[Lý thuyết] Kỹ thuật chạy cự ly ngắn (100m) – https://dvn.com.vn
Mục Lục
1. Tác dụng của chạy cự ly ngắn
Ngoài việc giúp nâng cao thể lực chung, chạy cự ly ngắn giúp cho con người phát triển sự khéo léo, khả năng phối hợp vận động mà đặc biệt là sức mạnh tốc độ, giúp cho cơ thể trở nên săn chắc phát triển cân đối toàn diện.
2. Các động tác kỹ thuật chạy ngắn 100 m
Chạy cự ly 100 m được chia làm 04 giai đoạn : Xuất phát, chạy lao sau xuất phát, chạy giữa quãng và chạy về đích .
2.1. Xuất phát
– Giới hạn : Giai đoạn này mở màn từ khi người chạy vào bàn đạp đến khi chân rời khỏi bàn đạp .
– Nhiệm vụ : Tận dụng mọi năng lực để xuất phát nhanh và đúng luật .
Trong chạy 100 m, để xuất phát được nhanh, phải dùng kỹ thuật xuất phát thấp ( kỹ thuật xuất phát thấp có từ năm 1887 với bàn đạp ). Xuất phát thấp giúp ta tận dụng được lực đạp sau để khung hình xuất phát nhanh ( do góc đạp sau gần với góc chuyển dời ) .
Việc sử dụng bàn đạp giúp ta không thay đổi kỹ thuật và có điểm tựa vững vàng để đạp chân lao ra khi xuất phát. Thông thường có ba cách đóng bàn đạp .
a) Kỹ thuật đóng bàn đạp
– Cách đóng “ đại trà phổ thông ” :
+ Bàn đạp trước đặt cách đầu vạch xuất phát 1 – 1,5 độ dài bàn chân ;+ Bàn đạp sau cách bàn đạp trước một khoảng chừng bằng độ dài một cẳng chân, cách này tương thích với những người mới tập chạy cự li ngắn .
– Cách đóng cách “ xa ” :
Còn gọi là cách “ lê dài ”, hay “ kéo giãn ”. Các bàn đạp được đặt xa vạch xuất phát hơn .
+ Bàn đạp trước đặt cách vạch xuất phát gần 02 bàn chân ;
+ Bàn đạp sau cách bàn đạp trước 01 bàn chân hoặc gần hơn .
Cách này thường tương thích với người cao, sức mạnh của chân và tay thông thường. Đóng bàn đạp theo cách này, cự li chạy dài hơn cự li tranh tài 02 bàn chân .
– Cách đóng “ gần ” :
Còn gọi là cách “ dồn gần ” .
+ Cả hai bàn đạp được đặt gần vạch xuất phát hơn – bàn đạp trước đặt cách vạch xuất phát có độ dài 1 bàn chân ( hoặc ngắn hơn ) .
+ Bàn đạp sau đặt cách bàn đạp trước 1 đến 1,5 bàn chân. Bằng cách này, tận dụng được sức mạnh của 2 chân khi xuất phát nên xuất phát ra nhanh, nhưng thường tương thích với những người thấp có chân tay khoẻ. Việc chân rời bàn đạp gần như đồng thời sẽ khó cho ta khi chuyển qua dùng sức đạp sau luân phiên từng chân ( ở trình độ thấp, dễ xảy ra hiện tượng kỳ lạ bị dừng, 02 chân cùng nhảy ra khỏi bàn đạp ) .
Dù theo cách nào, trục dọc của hai bàn đạp cũng phải song song trục dọc của đường chạy. Khoảng cách giữa hai bàn đạp theo chiều ngang thường là 10 – 15 cm sao cho hoạt động giải trí của hai đùi không cản trở nhau ( do hai bàn đạp gần nhau quá ). Bàn đạp đặt trước dùng cho chân thuận ( chân khoẻ hơn ). Góc độ của mặt bàn đạp : Góc giữa mặt bàn đạp trước với mặt đường chạy phía sau là 45 o – 50 o ; bàn đạp sau là 60 o – 80 o. Cần nắm quy luật bàn đạp càng xa vạch xuất phát, thể lực của người chạy càng kém thì góc nhìn càng giảm ( nếu ngược lại, người chạy dễ xuất phát sớm và dễ phạm quy ) .
