Tìm hiểu về giáo dục đại cương (general education) ở Mỹ | Blog của Lê Văn Luật
Mục Lục
Hết phổ thông sẽ học gì ở Mỹ?
Ở Mỹ, sau khi học xong trung học, học viên hoàn toàn có thể lựa chọn học tiếp theo những hướng sau :
a/ Học nghề: đăng ký vào học các trường nghề (trades school)
Thời gian học những trường này từ vài tháng đến 2 năm. Nội dung chương trình chỉ tập trung chuyên sâu vào những môn chuyên nghề, không học những môn khác. Lớp học thường là ít học viên do đó giảng dạy theo cách huấn luyện và đào tạo “ cầm tay chỉ việc ” ( hands-on ) .
b/ Học 2-years college:
College ở Mỹ không phải là “ cao đẳng ” ở Nước Ta : college có khi dùng như là ĐH ( 4 – years college giảng dạy bậc ĐH, 2 – years college đào tạo và giảng dạy lấy bằng liên thông để học lên ĐH, … ), có khi là một trường – cũng huấn luyện và đào tạo bậc ĐH – nằm trong ĐH .
Sau khi học đại trà phổ thông, học viên hoàn toàn có thể theo học 2 – years college để lấy bằng Associate’s degree. Sau đó hoàn toàn có thể học tiếp 2 năm để lấy bằng ĐH ( BA / BS ) hoặc ra đi làm .
Theo hướng này có hai dạng:
+ AAS (Associate of Applied Science): học xong ra đi làm (không liên thông – vẫn có thể có một số tín chỉ có thể dùng để liên thông). Tập trung vào các môn chuyên môn.
+ AS (Associate of Science) và AA (Associate of Arts): học để liên thông lên đại học.
c/ Học 4-years hoặc 3-years college/university để lấy bằng đại học (BA/BS).
Theo cả hai dạng này thì chương trình mang tính hàn lâm, 1 hoặc 2 năm đầu học những môn chung ( general education ) và những môn nhập môn .
Giáo dục đại cương ở Mỹ gồm những môn học nào?
Ở lựa chọn 1 như trên ( học nghề ), chỉ học những môn nghề, không học những môn đại cương .
Ở lựa chọn 2 ( học 2 năm ), với AAS ( chỉ học nghề, ra thao tác ) nên không học những đại cương .
Với dạng học AS hoặc AA ( sẽ học tiếp lên ĐH ) thì người học sẽ lựa chọn 1 số ít môn ( nhà trường lao lý số môn ) trong 1 số ít nghành do nhà trường lao lý ( có trường đưa ra 5 nghành, có trường nhiều hơn ) .
Liberal Arts College ( tạm dịch là trường “ giáo dục phát minh sáng tạo ”, 1 số ít nơi dịch là “ giáo dục tổng quát ” ) : Xu hướng trường liberal arts lúc bấy giờ rất phổ cập ở Mỹ ( có khoảng chừng 500 trường ) với tư tưởng huấn luyện và đào tạo ra những con người tổng lực, có năng lực thích ứng tốt. Phần giáo dục đại cương sẽ đào tạo và giảng dạy những môn cơ bản, chung nhất .
Các nhóm môn gồm :
- Nhân văn – bao gồm nghệ thuật, văn học, ngôn ngữ học, triết học, tôn giáo, đạo đức, ngoại ngữ hiện đại, âm nhạc, kịch, ngôn ngữ cổ điển (Latin / Greek) …
- Khoa học xã hội – bao gồm lịch sử, tâm lý, luật, xã hội học, chính trị, nghiên cứu về giới, nhân học, kinh tế học, địa lý, tin học kinh doanh …
- Khoa học tự nhiên – bao gồm thiên văn học, sinh học, hóa học, vật lý, thực vật học, khảo cổ học, động vật học, địa chất, khoa học Trái đất …
- Khoa học cơ bản – bao gồm toán học, logic, thống kê, v.v.
Ví dụ phần giáo dục đại cương của ĐH Washington [ 1 ] :
- Nghệ thuật sáng tạo
- Các truyền thống định hình thế giới phương Tây
- Kinh nghiệm toàn cầu và đa văn hóa
- Tổ chức xã hội và hành vi
- Khoa học tự nhiên và toán học
Đại học Havard [ 2 ] :
- Thẩm mỹ và diễn giải
- Văn hoá và tín ngưỡng
- Lý luận toán học và lý luận thực chứng
- Lý luận về đạo đức
- Khoa học về sự sống
- Khoa học vũ trụ, vật lý
- Các xã hội trên thế giới
- Hoa Kỳ và thế giới
Riêng so với giáo dục sức khỏe thể chất ( physical education ), những năm 60-80 có khoảng chừng 70 % trường ở Mỹ bắt buộc học sức khỏe thể chất nhưng từ những năm 90 tới nay giảm dần. Hiện có khoảng chừng 30 % trường ở Mỹ bắt buộc phải học sức khỏe thể chất, những trường khác không bắt buộc học mà người học tự tích lũy. Tuy vậy, SHAPE America ( Society of Health and Physical Educators – tạm dịch là Thương Hội những nhà giáo dục sức khỏe thể chất và sức khỏe thể chất Mỹ ) đang cảnh báo nhắc nhở về việc này .
