Đến lúc thay đổi Thuế Tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có cồn?

Nguyên Anh   –  
Thứ ba, 12/04/2022 06 : 26 ( GMT + 7 )

Dù đã 5 lần thay đổi Thuế Tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với mặt hàng đồ uống có cồn nhưng các chuyên gia cho rằng hiệu quả chưa đạt như kỳ vọng. Chính vì vậy, một số đề xuất có thể áp dụng phương pháp tính thuế hỗn hợp dựa trên lít cồn nguyên chất thay cho thuế tương đối đang áp dụng hiện nay.

Một điểm thu thuế ở Hà Nội. Ảnh: Hải Nguyễn

Cạnh tranh không công bằng

Việc nhà nước áp thuế TTĐB so với đồ uống có cồn nhằm mục đích tiềm năng giảm được lượng tiêu thụ đồ uống có cồn, từ đó hạn chế ảnh hưởng tác động xấu đi tới sức khỏe thể chất của người tiêu dùng …Theo báo cáo giải trình của Viện Nghiên cứu quản trị kinh tế tài chính Trung ương ( CIEM ), trong vòng 15 năm qua, mẫu sản phẩm rượu vang và rượu mạnh đã chịu ảnh hưởng tác động của 5 lần đổi khác Thuế TTĐB, từ mức 50 % ( năm năm ngoái ) lên 55 % ( năm năm nay ) và sau đó lên 65 % ( năm 2018 ). Tuy nhiên, nhìn nhận một cách khách quan, sau nhiều lần đổi khác nhưng những tiềm năng đặt ra đều chưa đạt được như kỳ vọng .Báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới ( WHO ) chỉ rõ năm 2018, lượng đồ uống có cồn tiêu thụ ở Nước Ta trong cả khu vực chính thức lẫn phi chính thức, có vận tốc tăng rất nhanh .Giai đoạn 2003 – 2005, lượng đồ uống có cồn tiêu thụ ở Nước Ta chỉ đạt trung bình 3,8 lít / người / năm thì quá trình 2008 – 2010 đã lên tới 6,6 lít / người / năm và quá trình năm ngoái – 2017 là 8,3 lít / người / năm. Như vậy, trong khoảng chừng 10 năm, lượng tiêu thụ trung bình một người trong năm đã tăng hơn gấp đôi với vận tốc tăng trung bình năm lên tới 8,1 % .Bà Đặng Thị Thu Hoài – Trưởng ban Ban Nghiên cứu kinh tế tài chính ngành và nghành ( CIEM ) – cho hay, mặc dầu từ năm 2010 – 2018, Thuế TTĐB so với rượu / bia được kiểm soát và điều chỉnh liên tục tăng nhưng tỉ lệ người lạm dụng rượu bia vẫn tăng cao trong khi tỉ lệ người không sử dụng giảm .Đáng chú ý quan tâm, theo bà Hoài, trong 8,3 lít cồn nguyên chất / người / năm tiêu thụ quy trình tiến độ năm ngoái – 2017, lượng rượu, bia tiêu thụ không chính thức ước tính lên đến 5,2 lít / người / năm, chiếm 63,85 % tổng lượng rượu, bia tiêu thụ .Trao đổi với Lao Động, chuyên viên thuế, tiến sỹ Nguyễn Ngọc Tú – Giảng viên Đại học Kinh doanh và Công nghệ – cho rằng, con số lượng rượu phi chính thức đang chiếm tới 63 % tổng khối lượng lít cồn nguyên chất được tiêu thụ tại Nước Ta bộc lộ sự chưa công minh cho những doanh nghiệp làm ăn chân chính .

Ông Tú phân tích, nếu nhà nước cứ tăng tiền thuế đối với những doanh nghiệp làm ăn chân chính thì họ càng bị kiệt sức.

