Định Lý Viet (Viète) hay Hệ Thức Viet và ứng dụng của chúng

Định lý Viet là kỹ năng và kiến thức quan trọng trong chương trình học chính khóa so với học viên. Sau đây là những thông tin về định lý Vi-et và những điều cần biết .

1. Tìm hiểu về định lý Viet (Hệ thức vi-et)

1.1. Khái niệm:

Định lý Viet là công thức thể hiện mối quan hệ giữa các nghiệm của phương trình đa thức trong trường số phức và các hệ số do nhà toán học Pháp François Viète tìm ra. Viète được phiên âm theo tiếng Việt là Vi-ét.

Định lý Vi-et học ở chương trình đại số ở cấp 2 và cấp 3 có nội dung kỹ năng và kiến thức quan trọng so với học viên.

1.2. Định lý Vi-et thuận: 

Định lý Vi-et thuận Định lý viet thuận

1.3. Định lý Vi-et đảo:

Định lý Vi-et đảo

Định lý Viet đảo

1.4. Ứng dụng của hệ thức Vi-et

Theo hệ thức Vi-et, phương trình \(ax^2 + bx + c = 0\) (2) với a≠0 có hai nghiệm là x1, x2 khi và chỉ khi thỏa mãi các hệ thức:

\ ( x_1 + x_2 = \ frac { – b } { a } \ )

\ ( x_1 * x_2 = \ frac { c } { a } \ ) Từ hệ thức viet tất cả chúng ta hoàn toàn có thể vận dụng để tìm 2 số a và b khi biết a + b = S và a. b = P, khi đó ta chỉ cần giải phương trình \ ( x ^ 2 – Sx + P = 0 \ ), a và b chính là 2 nghiệm của phương trình. Do đó, những ứng dụng của Định lý Vi-et gồm có :

• Tính nhẩm nghiệm phương trình bậc 2. Ví dụ: Với phương trình \(x^2 – 5x + 6 = 0\), ta có thể tính nhẩm nghiệm số nguyên của phương trình là 2 và 3 bởi 2 + 3 = 5 và 2 x 3 = 6.       

• Tìm 2 số khi biết tích và tổng : Nếu tổng là S, tích là P thì hai số có 2 nghiệm phương trình gồm : \ ( x ^ 2 – Sx + P = 0 \ ) ( Lưu ý, hai số trên sống sót với điều kiện kèm theo là \ ( S ^ 2 – 4P > = 0 \ ) ) • Tính giá trị những biểu thức đối xứng của 2 nghiệm phương trình bậc 2 : • Biến tam thức bậc 2 thành nhân tử : Nếu x1, x2 là nghiệm của đa thức \ ( f ( x ) = ax ^ 2 + bx + c \ ) hoàn toàn có thể nghiên cứu và phân tích thành nhân tử f ( x ) = a ( x – x1 ) ( x – x2 )

Xem thêm: Bảng công thức đạo hàm tổng hợp kèm bài tập ví dụ

2. Định lý viet bậc 2 và bậc 3

2.1. Định lý viet bậc 2

Công thức Vi-ét bộc lộ theo phương trình bậc 2 có dạng như sau nếu 2 nghiệm của phương trình lần lượt là x1 và x2, ta có công thức : \ ( ax ^ 2 + bx + c = 0 \ ), điều kiện kèm theo a # 0 thì ta có x1 + x2 = S = – b / a và x1. x2 = P = c / a

Xem thêm: Toàn bộ chi tiết về công thức LOGARIT cần biết

2.2. Định lý viet bậc 3

Phương trình \ ( ax ^ 3 + bx ^ 2 + cx + d = 0 \ ) có 3 nghiệm phân biệt x1, x2, x3 khi đó : định lý viet bậc 3 Định lý viet bậc 3

Lưu ý: Áp dụng Định lý viet bậc 3  giúp giải một số bài phương trình bậc 3 dễ dạng hơn

3. Phương trình đa thức bất kỳ                                  

Phương trình đa thức bất kỳ có dạng: 

Phương trình đa thức bất kỳ 

Cho x1, x2, x3,…, xn là n nghiệm của phương trình đa thức ở trên, ta có công thức như sau: Phương trình đa thức bất kỳ 