Vài suy nghĩ về giáo dục đại cương ở Việt Nam
Giáo dục đào tạo đại cương ở Nước Ta được hiểu là học những môn chung .
Với hệ ĐH, những môn chung so với 1 số ít khối ngành khác nhau sẽ khác nhau .
- Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
- Đường lối cách mạng của Đảng cộng sản Việt Nam
- Ngoại ngữ
- Giáo dục thể chất
- Giáo dục quốc phòng
- Một số môn khác tùy theo khối ngành (Tin học cơ sở,…)
Với hệ cao đẳng :
- Chính trị (Triết học, Chủ nghĩa XHKH, Tư tưởng HCM).
- Tin học đại cương
- Ngoại ngữ
- Giáo dục thể chất
- Giáo dục quốc phòng
- Pháp luật đại cương
So sánh với giáo dục đại cương ở Mỹ ( chỉ so sánh trong khoanh vùng phạm vi những môn theo cách hiểu về giáo dục đại cương ở Nước Ta ) :
- Cả ở Mỹ và ở Việt Nam đều học ngoại ngữ.
- Cả ở Mỹ và ở Việt Nam đều học triết học. Nhưng ở Việt Nam học Triết học Mác-Lênin, ở Mỹ học Triết học Mỹ.
- Cả ở Mỹ và Việt Nam đều học pháp luật (có vẻ như ở Việt Nam học ít hơn).
- Ở Mỹ không học môn Tư tưởng HCM nhưng học các tư tưởng, đường lối của các nhà lãnh đạo (tổng thống,…). Các nội dung này nằm trong nhiều nhóm môn như nhóm môn về chính phủ (Government), nhóm môn hành vi, nhóm môn lịch sử, nhóm môn luật pháp,… (tham khảo chi tiết ở [5])
- Ở Mỹ không học Giáo dục quốc phòng.
Lưu ý rằng từ năm 1973, Mỹ đã bỏ chế độ nghĩa vụ quân sự bắt buộc. Thanh niên Mỹ không bắt buộc phải đi lính mà chỉ là tình nguyện (lương lính rất cao). Việt Nam nằm trong số 13 quốc gia trên thế giới có chế độ nghĩa vụ bắt buộc [8].
Việt Nam nằm cạnh anh bạn lớn và nguy cơ xung đột vũ trang là hoàn toàn có thể xảy ra. Bình thường chúng ta không thể duy trì một lượng quân lớn (vì sẽ không có người sản xuất và sẽ tốn chi phí lớn) nhưng nếu có xung đột thì ta có thể phải đối mặt với một đội quân rất lớn. Do đó đảm bảo một lực lượng dự bị có khả năng chiến đấu là rất cần thiết. - Ở Mỹ có khoảng 30% các trường bắt buộc học môn thể chất. Số 70% còn lại tự rèn luyện thông qua các câu lạc bộ trong Trường – cơ sở vật chất phục vụ giáo dục thể chất trong các trường ở Mỹ rất tốt [9]. Ở Việt Nam, thể hình của người Việt còn rất nhỏ trong khi đó ý thức về rèn luyện sức khỏe khá thấp, chỉ khoảng 15% người tập thể dục nhiều hơn 30 phút mỗi ngày [6] do đó việc giáo dục thể chất bắt buộc là cần thiết. Chúng ta cũng không học theo Mỹ được vì cơ sở vật chất cho giáo dục thể chất trong các Trường học của ta còn rất yếu, chỉ khoảng 5,6% trường học có nhà thi đấu đa năng [7 – số liệu năm 2013].
Như so sánh trên, hầu hết giáo dục đại cương ở Mỹ cũng giống như ở Nước Ta lúc bấy giờ. Và cũng thấy rằng những môn học này ( giáo dục đại cương ) là thật sự thiết yếu .
——————————————————–
[1] http://www.american.edu/provost/gened/ProgramGoals.cfm
[2] https://college.harvard.edu/academics/planning-your-degree/general-education
[3] http://duhocmy24h.edu.vn/dai-hoc-o-my-khac-gi-so-voi-viet-nam-1629
[4] http://vnexpress.net/tin-tuc/the-gioi/nguoi-viet-5-chau/dai-hoc-o-my-khac-viet-nam-nhu-the-nao-2184177.html
[5] http://www.american.edu/provost/gened/AreaFour.cfm
[6] http://www.baomoi.com/mon-the-duc-co-bi-xem-nhe/c/21279623.epi
[7] http://www.tdtt.gov.vn/tabid/69/ArticleID/14742/Default.aspx
[8] https://www.academia.edu/18620109/%C4%90i_l%C3%ADnh_%E1%BB%9F_M%E1%BB%B9-Nh%C3%ACn_t%E1%BB%AB_g%C3%B3c_%C4%91%E1%BB%99_ngh%C4%A9a_v%E1%BB%A5
[9] https://www.fitness.gov/pdfs/status-of-pe-in-us.pdf
Chia sẻ:
Thích bài này:
Đang tải …
Source: https://dvn.com.vn
Category : Generail