“ Nếu tăng thuế tức loại sản phẩm phải tăng giá, song song với việc này người tiêu dùng lại chọn mua sản phẩm giá rẻ trên thị trường ” – ông Tú nói .Cùng quan điểm, chuyên viên kinh tế tài chính tiến sỹ Lê Đăng Doanh cho rằng, cần tăng cường hiệu suất cao quản trị so với khu vực đồ uống có cồn phi chính thức và tích hợp nhiều giải pháp chủ trương khác ngoài thuế để hạn chế lạm dụng đồ uống có cồn một cách hiệu suất cao .

Xem xét áp thuế hỗn hợp

Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản trị kinh tế tài chính Trung ương Nguyễn Hoa Cương cho biết, để tương thích với tình hình của Nước Ta, nhóm điều tra và nghiên cứu CIEM đã thực thi kiểm chứng hiệu suất cao của chiêu thức đánh thuế hỗn hợp và có sự kiểm soát và điều chỉnh tương thích trong toàn cảnh Nước Ta .Để so sánh với ngữ cảnh cơ sở ( giữ nguyên mức thuế tương đối như lúc bấy giờ là 65 % so với loại sản phẩm bia và rượu từ 20 độ trở lên, 35 % so với loại sản phẩm rượu dưới 20 độ ) trên cả 2 góc nhìn là sự biến hóa số thu ngân sách Nhà nước và sự biến hóa về sản lượng tiêu thụ toàn ngành, điều tra và nghiên cứu của CIEM đưa ra 1 số ít ngữ cảnh khác nhau .Cụ thể, ngữ cảnh 1 là giữ nguyên giải pháp thuế tương đối và tăng thuế suất theo lộ trình. Theo đó, trong 2 năm tiên phong, vận dụng mức thuế suất TTĐB như sau : 70 % so với mẫu sản phẩm bia và rượu từ 20 độ trở lên ; 40 % so với mẫu sản phẩm rượu dưới 20 độ ; trong 2 năm tiếp theo : 75 % so với loại sản phẩm bia và rượu từ 20 độ trở lên ; 45 % so với loại sản phẩm rượu dưới 20 độ .Trong đó ngữ cảnh 2 vận dụng chiêu thức tính thuế hỗn hợp, phối hợp cả thuế suất tương đối trên giá bán sỉ của loại sản phẩm và thuế suất tuyệt đối trên mỗi lít loại sản phẩm tiêu thụ. Kịch bản này đang được ưu tiên lựa chọn .

Theo đó, giữ nguyên mức thuế suất TTĐB tương đối, cụ thể: 65% đối với sản phẩm bia và rượu từ 20 độ trở lên; 35% đối với sản phẩm rượu dưới 20 độ; đồng thời áp dụng thêm mức thuế suất tuyệt đối trên mỗi lít tiêu thụ đối với từng nhóm sản phẩm đồ uống có cồn.

Kịch bản 3 tựa như ngữ cảnh 2 tuy nhiên thuế suất tuyệt đối tính trên mỗi lít cồn nguyên chất ( LPA ), thay vì mỗi lít mẫu sản phẩm tiêu thụ …Nghiên cứu cho thấy so với ngữ cảnh cơ sở, mức tăng thu ngân sách Nhà nước từ ngành đồ uống có cồn đều tiêu biểu vượt trội, đặc biệt ở những ngữ cảnh 2. Cụ thể, nếu theo ngữ cảnh 2 hoặc 3, mức tăng thu ngân sách vào tầm 63 %. Rõ ràng là, giải pháp thuế hỗn hợp trọn vẹn giúp nhà nước đạt được tiềm năng về mặt ngân sách Nhà nước .Mặt khác, nghiên cứu và điều tra của CIEM cũng chỉ ra rằng, chiêu thức thuế hỗn hợp với hiệu ứng trading-up tăng cao hơn, hàm ý người tiêu dùng sẽ chuyển sang sử dụng nhóm mẫu sản phẩm đồ uống có cồn với chất lượng, tên thương hiệu tốt hơn, hạn chế việc sử dụng những loại sản phẩm rẻ tiền, không rõ nguồn gốc, không bảo vệ chất lượng bảo đảm an toàn thực phẩm …

Source: https://dvn.com.vn
Category: Tiêu Dùng