Sông Mã (huyện) – Wikipedia tiếng Việt

Sông Mã là một huyện miền núi nằm ở phía tây nam của tỉnh Sơn La, Việt Nam.[2][3]

Huyện Sông Mã nằm ở phía tây nam tỉnh Sơn La, có vị trí địa lý :

Huyện Sông Mã có diện tích tự nhiên 164.220 ha, dân số năm 2019 là 154.224 người. Mật độ dân số đạt 94 người/km², gồm 6 dân tộc: Thái, Kinh, Mông, Xinh Mun, Khơ Mú, Kháng.

Huyện Sông Mã có địa phận lê dài dọc sông Mã, địa hình khá phức tạp, bị chia cắt mạnh bởi những dãy núi cao chạy theo hướng tây-bắc – đông nam xen kẽ với những thung lũng và mạng lưới hệ thống sông, suối. Hệ thống núi dọc biên giới Việt – Lào của huyện có độ cao từ 306 – 1819 m so với mực nước biển. Điểm thấp nhất là cánh đồng Nà Co Nghe, bản Trại Phong, xã Chiềng Cang và điểm trên cao nhất là đỉnh núi bản Huổi Hưa, xã Mường Cai, độ dốc chung toàn huyện từ 250 – 300 m. Phần lớn là địa hình cao và dốc gây khó khăn vất vả cho việc tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội, kiến thiết xây dựng hạ tầng ; những khu vực bằng và thung lũng chiếm tỉ lệ nhỏ phân bổ rải rác tạo ra tiểu vùng khí hậu tương thích với nhiều loại cây cối, con giống khác nhau .Diện tích đất thuận tiện cho sản xuất nông nghiệp là 22.545 ha chiếm 13,82 % tổng diện tích quy hoạnh tự nhiên, trong đó đất để canh tác ruộng nước 1.700 ha chiếm 0,9 % diện tích quy hoạnh đất nông nghiệp, còn lại hầu hết là đất dốc. Đất có rừng có 55.814 ha chiếm 34 %, đất chưa sử dụng 93.364 ha chiếm 57,23 % tổng diện tích quy hoạnh đất tự nhiên .
Huyện Sông Mã có 19 đơn vị chức năng hành chính cấp xã thường trực, gồm có thị xã Sông Mã ( huyện lỵ ) và 18 xã : Bó Sinh, Chiềng Cang, Chiềng En, Chiềng Khoong, Chiềng Khương, Chiềng Phung, Chiềng Sơ, Đứa Mòn, Huổi Một, Mường Cai, Mường Hung, Mường Lầm, Mường Sai, Nà Nghịu, Nậm Mằn, Nậm Ty, Pú Bẩu, Yên Hưng .

Thời Pháp thuộc ( 1884 – 1945 )[sửa|sửa mã nguồn]

Dưới thời Pháp thuộc ( trước cách mạng tháng 8/1945 ) chưa có huyện Sông Mã, lúc đó ba vùng đất của Sông Mã thuộc ba châu khác nhau. Vùng Sốp Cộp là một tổng thuộc Mường Thanh ( Điện Biên ), vùng Mường Lầm thuộc Mường Muổi ( Thuận Châu ), vùng Mường Hung thuộc Mường Mụa ( Mai Sơn ) .

Sau cách mạng tháng 8 năm 1945[sửa|sửa mã nguồn]

Ngày 7 tháng 3 năm 1953, Khu ủy Tây Bắc quyết định hành động tách ba vùng : Sốp Cộp ( thuộc Điện Biên ), Mường Lầm ( thuộc Thuận Châu ) và Mường Hung ( thuộc Mai Sơn ) gộp lại xây dựng châu mới là châu Sông Mã, thuộc tỉnh Sơn La. Từ 1953 đến giữa năm 1962 gọi là châu Sông Mã và từ giữa năm 1962 đến nay gọi là huyện Sông Mã .Khi xây dựng, huyện Sông Mã gồm 24 xã : Chiềng Ban, Chiềng Cang, Chiềng Đen, Chiềng En, Chiềng Khoong, Chiềng Khương, Chiềng Phung, Chiềng Sơ, Dồm Cang, Đứa Mòn, Huổi Một, Mường Cai, Mường Hung, Mường Lầm, Mường Lạn, Mường Lèo, Mường Và, Nà Nghịu, Nậm Mằn, Pắc Ma, Pú Bẩu, Púng Bánh, Sốp Cộp và Yên Hưng .Tháng 3 năm 1953, châu Sông Mã chuyển TT từ bản Lấu Ngày ( xã Mường Lầm ) về khu cánh kiến ( nay thuộc xã Nà Nghịu ) và đến đầu năm 1976 châu Sông Mã chuyển TT từ khu cánh kiến về khu vực mới ( Thị trấn lúc bấy giờ ) .Ngày 26 tháng 10 năm 1961, Hội đồng nhà nước ban hành Quyết định số 173 – CP [ 4 ]. Theo đó, giải thể xã Mường Cai, địa phận sáp nhập vào những xã Mường Và, Chiềng Khoong và Mường Lạn .

