Những sơ phác của KTS Frank O Gery – Tạp chí Kiến Trúc

Trường phái Kiến trúc Phi Cấu tạo (Deconstruction) còn được gọi là Giải tỏa kết cấu do Peter Eisenman đưa ra từ năm 1988 và KTS Mỹ Frank O’Gehry là tác giả của nhiều công trình phi cấu tạo xuất sắc. Những sơ phác công trình của ông gây kinh ngạc giới kiến trúc vì những nét vẽ tài hoa phức tạp và rối rắm diễn đạt tư tưởng sáng tạo hình khối không gian tác phẩm của mình.

Ngôi nhà của ông kiến thiết xây dựng ở Santa Monica bang California ( Hoa Kỳ ) năm 1978 đã được ông sơ phác nguệch ngoạc theo phe phái này .

Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông, thường được coi là bản tuyên ngôn của phe phái phi cấu trúc là Bảo tàng Guggenheim Bilbao ( Tây Ban Nha ) thiết kế xây dựng năm 1997. Bảo tàng được kiến thiết xây dựng bằng bê tông cốt thép, thép, kính và được phủ bọc bằng titan, được phong cách thiết kế giống hình ảnh một vũ nữ tung váy múa điệu Flamenco, một điệu vũ dân gian nổi tiếng của Tây Ban Nha. Những sơ phác nguệch ngoạc, những hình vẽ bút chì diễn đạt hình ảnh bên ngoài của khu công trình phản ánh ý đồ phát minh sáng tạo của tác giả. Phần nội thất bên trong cũng phức tạp không kém, rất khó phân biệt được cấu trúc chịu lực của khu công trình .
Từ năm 1992 đến năm 1996, Frank O’Gehry cùng KTS Vlado Milumic thiết kế xây dựng khu công trình Dancing House. Đây là Nhà văn hóa Ba Lan thiết kế xây dựng tại Thủ đô Praha ( Cộng hòa Séc ). Lấy cảm hứng từ một cặp vũ công Fred Astaire và Ginger Rogers nổi tiếng ở Hollywood những năm 50 của thế kỷ 20 là, hai ông đã sáng tác ra ngôi nhà Dancing House với sơ phác ..

Ngôi nhà chọc trời Beekman Building được kiến thiết xây dựng ở Thành Phố New York năm 2006 – 2010 có mặt đứng uốn lượn như sóng được xem là một hiện tượng kỳ lạ không bình thường. Những sơ phác của Gehry xác lập một bệ và 4 tầng tháp giật cấp. Vỏ ngoài uốn lượn được làm bằng thép không gỉ .

Năm 2003, một tác phẩm điển hình nổi bật khác của Gehry sinh ra – Đó là Nhà màn biểu diễn nhạc Walt Disney thiết kế xây dựng ở Los Angeles bang California Hoa Kỳ. Bà Lillian – vợ họa sỹ Walt Disney nổi tiếng ( đã quá cố ), góp 50 triệu USD trong tổng ngân sách 276 triệu USD để thiết kế xây dựng TT hòa nhạc này. Công trình mang hình dáng một chiếc thuyền khổng lồ với những cánh buồm no gió, lớp vỏ bên ngoài uốn lượn theo phong thái Bảo tàng Guggenheim Bilba. Với khu công trình này, Gehry đã phác thảo khá nhiều hình, cả phác thảo phối cảnh và ở nhiều vị trí khác nhau .