Do đó, công thức Vi-ét sẽ là tác dụng của phép tính ở vế phải và ta được : Phương trình đa thức bất kỳ  Phương trình đa thức bất kỳ  Theo đó, trong hàng k bất kể, ta sẽ có đẳng thức \ ( a_ { n-k } \ ) sẽ là vế phải còn vế trái sẽ là : Phương trình đa thức bất kỳ  1 Phương trình đa thức bất kỳ 1 Ví dụ về phương trình bậc 3 cho x1, x2, x3 là nghiệm của phương trình : \ ( ax ^ 3 + bx ^ 2 + cx + d = 0 \ ) Ta chia đều cho a3 tức a ở cả 2 về của phương trình đồng thời chuyển dấu trừ ( nếu có ) sang về phải thì công thức Vi-et là : Phương trình đa thức bất kỳ  Phương trình đa thức bất kỳ  2

4. Các ứng dụng của định lý Vi-ét

4.1. Tìm Số Biết Tổng Và Tích Của Chúng              

Tìm Số Biết Tổng Và Tích Của Chúng 1 Tìm Số Biết Tổng Và Tích Của Chúng 1 

 

Tìm Số Biết Tổng Và Tích Của Chúng 2 Tìm Số Biết Tổng Và Tích Của Chúng 2

       

Tìm Số Biết Tổng Và Tích Của Chúng 3 Tìm Số Biết Tổng Và Tích Của Chúng 3  Tìm Số Biết Tổng Và Tích Của Chúng 4 Tìm Số Biết Tổng Và Tích Của Chúng 4

4.2. Tính giá trị các biểu thức đối xứng giữa các nghiệm   

biểu thức đối xứng giữa các nghiệm  1 biểu thức đối xứng giữa các nghiệm  1

 

biểu thức đối xứng giữa các nghiệm  2 biểu thức đối xứng giữa các nghiệm  2

 

biểu thức đối xứng giữa các nghiệm 3 biểu thức đối xứng giữa các nghiệm 3

 

biểu thức đối xứng giữa các nghiệm 4 biểu thức đối xứng giữa các nghiệm 4

 

biểu thức đối xứng giữa các nghiệm 5 biểu thức đối xứng giữa các nghiệm 5 biểu thức đối xứng giữa các nghiệm 6 biểu thức đối xứng giữa các nghiệm 6

4.3. Tìm Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số    

Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số 1 Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số 1

 

Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số 2 Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số 2

 

Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số

 

Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số 3 Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số 3

 

Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số 4 Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số 4

 

Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số 5 Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số 5

 

Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số 6 Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số 6

 

Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số 7 Nhãn Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số 8 Hệ Thức Liên Hệ Giữa Các Nghiệm Phụ Thuộc Tham Số 8 

4.4. Tìm Điều Kiện Của Tham Số Để 2 Nghiệm Liên Hệ Với Nhau Bởi 1 Hệ Thức Cho Trước (Điều Kiện Cho Trước)         

Điều Kiện Của Tham Số Để 2 Nghiệm Liên Hệ Với Nhau Bởi 1 Hệ Thức Cho Trước 1 Điều Kiện Của Tham Số Để 2 Nghiệm Liên Hệ Với Nhau Bởi 1 Hệ Thức Cho Trước 1

 

Điều Kiện Của Tham Số Để 2 Nghiệm Liên Hệ Với Nhau Bởi 1 Hệ Thức Cho Trước 2 Nhãn

 

Điều Kiện Của Tham Số Để 2 Nghiệm Liên Hệ Với Nhau Bởi 1 Hệ Thức Cho Trước 3 Nhãn

 

Điều Kiện Của Tham Số Để 2 Nghiệm Liên Hệ Với Nhau Bởi 1 Hệ Thức Cho Trước 5 Điều Kiện Của Tham Số Để 2 Nghiệm Liên Hệ Với Nhau Bởi 1 Hệ Thức Cho Trước 5

 

Điều Kiện Của Tham Số Để 2 Nghiệm Liên Hệ Với Nhau Bởi 1 Hệ Thức Cho Trước 6 Điều Kiện Của Tham Số Để 2 Nghiệm Liên Hệ Với Nhau Bởi 1 Hệ Thức Cho Trước 6