b) Kỹ thuật xuất phát thấp
Trong tranh tài, sau khi đóng bàn đạp và thử xuất phát, vận động viên về vị trí chuẩn bị sẵn sàng đợi lệnh xuất phát. Có ba lệnh “ Vào chỗ ”, “ Sẵn sàng ”, “ Lệnh xuất phát ”, kỹ thuật theo mỗi lệnh như sau :
– Sau lệnh “ Vào chỗ ” người chạy đi hoặc chạy nhẹ nhàng lên đứng trước bàn đạp của mình, ngồi xuống, chống hai tay xuống đường chạy ( phía trước vạch xuất phát ) ; lần lượt đặt chân thuận xuống bàn đạp trước, rồi chân kia vào bàn đạp sau – hai mũi bàn chân đều phải chạm mặt đường chạy để không phạm Hai chân nên nhún trên bàn đạp để kiểm tra bàn đạp có vững vàng không nhằm mục đích có sự kiểm soát và điều chỉnh kịp thời. Tiếp đó là hạ đầu gối chân phía sau xuống đường chạy, thu hai tay về sau vạch xuất phát, chống trên những ngón tay như đo gang. Khoảng cách giữa hai bàn tay rộng bằng vai. Kết thúc khung hình ở tư thế quỳ trên gối chân phía sau ( đùi chân đó vuông góc với mặt đường chạy ), sống lưng thẳng tự nhiên, đầu cũng thẳng, mắt nhìn về phía trước vào một điểm trên đường chạy cách vạch xuất phát khoảng chừng 03 – 05 m ; Trọng tâm khung hình dồn lên hai tay, bàn chân trước và đầu gối chân sau. Ở tư thế đó, người chạy quan tâm nghe lệnh tiếp .
– Sau lệnh “ Sẵn sàng ”, người chạy từ từ chuyển người về trước, đồng thời cũng từ từ nâng mông lên cao hơn hai vai ( từ 10 cm trở lên tuỳ năng lực mỗi người ). Gối chân sau rời mặt đường và tạo thành góc 115 o – 138 o trong khi góc này ở chân trước nhỏ hơn chỉ là 92 o – 105 o, hai cẳng chân gần như song song với nhau. Hai vai hoàn toàn có thể nhô về trước vạch xuất phát từ 05 – 10 cm tùy năng lực chịu đựng của hai Cơ thể có 4 điểm chống trên mặt đường chạy là 02 bàn tay và 02 bàn chân. Giữ nguyên tư thế đó và lập tức lao ra khi nghe lệnh xuất phát .
– Sau lệnh “ Chạy ” – hoặc tiếng súng lệnh : Xuất phát được mở màn bằng đạp mạnh 02 chân, 02 tay rời mặt đường chạy, đánh so le với chân ( vừa để giữ cân đối, vừa để tương hỗ lúc đạp sau của 02 chân ). Chân sau không đạp hết, mà nhanh gọn đưa về trước để hoàn thành xong bước chạy thứ nhất. Chân trước phải đạp duỗi thẳng hết những khớp rồi mới rời khỏi bàn đạp, đưa nhanh về trước để thực thi và hoàn thành xong bước chạy thứ Khi đưa lăng, mũi bàn chân không chúi xuống để tránh bị vấp ngã .
2.2. Chạy lao sau xuất phát
– Giới hạn: Từ khi chân rời khỏi bàn đạp đến khi kỹ thuật chạy ổn định (khoảng 10 – 15m).
– Nhiệm vụ : Phát huy vận tốc cao trong thời hạn ngắn .
Để đạt được thành tích trong chạy ngắn, điều rất quan trọng trong xuất phát là nhanh gọn đạt được vận tốc gần cực lớn trong gian đoạn chạy lao .
Bước tiên phong được khởi đầu bằng việc duỗi thẳng trọn vẹn của chân đạp sau khỏi bàn đạp trước và việc nâng đùi đồng thời của chân kia lên. Và tích cực bằng việc hạ chân xuống dưới, thân người ở tư thế gấp sau mỗi bước chạy hoạt động về trước tăng lên và độ gấp của thân người giảm đi, thân trên được nâng lên từ từ và khi vận tốc đạt cực lớn thì thân người ở tư thế thông thường và chuyển sang giai đoạn chạy giữa quãng .
