Phương pháp giải bài tập lai một cặp tính trạng

Phương pháp giải 1 số dạng bài tập về phép lai 1 cặp tính trạng

Dạng 1: BIẾT GEN TRỘI LẶN, KIỂU GEN CỦA P. XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ LAI

a) Phương pháp giải

– Quy ước gen- Xác định tỉ lệ giao tử của P .Lập sơ đồ lai → Tỉ lệ kiểu gen ( TLKG ) và tỉ lệ kiểu hình ( TLKH ) của thế hệ sau .

b) Bài tập áp dụng

Ở một loài thực vật, A là gem trội pháp luật tính trạng hoa kép ; a là gen lặn pháp luật tính trạng hoa đơn .a ) Sự tổng hợp giữa 2 alen trên tạo ra mấy kiểu gen, viết những kỉểu gen đó ?b ) Khi giao phối ngẫu nhiên, có bao nhiêu kiểu giao phối khác nhau từ những kiểu gen dó ? Xác định hiệu quả của mỗi kiểu giao phối .

HƯỚNG DẦN

Quy ước : A : gen pháp luật tính trạng hoa kép .a : gen lao lý tính trạng hoa đơn .a ) Số kiểu gen : Sự tổng hợp 2 alen A, a tạo ra 3 kiểu gen AA, aa và Aa .b ) Số kiểu giao phối và hiệu quả : Có 6 kiểu giao phôi khác nhau, tác dụng :1. \ ( P_1 \ ) : AA × AA → \ ( F_ { 1 – 1 } \ ) : 100 % AA, TLKH : 100 % hoa kép2. \ ( P_2 \ ) : AA × Aa → \ ( F_ { 1 – 2 } \ ) : 50 % AA : 50 % Aa, TLKH : 100 % hoa kép3. \ ( P_3 \ ) : AA × aa → \ ( F_ { 1 – 3 } \ ) : 100 % Aa, TLKH : 100 % hoa kép4. \ ( P_4 \ ) : Aa × Aa → \ ( F_ { 1 – 4 } \ ) : 25 % AA : 50 % Aa : 25 % aa ; TLKH : 75 % hoa kép ; 25 % hoa đơn5. \ ( P_5 \ ) : Aa × aa → \ ( F_ { 1 – 5 } \ ) : 50 % Aa : 50 % aa ; TLKH : 50 % hoa kép : 50 % hoa đơn6. \ ( P_6 \ ) : aa × aa → \ ( F_ { 1 – 6 } \ ) : 100 % aa ; TLKH : 100 % hoa đơn

Ví dụ 2: Cho cây hoa đỏ giao phấn với cây hoa trắng thu được F1. Tiếp tục cho F1 tự thụ phấn thì thu được F2 gồm 950 cây hoa đỏ và 271 cây hoa trắng. Biện luận và viết sơ đồ lai từ P đến F2.

Hướng dẫn

Bước 1: Xác định tương quan trội – lặn và quy ước gen

Xét tỷ suất phân ly kiểu hình ở F2, ta có :Hoa đỏ / hoa trắng = \ ( { { 950 } \ over { 271 } } \ approx { 3 \ over 1 } \ ) → hoa đỏ là trội trọn vẹn so với hoa trắng .Quy ước gen : A : hoa đỏ

a : hoa trắng

Bước 2: Xác định kiểu gen của cơ thể đem lai

\ ( F_2 \ ) phân ly 3 trội : 1 lặn → \ ( F_1 \ ) dị hợp có kiểu gen là Aa ( hoa đỏ )P mang 2 kiểu hình tương phản mà F1 đồng hình hoa đỏ → P thuần chủng có kiểu gen AA × aa

Bước 3: Viết sơ đồ lai với kiểu gen vừa tìm được

Ta có sơ đồ lai :

Dạng 2: BIẾT KlỂU HÌNH CỦA CON. XÁC ĐỊNH KIÊU GEN CỦA BỐ MẸ

2.1. Đối với sinh vật sinh sản nhiều

Ta vận dụng được định luật đồng tính và định luật phân tính .

a) Phương pháp giải

– Xác định tính trạng trội, lặn ( Vận dụng định luật đồng tính và phân li ) .- Quy ước gen .- Từ tỉ lệ phân li kiểu hình ta suy ra kiểu gen của thế hệ trước .- Lập sơ đồ lai .

b) Bài tập áp dụng

Bài 1. a ) Khi khảo sát tính trạng hình dạng quả, do một gen quy đinh. Người ta đem lai giữa cây quả tròn với cây quả bầu, thu dược \ ( F_1 \ ) hàng loạt có quả tròn .- Từ tác dụng trên, ta hoàn toàn có thể Kết luận dược diều gì ?- Cho biết hiệu quả \ ( F_2 \ ) ?b ) Dựa vào kiểu hình cây quả tròn đời \ ( F_1 \ ) ta hoàn toàn có thể biết chắc như đinh kiểu gen của chúng hay không ? Vì sao ? Hãy nêu chiêu thức xác lập kiểu gen của chúng .