 

Điều Kiện Của Tham Số Để 2 Nghiệm Liên Hệ Với Nhau Bởi 1 Hệ Thức Cho Trước 8 Điều Kiện Của Tham Số Để 2 Nghiệm Liên Hệ Với Nhau Bởi 1 Hệ Thức Cho Trước 8

 

Điều Kiện Của Tham Số Để 2 Nghiệm Liên Hệ Với Nhau Bởi 1 Hệ Thức Cho Trước 9 Nhãn Điều Kiện Của Tham Số Để 2 Nghiệm Liên Hệ Với Nhau Bởi 1 Hệ Thức Cho Trước 10 Điều Kiện Của Tham Số Để 2 Nghiệm Liên Hệ Với Nhau Bởi 1 Hệ Thức Cho Trước 10

4.5. Thiết Lập Phương Trình Bậc 2             

Dựa trên cơ sở của định lý Vi-et, ta thiết lập phương trình bậc 2 có nghiệm là x1, x2. Nếu x1 + x2 = S ; x1. x2 = P thì nghiệm của phương trình là x1, x2 Xét những ví dụ : Thiết Lập Phương Trình Bậc 2 Thiết Lập Phương Trình Bậc 2

 

Thiết Lập Phương Trình Bậc 2 Thiết Lập Phương Trình Bậc 2

 

Thiết Lập Phương Trình Bậc 2 Thiết Lập Phương Trình Bậc 2 Thiết Lập Phương Trình Bậc 2 Thiết Lập Phương Trình Bậc 2

4.6. Xét Dấu Các Nghiệm

Xét Dấu Các Nghiệm 1 Nhãn

 

Xét Dấu Các Nghiệm 2 Xét Dấu Các Nghiệm 2

  
 

Xét Dấu Các Nghiệm 3 Xét Dấu Các Nghiệm 3

       

Xét Dấu Các Nghiệm 4 Xét Dấu Các Nghiệm 4

 

Xét Dấu Các Nghiệm 5 Xét Dấu Các Nghiệm 5

5. Bài tập ứng dụng định lý Vi-et

Sau đây là những bài tập vận dụng định lý Vi-et đã học ở trên mà tất cả chúng ta cùng tìm hiểu thêm sau đây.

Bài tập 1: Gọi các nghiệm của phương trình \(x^2 – 3x + 1 = 0\) là x1, x2. Yêu cầu tìm giá trị của các biểu thức mà không giải phương trình.

Bài tập ứng dụng định lý Viète  6 Bài tập ứng dụng định lý Viète  6

Bài giải: Có Δ = -3^2 – 4.1 = 9 – 4 = 5 > 0 => phương trình có nghiệm x1, x2 # 0  

Bài tập ứng dụng định lý Viète 7 Bài tập ứng dụng định lý Viète 7

Bài tập 2: Đề bài có phương trình x^2 + (2m – 1)x – m = 0

a. Chứng minh với mọi m phương trình luôn có nghiệm. b. Gọi x1, x2 là 2 nghiệm. Để biểu thức A = \ ( x_1 ^ 2 + x_2 ^ 2 – x_1. x_2 \ ) có giá trị nhỏ nhất hãy tìm giá trị của m.

Bài giải:

Bài tập ứng dụng định lý Viète 8 Bài tập ứng dụng định lý Viète 8

Bài tập 3: Tìm giá trị của k của phương trình x^2 + 2x + k = 0 để nghiệm x1, x2 thỏa mãn 1 trong các điều kiện như sau:

  1. x1 – x2 = 14
  2. x1 = 2×2
  3. \ ( x_1 ^ 2 + x_2 ^ 2 = 1 \ )

  4. 1/x1 + 1/x2 = 2

Bài giải: 

Bài tập ứng dụng định lý Viète NhãnBài tập ứng dụng định lý Viète Hy vọng những kiến thức và kỹ năng về định lý Vi-ét ở trên đã mang tới cho bạn những thông tin mà mình đang cần. Cùng học tốt môn toán mỗi ngày bằng cách truy vấn và làm bài tren vieclam123.vn nhé.

>> Xem thêm:

Source: https://dvn.com.vn
Category: Hỏi Đáp

Alternate Text Gọi ngay