Rừng ngập mặn – Wikipedia tiếng Việt
Rừng ngập mặn đôi khi gọi là rừng đước là quần xã được hợp thành từ thực vật ngập mặn ảnh hưởng bởi nước triều ven biển nhiệt đới hoặc bán nhiệt đới. Rừng nhiệt đới phân bổ từ vĩ độ 25 Bắc xuống vĩ độ 25 Nam. Theo thống kê năm 2000 rừng ngập mặn phổ biến trên 118 quốc gia trên thế giới với diện tích 137.760 km².[1][2]
Nằm trong mối tương tác giữ đất liền và biển, rừng ngập mặn là sinh cảnh quan trọng và quý giá về năng lực thích nghi. Phổ biến trong rừng ngập mặn là cây chịu mặn, món ăn hải sản, chim nước, chim di cư, khỉ, lợn rừng, kỳ đà, trăn, chồn. [ 3 ]
Mục Lục
Sinh thái học[sửa|sửa mã nguồn]
Rừng ngập mặn ở Nước Ta
Môi trường sinh thái của rừng ngập mặn là chuyển tiếp giữa biển và đất liền do vậy sự tồn tại phân bổ, phát triển và tổ thành loài của rừng ngập mặn chịu ảnh hưởng của nhiều nhân tố sinh thái mà cho đến nay vẫn chưa có những đánh giá hay khẳng định về mức độ quan trọng của các nhân tố sinh thái đó.
Bạn đang đọc: Rừng ngập mặn – Wikipedia tiếng Việt
Khí hậu với những yếu tố như nhiệt độ, gió và lượng mưa ảnh hưởng tác động ảnh hưởng tác động đến ranh giới phân chia và size phát triển của những loài thực vật trong rừng ngập mặn. Nhiệt độ cũng ảnh hưởng tác động rõ ràng đến phân chia của giới động vật hoang dã cư trú tại rừng ngập mặn .
Các yếu tố của thủy văn như thủy triều, hải lưu, dòng nước ngọt là những yếu tố tương đối quan trọng và tác động ảnh hưởng lớn đến phân chia của rừng ngập mặn. Chúng không những tác động ảnh hưởng trực tiếp lên thực vật tại rừng ngập mặn qua mức độ ngập, thời hạn ngập, độ mặn, cấu trúc thể nền, sự bốc hơi mà còn tác động ảnh hưởng tới sinh trưởng của cây rừng ngập mặn và những loài động vật hoang dã của rừng ngập mặn .
Độ mặn là một trong những yếu tố sinh thái xanh quan trọng nhất tác động ảnh hưởng trực tiếp đến sinh trưởng và sống sót của rừng ngập mặn. Đối với nồng độ mặn khác nhau của nước biển sẽ kéo theo sự phân bổ khác nhau của những loài thực vật tổ thành nên rừng ngập mặn. Độ mặn còn tác động ảnh hưởng tới size sinh trưởng nhiều loài thực vật và động vật hoang dã rừng ngập mặn. Rừng ngập mặn phát triển tốt nhất nơi nước ngập có độ mặn từ 15-25 ‰, nhưng nơi có độ mặn dưới 4 ‰ sẽ không còn rừng ngập mặn tự nhiên, nhưng nới có độ mặn 40-80 ‰ rừng ngập mặn sẽ có tổ thành loài nghèo nàn .
Rừng ngập mặn phát triển thông dụng nhất ở thể nền bùn sét là những khu vực ngập mặn ven biển ở vịnh kín, cửa sông. Tuy nhiên nhiều thể nền khác cũng hoàn toàn có thể phát triển rừng ngập mặn như bùn cát, sét bùn cát, ít khi ghi nhận thấy thể nền của rừng ngập mặn là sinh vật biển hay cát thô lẫn sỏi đá .
Rừng ngập mặn chủ yếu Open ở những vùng có địa hình bờ biển nông cạn, ít sóng. Những khu vực có bờ biển hẹp, sâu, khúc khuỷu thường không Open sự phát triển của rừng ngập mặn tự nhiên .