HƯỚNG DẨN

a ) * Kết luận từ hiệu quả :Khi lai giữa cây qua tròn với cây quả bầu, thu được đời \ ( F_1 \ ) : 100 % quả tròn. Tính trạng di truyền theo định luật đồng tính của Menđen. Suy ra :+ P đều thuần chủng .+ Tính trạng quả tròn trội trọn vẹn so với tính trạng quả bầu+ \ ( F_1 \ ) là những thành viên dị hợp về tính trạng này .Kết quả- Quy ước : A : Quả tròn .a : Quả bầu .- Kiểu gen của P : AA ( quả tròn ) × aa ( quả bầu )- Sơ đồ lai P : AA ( quả tròn ) × aa ( quả bầu )\ ( G_P \ ) : A a\ ( F_1 \ ) : Aa ( 100 % quả tròn )\ ( G_ { F_1 } \ ) : ( A : a ) × ( A : a )\ ( F_2 \ ) : 1AA : 2A a : laa( 3 quả tròn : 1 quả bầu )b ) Dựa vào kiểu hình câv quả tròn đời \ ( F_2 \ ), ta chưa biết được chắc như đinh kiểu gen của chúng .- Vì kiểu gen hoàn toàn có thể AA hoặc Aa .- Muốn xác lập gen, ta dựa vào một trong hai chiêu thức sau :1. Lai nghiên cứu và phân tích- Cho cây quả tròn lai với cây quả bầu .- Dựa vào tác dụng lai nghiên cứu và phân tích xác lập kiểu gen của cây quả tròn- Nếu \ ( F_B \ ) : 100 % quả tròn thì cây quả tròn có kiểu gen AAP : AA ( quả tròn ) × aa ( quả bầu )

GP : A a\ ( F_1 \ ) : Aa ( 100 % quả tròn )- Nếu FB cho tỉ lệ 1 quả tròn : 1 quả bầu thì cây quả tròn có kiểu gen AaP : Aa ( quả tròn ) × aa ( quả bầu )GP : A ; a a\ ( F_1 \ ) : 1 Aa : 1 aa ( 1 quả tròn : 1 quả bầu )

2. cho tự thụ phấn

– Nếu đời con cho 1 kiểu hình thì cây đó có kiểu gen AAAA × AA → 100 % AA- Nếu đời con cho 2 loại kiểu hình thì cây đo có kiểu gen AaAa × Aa → 3A – : 1 aa

2.2. Đối với sinh vật sinh sản ít (trâu, bò.., người): Vì không tuân theo quy luật số lớn nên không vận dụng được định luật đồng tính và phân li.

Phương pháp giải : Xác định tính trạng trội, lặn : Ta dựa vào cặp bố, mẹ nào có cùng kiểu hình, sinh con có kiểu hình khác cha mẹ thì kiểu hình của P là trội so với tính trạng kia .- Quy ước gen .- Dựa vào thành viên mang tính trạng lặn, kiểu gen đồng hợp lặn, để suy ra kiểu gen của thành viên mang tính trạng trội .- Lập sơ đồ lai .

Dạng 3: TRƯỜNG HỢP TÍNH TRỘI KHÔNG HOÀN TOÀN

3.1. Biết gen trội lặn, kiểu gen của P. Xác định kết quả lai

a ) Phương pháp giải• Trội không trọn vẹn là trường hợp gen lao lý tính trạng trội không trọn vẹn ép chế gen pháp luật tính trạng lặn. Do vậy, ở kiểu gen dị hợp biểu lộ tính trạng trung gian giữa trội và lặn .

• Khi quy ước gen cho trường hợp trội không trọn vẹn ta quy ước cả cặp alcn .• Các bước để giải dạng này là :+ Quy ước gen+ Từ kiểu gen của P ta xác lập giao tử+ Lập sơ đồ lai của P. Suy ra tỉ lệ kiểu gen, tỉ lệ kiểu hình của thế hệ sau .b ) Bài tập vận dụng :B là gen pháp luật tính trạng lá rộng, b : quy dịnh lá hẹp. B trội không trọn vẹn so với b nên kiểu gen dị hợp biểu lộ lá trung bình .1 / Hãy quy ước gen về tính trạng hích thước lá .2 / Xác định hiệu quả thê hệ lai. Cho biết những cặp cha mẹ có kiểu hình như sau :a ) \ ( P_1 \ ) : Cây có lá rộng × cây có lá trung bìnhb ) \ ( P_2 \ ) : Cây có lá trung bình × cây có lá trung bìnhc ) \ ( P_3 \ ) : Cây có lá trung bình × cây có lá hẹp .l / Quy ước : BB : Cây có lá rộng ;bb : Cây có lá hẹp ;Bb : Cây có lá trung bình2 / a ) \ ( P_1 \ ) : BB ( lá rộng ) × Bb ( lá trung bình )→ \ ( F_ { 1 – 1 } \ ) có TLKG : 1BB : lBbTLKH : 1 cây có lá rộng : 1 cây có lá trung bìnhb ) \ ( P_2 \ ) : Bb ( lá trung bình ) × Bb ( lá trung bình )TLKG : 1BB : 2B b : lBbTLKH : 1 cây có lá rộng : 2 cây có lá trung bình : 1 cây có lá hẹp

