Giải đề thi học kì 1 Ngữ văn lớp 12 năm 2019 – 2020 Sở GD và ĐT tỉnh Bắc Ninh

Câu 1:

* Phương pháp: Phân tích, tổng hợp, bình luận

* Cách giải:

* Giải thích:

– “ Sống vì mình ” : sống, thao tác theo nhu yếu của bản thân mình, xuất phát từ mục tiêu của bản thân .
– “ Sống ích kỉ ” : sống chỉ biết mình, chỉ chăm sóc đến quyền lợi của mình mà không biết đến quyền lợi của người khác .
* Phân tích, phản hồi :
– Trước hết, cần sống cho bản thân mình. Quan điểm này không sai. “ Sống cho mình ” là sống cho sự hoàn thành xong của cái tôi bản ngã. Mục tiêu tiên phong của cuộc sống là sống để giúp bản thân mình tăng trưởng tổng lực, đúng hướng, được xã hội thừa nhận những giá trị trong nhân cách của bản thân .
– “ Sống vì bản thân ” khác với “ sống ích kỉ ”
+ Người sống ích kỉ có những hành vi, việc làm chỉ chăm chăm nhằm mục đích mang lại quyền lợi cho cá thể mình, thậm chí còn mặc kệ thủ đoạn giày xéo lên công minh, đạo lý và quyền lợi của người khác để có được mối lợi ấy .
+ Sống có nghĩa vụ và trách nhiệm với bản thân giúp thể lực và đặc biệt quan trọng giúp nhân cách cá thể tăng trưởng, sống hoà nhập và có ích với hội đồng. Nhưng lối sống ích kỉ sẽ tách cá thể ra khỏi hội đồng, biến con người trở thành một ốc đảo cô độc. Mặt khác, lối sống hẹp hòi ấy còn gây hại cho đời sống xã hội. Chính thế cho nên, trong quy trình tập cho mình lối sống có nghĩa vụ và trách nhiệm với bản thân, mỗi người còn cần dẹp bỏ mầm mống của tính ích kỉ trong chính con người mình .
* Biểu hiện :
– Người sống ích kỉ : ngại khó, ngại khổ, ngại giúp sức người khác, sợ phiền lụy .
– Trong việc làm : người sống ích kỉ trốn tránh, đùn đẩy nghĩa vụ và trách nhiệm
– Trong những mối quan hệ xã hôi : ganh ghét, đố kị những ai hơn mình .
=> Bị cô lập, xa lánh
* Liên hệ bản thân

Câu 2:

* Phương pháp:

– Phân tích ( Phân tích đề để xác lập thể loại, nhu yếu, khoanh vùng phạm vi dẫn chứng ) .
– Sử dụng những thao tác lập luận ( nghiên cứu và phân tích, tổng hợp, bàn luận, … ) để tạo lập một văn bản nghị luận văn học .

* Cách giải:

Yêu cầu hình thức:

– Thí sinh biết tích hợp kiến thức và kỹ năng và kĩ năng làm nghị luận văn học để tạo lập văn bản .
– Bài viết phải có bố cục tổng quan khá đầy đủ, rõ ràng ; văn viết có cảm hứng ; diễn đạt trôi chảy, bảo vệ tính link ; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp .

Yêu cầu nội dung:

MB:

– Giới thiệu tác giả, tác phẩm
– Dẫn dắt yếu tố

TB:

– Hoàn cảnh sáng tác bài thơ

* Sóng – Nỗi nhớ thủy chung trong tình yêu

– Âm hưởng cả đoạn thơ này là âm hưởng khẳng định chắc chắn, âm hưởng của niềm tin bất di bất dịch .
– Trong khổ thơ thứ 5, nỗi nhớ được miêu tả thật mãnh liệt, da diết hiển hiện trong mọi chiều kích của khoảng trống, thời hạn, trạng thái của đời sống. Hàng loạt những từ ngữ trái nghĩa có trong khổ thơ :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
– Tình yêu luôn đi liền với nỗi nhớ, nó bao trùm cả khoảng trống, khắc khoải trong thời hạn, ăn sâu vào ý thức, tiềm thức và đi cả vào trong giấc mơ :
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Cái “ thức ” trong mơ ấy chính là thực sự nỗi lòng của người con gái đang yêu .
– Sự khát khao hướng về nhau, có nhau và sự bày tỏ niềm tin tuyệt đối vào lòng chung thủy được biểu lộ thật dứt khoát qua những câu khẳng định chắc chắn tuyệt đối :
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
– Trong trời đất có bốn phương, tám hướng nhưng không có phương nào là phương anh vậy mà trong tình yêu của người con gái lại có phương anh và chỉ hướng về một phương duy nhất ấy .
– Nhân vật trữ tình tự bạch chân thành mà mãnh liệt nỗi nhớ, khát vọng thủy chung, nỗi khao khát hướng về nhau, có nhau. Trạng thái tâm hồn ấy vừa can đảm và mạnh mẽ vừa sâu lắng quyện hòa trong những quan sát và suy tư từ con sóng .
=> Tóm lại, hoàn toàn có thể nói rằng hình tượng sóng đôi “ sóng ” và “ em ” đã thể hiện được tâm trạng khát khao, nỗi nhớ da diết vừa trực tiếp lại vừa quyến rũ như những vòng sóng tiếp nối đuôi nhau nhau cùng dội lại, cùng cộng hưởng và lan tỏa .
Ở ngoài kia đại dương
Trăm nghìn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vàn cách trở
– Hình ảnh “ Trăm ngàn con sóng “, con nào chẳng tới bờ ” là hình ảnh ẩn dụ cho tình yêu người phụ nữ : tuy mềm yếu, trải qua nhiều nguy hiểm, cách trở nhưng vẫn đủ can đảm và mạnh mẽ để tìm đến tình yêu đích thực của cuộc sống mình .
=> Sóng vừa là tâm hồn của người phụ nữ khi yêu, vừa chính là tình yêu vốn rất phức tạp nhưng cũng có những quy luật riêng .

* Nghệ thuật:

– Thể thơ 5 chữ tạo âm điệu sâu lắng, dạt dào như âm điệu của những con sóng biển và cũng là sóng lòng của người phụ nữ khi yêu .
– Cách ngắt nhịp linh động, phóng túng

– Giọng thơ vừa thiết tha, đằm thắm; vừa mãnh liệt, sôi nổi; vừa hồn nhiên, nữ tính.

– Xây dựng hình tượng ẩn dụ ( sóng ) vừa mang ý nghĩa thực, vừa mang ý nghĩa tượng trưng .
– Nghệ thuật nhân hóa, ẩn dụ, trái chiều

KB: Nêu cảm nhận chung.