Tổng diện tích quy hoạnh rừng ngập mặn quốc tế vào khoảng chừng 15.429.000 ha, trong đó có 6.246.000 ha thuộc châu Á nhiệt đới và châu Đại dương, 5.781.000 ha ở châu Mỹ nhiệt đới gió mùa và 3.402.000 ha thuộc châu Phi .
Rừng ngập mặn ở Nước Ta[sửa|sửa mã nguồn]
Năm 2005, rừng ngập mặn ở Nước Ta bao trùm diện tích quy hoạnh khoảng chừng 209.741 hecta, hầu hết ở Đồng bằng sông Cửu Long ( tổng số 91.080 ha ) .
Rừng ngập mặn quan trọng là vì chúng phân phối rất nhiều quyền lợi cho con người, động vật hoang dã và những hệ sinh thái xung quanh .
Cung cấp sinh kế cho con người[sửa|sửa mã nguồn]
Rừng ngập mặn phân phối nhiều loại nguyên vật liệu mà con người cần. Con người ăn, đánh bắt cá và bán nhiều loài cá và động vật hoang dã có vỏ sống trong rừng ngập mặn. Rừng ngập mặn còn phân phối nhiều nguyên vật liệu mà con người tiếp tục sử dụng như củi và than ( từ những cành cây chết ), dược liệu, sợi, thuốc nhuộm, mật ong và lá dừa để lợp mái. Rừng ngập mặn có giá trị về văn hóa truyền thống so với rất nhiều người và còn thích hợp cho du lịch. Rừng ngập mặn đang là nơi phân phối sinh kế cho nhiều người trên toàn quốc tế, họ sống dựa vào việc khai khác những giá trị từ những cánh rừng ngập mặn .
Bảo vệ chống thiên tai[sửa|sửa mã nguồn]
Rừng ngập mặn bảo vệ con người, nhà cửa và ruộng rẫy khỏi thiên tai như bão, ngập lụt và sóng triều. Những thân cây, cành và rễ của rừng ngập mặn có vai trò như những rào cản giúp giảm những ảnh hưởng tác động của sóng, ngập lụt và gió mạnh .
Giảm xói lở và bảo vệ đất[sửa|sửa mã nguồn]
Rừng ngập mặn có một mạng lưới hệ thống lớn những thân, cành và rễ giúp bảo vệ bờ biển và đất đai khỏi xói lở và tác động ảnh hưởng của sóng. Thường tại những khu vực bờ sông và bờ biển nơi rừng ngập mặn đã bị tàn phá thì hiện tượng kỳ lạ xói lở xảy ra rất mạnh. Hệ thống lớn những thân, cành và rễ còn giúp cho quy trình lấn biển giúp tăng diện tích quy hoạnh đất bằng cách giữ lại và kết dính những vật tư phù sa từ sông mang ra. Cũng bằng cách này mà cây rừng ngập mặn tự thiết kế xây dựng cho mình môi trường tự nhiên sống thích hợp. Loài Mắm là cây tiên phong trong việc phát triển rừng ngập mặn, chúng giúp cốt kết đất bùn loãng và giữ phù sa ở lại, sau đó là những loài khác phát triển theo như Đước, Bần, ô rô, quy trình xảy ra liên tục, rừng ngập mặn ngày càng phát triển hướng ra biển và những bãi bồi ven biển .
Giảm ô nhiễm[sửa|sửa mã nguồn]
Rừng ngập mặn giúp lọc bỏ những chất phú dưỡng, trầm tích và chất ô nhiễm ra khỏi đại dương và sông ngòi. Vì thế, chúng giúp lọc sạch nước cho những mạng lưới hệ thống sinh thái xanh xung quanh ( như hệ sinh thái sinh vật biển, cỏ biển ). Rừng ngập mặn được ví như là quả Thân của thiên nhiên và môi trường. Bằng những quy trình sinh hóa phức tạp, rừng ngập mặn phân giải, chuyển hóa, hấp thụ những chất ô nhiễm .
Giảm tác động ảnh hưởng của biến hóa khí hậu[sửa|sửa mã nguồn]
Với việc biến đổi khí hậu được dự đoán là sẽ làm tăng mức độ xảy ra của những hiện tượng thời tiết cực đoan như bão và lũ lụt, rừng ngập mặn sẽ trở nên đặc biệt quan trọng để bảo vệ con người, nhà cửa và ruộng đồng khỏi những thiên tai này. Rừng ngập mặn còn có tác dụng rất tốt trong việc loại thải khí nhà kính (vốn là nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu) ra khỏi bầu khí quyển.