Năm 2008, Bảo tàng Louis Vuitton được kiến thiết xây dựng ở rừng Boulogne Q. 16 TP. hà Nội Paris ( Pháp ). quản trị Tập đoàn hỗ trợ vốn LVMH, ông Bernard Arnault không giấu giếm tham vọng là Bảo tàng Louis Vuitton sẽ trở thành điểm dừng chân của hàng triệu hành khách đến thăm Thủ đô Paris mỗi năm và còn “ đóng đinh ” tên thương hiệu vào nền thẩm mỹ và nghệ thuật đương đại nói riêng và văn hóa truyền thống nói chung của nước Pháp. Những sơ phác khu công trình này rất rối rắm, nó diễn đạt 12 cánh buồm ghép từ 3600 mảnh kính với diện tích quy hoạnh 11.705 mét vuông. Công trình như một đám mây trôi trên rừng Bois de Boulogue. Bên ngoài là kính, nhìn từ trên cao xuống thấy lõi của Bảo tàng là khối xây có một trụ cao và xung quanh có 5 khối xây khác. Mặt bằng và mặt phẳng cắt bộc lộ rõ là những khối xây được bảo phủ bằng mạng lưới hệ thống cấu trúc dàn thép phủ kính. Hai sơ phác được cụ thể hóa bằng mặt hồi .
Năm 2017, Gehry phong cách thiết kế khu công trình IAC Building tại số 555 W 18 th St, ở Thành Phố New York. Đây là một nhóm gồm 5 ngôi nhà nằm cạnh một quốc lộ. Năm ngôi nhà 10 tầng trắng muốt đứng tựa sát vào nhau với dáng nghiêng nghiêng như 5 diễn viên múa đang màn biểu diễn. Nét sơ phác và khu công trình được diễn đạt tại hình sau .

Khách sạn Marques de Riscal được Gehry phong cách thiết kế theo phong thái Bảo tàng Guggenheim Bilbao cũng như Trung tâm hòa nhạc Walt Disney. Đó là những tấm titan bay bổng ngoạn mục bao trùm khu công trình ở trong. Màu sắc bên ngoài khách sạn lấy cảm hứng từ một chai rượu Marques de Riscal : Màu hồng của rượu, màu bạc của nắp chai và màu vàng của lớp lưới bao ngoài vỏ chai .

Năm 2017, Gehry phong cách thiết kế Bảo tàng nghệ thuật và thẩm mỹ trên hòn hòn đảo Saadiyat ở Abu Dhabi, những tiểu vương quốc Arập thống nhất. Bảo tàng này có hình khối lộn xộn phức tạp như miêu tả trong bản sơ phác .

Bảo tàng sinh học Biomuseo ở Panama cũng là một khu công trình phức tạp gồm nhiều khuôn khổ được bao trùm bởi nhiều mái gấp có sắc tố sặc sỡ. Với khu công trình này, Gehry sơ phác khá nhiều hình vẽ ở những góc nhìn khác nhau ( hình 38 ). Hình 39 là hình ảnh khu công trình nhìn từ biển vào, hình 40 là ảnh chụp từ trên cao .

Tác phẩm Phòng âm nhạc thực nghiệm cũng được phong cách thiết kế với những vỏ bọc bằng sắt kẽm kim loại uốn lượn và sặc sỡ bao quanh một khối hộp nhô cao lên đôi chút. Tại bản vẽ sơ phác ta thấy rõ ý đồ của tác giả với những đường uốn lượn bao quanh khối hộp .

Bảo tàng Vitra design Museum được triển khai một phong thái khác, ở đây không có những đường uốn lượn của những tấm sắt kẽm kim loại như đa phần khu công trình của Gehry mà là những khối hộp có góc cạnh xếp chồng chéo kên nhau. Các nét sơ phác được biểu lộ gần đúng trọn vẹn trên trong thực tiễn cho ta thấy tác giả có ý đồ rõ ràng về những hình khối sẽ Open trong khoảng trống thực

Ngôi nhà căn hộ chung cư cao cấp Opus Hong King như 3 người đứng sát vào nhau trên một ngọn núi, như tượng của Tam Đa theo truyền thống cuội nguồn Trung Quốc – 3 ngôi nhà vặn mình nhẹ nhàng một cách duyên dáng .

Frank Gehry là một thủ lĩnh xuất sắc trong phe phái phi cấu trúc. Tác phẩm của ông rất phức tạp nên những sơ phác của ông cũng rất rối rắm. Nhưng quan sát kỹ ta thấy những nét nguệch ngoạc lung tung ấy rất có hồn, diễn đạt được tư tưởng phát minh sáng tạo khoảng trống của khu công trình. Bao giờ những sơ phác ấy cũng nêu được nét chủ yếu của tác phẩm, lần theo những sơ phác ấy sẽ giúp ta hiểu được phần nào tư tưởng phát minh sáng tạo của tác giả .

PGS.TS Tôn Đại

( Bài đăng trên Tạp chí Kiến trúc số 02-2018 )

Source: https://dvn.com.vn/
Category : Bản Tin DVN

Alternate Text Gọi ngay