c ) \ ( P_3 \ ) : Bb ( lá trung bình ) × bb ( lá hẹp )TLKG : 1B b : 1 bbTLKH : 1 cây có lá trung bình : 1 cây có lá hẹp .

3.2. Biết tỉ lệ kiểu hình của thế hệ sau xác định kiểu gen của P:

a ) Phương pháp giải+ Bước 1 : Trong mạng lưới hệ thống những phép lai, dựa vào phép lai nào cho tỉ lệ kiểu hình 1 : 2 : 1 để Tóm lại về quy luật .+ Bước 2 : Quy ước gen ( cả cặp gen )+ Bước 3 : Từ tỉ lệ kiểu hình của mỗi phép lai ta suy ra kiểu gen tương ứng của P .+ Bước 4 : Lập sơ đồ lai đế chứng tỏ tác dụng .b ) Bài tập vận dụngKhi xét sự di truyền tính trạng sắc tố một loài hoa, người ta triển khai những phép lai và thu dược tác dụng sau :Phép lai 1. ♀ Hoa phấn trắng × ♂ Hoa phấn trắng\ ( F_ { 1 – 1 } \ ) : 327 cây hoa phấn trắng .Phép lai 2 : ♀ Hoa phấn hồng × ♂ Hoa phấn trắng\ ( F_ { 1 – 2 } \ ) : 398 cây hoa phấn hồng ; 403 cây hoa phấn trắng .Phép lai 3. ♀ Hoa phấn hồng × ♂ Hoa phấn hồng\ ( F_ { 1 – 3 } \ ) : 152 cây hoa phấn đỏ ; 297 cây hoa phấn hồng ; 149 cây hoa phấn trắng .Biết sắc tố phấn hoa do một gen pháp luật, tính trạng hoa phấn đỏ trội so với hoa phấn trắng .

1 / Giải thích đặc thù di truyền tính trạng sắc tố phấn hoa và lập sơ đồ những phép lai .2 / Nếu muốn ngay \ ( F_1 \ ) dồng tính, kiểu gen và kiểu hình của P hoàn toàn có thể như thể nào ?3 / Nếu muốn \ ( F_1 \ ) phân li kiểu hình tỉ lệ 1 : 1, kiểu gen của P hoàn toàn có thể như thế nào ?

HƯỚNG DẪN

1 / a ) Đặc điểm di truyền và sơ đồ lai .+ Xét kết quá phép lai 3 : \ ( F_ { 1 – 3 } \ ) Open tỉ lệ kiểu hình : Hoa đỏ : Hoa hồng : Hoa trắng = 152 : 297 : 149 ≈ 1 : 2 : 1. Đây là tỉ lệ của trường hợp di truyền tính trạng trội lặn không trọn vẹn .+ Quy ước : AA : Hoa phấn đỏ ; Aa : Hoa phân hồng ; aa : Hoa phấn trắng ,b ) Các sơ đồ lai :+ Sơ đồ phép lai 1 : \ ( P_1 \ ) : aa ( trắng ) × aa ( trắng )( Lập sơ đồ lai )+ Sơ đồ phép lai 2 : \ ( P_2 \ ) : ; Aa ( hồng ) × aa ( trắng )( Lập sơ đồ lai )+ Sơ đồ phép lai 3 : \ ( P_3 \ ) : Aa ( hồng ) × Aa ( hồng )( Lập sơ đồ lai )2 / Muốn ngay \ ( F_1 \ ) đồng tính, kiểu gen và kiều hình của P hoàn toàn có thể 😛 : AA ( đỏ ) × AA ( đỏ )Hoặc : P : aa ( trắng ) × aa ( trắng )Hoặc : P : A A ( đỏ ) × aa ( trắng )( Lập những sơ đồ lai )3 / \ ( F_1 \ ) phân li kiểu hình tỉ lệ 1 : 1 → Kiểu gen và kiểu hình của P hoàn toàn có thể :

P : Aa ( hồng ) × aa ( trắng ) hoặc P : Aa ( hồng ) × AA ( đỏ )

(Lập các sơ đồ lai) 

Tất cả nội dung bài viết. Các em hãy xem thêm và tải file chi tiết dưới đây:

Luyện Bài tập trắc nghiệm môn Sinh lớp 9 – Xem ngay

Source: https://dvn.com.vn
Category: Bản Tin DVN