Nguồn sống cho động vật hoang dã[sửa|sửa mã nguồn]
Rừng ngập mặn phân phối chỗ cư ngụ và nguồn thức ăn cho rất nhiều loại cá, động vật hoang dã có vỏ ( như nghêu, sò, cua, ốc .. ), chim và động vật hoang dã có vú. Một vài động vật hoang dã hoàn toàn có thể được tìm thấy trong rừng ngập mặn gồm có : nhiều loại cá, chim, cua, sò huyết, nghêu, hàu, tôm, ốc, chuột, dơi và khỉ. Rừng ngập mặn còn là khu vực kiếm ăn, nơi sinh sản và nuôi dưỡng quan trọng của nhiều loài cá, động vật hoang dã có vỏ và tôm. Lá và thân cây ngập mặn, khi bị phân hủy sẽ phân phối những vụn chất hữu cơ vốn là nguồn thức ăn quan trọng cho những loài thủy sinh. Tương tự như vậy, những loài sinh vật phù du sống dưới rễ của những cây ngập mặn là nguồn thức ăn quan trọng cho nhiều loài cá .Rừng ngập mặn đặc biệt quan trọng quan trọng so với những loài cá đánh bắt cá thương mại, vốn có rất nhiều loài đã đẻ trứng trong rễ cây rừng ngập mặn nhằm mục đích mục tiêu bảo vệ con của chúng. Quan trọng hơn, 75 % những loài cá đánh bắt cá thương mại ở vùng nhiệt đới gió mùa trải qua một khoảng chừng thời hạn nào đó trong vòng đời của mình tại những khu rừng ngập mặn .Rừng ngập mặn đóng một vai trò đặc biệt quan trọng trong những mạng lưới hệ thống lưới thức ăn phức tạp. Điều này có nghĩa là sự hủy hoại rừng ngập mặn hoàn toàn có thể có tác động ảnh hưởng rất xấu và rộng đến đời sống thủy sinh và đại dương. Sự suy kiệt của rừng ngập mặn là một nguyên do chính dẫn đến suy kiệt đời sống thủy sinh vì rừng ngập mặn không còn để đóng vai trò như vườn ươm hay chỗ kiếm ăn cho những sinh vật thủy sinh nhỏ. Kết quả là, trữ lượng thủy hải sản không hề được tái tạo. Sản lượng cá, tôm, động vật hoang dã có vỏ và cua sẽ giảm khi diện tích quy hoạnh rừng giảm. Không có những sinh vật thủy sinh nhỏ vào thời gian này nghĩa là không có nguồn cá để đánh bắt cá trong tương lai .
Mối rình rập đe dọa và bảo vệ[sửa|sửa mã nguồn]
Mối nguy cơ tiềm ẩn[sửa|sửa mã nguồn]
Trong quá khứ, tầm quan trọng của rừng ngập mặn cho thiên nhiên và môi trường và bảo vệ con người không được biết đến rõ ràng và hiệu quả là nhiều khu rừng ngập mặn trên khắp quốc tế bị tàn phá. Khoảng phân nửa diện tích quy hoạnh rừng ngập mặn của quốc tế đã bị tàn phá trong suốt 50 năm qua. Ở Nước Ta, trong suốt quá trình từ năm 1969 đến 1990, khoảng chừng 33 % diện tích quy hoạnh rừng ngập mặn của nước ta đã bị hủy hoại, khiến cho diện tích quy hoạnh bao trùm rừng giảm từ 425.000 ha còn 286.400 ha. Vào năm 2002 diện tích quy hoạnh rừng ngập mặn chỉ còn 155.290 ha. Tiếc thay, rừng ngập mặn vẫn đang bị tàn phá trải qua 1 số ít những hoạt động giải trí của cả con người và những quy trình tự nhiên .
