Hệ tiêu hóa hoạt động thế nào?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ nội trú Lê Thanh Tuấn – Khoa Ngoại tổng hợp – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.

Hệ thống tiêu hóa được thiết kế độc nhất vô nhị để tiêu hóa thức ăn thành các chất dinh dưỡng và cơ thể sử dụng các chất dinh dưỡng này để sản xuất năng lượng, phát triển và sửa chữa tế bào. Vậy hệ tiêu hóa hoạt động thế nào để thực hiện chức năng này?

1. Miệng

Miệng là nơi bắt đầu của đường tiêu hóa. Trên thực tế, quá trình tiêu hóa bắt đầu từ đây ngay khi bạn đưa thức ăn vào miệng, sau đó nhai để chia thức ăn thành những miếng nhỏ giúp cho việc tiêu hóa dễ dàng hơn, trong khi nước bọt trộn với thức ăn để bắt đầu quá trình phân hủy tinh bột thành các chất đường đơn.

2. Họng

Cổ họng là điểm đến tiếp theo cho thực phẩm từ miệng đi xuống họng và liên tục chuyển dời xuống thực quản .

3. Thực quản

Thực quản là một ống cơ kéo dài từ hầu họng đến dạ dày. Thực quản đưa thức ăn xuống dạ dày bằng các đợt các đợt cơn co thắt hay còn được gọi là nhu động. Điểm giữa thực quản và dạ dày có cơ vòng thực quản dưới (lower esophageal sphincter), đây là một cái “van” có nhiệm vụ giữ cho thức ăn ở dạ dày không trào ngược lên thực quản.

4. Dạ dày

Dạ dày là một cơ quan giống như cái túi có các cơ rất khỏe. Ngoài việc chức năng lưu giữ, khi thức ăn đến dạ dày sẽ được trộn lẫn với axit và các enzyme để thủy phân các protein phức tạp. Khi nó rời khỏi dạ dày, tất cả các loại thức ăn đã được biến thành chất lỏng hoặc bột nhão và được di chuyển đến ruột non.

5. Ruột non

Ruột non dài khoảng chừng sáu mét và là đoạn quan trọng nhất của quy trình tiêu hóa thức ăn. Khi đến ruột non, thức ăn vẫn liên tục bị phá vỡ bằng những enzyme được tiết ra bởi tuyến tụy và mật từ gan. Mật là hợp chất giúp khung hình tiêu hóa chất béo và vô hiệu những loại sản phẩm được thải loại từ máu. Nhu động ruột đóng vai trò quan trọng ở ruột non, do nó giúp vận động và di chuyển thức ăn chạy dọc suốt chiều dài của ruột non và trộn thức ăn với những dịch tiêu hóa. Tá tràng hầu hết chịu nghĩa vụ và trách nhiệm cho việc liên tục quy trình phân hủy thức ăn ; hỗng tràng và hồi tràng chịu nghĩa vụ và trách nhiệm chính cho việc hấp thụ những chất dinh dưỡng đi vào máu .

Ba cơ quan đóng vai trò then chốt trong việc giúp dạ dày và ruột non tiêu hóa thức ăn gồm:

• Tuyến tụy: Tuyến tụy có nhiều chức năng khác nhau, trong quá trình tiêu hóa thức ăn tuyến tụy tiết ra một số enzyme vào ruột non để phân hủy protein, chất béo và carbohydrate có trong thức ăn.
• Gan: Gan cũng có nhiều chức năng, nhưng hai chức năng chính của nó trong hệ thống tiêu hóa là tiết dịch mật và lọc máu có các chất dinh dưỡng vừa được hấp thụ đến từ ruột non.
• Túi mật: Túi mật là một túi chứa dịch mật có hình quả lê và nằm ngay dưới gan. Dịch mật được tạo ra ở gan và sau đó nếu cần phải lưu trữ thì dịch mật sẽ được di chuyển đến túi mật thông qua ống mật. Trong bữa ăn, túi mật co bóp để đẩy dịch mật xuống ruột non.

6. Đại tràng (Ruột già)

Đại tràng là một ống cơ dài từ 1,5 đến 1,8 mét nối giữa với manh tràng (phần đầu tiên của ruột già) với trực tràng (phần cuối của ruột già). Đi theo thứ tự từ trên xuống dưới, khung đại tràng bao gồm manh tràng, đại tràng phải, đại tràng ngang, đại tràng xuống và đại tràng sigma

Phân hoặc chất thải còn sót lại từ quy trình tiêu hóa được đưa xuống đại tràng bằng nhu động ruột, tiên phong ở trạng thái lỏng và ở đầu cuối ở dạng rắn khi nước được lấy ra khỏi phân. Thông thường phải mất khoảng chừng 36 giờ để phân đi qua đại tràng. Thành phần chính của phân hầu hết là mảnh vụn thức ăn và vi trùng. Những vi trùng này thực thi 1 số ít công dụng hữu dụng, như tổng hợp những loại vitamin khác nhau, giải quyết và xử lý chất thải và cặn lắng thức ăn, bảo vệ khung hình chống lại vi trùng có hại .

7. Trực tràng

Trực tràng có chiều dài khoảng 20cm, kết nối đại tràng với hậu môn. Nhiệm vụ của trực tràng là nhận phân từ đại tràng và kích thích các dây thần kinh truyền đến vỏ đại não, cho bạn biết cảm giác muốn đi đại tiện. Sau đó, bộ não sẽ quyết định có nên đi đại tiện hay không. Nếu muốn đi vệ sinh, cơ vòng sẽ giãn ra để đưa phân ra khỏi cơ thể. Còn nếu chưa muốn, cơ thắt và trực tràng sẽ điều chỉnh lại để cảm giác muốn đi vệ sinh tạm thời biến mất.

8. Hậu môn

Hậu môn là phần sau cuối của đường tiêu hóa, được cấu trúc từ những cơ sàn chậu và hai cơ thắt hậu môn ( cơ bên trong và bên ngoài ). Chức năng chính của hậu môn là đựng và đào thải phân, đồng thời tiết dịch nhầy để bôi trơn giúp phân thuận tiện chuyển dời ra khỏi khung hình và hấp thu nước .

Bác sĩ Lê Thanh Tuấn đã có kinh nghiệm trong khám, điều trị, phẫu thuật các bệnh lý ổ bụng (cả mổ mở, mổ nội soi). Đặc biệt Bác sĩ có thế mạnh trong phẫu thuật ngoại nhi điều trị các bệnh lý như: lồng ruột, ruột thừa viêm, thoát vị bẹn, các dị tật sau sinh (viêm phúc mạc bào thai, megacolon, không hậu môn),..

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!

Nguồn tham khảo: Webmd.com

Source: https://dvn.com.vn
Category: Hỏi Đáp