Tín học 10 Bài 2: Thông tin và dữ liệu – Học hỏi Net

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Khái niệm thông tin và dữ liệu

1.2. Đơn vị đo lượng thông tin

• Đơn vị cơ bản đo thông tin là bit ( Binary Digital )
• Bit là đơn vị chức năng nhỏ nhất được tàng trữ trong máy tính để màn biểu diễn hai trạng thái 0 và 1 ( 0 : không có điện ; 1 : có điện ) ta còn thường gọi là mã nhị phân

​

Một số đơn vị bội của Byte

1.3. Các dạng thông tin

tin tức có 2 loại : số và phi số

• Số : Số nguyên, số thực, …
• Phi số : Văn bản, hình ảnh, âm thành, …
  • Dạng văn bản : Tờ báo, cuốn sách, tấm bia, …
  • Dạng hình ảnh : Bức tranh vẽ, ảnh chụp, map, biển báo, …
  • Dạng âm thanh : Tiếng nói con người, tiếng sóng biển, tiếng đàn, tiếng chim hót, …

1.4. Mã hóa thông tin trong máy tính

• Để máy tính xử lí được, thông tin cần phải được đổi khác thành dãy bit ( màn biểu diễn bằng những số 0, 1 ). Cách biến hóa như thế được gọi là mã hoá thông tin
• Ví dụ :

• Để mã hoá thông tin dạng văn bản ta dùng bộ mã ASCII để mã hoá những ký tự. Mã ASCII những ký tự đánh số từ : 0 đến 255
• Bộ mã Unicode : hoàn toàn có thể mã hóa 65536 = 216 ký tự, hoàn toàn có thể mã hóa toàn bộ những bảng vần âm trên quốc tế

1.5. Biểu diễn thông tin trong máy tính

 a. Thông tin loại số

• Hệ đếm :
  • Hệ thập phân : 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
  • Hệ nhị phân : 0, 1
  • Hệ cơ số mười sáu ( hexa ) : 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E, F

Biểu diễn số trong những hệ đếm :
\ ( N = a_ { n } 10 ^ { n } + a_ { n-1 } 10 ^ { n-1 } + … + a_ { 1 } 10 ^ { 1 } + a_ { 0 } 10 ^ { 0 } + a_ { – 1 } 10 ^ { – 1 } + … + a_ { – m } 10 ^ { – m } \ )
\ ( 0 \ leq a_ { i } \ leq 9 \ )
\ ( N = a_ { n } 2 ^ { n } + a_ { n-1 } 2 ^ { n-1 } + … + a_ { 1 } 2 ^ { 1 } + a_ { 0 } 2 ^ { 0 } + a_ { – 1 } 2 ^ { – 1 } + … + a_ { – m } 2 ^ { – m } \ )
\ ( a_ { i } = 0, 1 \ )
\ ( N = a_ { n } 16 ^ { n } + a_ { n-1 } 16 ^ { n-1 } + … + a_ { 1 } 16 ^ { 1 } + a_ { 0 } 16 ^ { 0 } + a_ { – 1 } 16 ^ { – 1 } + … + a_ { – m } 16 ^ { – m } \ )
\ ( 0 \ leq a_ { i } \ leq15 \ )
Với quy ước : A = 10, B = 11, C = 12, D = 13, E = 14, F = 15
Chuyển đổi giữa những hệ đếm :
Đổi số trong hệ cơ số 10 sang hệ cơ số 2 và hệ cơ số 16

Biểu diễn số trong máy tính :
\ ( 7 _ { ( 10 ) } = 111 _ { ( 2 ) } \ )

 b. Thông tin loại phi số

Biểu diễn văn bản :

• Mã hoá thông tin dạng văn bản trải qua việc mã hóa từng kí tự và thường sử dụng :
  • Bộ mã ASCII : Dùng 8 bit để mã hoá kí tự, mã hoá được 256 = 28 kí tự
  • Bộ mã Unicode : Dùng 16 bit để mã hóa kí tự, mã hoá được 65536 = 216 kí tự
• Trong bảng mã ASCII mỗi kí tự được màn biểu diễn bằng 1 byte

Các dạng khác : Hình ảnh, âm thanh cũng phải mã hoá thành những dãy bit

*Nguyên lí mã hóa nhị phân:

tin tức có nhiều dạng khác nhau như số, văn bản, hình ảnh, âm thanh, … Khi đưa vào máy tính, chúng đều biến hóa thành dạng chung – dãy bit. Dãy bit đó là mã nhị phân của thông tin mà nó màn biểu diễn .

2. Bài tập minh họa

Câu 1: Hãy nêu khái niệm về thông tin và dữ liệu, cho ví dụ minh họa?

Hướng dẫn giải:

Câu 2: Một quyển sách A gồm 200 trang (có hình ảnh) nếu lưu trữ trên đĩa chiếm khoảng 5MB. Hỏi một đĩa cứng 40GB thì có thể chứa bao nhiêu cuốn sách có dung lượng thông tin xấp xỉ như cuốn sách A?

Hướng dẫn giải:

Vậy : X = ( 200 * 40 * 1024 ) / 5 = 1.638.400
=> 40 GB hoàn toàn có thể tàng trữ được 1.638.400 / 200 = 8.192 cuốn sách

Câu 3: Hãy liệt kê các loại thông tin?