Sự tàn phá bởi con người[sửa|sửa mã nguồn]
Mối rình rập đe dọa lớn nhất đến những khu rừng ngập mặn là sự tàn phá của con người. Nhiều người tàn phá rừng ngập mặn bằng cách chặt cây để lấy củi và gỗ, hay lấy đất để nuôi tôm, trồng cây cho những mục tiêu thiết kế xây dựng và phát triển khác. Một số người khác nhổ rễ và tàn phá cây rừng ngập mặn để đào sâm đất ( con đồm độp ) và bắt cua. Một vài phương pháp bắt thủy hải sản cũng có hại đến rừng ngập mặn như kéo và đẩy lưới gần cây con sẽ làm tróc hay bật rễ của chúng. Ngoài ra cuộc chiến tranh và sử dụng vũ khí hóa học đã tàn phá một diện tích quy hoạnh lớn rừng ngập mặn của Nước Ta cũng như Thế giới trong quá khứ .
Các hóa chất và chất ô nhiễm[sửa|sửa mã nguồn]
Rừng ngập mặn cũng hoàn toàn có thể bị tổn thương hoặc hủy hoại bởi những hóa chất và chất ô nhiễm như thuốc trừ sâu và phân bón. Những chất này đi theo nước chảy tràn từ đồng ruộng, hay nước thải từ những khu nuôi trồng thủy hải sản và những thành phố, theo những con sông và kênh rạch để tập trung chuyên sâu ở rừng ngập mặn. Những mối rình rập đe dọa tự nhiên rừng ngập mặn còn hoàn toàn có thể bị rình rập đe dọa bởi những cơn sóng lớn hay thảm họa tự nhiên như những cơn bão. Sâu và bệnh cũng gây tác động ảnh hưởng xấu đến cây rừng ngập mặn. Con hàu gây tổn hại cho những cây con bằng cách bám mình vào thân và rễ cây .
Biến đổi khí hậu[sửa|sửa mã nguồn]
Trong tương lai khi mực nước biển dâng do tác động ảnh hưởng của biến hóa khí hậu sẽ rình rập đe dọa đến rừng ngập mặn trên khắp quốc tế. Khi nước biển dâng, một số ít khu vực sinh sống của một số ít cây rừng ngập mặn sẽ bị ngập nhiều hơn ( hay bị quá mặn ) cho loài cây rừng đó sinh sống. Nếu cây ngập mặn không hề chuyển dời lên vùng đất cao hơn, do bị cản bởi đê hay những vật cản khác, cây sẽ không có chỗ nào để sống và bị chết ngập. Biến đổi khí hậu cũng được Dự kiến là sẽ tăng cường mức độ những sự kiện thời tiết cực đoan như bão tố và lũ lụt. Càng nhiều lần Open những sự kiện như vậy thì rừng càng bị tổn thương ( do không kịp phục sinh ) .
Hoạt động bảo vệ[sửa|sửa mã nguồn]
Rất nhiều chính phủ trên khắp thế giới trong đó có Việt Nam đã đặt ra những luật để bảo vệ rừng ngập mặn, và đã bắt đầu thực hiện những chương trình trồng lại rừng để tăng diện tích bao phủ bởi rừng ngập mặn. So với mức độ bao phủ rừng vào khoảng 155.290 ha của năm 1990, năm 2005 Việt Nam đã trồng và đạt được diện tích rừng ngập mặn là 209.741 ha. Các hoạt động tuyên truyền khuyến khích bảo vệ rừng ngập mặn bao gồm:
- Cẩn thận khi đi trong rừng ngập mặn: không vô tình làm gãy cây rừng hay giẫm đạp lên cây con khi đi vào trong rừng, hay lúc đi đánh bắt tài nguyên như cua, tôm và cá.
- Giữ sạch môi trường nước: không vứt rác thải vào sông, rạch hay biển, bởi vì nó sẽ trôi theo dòng nước để đến rừng ngập mặn.
- Không sử dụng các hóa chất và thuốc trừ sâu bởi khi theo dòng nước thải ra biển chung đặc biệt nguy hiểm cho các khu rừng ngập mặn.
- Tổ chức và vận động tham gia vào các sự kiện trồng rừng ngập mặn.
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
Source: https://dvn.com.vn
Category: Hỏi Đáp