2.3. Chạy giữa quãng
– Giới hạn : Kết thúc giai đoạn chạy lao sau xuất phát đến khi cách đích 15 – 20 m là giai đoạn chạy giữa quãng .
– Nhiệm vụ : Duy trì vận tốc cao đã đạt được ở kết thúc chạy lao ( mà không phải liên tục tăng vận tốc chạy ). Trong giai đoạn này, kỹ thuật chạy khá không thay đổi .
Từ chạy lao sau xuất phát chuyển sang chạy giữa quãng phải liên tục, tự nhiên không có những biến hóa bất ngờ đột ngột, trên hàng loạt cự li cần phải chạy thả lỏng không có những stress thừa .
Bước chạy là khâu đa phần của kỹ thuật chạy trên đường bằng, gồm hai giai đoạn chống và chuyển. Trong giai đoạn chống người thực thi đạp sau tạo điều kiện kèm theo chuyển thân về trước .
Giai đoạn chạy giữa quãng quyết định hành động đến thành tích chạy. Giai đoạn chạy giữa quãng chiếm quãng đường dài nhất, kỹ thuật chạy giữa quãng không thay đổi nhất, được cho phép người chạy phát huy tốt nhất vận tốc của mình để đạt thành tích cao .
2.4. Về đích
– Giới hạn : Cách đích từ 15 đến 20 m .
– Nhiệm vụ : Dồn rất là còn lại nhanh gọn chạy về đích kết thúc cự li chạy .
Tùy năng lực người chạy, khi cách đích khoảng chừng 15 – 20 m cần chuyển từ chạy giữa quãng sang rút về đích. Tập trung hết công sức của con người để tăng vận tốc, đa phần là tăng tần số bước. Cố tăng độ ngả người về trước để tận dụng hiệu suất cao đạp sau. Người chạy hoàn thành xong cự li 100 m khi có một bộ phận thân trên ( trừ đầu, tay ) chạm vào mặt phẳng thẳng đứng, chứa vạch đích và dây đích. Bởi vậy, ở bước chạy sau cuối, người chạy phải dữ thế chủ động gập thân về trước để chạm ngực vào dây đích ( hoặc mặt phẳng đích ) – cách đánh đích bằng ngực. Cũng hoàn toàn có thể phối hợp vừa gập thân về trước vừa xoay để một vai chạm đích – cách đánh đích bằng vai. Không “ nhảy ” về đích vì sẽ chậm – sau khi nhảy lên, khung hình hoạt động ( bay trên không ) chỉ theo quán tính, nên vận tốc chậm dần đều .
Sau khi về đích, nếu dừng bất thần dễ bị “ sốc trọng tải ”, hoàn toàn có thể gây ngất. Do vậy, cần phải chạy tiếp vài bước và chạy nhẹ nhàng theo quán tính, quan tâm giữ cân đối để không ngã và không va chạm với người cùng về đích. Thực ra động tác đánh đích chỉ có ý nghĩa khi cần phân thứ hạng giữa những người có cùng thành tích. Bình thường chỉ là chạy qua đích để kết thúc cự li. Tuy nhiên, kỹ thuật chạm đích tốt giúp vận động viên chạm dây đích sớm hơn khi có hai hay nhiều đối thủ cạnh tranh ngang nhau muốn tranh thứ hạng. Nếu không quen hoặc kỹ thuật chưa thuần thục thì nên chạy qua đích với vận tốc rất là còn lại mà không nên nghĩ tới việc triển khai kỹ thuật đánh đích .
3. Một số pháp luật trong Luật Điền kinh về chạy cự ly ngắn
( Quyết định số 224 / QĐ-UBTDTT ngày 01 tháng 03 năm 2000 của Bộ trưởng – Chủ nhiệm Uỷ ban thể dục thể thao về việc phát hành Luật điền kinh )
Xuất phát
– Xuất phát và về đích của một cuộc thi phải được biểu lộ bằng một vạch trắng rộng 5 cm. Cự ly của cuộc thi phải được đo từ mép của vạch xuất phát phía xa đích tới mép của vạch đích phía gần tới xuất phát .