Từ năm 1976 đến nay[sửa|sửa mã nguồn]

Ngày 13 tháng 4 năm 1977, xây dựng thị xã Sông Mã ( thị xã huyện lỵ huyện Sông Mã ) trên cơ sở tách một phần diện tích quy hoạnh và dân số của xã Nà Nghịu. [ 5 ]Ngày 25 tháng 7 năm 1978, đổi tên xã Chiềng Ban thành xã Nậm Lạnh, đổi tên xã Chiềng Đen thành xã Nậm Ty và đổi tên xã Pắc Ma thành xã Bó Sinh. [ 6 ]

Ngày 16 tháng 1 năm 1979, tái lập xã Mường Cai trên cơ sở tách một số bản thuộc các xã Sốp Cộp, Chiềng Khoong, Mường Và và Mường Lạn.[7]

Ngày 13 tháng 3 năm 1979, chuyển xã Mường Sai thuộc huyện Mai Sơn về huyện Sông Mã quản trị. [ 8 ]Ngày 11 tháng 1 năm 1986, chia xã Púng Bánh thành 2 xã : Púng Bánh và Sam Kha. [ 9 ]Cuối năm 2002, huyện Sông Mã có 27 đơn vị chức năng hành chính, gồm có thị xã Sông Mã và 26 xã : Bó Sinh, Chiềng Cang, Chiềng En, Chiềng Khoong, Chiềng Khương, Chiềng Phung, Chiềng Sơ, Dồm Cang, Đứa Mòn, Huổi Một, Mường Cai, Mường Hung, Mường Lầm, Mường Lạn, Mường Lèo, Mường Sai, Mường Và, Nà Nghịu, Nậm Lạnh, Nậm Mằn, Nậm Ty, Pú Bẩu, Púng Bánh, Sam Kha, Sốp Cộp, Yên Hưng .Ngày 2 tháng 12 năm 2003, tách 8 xã : Sốp Cộp, Mường Lạn, Dồm Cang, Sam Kha, Mường Và, Mường Lèo, Púng Bánh và Nậm Lạnh để xây dựng huyện Sốp Cộp. [ 10 ]Huyện Sông Mã còn lại 1 thị xã và 18 xã như lúc bấy giờ .
Trong những năm gần đây, kinh tế tài chính của huyện Sông Mã luôn tăng trưởng khá. Cơ cấu kinh tế tài chính chuyển dời tích cực. Các thành phần kinh tế tài chính đều có bước tăng trưởng khá. Kết cấu hạ tầng có nhiều tân tiến, góp thêm phần thôi thúc tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội. Giá trị tổng sản phẩm huyện Sông Mã năm sau cao hơn năm trước. Sản xuất nông nghiệp – lâm nghiệp và kinh tế tài chính nông thôn liên tục tăng trưởng khá theo hướng sản xuất sản phẩm & hàng hóa. Diện tích cây ăn quả được duy trì và tăng trưởng .Chăn nuôi tăng trưởng khá tổng lực và phong phú. Nhiều quy mô kinh tế tài chính trang trại, chăn nuôi tập trung chuyên sâu, bán công nghiệp có hiệu suất cao đang hình thành và nhân rộng ; những dự án Bất Động Sản khoanh nuôi và bảo vệ vốn rừng, tái tạo môi sinh, môi trường tự nhiên được chăm sóc triển khai .Thế mạnh kinh tế tài chính của huyện Sông Mã đa phần là một số ít cây ăn quả, cây lương thực như nhãn, ngô, 1 số ít vật nuôi như : trâu, bò, dê, ba ba gai, cá lăng và một số ít dịch vụ .Những ngành tăng trưởng mạnh tại huyện Sông Mã thời gian này hầu hết là nông – lâm nghiệp, công nghiệp – thiết kế xây dựng và chế biến mẫu sản phẩm nông nghiệp như : Nhãn, ngô .
Địa hình huyện Sông Mã, bên phải là một phần thị trấn Sông Mã
Huyện Sông Mã có 2 di tích lịch sử lịch sử dân tộc được công nhận xếp hạng Di tích Lịch sử – Văn hoá cấp tỉnh :

• Di tích Cây đa Mường Hung được công nhận xếp hạng Di tích Lịch sử – Văn hoá cấp tỉnh theo Quyết định số 1214/QĐ-UBND ngày 28/4/2006 của UBND tỉnh Sơn La về việc xếp hạng Di tích Lịch sử – Văn hoá cấp tỉnh.
• Di tích Đền thờ Hai Bà Trưng (bản Nam Tiến, xã Chiềng Khương) được công nhận xếp hạng Di tích Lịch sử – Văn hoá cấp tỉnh theo Quyết định số 2636/QĐ-UBND ngày 11/11/2011 của UBND tỉnh Sơn La về việc xếp hạng Di tích Lịch sử – Văn hoá và danh lam thắng cảnh cấp tỉnh.

Huyện Sông Mã có dòng sông Mã, núi Mường Hung, có bài hát “Tình ca Tây Bắc”, nơi đây có nhiều suối nước nóng, nhiều hang động đẹp, có thể xây dựng thành các điểm du lịch, đặc biệt là quần thể động Ten Ư (Chiềng Sơ) gồm 36 hang động đẹp.

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://dvn.com.vn
Category: Hỏi Đáp