Hướng dẫn giải:

tin tức được phân làm 2 loại :

• tin tức loại số : Số nguyên, số thực …
• tin tức loại phi số :
  • Dạng văn bản : Sách, báo, tạp chí …
  • Dạng hình ảnh : Tranh, map …
  • Dạng âm thanh : Tiếng nói con người, tiếng đàn …

Câu 4: Hệ đếm cơ số 2, cơ số 16 và cơ số 10 sử dụng các ký hiệu nào? Cho ví dụ.

Hướng dẫn giải:

• Hệ thập phân (hệ cơ số 10): Sử dụng tập ký hiệu gồm 10 chữ số từ 0 – 9. Ví dụ: 536,4=5*102+3*101+6*100+4*10-1

  Xem thêm: Những dòng máy phun sương tạo độ ẩm tốt đáng mua nhất năm 2021

• Hệ nhị phân ( hệ cơ số 2 ) : Chỉ dùng 02 ký hiệu là 0 và 1. Ví dụ : 010001 = 0 * 25 + 1 * 24 + 0 * 23 + 0 * 22 + 0 * 21 + 1 * 20 ( = 17 ở hệ cơ số 10 )
• Hệ Hecxa ( hệ cơ số 16 ) : Sử dụng những ký hiệu từ 0-9 và những ký tự từ A-F. Ví dụ : 1BE = 1 * 162 + 11 * 161 + 14 * 160 ( = 446 ở hệ cơ số 10 )

Câu 5: Hãy nêu nguyên lý mã hóa nhị phân?

Hướng dẫn giải:

tin tức có nhiều dạng khác nhau như số, văn bản, âm thanh … khi đưa vào máy tính, chúng đổi khác thành dạng chung – dãy bit. Dãy bit đó là mã nhị phân của thông tin mà nó màn biểu diễn .

3. Luyện tập

3.1. Bài tập tự luận

Câu 1: Hãy nêu các dạng thông tin.Mỗi dạng thông tin lấy một ví dụ.

Câu 2: Hệ đếm cơ số 16 sử dụng các kí hiệu nào?

Câu 3: Hãy nêu cách biểu diễn số nguyê,số thực trong máy tính.

3.2. Bài tập trắc nghiệm

Câu 1: Chọn phát biểu đúng trong các câu sau:

A. Một byte có 8 bits
B. RAM là bộ nhớ ngoài
C. Dữ liệu là thông tin
D. Đĩa mềm là bộ nhớ trong

Câu 2: Chọn câu đúng tron các câu sau:

A. 1MB = 1024KB
B. 1B = 1024 Bit
C. 1KB = 1024MB
D. 1B it = 1024B

Câu 3: Thông tin là gì?

A. Các văn bản và số liệu
B. Hiểu biết của con người về một thực thể, sự vật, khái niệm, hiện tượng kỳ lạ nào đó
C. Văn bản, Hình ảnh, âm thanh
D. Hình ảnh, âm thanh

Câu 4: Phát biểu nào sau đây là phù hợp nhất về khái niệm bit?

A. Đơn vị đo khối lượng kiến thức và kỹ năng
B. Chính chữ số 1
C. Đơn vị đo lượng thông tin
D. Một số có 1 chữ số

Câu 5: Chọn câu đúng trong các câu dưới đây:

A. Dữ liệu là thông tin đã được đưa vào trong máy tính
B. CPU là vùng nhớ đóng vai trò trung gian giữa bộ nhớ và những thanh ghi
C. Đĩa cứng là bộ nhớ trong
D. 8 bytes = 1 bit

Câu 6: Đơn vị đo lượng thông tin cơ sở là:

A. Byte
B. Bit
C. GB
D. GHz

Câu 7: Mã hoá thông tin là quá trình:

A. Đưa thông tin vào máy tính
B. Chuyển thông tin về bit nhị phân
C. Nhận dạng thông tin
D. Chuyển dãy hệ nhị phân về hệ đếm khác

Câu 8: Tại sao phải mã hoá thông tin?

A. Để biến hóa lượng thông tin
B. Làm cho thông tin tương thích với tài liệu trong máy
C. Để chuyển thông tin về dạng câu lệnh của ngôn từ máy
D. Tất cả đều đúng

Câu 9: 1 byte có thể biểu diễn ở bao nhiêu trạng thái khác nhau:

A. 8
B. 255
C. 256
D. 65536

Câu 10: Thông tin khi đưa vào máy tính, chúng đều được biến đổi thành dạng chung đó là:

A. Hình ảnh
B. Văn bản
C. Dãy bit
D. Âm thanh

4. Kết luận

Qua tiết học bài Thông tin và dữ liệu các em cần nắm được các vấn đề trọng tâm về:

• tin tức, tài liệu, đơn vị chức năng đo thông tin, những dạng thông tin cơ bản
• Cách trình diễn thông tin trong máy tính, những hệ đếm thường dùng trong tin học
• tin tức có nhiều dạng khác nhau như số, văn bản, hình ảnh, âm thanh … khi đưa vào máy tính chúng đều được đổi khác thành dạng chung : dãy bit. Dãy bit đó là mã nhị phân của thông tin mà nó trình diễn

Source: https://dvn.com.vn
Category: Cảm Nang