– Trong toàn bộ những cuộc thi không chạy theo ô riêng, vạch xuất phát phải có hình vòng cung để cho tổng thể những vận động viên khi xuất phát cách đích cùng một cự ly .
– Tất cả những cuộc thi phải xuất phát theo tiếng nổ của súng phát lệnh hay thiết bị phát lệnh tương ứng sau khi trọng tài phát lệnh đã xác nhận là những vận động viên đã không thay đổi trong tư thế xuất phát đúng .
– Sau lệnh “ vào chỗ ” những vận động viên phải tiến tới vạch xuất phát, chiếm vị trí trọn vẹn trong ô chạy riêng của mình, phía sau vạch xuất phát. Hai bàn tay và 1 đầu gối phải tiếp xúc với mặt đất và hai bàn chân phải tiếp xúc với bàn đạp xuất phát .
– Khi ở tư thế vào chỗ, vận động viên không được chạm vào vạch xuất phát hoặc đất phía trước vạch xuất phát bằng chân hoặc tay của mình .
– Khi có lệnh “ sẵn sàng chuẩn bị ” những vận động viên phải lập tức nâng lên tới tư thế xuất phát ở đầu cuối của mình trong khi vẫn giữ sự tiếp xúc của hai tay với đất và sự tiếp xúc của 2 bàn chân với bàn đạp .
– Khi thực thi lệnh “ vào chỗ ” hoặc “ chuẩn bị sẵn sàng ”, toàn bộ những vận động viên phải lập tức và không được chậm trễ ở vào tư thế vừa đủ và ở đầu cuối của họ. Việc chậm trễ tuân thủ lệnh này sau một thời giai thích hợp sẽ vi phạm lỗi xuất phát. Nếu một vận động viên sau lệnh “ vào chỗ ” gây trở ngại cho những vận động viên khác trong cuộc thi qua việc hô hào, nói to hoàn toàn có thể bị coi là một lỗi xuất phát .
– Nếu một vận động viên sau khi đã ở tư thế xuất phát vừa đủ và ở đầu cuối của minh, mở màn có hành vi xuất phát trước khi súng phát lệnh hoặc thiết bị phát lệnh nổ sẽ bị lỗi xuất phát .
– Bất kỳ vận động viên nào phạm lỗi xuất phát sẽ bị cảnh cáo. Vận động viên chỉ được vi phạm lần đầu, từ lần vi phạm thứ hai bất kể vận động viên nào cũng bị loại .
– Trọng tài phát lệnh hoặc bất kể trọng tài giám sát, khi thấy có phạm quy trong xuất phát, phải gọi những vận động viên lại bằng một phát súng .
Về đích
– Các vận động viên sẽ được xếp theo thứ tự mà trong đó bất kể phần khung hình của họ, trừ đầu, cổ, tay, chân, bàn tay, bàn chân đạt tới mặt phẳng thẳng đứng của gần của vạch đích như đã dược xác lập ở trên .
– Trong bất kỳ cuộc thi mà thành tích dựa trên cơ sở độ dài đã vượt qua được trong một thời gian cố định đúng 1 phút trước khi kết thúc cuộc thi trọng tài phát lệnh phải bắn súng để báo trước cho các vận động và trọng tài giám định là cuộc thi đã gần kết thúc. Trọng tài phát lệnh phải được tổ trưởng trọng tài bấm giờ chỉ dẫn và tại thời điểm chính xác sau xuất phát sẽ phát tín hiệu kết thúc cuộc thi bằng việc nổ súng một lần nữa. Tại thời điểm súng nổ để phát lệnh kết thúc cuộc thi, các trọng tài giám định được phân công sẽ đánh dấu chính xác điểm mà tại đó mỗi vận động viết chạm vào đường chạy trong thời gian cuối cùng trước khi hoặc đồng thời cùng với tiếng nổ của súng. Cự ly đạt được phải được đo tới mét gần nhất phía sau vạch đánh dấu này. Ít nhất một trọng tài giám định phải được phân công tới mỗi vận động viên trước khi bắt đầu cuộc thi để đánh dấu cự ly mà vận động viên đạt được.
Source: https://dvn.com.vn
Category: Cảm Nang
