay, điều khuyến khích lớn nhất cho nguồn năng lượng tái tạo là Hội nghị lần thứ 26 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến hóa khí hậu ( COP26 ) đã cam kết can đảm và mạnh mẽ về Net Zero ( lượng phát thải carbon dioxide bằng không ) vào năm 2050, trong đó có Nước Ta. Tuy nhiên, cần phải thấy rằng, tiềm năng này vô cùng gian truân, tốn kém và cần phải có lộ trình rõ ràng ngay từ giờ đây .
Một trong những giải pháp góp thêm phần thực thi cam kết Net Zero là việc tăng trưởng điện gió ngoài khơi .
Dự thảo Quy hoạch Điện VIII đã tăng quy mô điện gió ngoài khơi, từ 2.000 MW lên 5.000 MW vào năm 2030 và hoàn toàn có thể tăng tiếp nhờ những cam kết COP26 .
Thực tế cũng chứng kiến cuộc đua đăng ký làm điện gió ngoài khơi với tổng công suất lên tới 129.0000 MW, hứa hẹn thị trường sẽ rất sôi động.
Dẫu vậy, ông Thịnh cũng nhắc tới câu truyện giá mua điện năng lượng tái tạo và giá bán điện của Tập đoàn Điện lực Nước Ta ( EVN ) hiện còn nhiều chưa ổn, chưa theo cơ chế thị trường. Điều này khiến càng mua nhiều nguồn năng lượng tái tạo, thì EVN càng lỗ, càng ảnh hưởng tác động đến việc thiết kế xây dựng, tăng cấp lưới điện để giải tỏa hiệu suất cho nguồn năng lượng tái tạo .
“ Bất cập về giá điện vẫn chưa có lối thoát và diễn ra cảnh kẻ khóc cứ khóc, người cắt cứ cắt với đủ mọi nguyên do. Thật sự, không hề gọi là lành mạnh được ”, ông Thịnh nói .
Source: https://dvn.com.vn
Category: Kinh Doanh
